Η Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού καθιερώθηκε να γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 2 Απριλίου, με απόφαση της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ και με σκοπό την ενημέρωση της παγκόσμιας κοινής γνώμης για τον αυτισμό και την ευαισθητοποίηση σχετικά με την ομαλή ένταξη των αυτιστικών ατόμων στην κοινωνία.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα η προϊσταμένη του Κέντρου Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης Μαγνησίας κ. Ελένη Λαδοπούλου μιλά στη «Θ» για το έργο της δομής, αλλά και για τη σημασία της υποστήριξης των δεξιοτήτων και δυνατοτήτων των παιδιών με αυτισμό.
Το ΚΕΣΥ Μαγνησίας είναι μια δομή της εκπαίδευσης που στηρίζει όλο τον μαθητικό πληθυσμό όλων των σχολείων και όλων των βαθμίδων, από το Νηπιαγωγείο μέχρι την Γ’ Λυκείου. «Το παιδί δεν είναι μόνο του, αλλά λειτουργεί μέσα σε ένα σύστημα, γι’ αυτό στηρίζουμε το περιβάλλον του παιδιού, όπως την οικογένειά του, αλλά και το σχολικό του περιβάλλον. Το πώς λειτουργεί ένα παιδί είναι το αποτέλεσμα των συσχετισμών που γίνονται και με το εκπαιδευτικό και με το οικογενειακό περιβάλλον, αλλά και με τα χαρακτηριστικά του». Όπως τόνισε η κ. Λαδοπούλου είναι σημαντικό να καταλάβει κανείς το πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύσσεται ένα παιδί με αυτισμό για να μπορέσει να το βοηθήσει και να κατανοήσει καλύτερα τις ανάγκες του.
Ο αυτισμός, όπως εξήγησε, είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή που εμφανίζεται κάποια στιγμή κατά την ανάπτυξη του παιδιού, έχει νευροβιολογική βάση και οι μηχανισμοί δεν μας είναι ακόμη τελείως γνωστοί. «Κατανοούμε ότι υπάρχει μια αλληλεπίδραση γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων για αυτό που θα δούμε σε ένα παιδί» σημείωσε.
Η προϊσταμένη του ΚΕΣΥ επισήμανε ότι το περιβάλλον του παιδιού πρέπει να προσαρμοστεί στον τρόπο ζωής και εκμάθησης. «Το πιο σημαντικό που μπορεί να συμβεί σε ένα άτομο με αυτισμό είναι να βρεθούν σε ένα καλό, δυνατό εκπαιδευτικό περιβάλλον και σε ένα περιβάλλον φροντίδας. Αυτό θα το βοηθήσει. Ο αυτισμός δεν θεραπεύεται όπως λέμε, αλλά εκπαιδεύεται, όπως σε όλες τις διαταραχές».
Όσο για τη σημασία του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος, η κ. Λαδοπούλου ανέφερε ότι μπορεί να βοηθήσει και το κοινωνικό. «Η εκπαιδευτική κοινότητα και το σχολείο έχει ευθύνη και εμείς ως ΚΕΣΥ, να στηρίξουμε τον δρόμο που πρέπει να διανυθεί για την αλλαγή των στάσεων απέναντι στα άτομα με αυτισμό» δήλωσε και σημείωσε ότι πολλές φορές οι στάσεις ξεκινούν από την οικογένεια. «Πολλές φορές οι ίδιοι οι γονείς χρειάζονται στήριξη για να στηρίξουν το παιδί τους» πρόσθεσε.
Το πρώτο πλαίσιο στήριξης που μπορεί να έχει μια οικογένεια συνήθως είναι το εκπαιδευτικό και το ΚΕΣΥ αποτελεί μία τέτοια δομή. «Παρέχουμε συμβουλευτική υποστήριξη στους γονείς που έρχονται για να αξιολογηθούν τα παιδιά τους σε εμάς, είτε η διάγνωση έχει γίνει πριν» δήλωσε η κ. Λαδοπούλου και ανέφερε: «Εξηγούμε στους γονείς τι συμβαίνει στο παιδί τους και πώς μπορούμε να το βοηθήσουμε».
Το σωστό εκπαιδευτικό περιβάλλον αποτελεί έναν σημαντικό παράγοντα για τη μετέπειτα πορεία ενός παιδιού με αυτισμό. Ειδικότερα, τα παιδιά με αυτισμό εκπαιδεύονται και στο γενικό σχολείο με παράλληλη στήριξη και σε ειδικά σχολεία, όταν είναι πιο σοβαρές οι δυσκολίες του παιδιού. «Έχω δουλέψει με παιδιά με αυτισμό και έχω δει να έρχονται στο Νηπιαγωγείο και να μην μπορούμε να επικοινωνήσουμε σχεδόν καθόλου, ενώ μετά από δύο χρόνια εκπαίδευσης, φεύγουν από το Νηπιαγωγείο έχοντας κατανοήσει προφορικό και γραπτό λόγο».
Τόνισε επίσης ότι ποτέ δεν ξέρουμε που μπορεί να φτάσει ένα παιδί με αυτισμό. «Τα παιδιά μάς εκπλήσσουν με τον δυναμισμό που βγάζουν. Γνωρίζουμε το «έδαφος», ξέρουμε μέχρι που έχουν φτάσει, αλλά δεν γνωρίζουμε το «ταβάνι» καθώς μπορούμε να χτίσουμε απεριόριστα» υπογράμμισε δηλώνοντας ότι κάθε παιδί αποτελεί μία έκπληξη. «Ποτέ δεν πρέπει να αυτοπεριορίζουμε μόνοι μας τις προσδοκίες μας και να μη σταματάμε να δουλεύουμε με αυτά τα παιδιά».
Επισήμανε ακόμη ότι ένα καλό εκπαιδευτικό πρόγραμμα που γίνεται μαζί με τους γονείς είναι αυτό που λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες, τις ανάγκες και κυρίως τις ατομικές κατακτήσεις του παιδιού, καθώς εκεί πάνω θα στηθούν οι «γέφυρες» προς νέες εμπειρίες που θα αποκτήσει.