Επιστροφή στις ρίζες με αέρα ανανέωσης και νέες ιδέες- Στα 40 χρόνια Συλλόγου Οξυωτών και στα 50 χρόνια Καναλιωτών Καρδίτσας

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΒΙΟΛΕΤΤΑ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ 

Μαριάννα Μπουντούρη (Σύλλογος εν Θεσσαλία Οξυωτών):

«Διαρκής αγώνας σκυταλοδρομίας η παράδοση 

και οι πολιτιστικοί Σύλλογοι που την υπηρετούν»  

Ο Σύλλογος εν Θεσσαλία Οξυωτών με έδρα τη Ν. Αγχίαλο συμπληρώνει το 2025 40 χρόνια πλούσιας πολιτιστικής δράσης. Ιδρύθηκε στις 31 Ιανουαρίου 1985 με το μεράκι των πρώτων Οξυωτών, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στη Νέα Αγχίαλο κατά τις δεκαετίες 1950 και 1960. Η «Θ» συνάντησε τη γραμματέα του συλλόγου κ. Μαριάννα Μπουντούρη, που παρουσίασε τις δράσεις του.

Ο σύλλογος έχει ως σκοπό την αναβίωση των εθίμων του χωριού Οξυά, που βρίσκεται στο Β.Δ. ορεινό τμήμα του Νομού Καρδίτσας, περίπου στο κέντρο των Αγράφων, και σήμερα αριθμεί 450 μέλη. 

«Το χορευτικό τμήμα ήταν το πρώτο τμήμα που δημιουργήθηκε μετά τη σύσταση του Συλλόγου, μέσω του οποίου έγινε στόχος η διάσωση και διάδοση των παραδοσιακών χορών της Οξυάς. Στην πορεία επεκτάθηκε στην εκμάθηση χορών από όλη την Ελλάδα, που ξεκινούν από τον Πόντο και τη Θράκη και φτάνουν στα νησιά, την Κρήτη και τη Μικρά Ασία. Έγινε γνωστό τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων για τη λεβεντιά και την άψογη εμφάνιση που διακρίνει τα μέλη του, για το ήθος και την αυθεντική διατήρηση της παράδοσης. Σήμερα στο Σύλλογο λειτουργούν 4 χορευτικά τμήματα, που πλαισιώνονται από 70 περίπου χορευτές ηλικίας 4-60 χρόνων με της συνδρομή της χοροδιδασκάλου Αγγελικής Ριζάκη.

Τα τελευταία χρόνια ο Σύλλογος των εν Θεσσαλία Οξυωτών Ν. Αγχιάλου με βαθιά αίσθηση πολιτιστικής μνήμης προσπάθησε να διευρύνει τον πολιτιστικό κύκλο και σε άλλες μορφές πολιτιστικής κληρονομιάς. Πριν δύο χρόνια εγκαινιάστηκαν γαστρονομικά μαθήματα στα οποία Οξυώτισσες κυρίες κλήθηκαν να μεταλαμπαδεύσουν τις μαγειρικές τους γνώσεις, πολύτιμα μυστικά της κουζίνας και παραδοσιακές συνταγές (μπατζίνα, στριφτή τυρόπιτα και πλαστός), που πέρασαν από γενιά σε γενιά και έφεραν μαζί τους από το χωριό της Οξυάς. Παράλληλα, διοργανώθηκαν μαθήματα κεντήματος και κοπτικής ραπτικής. 

Επίσης, πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις όπως η συνδιοργάνωση στο παρελθόν του Διεθνούς Μουσικοχορευτικού Φεστιβάλ της Ν. Αγχιάλου, η συνδιοργάνωση της Γιορτής Κρασιού Ν. Αγχιάλου, η διοργάνωση του Πανηγυριού του Προφήτη Ηλία, της ετήσιας χοροεσπερίδας αδιαλείπτως από την ίδρυση του Συλλόγου, καθώς και η διοργάνωση του επιτυχημένου 1ου Anchialos Fest το καλοκαίρι στο οποίο συμμετείχαν νέοι Οξυώτες και μη, οι οποίοι χόρεψαν σε παραδοσιακές νότες δοσμένες με έναν πιο μοντέρνο τρόπο. Αδιαμφισβήτητα φέρνει με έναν πιο εύπεπτο τρόπο τους νέους πιο κοντά στην παράδοση και στις ρίζες.

Η μουσική παράδοση που παλαιότερα αντιμετωπιζόταν ως κάτι παραγκωνισμένο, πλέον με έναν νέο τρόπο αφήγησης βλέπουμε ότι προσκαλεί με έναν ιδιαίτερο τρόπο τους νέους να παρακολουθήσουν τέτοιες εκδηλώσεις».  

