Ευάνθης Χατζηβασιλείου στη “Θ”: «Οφείλουμε να θυμίζουμε συνεχώς τη σημασία της Συνθήκης της Λωζάννης»

Η Πολιτιστική Εστία Μικρασιατών Ν. Ιωνίας Μαγνησίας «Ίωνες», στο πλαίσιο του καθιερωμένου από την ίδρυσή της ετήσιου θεσμού «Μικρασιατικά», διοργάνωσε με μεγάλη επιτυχία εκδήλωση με θέμα «Η Συνθήκη της Λωζάννης – 100 χρόνια μετά».
Κύριος ομιλητής ήταν ο κ. Ευάνθης Χατζηβασιλείου, καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών και γενικός γραμματέας του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ:
ΑΡΤΕΜΗΣ ΧΑΛΑΤΣΗΣ
arthalatsis@yahoo.gr

Την αρχή της εκδήλωσης προλόγισε η πρόεδρος της Εστίας κ. Αργυρώ Μάμαλη -Κοπάνου που υποδέχθηκε με τα καλύτερα λόγια τον κ. Χατζηβασιλείου. Αναφέρθηκε στο θέμα της ημερίδας και έδωσε το στίγμα για την κύρια ομιλία που θα ακολουθήσει.
Την εκδήλωση συντόνισε ο κ. Αντώνης Σμυρναίος καθηγητής, διδακτικής της Ιστορίας και Ιστορίας της Νεοελληνικής Εκπαίδευσης Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Αναφέρθηκε στο επιστημονικό έργο του ομιλητή και τόνισε ότι είναι άριστος γνώστης του θέματος, όπως αποδείχθηκε και στη συνέχεια.

Μιλήσαμε στο περιθώριο της εκδήλωσης με τον κ. Χατζηγεωργίου
Κύριε καθηγητά, πείτε μας για τη σημασία της Συνθήκης της Λωζάννης
Η σημερινή εκδήλωση μνημονεύει τη Συνθήκη της Λωζάννης, δηλαδή τη βασική συνθήκη που ορίζει τις διεθνείς σχέσεις, όχι μόνο μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας, αλλά της ευρύτερης περιοχής των Βαλκανίων και την Μέση Ανατολή. Είναι η σημαντικότερη συνθήκη που καθορίζει τα σύνορα και ως εκ τούτου δεν μπορεί να αναθεωρηθεί βάση του διεθνούς δικαίου. Η Συνθήκη αποτέλεσε τη βάση και για την δική μας πορεία μετά την Μικρασιατική καταστροφή, καθώς εμείς αποδεχθήκαμε αυτή τη Συνθήκη, δουλέψαμε πάνω σ’ αυτή και βέβαια επεκτείναμε και τους στόχους μας, την ένταξη μας στον δυτικό κόσμο, στην οικονομική ανάπτυξη, την ένταξη μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Πόσο επίκαιρη είναι 100 χρόνια μετά;
Είναι πάντοτε επίκαιρη γιατί και τώρα ισχύει και τώρα είναι η βασική πράξη που ορίζει τις διεθνείς σχέσεις και τα σύνορα στην περιοχή μας. Θα έλεγα χωρίς να κινδυνεύω να υπερβάλω ότι οποιαδήποτε σκέψη περί αναθεώρησης της Συνθήκης μπορεί να επιφέρει ολέθριες συνέπειες για ολόκληρη την ευρύτερη περιοχή. Έτσι εμείς οφείλουμε να θυμίζουμε συνεχώς τη σημασία της και να αποτρέπουμε προσπάθειες αποσταθεροποίησης της περιοχής και κυρίως των συνόρων. Είναι μια συνθήκη που υπογράφεται από πολλά κράτη και είναι μια συνθήκη ειρήνης μεταξύ των νικητών του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και της Τουρκίας. Είναι πάντα επίκαιρη, καθώς είναι αυτή που καθορίζει το διεθνές καθεστώς στην περιοχή και κυρίως τα σύνορα. Πρέπει να γνωρίζετε ότι η Τουρκία έχει αυτή τη στιγμή στρατό σε γειτονικές της χώρες όπως στο Ιράκ , στην Συρία και στην Κύπρο και θα λέγαμε ότι είναι μια παραβίαση της συνθήκης από την πλευρά της Τουρκίας.

Ποιες θα λέγαμε ότι είναι οι προοπτικές;
Ξέρετε κ. Χαλάτση ότι είμαστε σε μια δύσκολη περιοχή του πλανήτη, ίσως τη δυσκολότερη, την πιο βεβαρυμμένη. Οι προοπτικές θα είναι καλές όσο εμείς έχουμε το μυαλό μας και έχουμε τις διεθνείς συμμαχίες για να προστατέψουμε τα συμφέροντα μας.

Η συνθήκη της Λωζάννης ήταν μια μεγάλη επιτυχία της Ελλάδας το 1923;
Ήταν προσωπικά μια μεγάλη επιτυχία του Ελευθερίου Βενιζέλου. Ο Βενιζέλος μας κράτησε όρθιους . Είναι μια έντιμη συνθήκη και μια έντιμη ειρήνη.

Σας ευχαριστούμε πολύ κ. καθηγητά για τις πολύτιμες γνώσεις που μας μεταφέρατε.