Πολιτισμός

Το έπος του 1940 μέσα από έκθεση έργων ζωγραφικής στο Λυκείο Ελληνίδων Βόλου

Το αθάνατο έπος του 1940 «ζωντάνεψε» μέσα από τους πίνακες ζωγραφικής του Αλέξανδρου Αλεξανδράκη, χάρη στο μουσειοπαιδαγωγικό πρόγραμμα που υλοποίησε για 3η συνεχόμενη χρονιά το Λύκειο Ελληνίδων Βόλου. Σκίτσα και ζωγραφικοί πίνακες από το λεύκωμα «Έτσι πολεμούσαμε», που εκδόθηκε πριν από μισό περίπου αιώνα (κυκλοφόρησε το 1968 και περιελάμβανε 100 περίπου έργα του), έδωσε την ευκαιρία σε εκατοντάδες παιδιά από σχολεία της πόλης, να μάθουν περισσότερα για τον ηρωισμό που επέδειξαν οι Έλληνες στρατιώτες στο μέτωπο της Αλβανίας συντρίβοντας τα φασιστικά στρατεύματα του Μουσολίνι.

Η μουσειοπαιδαγωγός Αποστολία Αρμπελιά μίλησε για το πρόγραμμα που διήρκησε ολόκληρο τον Οκτώβριο, μην κρύβοντας την ικανοποίησή της για την επιτυχία που γνώρισε για μία ακόμη χρονιά η εκπαιδευτική δράση «Έτσι πολεμούσαμε» του τοπικού παραρτήματος του Λυκείου Ελληνίδων. «Δεν χρειαζόταν να τελειώσει η περιήγηση, για να διακρίνεις τον ενθουσιασμό των παιδιών. Δεν ήταν μία ξερή αφήγηση, να πεις πέντε λόγια «στεγνά» και να τελειώσεις. Ήταν σαν να ζεις τον πόλεμο, ενώ για τα πιο μικρά παιδιά, που πηγαίνουν στα νήπια ή σε παιδικούς σταθμούς, κάναμε και θεατρικό παιχνίδι. Δημιουργούσαμε έτσι την αίσθηση ότι κάναμε όσα έκανε και ο Αλεξανδράκης στο μέτωπο», είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: «Τα παιδιά το ζούνε όλο αυτό και μαθαίνουν μέσα από τη ζωγραφική την Ιστορία του έθνους. Κι αυτό είναι κάτι πολύ ωραίο. Άλλωστε, η μουσειοπαιδαγωγική εκεί εστιάζει. Να παρέχει μία μουσειακή παιδεία και να δημιουργεί μελλοντικούς επισκέπτες μουσείων».
Από τις πρώτες ημέρες του Οκτωβρίου μέχρι και χθες, μαθητές από δημοτικά σχολεία, γυμνάσια και λύκεια, αλλά και μικρότερα παιδιά, επισκέφτηκαν το Λύκειο των Ελληνίδων Βόλου. Το πρόγραμμα, που έχει καθαρά επετειακό χαρακτήρα, ήταν προσαρμοσμένο και φέτος στις ανάγκες κάθε εκπαιδευτικής βαθμίδας και απλουστευόταν ή εμπλουτιζόταν ανάλογα με την ηλικία των συμμετεχόντων.
Το πρόγραμμα δανείστηκε τον τίτλο του από το λεύκωμα του Αλεξανδράκη, για τον οποίον η κ. Αρμπελιά επισήμανε τη συμβολή του στην αποτύπωση του αγώνα που έδωσε η Ελλάδα κόντρα στους Ιταλούς πριν από 77 χρόνια: «Παραφράσαμε τον τίτλο του λευκώματος που εξέδωσε μεταπολεμικά ο Αλεξανδράκης, το οποίο είναι σπάνιο. Σε ελάχιστες εκδόσεις κυκλοφορεί, δεν πωλείται πια. Το πήρα από την Ακαδημία Αθηνών και το είδα. Έχει τόσες πολλές πτυχές του πολέμου: Από τη μάχη, την ανάπαυλα των πολεμιστών, την περιπολία, τη στιγμή του θανάτου. Τα πάντα. Δίκαια τον αποκάλεσαν «Όμηρο του αλβανικού έπους», αφού Αλέξανδρος Αλεξανδράκης διηγήθηκε όλη την ιστορία του ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940-’41».
