Αφιερωμένη στον βολιώτη φωτογράφο, ζωγράφο και χαράκτη Στέφανο Στουρνάρα (1867-1928), τον «γενάρχη» της οικογένειας Στουρνάρα, είναι η έκθεση «90 χρόνια χωρίς τον Στέφανο Στουρνάρα…», που ανοίγει τις πύλες της στο Κέντρο τέχνης «Τζιόρτζιο ντε Κίρικο» την Δευτέρα 16 Μαρτίου 2020 με υλικό προερχόμενο κυρίως από το αρχείο του συλλέκτη Νίκου Μαστρογιάννη.
Ο Στέφανος Στουρνάρας γεννήθηκε το 1867 στη Ζαγορά του Πηλίου και ήταν το πρώτο από τα πέντε παιδιά μιας φτωχής οικογένειας. Σε μικρή ηλικία, κατόπιν δικού του αιτήματος, πήγε με τον ναυτικό πατέρα του στην Σμύρνη προκειμένου να εργαστεί. Έπειτα, ταξίδεψε στην Αθήνα, στον αρχίατρο του στρατού Γ. Παπαθεοδώρου, χάρη στον οποίο εγγράφηκε στην Σχολή Καλών Τεχνών. Εκεί διδάχτηκε ζωγραφική από τον Νικηφόρο Λύτρα και χαρακτική από τον Αριστείδη-Λουκιανό Ροβέρτο. Ταυτόχρονα, εργαζόταν σε φωτογραφείο της Αθήνας, μαθαίνοντας μόνος του την τέχνη της φωτογραφίας. Αποφοίτησε από την Σχολή Καλών Τεχνών το 1889 και εγκαταστάθηκε στον Βόλο, όπου αρχικά ασχολήθηκε με την ιστόρηση εκκλησιών. Τρία χρόνια αργότερα, το 1892, άνοιξε μαζί με τον αδερφό του Παναγιώτη φωτογραφείο στην οδό Ερμού. Με τη γυναίκα του Μαρία απέκτησαν δύο παιδιά, τον Κώστα και τον Νίκο.
Ο Στέφανος Στουρνάρας χαρακτηρίστηκε για το έργο του ως «Άγιος της Φωτογραφίας», γεγονός που μαρτυρεί το ταλέντο και την ιδιαίτερη τεχνοτροπία του, που αποτέλεσε «Σχολή» για πολλούς φωτογράφους-καλλιτέχνες. Τα πρώτα ασπρόμαυρα καρτ-ποστάλ εκδόθηκαν περίπου το 1900 και αργότερα, το 1907, τα πρώτα χρωμολιθόγραφα. Μαζί με τον αδελφό του Παναγιώτη συνέχιζε την δουλειά στο στούντιο, απεικονίζοντας προσωπικότητες της εποχής και οικογενειακές στιγμές. Φωτογραφικά κλισέ τράβηξε κατά την τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα εντός και εκτός στούντιο. Ήταν ο πρώτος φωτογράφος που βγήκε έξω από το εργαστήριο και φωτογράφισε την γύρω περιοχή. Δραστηριοποιήθηκε σε όλη την Θεσσαλία, από την Λάρισα και τα Τρίκαλα ως την Καρδίτσα, την Εύβοια (Αιδηψό, Ιστιαία), την Μακεδονία (Θεσσαλονίκη, Άγιον Όρος, Δράμα, Καβάλα, Βοδενά), την Ήπειρο (Μέτσοβο) ακόμη και στους Αγίους Σαράντα. Ο βολιώτης Στ. Στουρνάρας είχε να επιδείξει επιπλέον και διεθνή παρουσία με την φωτογραφία του. Το 1900 συμμετείχε στην Διεθνή Έκθεση του Παρισιού και το 1907 στην Παγκόσμια Ναυτική Έκθεση του Μπορντώ, όπου μάλιστα του απένειμαν αργυρό βραβείο και τιμητικό δίπλωμα.
