Επιστημονικό συνέδριο μνήμης Μικρασιατικού Ελληνισμού

Την Παρασκευή 18 και το Σάββατο 19 Οκτωβρίου, θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα Πολιτιστικών Εκδηλώσεων του Συνοδικού Μεγάρου, Ιασίου 1, στην Αθήνα, το Γ’ Επιστημονικό Συνέδριο Μνήμης Μικρασιατικού Ελληνισμού της Ιεράς Συνόδου υπό τον γενικό τίτλο «Η κληρονομιά των προσφύγων και η νεοελληνική κοινωνία του 20ού αιώνος. Θρησκευτικές παραδόσεις, συγγραφείς, τέχνη, διαφύλαξη της μνήμης».
Την οργάνωση του Συνεδρίου έχει αναλάβει η Ειδική Συνοδική Επιτροπή Πολιτιστικής Ταυτότητος, με πρόεδρο τον σεβ. μητροπολίτη Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιο.
Η έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου θα γίνει την Παρασκευή 18 Οκτωβρίου και ώρα 17.00 με τον χαιρετισμό του μακαριότατου αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου. Στη συνέχεια θα παρουσιασθούν οι ανακοινώσεις των ομιλητών των δύο πρώτων συνεδριών.
Το Συνέδριο θα συνεχισθεί το Σάββατο 19 Οκτωβρίου και ώρα 10.00 με τρεις συνεδρίες και στις 16.30 το απόγευμα του Σαββάτου με τις τελευταίες δύο συνεδρίες.
Καθηγητές Πανεπιστημίων και επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων θα παρουσιάσουν θέματα σχετικά με τον βίαιο ξεριζωμό των Ελλήνων από τη Μικρά Ασία, τον Πόντο και την Ανατολική Θράκη και τη δημιουργία προσφυγικών οικισμών στις πόλεις της Ελλάδος. Θα αναδειχθεί η συμβολή των προσφύγων στη νεοελληνική κοινωνία, στην οικονομία, στις Τέχνες και στα Γράμματα και θα τονισθεί ο ιδιαίτερος σεβασμός των προσφύγων προς την Ορθόδοξη Πίστη και Παράδοση.
Το Συνέδριο θα μεταδίδεται και διαδικτυακά από τις ακόλουθες ηλεκτρονικές διευθύνσεις: www.ekklisia1821.gr, OpenTV υβριδική, ecclesiaTv.gr, inTV.gr, YouTube: ecclesiaTV.gr.
Θα μεταδίδεται επίσης από τις αντίστοιχες διευθύνσεις στο Facebook και στην Ομογένεια από τον Τηλεοπτικό Σταθμό GRECA TV.
Τα Πρακτικά του Συνεδρίου θα εκδοθούν σε Τόμο από τον Εκδοτικό Οίκο Αρχονταρίκι. Ήδη έχει κυκλοφορηθεί ο Τόμος του Β’ Επιστημονικού Συνεδρίου, το οποίο πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2023, με θέμα «Η Ορθόδοξη Εκκλησία στη Μικρά Ασία, τον Πόντο και την Ανατολική Θράκη από τους πρώτους Χριστιανικούς αιώνες μέχρι και τα δραματικά γεγονότα του 20ού αιώνος».
