Του Θανάση Κουντουρά
Η επιδημία/πανδημία του αόρατου και επικίνδυνου κορωνοϊού, που μας προέκυψε πρόσφατα, σίγουρα σε κάποια χρονική περίοδο θα σταματήσει και μακάρι αυτό να γίνει όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Και, φυσικά, όπως λέμε όλοι μας, «να είμαστε καλά από υγεία».
Όμως, ένα άλλο πρόβλημα που θα προκύψει, μετά την υγειονομική κρίση, θα είναι το πολύ μεγάλο πρόβλημα της οικονομίας και φυσικά και της ελληνικής οικονομίας, όπως αναφέρουν όλοι οι ειδικοί, οργανισμοί και επιστήμονες.
Η σημερινή κυβέρνηση ήδη πήρε και θα πάρει ορισμένα οικονομικά μέτρα βοήθειας προς τις επιχειρήσεις, που έκλεισαν με κυβερνητική απόφαση, προς τις επιχειρήσεις, που είναι ανοιχτές, αλλά υπολειτουργούν (πλην ορισμένων εξαιρέσεων), προς τους εργαζόμενους των παραπάνω επιχειρήσεων, προς τους επιστήμονες, προς διάφορους επαγγελματίες, προς ένα τμήμα μακροχρόνια ανέργων κ.ά., καθώς και διάφορα μέτρα που αφορούν αναστολές πληρωμών, π.χ. προς το Δημόσιο, τα Ασφαλιστικά Ταμεία, προς τις τράπεζες κ.λπ., την πληρωμή του 60% του ενοικίου (καταστήματος, σπιτιού κ.λπ.), καθώς και άλλα. Και, κατά τη γνώμη μου, καλά έκανε και κάνει σε πρώτη φάση.
Όμως, η κρίση στην ελληνική οικονομία, μετά το πέρας της πανδημίας του κορωνοϊού, θα είναι (κατά την άποψη πολλών ειδικών) πιθανώς ανεξέλεγκτη. Οι αρμόδιοι κυβερνητικοί υπουργοί και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «βλέπουν» ύφεση (σε ετήσια βάση 2020) της τάξεως από μείον 5% ώς μείον 10%, ενώ το ΔΝΤ «βλέπει» ύφεση ακόμη μεγαλύτερη 10% (μακάρι να πέσει έξω)!
Σ’ αυτά συντελούν τα παρακάτω πραγματικά δεδομένα:
Α. Ο τουρισμός, ένας πολύ μεγάλος κλάδος της ελληνικής οικονομίας, που προσφέρει πολύ μεγάλο ποσοστό στο ελληνικό ΑΕΠ (25% περίπου), θα έχει πάρα πολύ μεγάλη πτώση.
Το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος, εκπέμποντας SOS, αναφέρει πιθανή χρεοκοπία πολλών ξενοδοχειακών μονάδων, όλων των βαθμίδων.
Β. Ο αγροτο-διατροφικός τομέας, ένας άλλος πολύ μεγάλος τομέας της ελληνικής οικονομίας, θα έχει κι αυτός μεγάλο πρόβλημα, αν δεν προσεχθεί ιδιαίτερα τώρα, διότι μέχρι στιγμής δεν έχουν ληφθεί καθόλου κάποια ιδιαίτερα – ειδικά μέτρα οικονομικής βοήθειας, καθώς και μέτρα αναστολών σε διάφορες πληρωμές.
Γ. Η «ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας», δηλαδή οι πολύ μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις της χώρας μας, θα είναι το μεγαλύτερο οικονομικό πρόβλημα της πατρίδας μας (κατά τη γνώμη μου). Το οικονομικό «βε» (V), με τη «μύτη» αρκετά προς τα κάτω, είναι ένα οικονομικό «σχήμα» που αφορά σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό τις ανωτέρω επιχειρήσεις. Αυτό μας δείχνει αν αυτές οι επιχειρήσεις (είτε τώρα είναι κλειστές, είτε τώρα υπολειτουργούν) μπορούν εύκολα, δύσκολα ή και καθόλου, να ξαναλειτουργήσουν μετά την κρίση του κορωνοϊού.
Κατά την άποψή μου, ένα μεγάλο μέρος των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, πολύ δύσκολα θα ξανανοίξουν, δυστυχώς. Διότι, οι ανωτέρω επιχειρήσεις, αν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, βρεθούν αναγκαστικά στο κατώτατο σημείο του οικονομικού «βε» (V), ή έστω και λίγο πιο πάνω, εξαιτίας:
Γ1. Των μηδενικών εισπράξεών τους (που θα είναι αναγκαστικά, κατά τη διάρκεια της κλειστής επιχείρησης με κυβερνητική απόφαση).
Γ2. Των πάρα πολύ μειωμένων εισπράξεών τους (λόγω της υπολειτουργίας τους, αν και είναι ανοιχτές με κυβερνητική απόφαση).
Γ3. Του συνδυασμού των ανωτέρω περιπτώσεων, με ένα επιπρόσθετο βουνό συσσωρευμένων χρεών, από τις ήδη ανασταλθείσες οικονομικές υποχρεώσεις των προηγουμένων μηνών (έστω και αν αυτές πληρωθούν σε πολλές μετέπειτα δόσεις) π.χ. προς Δημόσιο, Ταμεία, Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας, τράπεζες, ενοίκια, δώρο Πάσχα, επιταγές κ.λπ., καθώς και με τα στάνταρ τρέχοντα λειτουργικά έξοδα (με το άνοιγμα της επιχείρησης ή του μεγαλύτερου τζίρου της ήδη ανοιχτής/υπολειτουργούσας επιχείρησης), όπως π.χ. το νέο ενοίκιο, τις νέες δόσεις προς το Δημόσιο, τα Ταμεία, τις τράπεζες κ.λπ., αλλά και τα τρέχοντα οικογενειακά έξοδα διατροφής.
