Εκπαίδευση καθηγητών του 1ου Εργαστηριακού Κέντρου Βόλου στην Ιρλανδία

Ολοκληρώθηκε με επιτυχία ένα ακόμη σχέδιο κινητικότητας και επιμόρφωσης εκπαιδευτικών του σχολείου μας στο εξωτερικό στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus+. Με θέμα «Αναστρέφοντας τη σχολική τάξη – Flipping the classroom», δώδεκα εκπαιδευτικοί τεχνικών ειδικοτήτων του 1ου Εργαστηριακού Κέντρου Βόλου (1ου Ε.Κ. Βόλου) μετακινήθηκαν σε δύο ροές τον περασμένο Μάιο στην Ιρλανδία. Η επιμόρφωση έλαβε χώρα στην πόλη του Κορκ (Cork), στον νότο της χώρας, με φορέα υποδοχής και επιμόρφωσης την ΕΤΝ Training Vision Ireland, ένα Κέντρο Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, που διοργανώνει και διαχειρίζεται πρακτική άσκηση και εκπαιδευτικά προγράμματα για φοιτητές, διδακτικό προσωπικό, νέους εργαζόμενους και μέλη οργανώσεων από όλη την Ευρώπη.
Το Cork (στα ιρλανδικά Corcaigh) είναι η δεύτερη σε πληθυσμό πόλη της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας μετά το Δουβλίνο. Ο ποταμός Lee χωρίζει την πόλη σε δύο τμήματα, τα οποία ενώνονται μεταξύ τους με γέφυρες, ενώ το λιμάνι της πόλης είναι το δεύτερο μεγαλύτερο φυσικό λιμάνι του κόσμου. Οι κάτοικοι του Κορκ χρησιμοποιούν μια ιδιάζουσα τοπική διάλεκτο, της οποίας πολλές λέξεις διαφέρουν από την επίσημη αγγλική γλώσσα, ενώ όλες οι σημάνσεις και οι επιγραφές είναι σε δύο γλώσσες. Το Κορκ φημιζόταν πάντοτε για την ανεξαρτησία του και την επίμονη αντίστασή του με επιφανή ρόλο στον Πόλεμο της Ιρλανδικής Ανεξαρτησίας (1919-1921) και στον Ιρλανδικό Εμφύλιο Πόλεμο (1922-1923) και δίκαια έγινε διάσημο ως «επαναστατικό Κορκ». Σε όλο το νότιο τμήμα του νησιού αντικρίζει κανείς καταπράσινες εύφορες πεδιάδες, ενώ στη δυτική του πλευρά προς τον Ατλαντικό επικρατούν εντυπωσιακές απόκρημνες ακτές. Στην πόλη παρασκευάζονται πολλές μπύρες σε ζυθοποιεία, ενώ στην ευρύτερη περιοχή ανθεί η κτηνοτροφία. Το Κoρκ ανακηρύχθηκε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2005 και κάθε χρόνο φιλοξενεί πολιτιστικές και μουσικές εκδηλώσεις. Επιπλέον, αποτελεί ένα διαπολιτισμικό κέντρο εκπαίδευσης στην Ιρλανδία με 3.000 φοιτητές κάθε χρόνο από περισσότερες από 100 διαφορετικές χώρες με επίκεντρο το φημισμένο Πανεπιστήμιο UCC (University Cork College).
