του Αλέξανδρου Μεϊκόπουλου*
Προ ημερών, κεντρικό στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας, χαρακτήρισε τις κοινωνικές παροχές και τα επιδόματα “ανοίκεια” για τις χώρες της Ευρώπης, υποστηρίζοντας πως οι πρακτικές κοινωνικής στήριξης ταιριάζουν σε χώρες της Λατινικής Αμερικής. Με αφορμή το ανάλγητο αυτό σχόλιο, θα έπρεπε να αναρωτηθεί κανείς αν όντως ισχύει αυτό – και η απάντηση είναι φυσικά αρνητική. Αναπτυγμένες χώρες της Ευρώπης, όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Δανία, έχουν ψηφίσει και αποδώσει αρκετά μεγάλο αριθμό διαφορετικών κοινωνικών επιδομάτων, επενδύοντας στον κοινωνικό χαρακτήρα του κράτους αλλά κι εμπνέοντας ασφάλεια στους πολίτες τους.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, με ιδεολογική και κοινωνική προσέγγιση για τη στήριξη των πολλών, έχοντας βαθιά γνώση του αντίκτυπου που είχαν οι μνημονιακές πολιτικές των παρελθόντων ετών στον κόσμο, με την ανεργία στα ύψη και παρά τη δύσκολη δημοσιονομική προσαρμογή στην οποία έπρεπε να λειτουργήσει την τετραετία της διακυβέρνησής του, κατάφερε να αντιστρέψει την πορεία κοινωνικής διάλυσης που παρέλαβε το 2015.
Τριπλασιάσαμε τον προϋπολογισμό για την πρόνοια, από τα 789 εκατ. ευρώ που παραλάβαμε το 2015 σε σχεδόν 3 δις σήμερα. Εφαρμόσαμε πολιτικές αντιμετώπισης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού και για πρώτη φορά από την έναρξη της κρίσης μειώσαμε την ακραία και την παιδική φτώχεια, δαπανώντας χρήματα όταν μέχρι το 2015 δεν είχε δοθεί ούτε ένα ευρώ, ενώ μειώσαμε το ποσοστό των συμπολιτών μας που ζουν σε κίνδυνο φτώχειας στα προ κρίσης επίπεδα.
Με τα άμεσα μέτρα για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, που ήταν και η πρώτη νομοθετική πρωτοβουλία της Κυβέρνησης, με το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (ΚΕΑ) που απολαμβάνουν σήμερα 620.000 δικαιούχοι, αλλάξαμε την εικόνα. Συνδέσαμε το ΚΕΑ και με άλλες κοινωνικές υπηρεσίες και πρόσθετες παροχές, όπως τα κοινωνικά τιμολόγια και το επίδομα στέγης. Δημιουργήσαμε προγράμματα κοινωφελούς εργασίας, επαγγελματικής κατάρτισης, απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας, επιστροφής στο εκπαιδευτικό σύστημα και στα σχολεία δεύτερης ευκαιρίας, προωθώντας τους δικαιούχους, εφόσoν δύνανται να εργαστούν, σε δράσεις που στοχεύουν στην ένταξη ή επανένταξη τους στην αγορά εργασίας. Χορηγήσαμε τα σχολικά γεύματα, δώσαμε σε περισσότερους εργαζόμενους τη δυνατότητα πρόσβασης σε βρεφονηπιακούς σταθμούς. Εξασφαλίσαμε τη δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για τους ανασφάλιστους. Σχεδιάσαμε και εφαρμόσαμε, από το 2018, τη νέα πολιτική για τα επιδόματα παιδιού, με αυξήσεις από 50% έως 110%, ώστε πλέον να ενισχύονται τα ζευγάρια από το πρώτο κιόλας παιδί, ενισχύοντας με τον τρόπο αυτό και τις μονογονεϊκές οικογένειες. Τα οικογενειακά επιδόματα αυξήθηκαν κατά 260 εκ. ευρώ, φτάνοντας στο ύψος του 1,1 δις και πληρώνονται σταθερά ανά δίμηνο.
Παραλάβαμε μια χώρα όπου το να υιοθετηθεί ένα παιδί ήταν ένας άθλος απέναντι στη γραφειοκρατία και έτσι ευνοούνταν το εμπόριο βρεφών. Σήμερα με το νέο νόμο για την υιοθεσία και την αναδοχή, επιταχύνονται εξαιρετικά οι διαδικασίες και μειώνεται δραστικά ο χρόνος αναμονής που έφτανε στα έξι χρόνια, σε μόλις 8-12 μήνες.
Προχωρήσαμε στην αναμόρφωση και αναδιοργάνωση των επιδομάτων αλλά και του τρόπου απόδοσής τους. Παραλάβαμε ένα τεράστιο αριθμό επιμέρους επιδομάτων που αποδίδονταν από 120 φορείς, γεγονός εξαιρετικά ασύμφορο οργανωτικά αλλά και δημοσιονομικά. Ενοποιήσαμε όλα τα υπάρχοντα επιδόματα χωρίς να περικόψουμε κανένα σε 5 βασικά επιδόματα – αναπηρίας, οικογενειακά, αλληλεγγύης, ανεργίας και στεγαστικό, την απόδοση των οποίων, ανέλαβε ο νέος Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ). Έτσι φέραμε ένα νοικοκύρεμα και ο ΟΠΕΚΑ, αντικατέστησε τους επιμέρους φορείς που αναλάμβαναν την απόδοση των επιδομάτων, προκαλώντας σύγχυση στους δικαιούχους, αφού δεν υπήρχε ενιαία ημερομηνία πληρωμών αλλά και ένα ενιαίο κέντρο πληροφόρησης για τα επιδόματα και τις παροχές.
