Η Έμυ Τζωάννου μίλησε στις Διαδρομές της “ΘτΚ” για τη νέα της ποιητική συλλογή, τις “Έκπνοές Ψιθύρων” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άνεμος. Τι σημαίνει η ποίηση για την ίδια, με ποια αφόρμηση γράφει, γιατί επιλέγει το πρώτο πρόσωπο στη γραφή της και τι θέλει να δώσει στον αναγνώστη;
“To ελπίζει ο Θεός
πως τουλάχιστον μες τους λυγμούς των ποιητών
δε θα πάψει να υπάρχει ο παράδεισος”,
είχε πει ο ποιητής, Nικηφόρος Bρεττάκος.
Εκπνοές ψιθύρων
Στη διάθλαση του πυρετού
καραδοκούν οι εκπνοές
των κρυσταλλωμένων ψιθύρων …
H ποιητική μου συλλογή, “Εκπνοές Ψιθύρων“, η 4η κατά σειρά έκδοσης, κυκλοφόρησε πρόσφατα από την Άνεμος Εκδοτική και παρουσιάστηκε την 1η Απριλίου του 2015.
Είναι μια συλλογή από αγαπημένα μου ποιήματα συναισθηματικών – ονειρικών διαστάσεων, που Υμνούν τον Έρωτα και την Ποίηση!
Το γράψιμο είναι ξέσπασμα, φυγή, εντολή που δίνεις στο μυαλό να εκτελεί, αποτυπώνοντας το λυγμό, την απογοήτευση, την ελπίδα, το άνοιγμα της ψυχής. Είναι ένα πέταγμά με τα φτερά του λόγου.
Ποιητικά αποστάγματα
Σε νεφελοδρόμια έμπνευσης …
Οι ποιητές
αιώνια ανοχύρωτοι
σε αφύλακτες διαβάσεις …
Εκφράζουν
ποιητικά αποστάγματα
ως χρησμούς
που αντικατοπτρίζουν
σπαραγμούς και οράματα
Καταιγιστικές μαρτυρίες
σε ψυχογραφικές καταθέσεις !
Οι βιωματικές εμπειρίες, καθώς και τα αποστάγματα της μνήμης αγγίζουν χορδές ευαισθησίας μέσα μας, που παλλόμενες αναπαράγουν το αρχικό συναίσθημα…
Οι συνειρμοί που ανασύρονται από τη συνειρμική μνήμη-ανάμνηση και κατά συνέπεια, τα συναισθήματα που αναδύονται και πάλι στην επιφάνεια, μετατρέπονται σε ερεθίσματα που προκαλούν τη διαδικασία της έμπνευσης.
Η έμπνευση, ως αποτέλεσμα συνειρμών αναπαράγεται εκ του μηδενός με στοχασμούς, εικόνες, συναισθήματα …
Μια μουσική μελωδία, ένας πίνακας ζωγραφικής, μια θύμηση … ενεργοποιούν ερεθίσματα προκαλώντας απροσδόκητα δημιουργίες ασύλληπτης συγκινησιακής, εκφραστικής και καλλιτεχνικής αξίας.
Έτσι απλά, επιτελείται η ενεργοποίηση του ταλέντου του δημιουργού.
Ο καλλιτέχνης απεικονίζει – είτε με τη γραφή, είτε με τη ζωγραφική, είτε με τη σύνθεση μουσικής ό,τι του προκαλεί συγκινησιακή φόρτιση.
Η Τέχνη είναι απόρροια ενδόμυχων αναγκών που πηγάζουν από το υποσυνείδητο, αφυπνίζοντας τα έμφυτα ταλέντα του δημιουργού.
Είναι μια κατ’ εξοχήν πνευματική λειτουργία. Ο καλλιτέχνης εξουσιάζει τη φυσική και ιστορική πραγματικότητα και τη διαμορφώνει μέσα στη φαντασία του. Γιατί, ο καλλιτέχνης ποιεί, δεν ανακαλύπτει. Κάθε έργο είναι και μια δημιουργία. Η ιδέα είναι το θέμα για τον γνήσιο καλλιτέχνη. Ο κόσμος είναι σαν μια παράσταση και τον βλέπει μέσα από τα δικά του μάτια, επιβάλλοντας στους άλλους τους οπτασιασμούς του. Είναι ένας οπτασιαστής, που έχει τη δύναμη να επιβάλλει τις δικές του αισθήσεις στους άλλους.
Η πιο αδυσώπητη μάχη που δίνει ο κάθε δημιουργός είναι αυτή η αναμέτρηση του ασυνείδητου με ό,τι αποκαλούμε λογική και συνείδηση. Η … εκλογικευμένη ενατένιση του κόσμου.
Ο δημιουργός ωριμάζει και κατά συνέπεια εξελίσσεται, επιλέγοντας την ακανθώδη οδό της αναζήτησης, στον ανατέλλοντα ορίζοντα της σκέψης του. Διότι πιστεύω, ότι η συνεχής δημιουργία είναι ένας αδιάκοπος πειραματισμός, μια συνεχής άσκηση, ένας αδιάπαυστος μόχθος.