Κύριος στόχος του σχεδίου κινητικότητας ERASMUS+ ήταν η σε βάθος εξειδικευμένη επιμόρφωση των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών του φορέα μας στο καινοτόμο μοντέλο διδασκαλίας «Ανεστραμμένη Τάξη» (Flipped Classroom) από έμπειρο φορέα κατάρτισης και η παρακολούθηση της εφαρμογής του στην πράξη, καθώς επίσης και ο εντοπισμός στοιχείων και πρακτικών του συγκεκριμένου μοντέλου που θα μπορούσαν να ενταχθούν στην ελληνική πραγματικότητα και ιδιαίτερα στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, πράγμα που συμβαδίζει και με τις προθέσεις του ΥΠΑΙΘ περί ένταξης του μοντέλου της ανεστραμμένης τάξης στην ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα. Σύμφωνα με το συγκεκριμένο μοντέλο ο εκπαιδευτικός του ΕΠΑ.Λ. σχεδιάζει και υλοποιεί το υλικό παρουσίασης μιας εργαστηριακής άσκησης (βίντεο, podcasts, προσομοιώσεις), το στέλνει στους μαθητές και αυτοί το μελετούν στο σπίτι όποτε και όσες φορές επιθυμούν. Κατόπιν επιστρέφουν στο εργαστήριο προετοιμασμένοι και όλος σχεδόν ο διαθέσιμος χρόνος αξιοποιείται στην εκτέλεση της άσκησης ατομικά ή σε ομάδες (ομαδοσυνεργατική). Στα πλεονεκτήματα του μοντέλου περιλαμβάνονται η αρτιότερη προετοιμασία του μαθήματος, η μεγάλη επάρκεια χρόνου στην αίθουσα για εξάσκηση, η δυνατότητα χρήσης ήδη έτοιμου υλικού και η αναβάθμιση γνώσεων και δεξιοτήτων. Οι μαθητές από τη μεριά τους έχουν στη διάθεσή τους τον «δικό τους χρόνο» για να παρακολουθήσουν το υλικό χωρίς το άγχος των απουσιών, με τη δυνατότητα επανάληψης και εξερεύνησης σε πηγές και τέλος, κάτι εύκολο και δημοφιλές σ΄αυτούς, τη χρήση της τεχνολογίας για εκπαιδευτικούς τώρα σκοπούς. Το μοντέλο μπορεί πολύ καλά να λειτουργήσει και στις περιπτώσεις ολοκληρωμένων ασκήσεων-έργων τύπου «project», όπου μπορεί η ομάδα μαθητών και ο καθηγητής να έχουν μια διαρκή αλληλεπίδραση μέχρι την τελική πραγματοποίηση του έργου.
Το στοχευμένο πρόγραμμα εργασίας πέντε ημερών εστίασε στην κατάρτιση των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών πάνω στο μοντέλο διδασκαλίας «Ανεστραμμένη Τάξη» μέσω επαγγελματικών σεμιναρίων και εκπαιδευτικών επισκέψεων. Τα σεμινάρια αφορούσαν στη λεπτομερή παρουσίαση του μοντέλου και στην εφαρμογή του σε εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ιρλανδίας, στα πλεονεκτήματα και τις δυσκολίες που παρουσιάζει, καθώς και στο μέλλον και την εξέλιξη των νέων διδακτικών μεθόδων -μοντέλων. Μέσω των επισκέψεων γνώρισαν τη δομή και τη λειτουργία διαφορετικού τύπου εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της περιοχής (σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, κέντρα ξένων γλωσσών, με αποκορύφωμα τα Πανεπιστήμια UCC του Κορκ και Trinity του Δουβλίνου), περιηγήθηκαν στους χώρους και παρατήρησαν δια ζώσης την εφαρμογή τού μοντέλου διδασκαλίας στην πράξη.
