Κείμενο – φωτογραφίες
Εύης Υφαντή
Το 1909 ο γιατρός Καραμάνης από το κοντινό χωριό Δράκεια, αποφάσισε να κατασκευάσει στην περιοχή ένα Σανατόριο – Νοσοκομείο επειδή πίστευε ότι το κλίμα της περιοχής ήταν κατάλληλο και ευνοϊκό για τη θεραπεία των φυματικών. Το Σανατόριο προσέφερε, εκτός από ιατρικές υπηρεσίες, αλλά και εξαιρετική ποιότητα ζωής και για την εποχή του εθεωρείτο πολύ μπροστά. Ο Βόλος εκείνα τα χρόνια δεν είχε ρεύμα, αλλά στο Σανατόριο είχε εγκατασταθεί γεννήτρια όχι μόνο για τη λειτουργία των ιατρικών υποδομών, αλλά και για όλα τα δωμάτια των ασθενών όπου διέθεταν ηλεκτρικό ρεύμα, κεντρική θέρμανση, τρεχούμενο νερό και τηλεφωνικό κέντρο.
Στο κτίσμα υπήρχαν Φαρμακείο, Μικροβιολογικό, Βιοχημικό και Ακτινολογικό εργαστήριο, κλίβανος αποστείρωσης και αποτέφρωσης, όργανο υποβοήθησης αναπνοής από τα πρώτα στη χώρα, όπου το έφερε ο ίδιος από Ελβετία. Το επίπεδο των παροχών υπηρεσιών ήταν υψηλό, περιλάμβανε πλούσιο φαγητό 5 φορές την ημέρα, άσκηση με σουηδική γυμναστική, χώρους ηλιοθεραπείας, αεροθεραπεία, βιβλιοθήκη, αναγνωστήριο, εκκλησία, χώρους παραστάσεων, ψυχαγωγίας και δεξιώσεων. Κατά καιρούς, από εκεί περνούσαν οι Σικελιανός, Βάρναλης, Παλαμάς, Δελμούζος, Τριανταφυλλίδης, Σεφέρης. Εκεί ο Σικελιανός γνώρισε τη γυναίκα του γιατρού, μια δυναμική και δραστήρια κυρία που οργάνωσε την όλη λειτουργία της επιχείρησης και η οποία έγινε η μετέπειτα σύζυγός του. Ο Καραμάνης ήταν γιατρός με όραμα, από τους πρώτους φυματιολόγους-πνευμονολόγους της χώρας.
Η φυματίωση εκείνους τους καιρούς ήταν μάστιγα, ήταν η φθύση, το χτικιό και αποτελούσε στίγμα μεγαλύτερο κι από το AIDS των ημερών μας. Μετά από χρόνια κι ενώ λειτούργησε μέχρι το 1963, εγκαταλείφθηκε και τώρα χρησιμοποιείται ως ποιμνιοστάσιο. Εσωτερικά αν μπορέσει κάποιος να προχωρήσει με οδηγό που ξέρει τον λαβύρινθο και τη σχετική επικινδυνότητα, θα βρεθεί σε πολλές εκπλήξεις διαπιστώνοντας ότι ακόμη σώζονται αξιόλογες τοιχογραφίες στους τοίχους εσωτερικής εκκλησίας με καμάρες, τρούλο και τέμπλο. Κάποιες φήμες κουβαλούσαν επί χρόνια τους «κυνηγούς χρυσού» και έψαχναν σε όλο τον χώρο, εξ ου και τα τεράστια ανοίγματα στα πατώματα, όπου έψαχναν να βρουν σακουλάκια με λίρες που δήθεν έκρυβαν οι ασθενείς. Αυτό το γεγονός αποτέλεσε μεγάλο πρόβλημα ως προς την καταστροφή εξαιρετικών πατωμάτων με άψογα αισθητικό αποτέλεσμα εκείνης της εποχής. Ακόμη υπάρχει απομεινάρι γεννήτριας σε έναν από τους χώρους του κτιρίου.
Στη συνέχεια οι εγκαταστάσεις πέρασαν σε χέρια πιστωτών. Οι σημερινοί ιδιοκτήτες αυτών των σχεδόν γκρεμισμένων εγκαταστάσεων περιμένουν υπομονετικά τους νέους επενδυτές. Είναι απορίας άξιο πώς ένα τέτοιο τεράστιο κτίριο με εξοπλισμούς και άψογα μηχανήματα που αφορούσαν στην υγεία και το οποίο αποτέλεσε σταθμό προσφοράς και βοήθειας σε πάσχοντες με τα τελειότερα και πλέον σύγχρονα συστήματα να πήρε την κατιούσα και να έφτασε να αποτελεί χώρο στέγασης αμνών!
Σκέφτομαι ότι σε άλλα συστήματα, σε άλλες πολιτικές, σε αλλά κράτη, αυτό το εγκαταλελειμμένο ποιμνιοστάσιο θα είχε εξελιχθεί σε μνημείο και χώρο επίσκεψης ή χώρο εκδηλώσεων αναδεικνύοντας συγχρόνως τα εναπομείναντα αξιόλογα στοιχεία. Αναρωτιέμαι πάντα γιατί στο τέλος κάποιας τέτοιας έρευνας πρέπει να επαναληφθεί η έκφραση «στην Ελλάδα ζούμε»!