Φωτοφόρες απεικονίσεις
Όπου κι αν σταθείς
την Τέχνη αντικρίζεις …
Ριγηλές καταγραφές καλλιτεχνών
ζωγράφων – ποιητών – εικαστικών
που φιλοτεχνούν
με την εκφραστική τους δεινότητα
χαράσσουν τα δημιουργήματά τους
σε καμβά – λέξεις – παραστάσεις
Φωτοφόρες απεικονίσεις
αντηχούν εκκωφαντικά
την έμπνευση!
Η Ποίηση είναι ένα είδος μαγείας, που μας μεταμορφώνει εσωτερικά !
Με την ποίηση, το συναίσθημα μεταμορφώνεται σε ιδέα και η ιδέα σε συναίσθημα.
Ο στοχασμός χρωματίζεται συναισθηματικά από την ποιητική σκέψη. Ο λυρικός ποιητής φτιάχνει με λόγια μια ψυχική κατάσταση. Πλάθει τον κόσμο του και ζει μέσα σ’ αυτόν. Τριγυρίζει συχνά σε λυπηρές στιγμές της ζωής, μηρυκάζοντας τα πάθη της, αναμασώντας το φαρμάκι της.
Ο ποιητής αναδημιουργεί τον κόσμο και τη ζωή του με τη φαντασία και την τέχνη του λόγου. Είναι – κατά κάποιον τρόπο – ένας κατακτητής …, σε μια κατάσταση όπου βρίσκει η τέχνη του λόγου την πνευματική της δικαίωση.
Η ύπαρξή του φωτίζεται από εσωτερικό φως με την εξαγνιστική ενέργεια της ποιητικής εμπνοής, σαν εκδήλωση της επιθυμίας. Με τον τρόπο που εκφράζεται, μεταδίδεται μια αισθητική εμπειρία.
Πλέκω ιστούς έμπνευσης
Πλέκω ιστούς έμπνευσης
σε νοερούς ορίζοντες
Στην ανατολή των στοχασμών
Αδιάρρηκτων – Αδιατίμητων
Θάλασσες οραμάτων
αιματηρών επιλογών
σε πλεγμένους ιστούς έμπνευσης
Ο Paul Valery είχε πει ότι, “ ο στοχασμός πρέπει να είναι κρυμμένος μέσα στους στίχους, όπως η θρεπτική ιδιότητα σε έναν καρπό. “
To σπέρμα του ποιήματος, ο Dilthey θεωρεί ότι είναι η προσωπική εμπειρία του ποιητή, το βίωμα που το γεννάει και που υψώνεται με τη σημαντικότητά του, για να ελαφρώσει την ψυχή του ποιητή, από το “βάρος” του. Το βίωμα γίνεται πηγή ποιητικής δημιουργίας, όταν ενταχθεί μέσα σε μια αισθητική εμπειρία και όταν εκφραστεί με τρόπο που να κάνει και την ψυχή των αναγνωστών του να λειτουργήσει αισθητικά. Όταν, δηλαδή, το βίωμα αφομοιωθεί από την καλλιτεχνική συνείδηση και εξωτερικευτεί με τέτοια μορφή, που να μπορούν να το δεχτούν αισθητικά και όσοι το διαβάσουν.
Ο γνήσιος ποιητής ζει τις ψυχικές καταστάσεις και τις συγκινήσεις με το βάθος του είναι του και δημιουργεί τις λέξεις του, το μέτρο και το ρυθμό του. Έτσι, γεννιέται η ποίηση. Η γλώσσα δεν είναι απλά το εκφραστικό μέσο, αλλά ουσιαστικό στοιχείο της.
Ποίηση και γλώσσα δεν μπορούν να νοηθούν η μια χωριστά από την άλλη. Η μια καταξιώνει την άλλη. Αν η ποίηση αναδείχνει όλο τον πλούτο και βγάζει στην επιφάνεια όλο το βάθος της γλώσσας και η γλώσσα αναδείχνει τον πλούτο, αποκαλύπτοντας όλο το βάθος της ποίησης !
Σονάτες λυρισμού
Η απαράμιλλη γοητεία της ποίησης
σε σονάτες λυρισμού
με επίκεντρο την αισθαντικότητα
σαγηνεύει τη σκέψη
ενεργοποιώντας ευαισθησίες !
Ο πιο θαυμαστός τρόπος για να περάσει κανείς στην Αιωνιότητα είναι να Δημιουργεί …!!!