Το πρόγραμμα του Συνεδρίου:
-Παρασκευή 18 Οκτωβρίου, 17.00, έναρξη – χαιρετισμοί, 17.30-19.00, Α’ Συνεδρία: Η εγκατάσταση των προσφύγων και η ίδρυση προσφυγικών συνοικισμών, πρόεδρος: Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιος, Κωνσταντίνος Κωτσιόπουλος: Η ένταξη των Μικρασιατών προσφύγων στην ελληνική κοινωνία., Νίκος Τόμπρος: Προκαταλήψεις και στερεότυπα μεταξύ Μικρασιατών και γηγενών στη Μεσοπολεμική Ελλάδα, Λουκάς Χριστοδούλου: Οι σύλλογοι και τα σωματεία της Νέας Ιωνίας ήταν στυλοβάτες και συμπαραστάτες των προσφύγων στην προσπάθειά τους να εγκατασταθούν στη νέα τους πατρίδα, Γεώργιος Ναθαναήλ: Ο προσφυγικός οικισμός της Νέας Σμύρνης. Ίδρυση, εξέλιξη, καθημερινότητα, Αθηνά Κονταλή: Από την τραγωδία της προσφυγιάς (1922) στο ξεκίνημα μιας νέας ζωής στην πεδινή Ηλεία. Κάτω Παναγιά Κυλλήνης, Λεχαινά, Νέα Μανωλάδα, συζήτηση, 19.00-19.15, διάλειμμα, 19.15-20.15, Β’ Συνεδρία: Η προσφυγοποίηση του Ελληνισμού-Τρεις χαρακτηριστικές περιπτώσεις, πρόεδρος: Πανοσ. Αρχιμανδρίτης Θεόκλητος Μέντης, Σεβ. Μητροπολίτης Μαρωνείας και Κομοτηνής κ. Παντελεήμων: Πτυχές της οργάνωσης της Ελληνικής Κρατικής Διοίκησης στην Ανατολική Θράκη (1920-1922) σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Γεραγά, Αναστασία Λαλάγκου: Γεννάδιος Αλεξιάδης, Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης και Πρόεδρος της Κεντρικής Επιτροπής Προσφύγων, Κωστής Κοκκινόφτας: Μικρασιάτες πρόσφυγες στην Κύπρο, συζήτηση.
-Σάββατο 19 Οκτωβρίου, 10.00-11.30, Γ’ Συνεδρία: Θρησκευτικές παραδόσεις και ιερά κειμήλια των προσφύγων από τη Μικρά Ασία, τον Πόντο και την Ανατολική Θράκη, πρόεδρος: κ. Κωνσταντίνος Χολέβας, Δέσποινα Μιχάλαγα: Ιερά Λείψανα και εκκλησιαστικά κειμήλια από τις Αλησμόνητες Πατρίδες στον ελλαδικό χώρο, Εμμανουήλ Βαρβούνης: Προσφυγικές Λατρευτικές Τελετουργίες και Ιερά Λείψανα. Η περίπτωση του Αγίου Ιωάννη του Ρώσου στο Προκόπι Ευβοίας, Στρατής Αναγνώστου: Η μεταφορά των εκκλησιαστικών κειμηλίων από τη Μικρά Ασία στην Ελλάδα. Η περίπτωση των Κυδωνιών και της Καππαδοκίας, Ηλίας Μογλενίδης: Θαύματα της Υπεραγίας Θεοτόκου στο σώμα των προσφύγων από τη Μικρασιατική περιπέτεια στην προσφυγοποίηση υπό τον προβολέα των συλλογών ιστορικών εκθέσεων του ιστορικού εγκρίτου περιοδικού της Ιεράς Μητροπόλεως Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας «Σάλπιγξ Ορθοδοξίας», Στέλιος Μουζάκης: Χειρόγραφο Φυλακτήριο (ROTULUS) του 1626 από τη Σπάρτη της Πισιδίας Μικράς Ασίας, συζήτηση, 11.30-11.45, διάλειμμα, 11.45-13.00, Δ’ Συνεδρία: Οι Τουρκόφωνοι Ορθόδοξοι και η προσπάθεια του Κεμάλ για την ίδρυση Τουρκορθοδόξου Πατριαρχείου, πρόεδρος: Καθηγήτρια κ. Ιωάννα Στουφή-Πουλημένου, Κώστας Φωτιάδης: Ο ρόλος του παπα-Ευθύμ Καραχισαρίδη στην ίδρυση της Τουρκορθόδοξης Εκκλησίας, Μάξιμος Χαρακόπουλος: Η προσπάθεια των Κεμαλικών για τη δημιουργία Τουρκορθόδοξης Εκκλησίας και ο ρόλος του παπα-Ευθύμ, Χαράλαμπος-Περικλής Νομίδης: Ο Άγιος Εθνομάρτυς Μητροπολίτης Ικονίου Προκόπιος (1859 – 1923) και ο αγώνας του για τη ματαίωση της ίδρυσης «Τουρκορθοδόξου Πατριαρχείου», Κωνσταντίνος Γκίνιος: Η δημιουργία της Τουρκορθόδοξης Εκκλησίας μέσα από τα τηλεγραφήματα της τουρκικής αντιπροσωπείας με την κυβέρνηση της Άγκυρας κατά τη Συνδιάσκεψη της Λωζάννης, συζήτηση, 13.00-14.30, Ε’ Συνεδρία: Η συμβολή των προσφύγων στη Λογοτεχνία και στην Τέχνη, πρόεδρος: Καθηγητής κ. Δημήτριος Μόσχος, Γιώργος Καραμπελιάς: Οι πρόσφυγες και η οικονομική και πολιτιστική ανάκαμψη μετά το 1922. Η γενιά του ’30, Ιωάννα Στουφή-Πουλημένου: Παράδοση και Ανανέωση: Η συμβολή του Φώτη Κόντογλου στη νεοελληνική εκκλησιαστική τέχνη και πνευματικότητα, Αλεξάνδρα-Μαρίνα Δαπουδάνη: Ιωάννα Τσάτσου-Σεφεριάδη (1909-2000): Ο αδερφός μου Γιώργος Σεφέρης. Αναμνήσεις από τη γη της Ιωνίας, Δημήτρης Σταθακόπουλος: Από τη Σμύρνη στον Πειραιά – Μουσικές ιχνηλασίες, Πρωτοπρ. Θεόδωρος Τσαμπατζίδης και Γεώργιος Πατρώνας: Δοσίθεος Κατουνακιώτης Μοναχός: Ο δωδεκάχρονος τυφλός πρόσφυγας, ο μεγάλος εμπνευστής, δάσκαλος και εφευρέτης απτικού κώδικα Braille βυζαντινής μουσικής, συζήτηση, 14.30-16.30, μεσημβρινή διακοπή, 16.30-17.45: Στ’ Συνεδρία: Η συμβολή των προσφύγων στην Οικονομία, πρόεδρος: Καθηγήτρια κ. Αικατερίνη Γαλάνη, Μαίρη Πίνη: Η συμβολή των γυναικείων Συλλόγων και φορέων στην αποκατάσταση και περίθαλψη των προσφύγων. Η εκμετάλλευση των γυναικών προσφύγων ως εργατικού δυναμικού στην Κλωστοϋφαντουργία, Ταπητουργία και Βιομηχανία της εποχής, Γεώργιος Κούζας: Από την τεχνογνωσία της επιβίωσης στη σύγχρονη επιχειρηματική δραστηριότητα. Συγκρότηση επιχειρήσεων Μικρασιατών προσφύγων στην Αθήνα κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου. Το παράδειγμα των αλλαντοπωλείων στο κέντρο της Αθήνας, Πασχάλης Βαλσαμίδης: Ο Οικοδομικός Συνεταιρισμός Αστών Προσφύγων Λατομείου Ευαγγελιστρίας Θεσσαλονίκης, Μανόλης Γιαννούτσος: Οι Μικρασιάτες πρόσφυγες στη Σάμο του Μεσοπολέμου. Επιλογές επαγγελματικής αποκατάστασης και μία προσπάθεια αποτίμησης της προσφυγικής οικονομικής επίδρασης στη σαμιακή κοινωνία, συζήτηση, 17.45-19.00: Ζ’ Συνεδρία: Οι συσσωματώσεις των προσφύγων και η διαφύλαξη της Ιστορικής Μνήμης, πρόεδρος: Καθηγητής κ. Εμμανουήλ Βαρβούνης, Βασίλειος Μεϊχανετσίδης: Η διατήρηση της Ιστορικής Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (1913-1923), Κωνσταντίνος Σαμουρκασίδης: Η κατάκτηση του δικαιώματος των Ποντίων στη Μνήμη (1922-1994). Ζωή Μάργαρη: Κοινωνικές συσσωματώσεις, πολιτισμικές πρακτικές και ζώσα προσφυγική κληρονομιά: Πολιτικές σύγχρονης πολιτισμικής παραγωγής και ανάδειξη της ιστορικής κουλτούρας, Μυροφόρα Ευσταθιάδου: Λαογραφικές αναζητήσεις στις ανέκδοτες σημειώσεις του διδασκάλου Δημητρίου Παπαδόπουλου (Σταυριώτη) εκ Πόντου, 19.00, συμπεράσματα και λήξη του Συνεδρίου από τον πρόεδρο της Επιστημονικής Επιτροπής καθηγητή κ. Εμμανουήλ Βαρβούνη, κοσμήτορα της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του ΔΠΘ.