Άρθρα

Η καταναγκασμένη σιωπή

Tης Μαγδαληνής Θωμά

«Αυτά τα πράγματα δεν είναι να τα μιλάς. Μόνο να τα βουλιάζεις μέσα σου». Κι ας πνίγεσαι κι εσύ μαζί τους. Ρητό ή άρρητο το μήνυμα αυτό μεταφέρει μέσα από τη σιωπή, που επιβάλλει, το βάρος μιας ακατανόμαστης ενοχής. Το ταμπού μιας αδικίας απαγορευμένης. Υπάρχει άλλο αδίκημα στον κόσμο, όπου να βγαίνει το θύμα φταίχτης και ο φταίχτης καθαρός; Όπου να στρέφονται τα πυρά εναντίον του αδικημένου; Στο αντανακλαστικό του κοινωνικού αυτοματισμού, το αδίκημα του βιασμού παραγράφεται συχνά και εύκολα παραποιείται. Αιώνες ολόκληροι τρέφουν τη γνώμη αυτή, την κάνουνε «κοινή», μοιράζοντας αρχές και ρόλους. «Αιώνες φαρμάκι, γενιές φαρμάκι…». Ο σταυρωμένος άνθρωπος έχει συχνά φύλο γυναίκας.

Η ομολογία της Σοφίας Μπεκατώρου ήρθε να ταράξει τα λιμνασμένα νερά σε έναν σαρκοβόρο, κατά τα φαινόμενα, χώρο. Εκεί όπου παίζονται καριέρες και μοιράζονται αξιώματα, χώροι ευαίσθητοι, όπου οι εξαρτήσεις από τους ανώτερους νομιμοποιούνται καταχρηστικά, είναι εύκολο να επικρατήσει το δίκιο του ισχυρότερου με όλες τις συνέπειες που μπορεί αυτό να φέρει. Αλλά οι καταγγελίες είναι εύκολες σε αδικήματα οικονομικής ή πολιτικής εκμετάλλευσης. Ακόμα και στον τομέα της κοινωνικής διάκρισης φαίνονται να λύνονται μερικά. Όμως ό,τι έχει να κάνει με το κορμί, η κατάσαρκη, να πούμε, αδικία που ανακατεύει τα νερά της σεξουαλικότητας έρχεται αντιμέτωπη με το ταμπού των αιώνων.

Είναι πρόσφατη η έκφραση της γυναικείας επιθυμίας, η ανοιχτή και ελεύθερη εκδήλωσή της. Κάμποσα χρονάκια πριν, δεν ήταν βολικό να αισθάνονται και να χαίρονται οι γυναίκες. Έπρεπε να κρύβουν τον πόθο τους επιμελημένα, να τον απωθούν ή να καμώνονται τις αδιάφορες για να κερδίσουν τις εντυπώσεις και να ανταποκριθούν στον κοινωνικό τους ρόλο. Με μια τέτοια γενικευμένη αρχή συνάδει ανάμεσα στ’ άλλα και το σκεπτικό του βιασμού. Αλλά είναι βέβαια και κάτι περισσότερο: το έγκλημα της κυριαρχίας και της εξόντωσης του άλλου βρίσκει εδώ τη σεξουαλική διάστασή του. Εδώ ο θύτης – σπάνιο δεν είναι – χορεύει μόνος του. Σε μια πράξη δυαδική -τουλάχιστον- ακυρώνεται θριαμβικά η ύπαρξη του άλλου. Την ακυρωμένη αυτή ύπαρξη είναι αναγκασμένη να κουβαλάει εφεξής η κακοποιημένη γυναίκα παλεύοντας με το φάντασμα της μνήμης που τη στοιχειώνει, την εικόνα ενός ευτελούς εαυτού. Διότι η κακοποίηση του βιασμού, βαθιά και άσωτη, έχει τη ρίζα της στην ταυτότητα της γυναικείας υπόστασης, στην ταυτότητα του ανθρώπου.

Οι ομολογίες των κακοποιημένων γυναικών δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία γι’ αυτό. Αισθάνονται όλες ντροπή, εκφράζοντας έτσι την ενοχή του θύματος που θα έπρεπε να δοκιμάσει ο θύτης. Η αναλγησία όμως του τελευταίου γίνεται άλγος του θύματος και βάρος ζωής. Αισθάνονται επίσης και ταπείνωση, νέκρωση. Είναι κι αυτός ένας άλλος τρόπος θανάτου. Κι όπως συμβαίνει συχνά, ο συμβολικός θάνατος παίρνει σάρκα και οστά μέσα από ένα σώμα που παθαίνει.

 

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το