Πεθαίνοντας τον Αύγουστο του 1928, ο Στέφανος Στουρνάρας άφησε στους δύο γιους του, Κώστα και Νίκο, ως παρακαταθήκη την τέχνη της φωτογραφίας, την οποία συνέχισαν έως το 1993. Η παράδοση, ωστόσο, συνεχίζεται για τέσσερεις ολόκληρες γενιές έως και σήμερα.
Ο Στέφανος Στουρνάρας υπήρξε αδιαμφισβήτητα μια πολύ σημαντική προσωπικότητα στον καλλιτεχνικό χώρο της πόλης μας και όχι μόνο με την ξεχωριστή ματιά του καλλιτέχνη φωτογράφου, που υπήρξε ταυτόχρονα ζωγράφος και χαράκτης. Αποτύπωσε με την φωτογραφική του μηχανή στιγμιότυπα μιας ολόκληρης εποχής, τα οποία μας παρέχουν διαφωτιστικές πληροφορίες σχετικά με πρόσωπα και γεγονότα της περιοχής μας, ενώ ταυτόχρονα στο φωτογραφικό αυτό υλικό ενυπάρχουν ενδιαφέροντα στοιχεία λαογραφίας και φυσικά σύγχρονης και παραδοσιακής αρχιτεκτονικής.
Η έκθεση αυτή, η οποία διοργανώνεται από την Εταιρεία Θεσσαλικών Ερευνών σε συνεργασία με την Διεύθυνση Πολιτισμού του Δ.Ο.Ε.Π.Α.Π.-ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. του Δήμου Βόλου στο ισόγειο του Κέντρου Τέχνης «Τζιόρτζιο ντε Κίρικο», αποτελεί τιμή και αναγνώριση της αναντίλεκτης προσφοράς του Στέφανου Στουρνάρα στον πολιτισμό. Περιλαμβάνει καρτ-ποστάλ κυρίως από τον Βόλο και το Πήλιο αλλά και αντιπροσωπευτικά από άλλες περιοχές, τις οποίες απαθανάτισε ο Στ. Στουρνάρας, φωτογραφίες «στούντιο» σε σκληρό χαρτόνι, φωτογραφίες από τα περίφημα λευκώματα των Θεσσαλικών Σιδηροδρόμων που εκδόθηκαν με αφορμή τα εγκαίνια των σιδηροδρομικών γραμμών Βόλος-Λεχώνια (1895) και Λεχώνια-Μηλιές (1903) και φωτογραφικό υλικό από το Λεύκωμα του Εμπορικού Συλλόγου Βόλου του έτους 1901. Ξεχωριστή θέση στην έκθεση αυτή έχουν τα ζωγραφικά και χαρακτικά έργα αλλά και οι αγιογραφίες που φιλοτεχνήθηκαν από το χέρι του Στέφανου Στουρνάρα. Σημειωτέον ότι πολλά από αυτά τα εκθέματα παρουσιάζονται σε αναπαραγωγές, σε ορισμένες περιπτώσεις σε μεγαλύτερο μέγεθος από το φυσικό, για εκπαιδευτικούς λόγους.
Σύμφωνα με την σχετική οδηγία, ΔΕΝ θα πραγματοποιηθούν τα προγραμματισμένα εγκαίνια της έκθεσης (Δευτέρα, 16/03/2020), αλλά η έκθεση θα λειτουργεί κανονικά κατά τις μέρες και ώρες λειτουργίας του Κέντρου Τέχνης «Τζιόρτζιο ντε Κίρικο» του Δήμου Βόλου.
Κέντρο Τέχνης «Τζιόρτζιο ντε Κίρικο», Μεταμορφώσεως 3, Βόλος
Τηλ. 2421031701
Ωράριο λειτουργίας: Τρίτη-Παρασκευή, 10:00-13:00, 18:00-20:00
Διάρκεια έκθεσης: 16/03-13/04/2020
Είσοδος ελεύθερη