Το κενό της πληροφόρησης ήρθαν να καλύψουν τα επίσης νεοσύστατα Κέντρα Κοινότητας (συνολικά 242 πανελλαδικά) στα οποία πλέον ο πολίτης μπορεί να απευθύνεται για οποιοδήποτε πρόβλημα αντιμετωπίζει, προκειμένου να ενημερωθεί άμεσα για το αν, ποιά και πόσα επιδόματα δικαιούται και να έρθει σε επαφή με την αντίστοιχη κοινωνική υπηρεσία.
Η σημαντικότερη παρέμβαση στις κοινωνικές παροχές ωστόσο, δεν ήρθε μόνο στον τομέα της πληροφόρησης και της οργάνωσης, αλλά στην αναθεώρηση των επιδομάτων με βάση τα όρια των δικαιούχων. Πως μεταφράζεται αυτό; στην δικαιότερη απόδοση επιδομάτων, αποκαθιστώντας κάποιες χρόνιες αδικίες, όπως για παράδειγμα στην απόδοση του οικογενειακού επιδόματος τέκνων, όπου τέθηκε εισοδηματική κλίμακα στην κατηγορία των τριτέκνων-πολυτέκνων και στη μείωση της εισφοράς κοινωνικής αλληλεγγύης από 6% στο 2% για τα εισοδήματα από 20.000-30.000, με ταυτόχρονη απαλλαγή όλων των εισοδημάτων κάτω των 20.000.
Κοινωνική πολιτική και πολιτική παροχών δε συνιστά μόνο ο εξορθολογισμός των επιδομάτων αλλά και η πολιτική παρέμβαση για την αποκατάσταση κοινωνικών ζητημάτων, όπως η κατάργηση του παραβόλου εξέτασης σε ΚΕΠΑ για τους άπορους, ανασφάλιστους και αιτούντες προνοιακή παροχή λόγω αναπηρίας και η παράταση χορήγησης αναπηρικής σύνταξης και προνοιακών επιδομάτων αναπηρίας εφόσον εκκρεμεί ιατρική κρίση στις υγειονομικές επιτροπές ΚΕΠΑ, που ψηφίστηκαν με τροπολογία έπειτα από προσωπικό αγώνα και σύμπλευση συναδέλφων.
Μία σημαντική νίκη ήταν και η θέσπιση του ακατάσχετου για το επίδομα της εισοδηματικής ενίσχυσης οικογενειών με χαμηλά εισοδήματα και τέκνα που φοιτούν στην υποχρεωτική εκπαίδευση, έπειτα από τροπολογία που κατέθεσα μαζί με άλλους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ σε σχέδιο νόμου.
Πέρα όμως από το γενικό νομοθετικό πλαίσιο, συνεχόμενη ήταν η αρωγή μου σε τοπικά προβλήματα που αντιμετώπιζαν φορείς και ιδρύματα της Μαγνησίας για θέματα που αφορούσαν την εύρυθμη λειτουργία τους, τα οποία και επιλύθηκαν, ενδεικτικά αναφέρω το Γηροκομείου Βόλου, την ΕΕΝΑΣΔ – Ελληνική Εταιρεία Νόσου Alzheimer & Συγγενών Διαταραχών Βόλου και το Ορφανοτροφείο Βόλου. Παράλληλα, πραγματοποίησα συνεχείς παρεμβάσεις και πιέσεις προκειμένου να δημιουργηθεί ο ξενώνας φιλοξενίας των συνοδών των ασθενών του Νοσοκομείου Βόλου, που αποτελούσε αίτημα ετών και πραγματοποιήθηκε.
Η κοινωνική πολιτική και οι κοινωνικές παροχές δεν αποτελούν αφηρημένες, μονοδιάστατες έννοιες, αλλά απτά, έμπρακτα μέσα υποστήριξης των ευπαθών κοινωνικών ομάδων, των ανθρώπων που επηρεάστηκαν σημαντικά από την κρίση κι εκείνων που προσπαθούν να χτίσουν το μέλλον τους αψηφώντας την ανεργία και την ανέχεια. Η επικοινωνιακή στρατηγική της Πειραιώς έχει καταστήσει σαφές πως το σύστημα κοινωνικών παροχών είναι εκείνο που θα υποστεί το μαχαίρι της “εξοικονόμησης πόρων”, αφού δε χωρά στο δικό τους “αναπτυξιακό” πλάνο. Αυτό είναι που καλούμαστε να αποτρέψουμε στις εκλογές της 7 Ιούλη: την ισοπέδωση της κοινωνικής πολιτικής και της μέριμνας για τον απλό πολίτη.
*Βουλευτής Μαγνησίας (ΙΖ Κοινοβουλευτική Περίοδος)
Υποψήφιος Βουλευτής Μαγνησίας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία