Εναλλακτικές μεθόδους για τη διεξαγωγή των εξετάσεων στα πανεπιστήμια ζητεί η ΠΟΣΔΕΠ

Να εξετάσει εναλλακτικά σενάρια για την πραγματοποίηση της εξεταστικής ζητεί από το υπουργείο Παιδείας η ΠΟΣΔΕΠ. “Δύο χρόνια μετά την εκδήλωση της πανδημίας κορωνοϊού η πανεπιστημιακή κοινότητα παρακολουθεί με έντονη ανησυχία και προβληματισμό την εξέλιξη του τελευταίου κύματος και την αύξηση του αριθμού των θυμάτων.

Παρά το υψηλό ποσοστό εμβολιασμού, ο οποίος αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μέσα αντιμετώπισης της πανδημίας, είναι υπαρκτός ο κίνδυνος ότι τα πανεπιστήμια, κατά την εξεταστική περίοδο που ξεκινά, θα αποτελέσουν εστίες υπερμετάδοσης. Οι συνθήκες εξέτασης, ιδίως στα υπερπληθή μαθήματα, η ανεπάρκεια των υποδομών και ο συνωστισμός στα μέσα μαζικής μεταφοράς, αντιβαίνουν στα μέτρα προστασίας και περιορισμού της διάδοσης της πανδημίας.

Όλο αυτό το διάστημα το υπουργείο Παιδείας αγνοεί συστηματικά τις επισημάνσεις και τα αιτήματα της ΠΟΣΔΕΠ και των πανεπιστημίων.  Δεν υποστήριξε τα ιδρύματα με ρυθμίσεις και κονδύλια προκειμένου να εξευρεθούν πρόσθετοι χώροι για διδασκαλία και εξετάσεις και να ενδυναμωθούν τα μέτρα Δημόσιας Υγείας. Επιμένει σε μια διαχείριση με έμφαση στην επικοινωνία, και σε μέτρα που υποδηλώνουν πολιτική τύπου «ανοσία της κοινότητας». Επιβάλλει γενικευμένα οριζόντια μέτρα στα ΑΕΙ, χωρίς περιθώριο να λαμβάνονται υπόψη τοπικές συνθήκες και ιδιαιτερότητες Τμημάτων ή Σχολών.

Δεν θέτει μόνο τους απαραίτητους όρους υγειονομικής ασφάλειας (όπως είναι οι περιορισμοί προσέλευσης), αλλά καθορίζει άκαμπτα, με υπουργικές αποφάσεις, εγκυκλίους και οδηγίες, έως και τους όρους διεξαγωγής μαθημάτων και εξετάσεων (όπως δια ζώσης ή εξ αποστάσεως). Περιορίζει έτσι ανεπίτρεπτα για τα πανεπιστήμια την αρμοδιότητα που εκ του νόμου έχουν οι διδάσκοντες «να οργανώσουν κατά την κρίση τους» τις εξετάσεις, προσβάλλοντας το αυτοδιοίκητο.

Η ΕΓ της ΠΟΣΔΕΠ επισημαίνει και πάλι το αυτονόητο: όπου δεν είναι εκ των πραγμάτων εφικτή η εφαρμογή των προτεινόμενων μέτρων, πρέπει αυτά να προσαρμόζονται, με εναλλακτικές και πιο αυστηρές επιλογές, προκειμένου να εξασφαλίζεται η ποιότητα και η συνέχεια της εκπαίδευσης, με πρόνοια για την προστατευμένη συμμετοχή στην εκπαιδευτική διαδικασία προσώπων, διδασκόντων και διδασκομένων, που είναι ευάλωτοι, συνοικούν με ευάλωτα πρόσωπα, έχουν επιβαρυμένη υγεία, ή απομονώνονται ως κρούσματα.

Σε συνέχεια των αιτημάτων της από 7-1-2022 προηγούμενης απόφασης σχετικά με τη λειτουργία των ΑΕΙ [1], καλούμε το Υπουργείο να αναγνωρίσει ρητά και υπεύθυνα, συμπληρώνοντας τη σχετική εγκύκλιο και όχι με ανώνυμες δηλώσεις στον τύπο [2], ότι ο διδάσκων έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει εναλλακτικούς τρόπους εξέτασης που προβλέπονται στον ισχύοντα νόμο”.

Για τις ελλείψεις σε θέσεις ΔΕΠ και λοιπού προσωπικού

Τα ελληνικά πανεπιστήμια απειλούνται με σοβαρή υποβάθμιση εξαιτίας της άρνησης των κυβερνήσεων να  τα υποστηρίξουν  εμπράκτως τουλάχιστον την τελευταία δωδεκαετία παρά τις διακηρύξεις τους. Η ΠΟΣΔΕΠ υπενθυμίζει για πολλοστή φορά ότι τα πανεπιστήμια και οι πανεπιστημιακοί έχουν δεχτεί ισχυρά πλήγματα στη διάρκεια της κρίσης την τελευταία δωδεκαετία εξαιτίας αφενός της διακοπής της αναπλήρωσης των κενών θέσεων  προσωπικού, και αφετέρου των περικοπών στη χρηματοδότηση και στους μισθούς και τις συντάξεις.

Οι προκηρύξεις θέσεων των τελευταίων ετών δεν κάλυψαν τα συσσωρευμένα κενά. Ούτε καλύπτουν πλήρως τις νέες κενές θέσεις κάθε έτους, παρόλο που δε χρειάζεται για τις θέσεις αυτές η έγκριση κατανομής πίστωσης (άρθρο 65, Ν. 4610/2019), και παρά τις αρχικές υποσχέσεις της υπουργού παιδείας.

Η ενίσχυση των Πανεπιστήμιων με πρόσθετο μόνιμο προσωπικό́ όλων των κατηγοριών αποτελεί́ σημαντική́ προτεραιότητα. Η απόδοση νέων θέσεων διδακτικού́ προσωπικού́ καθώς η ανανέωση του διοικητικού́ προσωπικού́ των Ιδρυμάτων με νέες προσλήψεις είναι επιτακτική́.

Το υπουργείο δημιουργεί σοβαρό θέμα αξιοπιστίας και αβεβαιότητας για την τύχη των προβλεπόμενων στο Ν. 4653/2020 συμφωνιών προγραμματικού σχεδιασμού, όταν απαιτεί από τα πανεπιστήμια την τήρηση των όρων που το ίδιο διαχρονικά παραβιάζει.

Καθώς οι ελλείψεις συνεχίζουν να αυξάνονται, τα κενά Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού που δεν αναπληρώνονται έγκαιρα συνιστούν ένα πρόβλημα σημαντικό που δεν είναι μόνο ποσοτικό. Τα μέλη ΔΕΠ υπηρετούν συγκεκριμένα γνωστικά αντικείμενα, υψηλής εξειδίκευσης, και όταν αποχωρούν δεν μπορεί να υποκαθίστανται από συναδέλφους άλλου αντικειμένου ή νέους διδάσκοντες χωρίς εμπειρία. Χάνονται έτσι γνωστικά αντικείμενα και μαζί η συσσωρευμένη γνώση, με σοβαρές και μακρόχρονες επιπτώσεις στη διδασκαλία, την έρευνα και το επίπεδο των σπουδών.

Υπενθυμίζοντας ότι οι νόμιμες διαδικασίες από την προκήρυξη της θέσης μέχρι την εκλογή και ανάληψη καθηκόντων του νέου μέλους ΔΕΠ είναι πολύμηνες και συχνά καθυστερούν εξαιτίας ενστάσεων ή τυπικών λόγων, η ΕΓ δεν αποδέχεται ως δικαιολογία για τις ανεπαρκείς θέσεις που κατανέμονται το ότι δεν έχουν καλυφθεί όλες οι θέσεις που έχουν ήδη προκηρυχθεί.

Η ΕΓ της ΠΟΣΔΕΠ ζητά την απαρέγκλιτη τήρηση της ετήσιας αναπλήρωσης με έγκαιρη κατανομή θέσεων ΔΕΠ, καθώς και ανακοίνωση – δέσμευση του Υπουργείου για προγραμματισμένη χορήγηση νέων θέσεων μελών ΔΕΠ, διοικητικού και λοιπού προσωπικού στην επόμενη τετραετία που να αναπληρώνουν τα συσσωρευμένα κενά σε προσωπικό (άνω των 3.000 θέσεων), και σε κάθε περίπτωση να δοθούν τουλάχιστον 1.000 νέες θέσεις μέσα στην επόμενη διετία. Επίσης ζητά να διατεθούν ξανά θέσεις από το Υπουργείο Υγείας προς το Υπουργείο Παιδείας για τις κλινικές και εργαστήρια των Ιατρικών που είναι ενταγμένες και υπηρετούν τα νοσοκομεία του ΕΣΥ.