Δημιουργούνται πάρα πολλές αρνητικές προϋποθέσεις, δημιουργείται ένας πολύ μεγάλος ασφυκτικός κλοιός, για να μπορέσουν να ξανανοίξουν, να ξαναλειτουργήσουν οι επιχειρηματίες τις πολύ μικρές, τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις τους. Δυστυχώς η πρόβλεψη των «λουκέτων» (από τους ειδικούς) θα είναι της τάξεως του 25% ώς 30% (εύχομαι η πρόβλεψη να είναι πολύ μικρότερη)!
Όμως, με το «λουκέτο» επιχειρήσεων έχουμε και ανεργία των ιδιοκτητών και απολύσεις εργαζομένων, δηλαδή τριπλό κακό για το κράτος.
Έτσι, απ’ όσα ανέφερα προηγούμενα, προκύπτει αβίαστα το συμπέρασμα: Είναι πολύ μεγάλης και ζωτικής οικονομικής, αλλά και κοινωνικής σημασίας, να προλάβουμε για να μην υπάρξει κλείσιμο («λουκέτο») σε πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, καθώς και σε μικρές, μεσαίες και μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες. Γιατί αν γίνει κάτι τέτοιο, το οικονομικό αδιέξοδο, που θα υπάρξει, θα επιφέρει τεράστιο πλήγμα και σε πάρα πολλά νοικοκυριά και στην ελληνική οικονομία, γενικότερα.
Υπάρχει κίνδυνος (δυστυχώς) να έχουμε κοινωνική κατάρρευση, δηλαδή ό,τι πιο κακό μπορεί να συμβεί σε μια κοινωνία και ειδικά σε μια κοινωνία, που πρόσφατα «βγήκε» από μια 10ετή μνημονιακή οικονομικο-κοινωνική κρίση.
Ας δούμε, όμως, τώρα ποιες είναι προς το παρόν, οι υπάρχουσες οικονομικές θέσεις / προτάσεις για τη μη κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας, στα πολλά επίπεδά της.
Υπάρχουν, προς το παρόν δυο βασικές προτάσεις ανάκαμψης ή τουλάχιστον με τις μικρότερες δυνατές ζημίες, για την οικονομία της χώρας μας και τους Έλληνες πολίτες (στο πλαίσιο της Ε.Ε.).
Η μια οικονομική πρόταση ανάκαμψης ήδη εφαρμόζεται και στηρίζεται στη λογική «εφαρμογή διαφόρων οικονομικών μέτρων βοηθείας και ανακούφισης… βλέποντας και κάνοντας».
Παράλληλα, προς το τέλος ή το τέλος της υγειονομικής κρίσης του ιού θα «ρίξει» το βάρος της οικονομικής βοήθειας με έντοκα χαμηλότοκα δάνεια, προς τις «καταρρέουσες» ή «υπό κατάρρευση», πάσης μορφής επιχειρήσεις, με σκοπό την αναστήλωσή τους από την οικονομο-υγειονομική κρίση λόγω κορωνοϊού (αν τις προλάβει, κατά τη γνώμη μου).
Όμως, εδώ δεν πρέπει με κανέναν τρόπο να ξαναγίνει ό,τι συνέβαινε και συμβαίνει συνήθως.
Οι δανειοδοτήσεις να γίνουν (όταν γίνουν), προς όλες τις πληγείσες επιχειρήσεις (πολύ μικρές, μικρές, μεσαίες, μεγάλες, πολύ μεγάλες) και όχι να ξαναπάρουν χρήματα οι… «βιώσιμες» επιχειρήσεις, οι «επιχειρηματικοί όμιλοι» και οι ημέτεροι.
Γιατί αν γίνει έτσι, ως συνήθως, θα έχουμε τον οριστικό… «θάνατο του εμποράκου» (κατά τη λαϊκή έκφραση) ή αν έλθουν οι… «ξένοι επενδυτές» θα αγοράσουν «μπιρ παρά» (τζάμπα) τις υπό «λουκέτο» ξενοδοχειακές μονάδες ή τα μαγαζιά εστίασης κ.λπ.
Η άλλη κατατεθείσα συνολική οικονομική πρόταση είναι αυτή της «εμπροσθοβαρούς εκκίνησης της οικονομίας της πατρίδας μας, με αναλυτικούς πίνακες προτάσεων και με τα αντίστοιχα ποσά χρηματοδότησης».
Πρόταση: Κατά τη γνώμη μου. Έστω και αν σε πολλά ιδεολογικο – πολιτικά θέματα υπάρχουν σίγουρα διαφορές, η άμεση συνύπαρξη και των δυο προτάσεων/θεωριών (αλλά ενδεχόμενα και άλλων προτάσεων) είναι εφικτό να επιτευχθεί, για το καλό της χώρας μας, της Ελλάδας μας και των Ελλήνων πολιτών.
Γιατί, το «τραπέζι» της οικονομικής συνεννόησης (για την πολύ δύσκολη εποχή, μετά την υγειονομική κρίση του κορωνοϊού), αφορά στην οικονομική σωτηρία της πατρίδας μας και την όσο το δυνατόν καλύτερη ευημερία όλων των Ελλήνων, ανεξάρτητα της πολιτικής/κομματικής προτίμησης των Ελλήνων πολιτών.
Όλοι είμαστε Έλληνες!!!
(YΓ… «Για την Ελλάδα ρε γαμώτο»!!!).