Παράλληλα με την κατάρτιση, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να περιηγηθούν στην πόλη του Κορκ, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της κεντρικής και νότιας Ιρλανδίας, να απολαύσουν το πανέμορφο φυσικό τοπίο με την καταπράσινη ενδοχώρα και τις απόκρημνες δυτικές ακτές (τους περιβόητους εντυπωσιακούς βράχους Cliffs of Moher), να επισκεφτούν την πρωτεύουσα της χώρας Δουβλίνo (Dublin) και τις όμορφες πόλεις Cobh (μεγάλο λιμάνι, αφετηρία υπερατλαντικών ταξιδιών μετανάστευσης τον 20ο αι.), Kinsale, Killarny (με το μεγάλο εθνικό πάρκο), Cashel, Waterford, καθώς και την περίφημη διαδρομή «Ring of Kerry» στις νοτιοδυτικές ακτές του νησιού, να γνωρίσουν τα σημεία πολιτιστικού και ιστορικού ενδιαφέροντος (κυρίως παλάτια και κάστρα), καθώς και την κουλτούρα της Ιρλανδίας. Εξέχουσα «θέση στις αποσκευές» των συμμετεχόντων βρήκαν οι ευγενικοί και πρόσχαροι κάτοικοι, η έντονη βραδινή ζωή, η ενδιαφέρουσα τοπική κουζίνα και η ιδιαίτερη λαϊκή και μοντέρνα μουσική της περιοχής.
Όπως αναμέναμε από το σχέδιο κινητικότητας που υλοποιήθηκε, οι συμμετέχοντες απέκτησαν πολύτιμες γνώσεις και εμπειρίες, πάνω στο καινοτόμο μοντέλο διδασκαλίας «Ανεστραμμένη Τάξη», που θα χρησιμοποιηθούν στην προοπτική εφαρμογής του στην ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα. Θα γίνει προσπάθεια να σχεδιαστεί η πιλοτική εφαρμογή του στις τάξεις και να αξιολογηθεί ο βαθμός αποτελεσματικότητας και επιτυχίας του. Θα οργανωθούν από τον φορέα μας σειρά ενημερωτικών εκδηλώσεων, όπου οι συμμετέχοντες, λειτουργώντας ως πολλαπλασιαστές, θα διαδώσουν τα αποτελέσματα της επιμόρφωσης και της εφαρμογής στη σχολική και τοπική κοινότητα. Ο τελικός στόχος της όλης προσπάθειας προφανώς είναι να δούμε νέες πιο αποτελεσματικές πρακτικές, να εφαρμόζονται στα εργαστήρια και στις αίθουσες της σχολικής μας μονάδας.
Με παρόμοιες πρακτικές αναβαθμίζεται ο ρόλος του σχολείου, που είναι μεταξύ άλλων να εξασφαλίζει την παροχή επιστημονικών, επαγγελματικών και πρακτικών γνώσεων, αφού οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί του αποκτούν πρόσθετες δυνατότητες που τελικά θα αποτυπωθούν σε μια πιο αποδοτική διδασκαλία των επαγγελματικών μαθημάτων προς όφελος τελικά των μαθητών. Επιπλέον ενισχύεται ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός του αφού συμπορεύεται με ανάλογους φορείς της Ε.Ε. και μέσω των ευρωπαϊκών προγραμμάτων ενθαρρύνει το προσωπικό και τους μαθητές του στη διαρκή επιμόρφωση, τη συνεργασία, την εξερεύνηση και την ευρωπαϊκή σκέψη και προοπτική. Το 1ο Εργαστηριακό Κέντρο Βόλου, σε συνεργασία με τα Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑ.Λ.) της περιοχής μας που υποστηρίζει, πέρα από την υπεύθυνη και επιστημονική εκπαίδευση και κατάρτιση που εκ των πραγμάτων προσφέρει, διαθέτει πολυετή εμπειρία στον σχεδιασμό και την υλοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων τόσο για καθηγητές, όσο και για μαθητές, με στόχο την ανάπτυξη σύγχρονων τεχνολογικών και επαγγελματικών δεξιοτήτων, την απόκτηση υπερπολύτιμων εμπειριών και τη διεύρυνση των επαγγελματικών οριζόντων τους, αξόνων ιδιαίτερα σημαντικών για την επιστημονική, επαγγελματική και προσωπική τους διαδρομή, ενισχύοντας παράλληλα την ευρωπαϊκή διάσταση του δημόσιου επαγγελματικού σχολείου.