Η Έλενα Μπολονάση γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι δικηγόρος (ΔΣΑ Αθηνών) – εγκληματολόγος και φιλόλογος. Διδάσκει «Εγκληματολογία», «Ανακριτική», «Πνευματική Ιδιοκτησία και Συγγενικά Δικαιώματα» στην Tabula Rasa. Ασχολήθηκε με το τηλεοπτικό ρεπορτάζ και αρθρογραφία πολιτιστικού περιεχομένου σε συνεργασία με γνωστές ιστοσελίδες. Έχει τιμηθεί από την Ένωση Σεναριογράφων Ελλάδας με 1ο και 3ο Βραβείο για τα σενάριά της και από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών για το μυθιστόρημα «Ο λόφος του Ερνιόν» (εκδ. 24γράμματα), το οποίο είναι και η αφορμή για τη σημερινή μας συζήτηση. Το βιβλίο πραγματεύεται έντονα το θέμα της ενδοοικογενειακής βίας, τον τρόπο που ένα θύμα μετατρέπεται σε θύτη, καθώς κι άλλα σημαντικά κοινωνικά ζητήματα, όπως οι συνθήκες κράτησης στα σωφρονιστικά καταστήματα και η επανένταξη.
Ο λόφος του Ερνιόν, ο τίτλος του πρώτου σας βιβλίου. Δώστε μας κάποια στοιχεία για αυτό.
«Ο λόφος του Ερνιόν» είναι αστυνομικό μυθιστόρημα, που έχει βραβευτεί από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών. Χαρακτηρίζεται από έντονη δράση και ανατρεπτική πλοκή. Πρόκειται για την ιστορία της Σοφίας, μιας γυναίκας που χάνει τον γιο της σε μια φαινομενικά αναίτια ένοπλη επίθεση στην παιδική χαρά. Η ίδια, θύμα κακοποίησης από τον πρώην σύζυγό της, τον σκοτώνει σε κατάσταση άμυνας και καταλήγει στη φυλακή. Ανάμεσα σε ειδεχθείς εγκληματίες, παλεύει να επιβιώσει και εμπλέκεται σε σκοτεινά παιχνίδια. Για να ανακαλύψει το μυστικό που κρύβεται πίσω από τον θάνατο του παιδιού της, θα πρέπει να γυρίσει εκεί όπου άρχισαν όλα, στον λόφο του Ερνιόν. Είναι μια περιπέτεια για τη δύναμη της ανθρώπινης ψυχής.
Πώς συνδυάζεται η δικηγορία με τη συγγραφή;
Συνδυάστηκαν στην Tabula Rasa, όπου διδάσκω «Εγκληματολογία», «Ανακριτική», «Ποινικό δίκαιο» και «Πνευματικά Δικαιώματα». Η διδασκαλία του αντικειμένου, προκάλεσε αντίστοιχη λογοτεχνική έμπνευση. Η τέχνη μπορεί να γίνει μια κραυγή ευαισθητοποίησης σε πολύ σοβαρά κοινωνικά προβλήματα.
Πώς επιλέξατε το πρώτο σας βιβλίο να είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα;
Η αρχική μου σκέψη ήταν να γράψω για την απώλεια, την ενδοοικογενειακή βία, την κακοποίηση κάθε μορφής και να εστιάσω στις συνέπειες της θυματοποίησης. Έτσι, προέκυψε το αστυνομικό, αφού είναι το είδος που προσφέρεται για την προσέγγιση τέτοιων ζητημάτων, χωρίς να λείπει το σασπένς και η εγρήγορση.
Ποια η γνώμη σας για την ενδοοικογενειακή βία, θέμα που πραγματεύεται το βιβλίο σας;
Η ενδοοικογενειακή βία εντάσσεται συνήθως στους δείκτες της αφανούς ή αλλιώς σκοτεινής εγκληματικότητας. Είναι ένα κοινωνικό αγκάθι που πρέπει να ξεριζωθεί. Τα θύματα είναι απαραίτητο να προστατεύονται κι όχι να στιγματίζονται.
Με ποιον τρόπο το θύμα μετατρέπεται σε θύτη;
Οι εσωτερικές ζυμώσεις που υφίσταται ένα θύμα κατά τη θυματοποίησή του, μπορούν να μετατρέψουν τον φόβο και την καταπιεσμένη οργή σε μια καταστροφική μανία ενστίκτου επιβίωσης. Σημαντικό ρόλο παίζει η προσωπικότητα του θύματος, το είδος της βίας που υφίσταται και η σχέση του με τον κακοποιητή. Δεν μετατρέπονται όλα τα θύματα σε θύτες, όμως η θυματοποίηση μπορεί να ενεργοποιήσει τον φαύλο κύκλο της βίας. Σε πολλές περιπτώσεις, ξεκινά από την παιδική ακόμα ηλικία. Ένα παιδί που έχει δεχτεί σωματική, λεκτική ή ψυχολογική βία, μπορεί να αποκτήσει το ίδιο επιθετικές τάσεις και φαντασιώσεις βίας, που οδηγούν σε αντικοινωνική και εγκληματική συμπεριφορά.
Με ποια σημαντικά κοινωνικά ζητήματα καταπιάνεστε στο βιβλίο;
Ενδοοικογενειακή βία, κακοποίηση, εγκλεισμός και συνθήκες κράτησης στα σωφρονιστικά ιδρύματα, αλλά και η δυσκολία της επανένταξης. Μέσα από αυτά, όμως, φωτίζονται και οι ανθρώπινες σχέσεις που μπορούν να αναπτυχθούν και να καλλιεργηθούν σε σκληρές και απάνθρωπες συνθήκες. Η ηρωίδα, παρά τις δυσκολίες που βιώνει, έχει μια ζεστασιά στην ψυχή, που τη βοηθά να διατηρεί την αγάπη, την πίστη και την ελπίδα ολοζώντανες σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας.
Στο βιβλίο αναφέρεστε στις συνθήκες κράτησης στα σωφρονιστικά καταστήματα και την επανένταξη. Ποιες είναι αυτές στην Ελλάδα; Υπάρχει επανένταξη στην Ελλάδα;
Οι συνθήκες κράτησης είναι αρκετά σκληρές, οι υποδομές είναι συχνά ακατάλληλες και ο αριθμός κρατουμένων πολύ μεγάλος για τις υπάρχουσες εγκαταστάσεις. Ένα επίσης σοβαρό ζήτημα είναι ο συγχρωτισμός κρατουμένων που έχουν διαπράξει εγκλήματα διαφορετικής βαρύτητας. Συγχρόνως, χρειάζεται μεγαλύτερος συντονισμός της προσπάθειας επανένταξης των κρατουμένων. Είναι ο μόνος τρόπος για να αποφευχθεί η υποτροπή.
Γράφετε κάτι καινούργιο;
Υπάρχει μια καινούργια ιστορία. Είναι ακόμα σε αρχικό στάδιο. Η συγγραφή είναι πάνω από όλα μια διαδικασία που πηγάζει από μια εσωτερική ανάγκη έκφρασης και ωριμάζει σε δικούς της χρόνους.