Ο Οδυσσέας Ελύτης είχε πει ότι : “ η ποίηση στηρίζεται στη μαγεία της γλώσσας, στη γοητεία του συνδυασμού των λέξεων, που φέρνουν τον σπινθήρα … “
Προσωπικά, θεωρώ ότι η Ποίηση, αυτή η μορφή του λόγου είναι μια διανοητική ικανότητα στην επεξεργασία των ψυχικών κοιτασμάτων με αλχημιστική εκφραστική δεινότητα, με ιδιοφυή ευχέρεια, δαμάζοντας τη γλώσσα με θαυματουργικό τρόπο, έτσι ώστε να επιτελείται η ανάκυψη – ανάδυση αποχρώσεων ψυχικών διαστάσεων!
Έχω αναπτύξει μια σχέση αφοσίωσης με τον γραπτό λόγο, αφού διατηρεί μια … εκδοχή – μορφή αθανασίας!
Η Ποίηση, ως υπέρτατη αξία επιτελεί το σκοπό της, μεταμορφώνοντας το λεκτικό υλικό σε πομπό μαγνητικής έλξης και μεταδίδοντας μια αίσθηση πληρότητας, που οδηγεί στην Αθανασία !
Στο νυν και στο αιέν
Στην τρικυμία του ονείρου
στη μαγεία της πανσελήνου
στη σταγόνα του χρόνου
στα ψήγματα του πόνου
σε θραυσματικές καταγραφές μνήμης
σε ανίχνευση συναισθημάτων …
Στο νυν και στο αιέν !
Πρόσφατα, διάβασα το βιβλίο , “ Γεννημένοι να αγαπάμε,” με στοχασμούς του Λέο Μπουσκάλια, που με άγγιξαν βαθιά.
Εδώ, η αγάπη καταγράφει άλλη μια νίκη !
Υπάρχει κάτι με το οποίο συμφωνούν όλοι οι άνθρωποι της γης : ποτέ δεν είμαστε τόσο χαρούμενοι, δημιουργικοί και παραγωγικοί όσο όταν έχουμε αγάπη στη ζωή μας. Χωρίς αυτή, η ζωή μας είναι άδεια, δίχως νόημα.
Αν και είμαστε γεννημένοι για αγάπη, πολλοί από εμάς δεν το συνειδητοποιούμε παρά μόνο όταν είναι πολύ αργά. Το να έχουμε τη δυνατότητα για αγάπη είναι πολύ διαφορετικό από το να έχουμε την ικανότητα να αγαπάμε. Η αγάπη μαθαίνεται και πρέπει να σπουδάζεται και να ασκείται διαρκώς.
“Η αγάπη προσφέρεται πάντα σαν δώρο – ελεύθερα, πρόθυμα και χωρίς προσδοκίες.
Προσφέρεται ακόμα κι όταν δεν αναγνωρίζεται ή εκτιμάται.
Δεν αγαπάμε για να αγαπηθούμε, αγαπάμε για να αγαπάμε.”
Η δική μου προσέγγιση είναι ότι γνήσια αγάπη είναι ανεκτίμητη !
Η ιεροποίησή της διακρίνεται σε πολλά από τα δημιουργήματά μου, τονίζοντας την ιερότητα των συναισθημάτων, τα οποία στο βάθος του χρόνου αποκτούν μια πνευματικότητα.
Η Αγάπη είναι τελικό συναίσθημα και έτσι, αναβλύζει σε στιγμές,
που περνάνε στη Αθανασία !
Αγάπης θυμίαμα
Σε χροιά
θαλερής μνήμης
αναβλύζει η αγάπη
ως θυμίαμα
Αδιατίμητες οι στιγμές της
αλησμόνητες παραμένουν
σε αδιάρρηκτους κόσμους
Είναι ευχής έργο αν η τέχνη ασχολείται με θέματα όμοια με εκείνα που προάγουν το πνεύμα του ανθρώπου, προσφέροντάς του διαχρονικά διδάγματα ζωής και απαντήσεις σε διαχρονικά προβλήματα.
Ο δημιουργός έχει ανάγκη από σιωπή, περισυλλογή και νηφαλιότητα για να υποκινηθεί η εκκολαπτόμενη έμπνευσή του.
Είναι μέγιστη η ικανοποίηση του λογοτέχνη, όταν οι αναγνώστες του κάνουν την προσωπική και πνευματική τους αναζήτηση μέσω της γραφής του. Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο απόηχος που έχουν τα δημιουργήματα του νου και της ψυχής του, στους αναγνώστες.
Θα επιθυμούσα, οι αναγνώστες μου να αγκαλιάσουν τα δημιουργήματα της ψυχής μου, αφού πρώτα οι στίχοι τους … θα έχουν μιλήσει στην ψυχή τους και θα την έχουν αγγίξει !!!
Αορτή επιθυμίας
Αναδύομαι
από την αορτή της επιθυμίας
Αναβλύζω
από την πλημμυρίδα της σκέψης
Πάλλομαι
στους ρυθμούς του γέλιου
Εξαγνίζομαι
στο φως της ματιάς
Για να ανατιναχτώ
στου ήλιου το λυγμό …