Στη συνέχεια το μέλος του Λυκείου Ελληνίδων Βόλου αναφέρθηκε με περισσότερες λεπτομέρειες στο περιεχόμενο του μουσειοπαιδαγωγικού προγράμματος που επιμελήθηκε: «Δείχναμε μία προβολή με τα σκίτσα που έκανε πάνω στον πόλεμο. Σε ό,τι χαρτί έβρισκε. Ήταν στρατιώτης, όπως και τα πέντε αδέρφια του, ενώ είχαν και μία αδερφή. Και τα έξι αγόρια της οικογένειας Αλεξανδράκη βρέθηκαν στο μέτωπο. Γύρισαν πίσω σώοι και ο ίδιος επειδή ήθελε να εξωτερικεύσει αυτά που βίωσε στον πόλεμο, τα εξέφρασε κάνοντας μεγάλα έργα ζωγραφικής βασισμένα σε σκίτσα που είχε ήδη φτιάξει. Αργότερα σε πολλά από αυτά άλλαξε τους τίτλους που έδινε αρχικά. Όσο υπηρετούσε στην Αλβανία, έβαζε αυθόρμητους τίτλους. Όμως, μετά τους διόρθωνε. Στην ανάπαυλα των μαχών, ότι έβλεπε και ζούσε το μετέφερε στα σκίτσα του. Αυτά τα σκίτσα ήταν 80 συνολικά και τα 22 όταν γύρισε πίσω στην Αθήνα, μετά από λίγα χρόνια, τα μετέτρεψε σε ζωγραφικούς πίνακες, που εκτίθενται στο Πολεμικό Μουσείο».
Χάρις στην αξιέπαινη πρωτοβουλία του Λυκείου Ελληνίδων Βόλου, οι μαθητές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα, αφενός μεν πληροφορήθηκαν για τη ζωή και το έργο ενός τόσο σπουδαίου ζωγράφου, ενώ έμαθαν λεπτομέρειες και για τα γεγονότα του 1940, με την κ. Αποστολία Αρμπελιά να σημειώνει: «Δεν μέναμε τόσο στις τεχνικές που χρησιμοποίησε ο Αλεξανδράκης. Ναι μεν γίνεται αναφορά, αλλά δεν στεκόμασταν αποκλειστικά εκεί. Για παράδειγμα έχει δύο έργα που δείχνουν μισοτελειωμένα, αλλά δεν είναι. Πρόκειται απλά για την τεχνική που χρησιμοποίησε σ’ αυτά ο ζωγράφος. Εστιάσαμε στο τι ζωγράφισε, αφού με αυτά εξιστόρησε τον πόλεμο του 1940. Ήταν προσωπικές μαρτυρίες, τα έζησε, δεν τα άκουσε και τα ζωγράφισε από τη φαντασία του. Το ευτύχημα στην όλη ιστορία είναι πως τα παιδιά αντέδρασαν θετικά».
Τέλος, στο ερώτημα εάν τα ιδανικά όσων πολέμησαν τότε στα βουνά της Αλβανίας, συγκινούν τις σημερινές γενιές, η κ. Αρμπελιά απάντησε: «Το πιστεύω ακράδαντα αυτό. Όλες οι αντιδράσεις των παιδιών ήταν αγαθές και ένθερμες. Δεν είδα στο ακροατήριο κάποιο παιδί να επιδεικνύει αδιαφορία ή απάθεια. Και κάθε χρόνο συμβαίνει το ίδιο».

 

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το