Η κ. Μπουντούρη δηλώνει ότι «προσωπικά ήταν μια πρόκληση το να συμμετέχω ενεργά στο διοικητικό συμβούλιο του Συλλόγου Οξυωτών. Από τη μία το βίωσα ως ένα case study στο οποίο θα έφερνα τρόπους και εργαλεία πολιτιστικής ανάπτυξης που απέκτησα στη φαρέτρα μου κατά τη διάρκεια του μεταπτυχιακού μου στην πολιτιστική διαχείριση, καθώς κατάγομαι από την Οξυά Καρδίτσας. Στην απόφασή μου όμως, έπαιξε καθοριστικό ρόλο το γεγονός ότι κατά κύριο λόγο το διοικητικό συμβούλιο απαρτίζονταν από μια ομάδα νέων με όρεξη, κοινό όραμα και νέες ιδέες.

Αντιλαμβάνομαι την παράδοση, και κατ’ επέκταση τους πολιτιστικούς Συλλόγους που την υπηρετούν, ως έναν διαρκή αγώνα σκυταλοδρομίας. Προϋποθέτει συνεργασία, εναλλαγή, μεταλαμπάδευση. Τα τελευταία χρόνια το σύνολο των πολιτιστικών συλλόγων βρέθηκε αντιμέτωπο με πολλές προκλήσεις: οικονομική κρίση, πανδημία, σύγχρονος αστικός τρόπος ζωής. Το να είσαι ευέλικτος και να μπορείς να προσαρμόζεσαι στις νέες επιταγές διατηρώντας ταυτόχρονα την ταυτότητά σου σίγουρα δεν είναι εύκολο. Η προσαρμογή είναι ο μόνος δρόμος που έχει να ακολουθήσει ο κάθε Πολιτιστικός Σύλλογος σήμερα αν θέλει να επιβιώσει.

Όλγα Μαυρομμάτη – Σύλλογος των Βόλω Καναλιωτών Καρδίτσας:

«Υπάρχουν οικογένειες που δεν έχουν πια κανένα 

δεσμό με την περιοχή και δεν την γνωρίζουν καν»

O Σύλλογος Καναλιωτών Καρδίτσας ιδρύθηκε το 1974 και κλείνει φέτος 50 χρόνια από την ίδρυσή του. Με αφορμή το γεγονός αυτό η «Θ» συνάντησε την πρόεδρο του συλλόγου των εν Βόλω Καναλιωτών κ. Όλγα Μαυρομμάτη και της ζήτησε να κάνει μια αναδρομή στις δράσεις και στους στόχους του συλλόγου.

Ο σύλλογος ιδρύθηκε από την ανάγκη των εν Βόλω Καναλιωτών να συναντήσουν τις ρίζες τους, να κρατήσουν τις παραδόσεις και τα έθιμα της περιοχής τους. 

Εκδόθηκαν 20 βιβλία, ανάμεσά τους ένα που αφορά στην Ιστορία των Καναλίων και ένα που αφορά στη γλώσσα των Καναλίων.

«Στο πλαίσιο ημερήσιας εκδρομής του συλλόγου την προηγούμενη Κυριακή 29/9, έγινε επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο, δημιούργημα του συλλόγου, που στεγάζεται από το 2011 σε ένα υπέροχο κτήριο, στο οποίο παλιότερα στεγάζονταν το δημοτικό σχολείο του χωριού και το οποίο έχει συντηρηθεί και αποτελεί κόσμημα για την περιοχή. Επόμενη δράση γνωριμίας με τους συγγραφείς της περιοχής είναι η παρουσίαση ποιητικής συλλογής της κ. Αριστέας Βλαχογιάννη, η οποία και θα πραγματοποιηθεί στις 7 Νοεμβρίου στη βιβλιοθήκη του κτηρίου Σπίρερ. 

Αποφάσισα, δηλώνει η κ. Μαυρομμάτη, να ασχοληθώ κυρίως τα τελευταία 2 χρόνια ως πρόεδρος (μέλος από το 2014), συνεχίζοντας την οικογενειακή παράδοση, καθώς και ο πατέρας μου Κωνσταντίνος Μαυρομμάτης υπήρξε πρόεδρος.

Στόχος είναι να γνωρίσουν οι νέοι, η τρίτη γενιά Καναλιωτών μέσα από τις δράσεις του Συλλόγου, την καταγωγή τους, να επισκεφτούν τα μέρη που έζησαν και μεγάλωσαν οι γονείς τους και να γνωρίσουν την περιοχή και την ιστορία της.

Υπάρχουν οικογένειες που δεν έχουν πια κανένα δεσμό με την περιοχή και δεν την γνωρίζουν καν». 

Το μέλλον των συλλόγων, κατά την κ. Μαυρομμάτη, δεν προοιωνίζεται ευοίωνο, καθώς όπως χαρακτηριστικά τονίζει «οι σύλλογοι πρέπει να εκσυγχρονιστούν να προβληθούν στο διαδίκτυο και με κάθε τρόπο να προβάλλουν τις δράσεις και τις προσπάθειές τους για τη διατήρηση της πολιτισμικής κληρονομιάς μας. Στόχος είναι να προσελκύσουν ολοένα και περισσότερα μέλη με αγάπη για την παράδοση και τις ρίζες μας».