Η Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ ηχογράφησε από τις 23 μέχρι τις 27 Σεπτεμβρίου του 2024 δυο συμφωνικά έργα του Ζαφείρη Κουκουσέλη, συνθέτη, ενορχηστρωτή και καθηγητή του Μουσικού Σχολείου Βόλου. Η ηχογράφηση έγινε στο Ραδιομέγαρο της ΕΡΤ στο ιστορικό στούντιο «C» υπό τη διεύθυνση του μαέστρου Γιάννη Πρωτόπαπα. Το πρώτο έργο έχει τον τίτλο «Το ταξίδι του Goran Schildt στο Αιγαίο Πέλαγος», θέμα με παραλλαγές πάνω στο ελληνικό παραδοσιακό τραγούδι «Μπρατσέρα» της Λέρου και το δεύτερο έργο έχει τον τίτλο «Μαντηλάτος», όπου ο συνθέτης επεξεργάζεται τον παραδοσιακό χορό της Ανατολική Θράκης δημιουργώντας μια σουίτα με τρία μέρη.
Ιntroduction (Allegro),Variations (Andante – Moderato), Finale (Allegro).
Όπως αναφέρει ο συνθέτης Ζαφείρης Κουκουσέλης για το έργο του «Μαντηλάτος», η σχέση της μουσικής με τη Θράκη ξεκινάει από τα αρχαία χρόνια. Όπως αναφέρει ο Όμηρος, η λατρεία των Μουσών ξεκίνησε από τη Θράκη, αλλά και ο Ορφέας, ο μεγαλύτερος μουσικός της ελληνικής μυθολογίας, είχε καταγωγή από τη Θράκη. Επίσης, τα ιερά και τα μαντεία που έχουν διασωθεί αποδεικνύουν ότι ο θεός Απόλλωνας, προστάτης της μουσικής και των τεχνών, λατρευόταν στον τόπο αυτό. Το μουσικοχορευτικό ιδίωμα της Θράκης εμφανίζει ένα ξεχωριστό χρώμα, μέσα από μια έντονη μουσική, χορευτική και εθιμική παράδοση. Ο Μαντηλάτος αποτελεί έναν κατεξοχήν χορό της Δυτικής Θράκης. Η ονομασία του προέρχεται από το μαντήλι που κρατούν οι χορευτές και χορεύεται είτε αντικριστά, είτε από μεμονωμένα άτομα ως δρομικός χορός. Είναι χορός γρήγορος, ζωηρός με έντονη κίνηση σε μέτρο 7/8 (2-2-3). Το χώρισμα των ογδόων σε διάταξη (2-2-3) προσδίδει μια διαφορετική υφή και ρυθμική συμπεριφορά που γειτνιάζει με γρήγορα και ασύμμετρα μοτίβα της βουλγάρικης μουσικής παράδοσης. Είναι συμμετρικός με τον πανελλήνια γνωστό καλαματιανό (3-2-2), αλλά έχει διαφορετικό εσωτερικό τονισμό.
Το συμφωνικό έργο του Ζαφείρη Κουκουσέλη με τίτλο «Goran Schildt’s trip to the Aegean sea» απεικονίζει το ταξίδι του Γιόραν και της Χριστίνας Σιλντ από τη Φιλανδία στη Μεσόγειο με το δικάταρτο ιστιοπλοϊκό σκάφος τους τη «Δάφνη» και την περιπλάνησή τους στα νησιά του Αιγαίου, μέχρι η Λέρος να γίνει το δεύτερο σπίτι τους στα μέσα της δεκαετίας του 1960.
Ο συνθέτης Ζαφείρης Κουκουσέλης επηρεάστηκε έντονα από τη ζωή και το έργο του Φιλανδού συγγραφέα, ιστορικού τέχνης και θαλασσοπόρου. Ο Γιόραν Σιλντ αφού βρέθηκε αντιμέτωπος με τον θάνατο και ξέφυγε, αποφάσισε να αλλάξει τη ζωή του και σαν σύγχρονος Οδυσσέας να ταξιδέψει στη Μεσόγειο αναζητώντας τη δική του Ιθάκη, τον δικό του προορισμό. Ο προορισμός αυτός έμελλε να είναι η Λέρος, από όπου συνέχισε το συγγραφικό του έργο μεταφέροντας σε όλο τον κόσμο εικόνες από την Ελλάδα και τη Μεσόγειο μέσω των βιβλίων του. Ο συνθέτης το 2017 είχε την ευκαιρία να επισκεφθεί το μουσείο που εκτίθεται η «Δάφνη» στη Φιλανδία το ξύλινο δικάταρτο ιστιοπλοϊκό σκάφος με το οποίο περιπλανήθηκε στη Μεσόγειο, αλλά και το σπίτι του στη Λέρο, το δωμάτιό του, το γραφείο όπου καθημερινά εργαζόταν με θέα στο Αιγαίο που τόσο λάτρεψε.
Το συμφωνικό έργο προβάλλει τον ελληνικό πολιτισμό, καθώς επεξεργάζεται ένα παραδοσιακό τραγούδι της Λέρου (Μπρατσέρα) χρησιμοποιώντας την τεχνοτροπία της Δυτικής συμφωνικής μουσικής. Τα παραδοσιακά τραγούδια είναι αυθεντικά δημιουργήματα υψηλής αξίας. Δεν αποτελούν ακατέργαστο καλλιτεχνικό προϊόν, αντίθετα έχουν σμιλευτεί με το πέρασμα του χρόνου, μέσα από την εξέλιξη της μουσικής τέχνης στους αιώνες. Το συμφωνικό έργο αποσκοπεί στην εξέλιξη, την ανάπλαση και την ανανέωση μέσω της αναδημιουργίας του παραδοσιακού τραγουδιού της Λέρου. Ο συνθέτης καταφέρνει να κεντρίσει το ενδιαφέρον του ακροατή μέσα από την αμεσότητα της μουσικής γραφής του, αλλά και την ευρηματική χρήση της αναλλοίωτης «Μπρατσέρας» που σαν καθοδηγητικό μοτίβο κάνει πιο ενεργητική και ουσιαστική τη μουσική ακρόαση. Επιχειρεί να μεταφέρει την αύρα του Αιγαίου, το λίκνισμα της «Μπρατσέρας» και να ταξιδέψει νοερά τους ακροατές στα γαλανά νερά της Μεσογείου, όπως έκανε ο Γιόραν Σιλντ σε εκατομμύρια αναγνώστες μέσα από τα βιβλία του.