Περίπου στις 50.000 θα πλησιάσει ο αριθμός των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών φέτος, αριθμός που ανάγεται στα επίπεδα προ του 2010. Οι πλειστηριασμοί αυτοί μοιραία πιθανόν να διαταράξουν την κοινωνική συνοχή, τόνισε χθες μεταξύ άλλων ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου Χρ. Στρατηγόπουλος, χαιρετίζοντας την εσπερίδα με τίτλο «Επίκαιρα ζητήματα κατά την είσπραξη των μη εξυπηρετούμενων δανείων», που πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο «Volos Palace», αίθουσα «Μαγνησία».
Ο κ. Στρατηγόπουλος ανέφερε ακόμη ότι στις 26 Ιανουαρίου κρίνεται στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου το ζήτημα της νομιμοποίησης των εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων τραπεζικών δανείων. Στην εσπερίδα επισημάνθηκε μεταξύ άλλων ότι η πορεία του εξωδικαστικού μηχανισμού μέχρι πρότινος ήταν απογοητευτική. Σε αυτό έφταιξαν εν μέρει τα τεχνικής φύσεως προβλήματα της πλατφόρμας του εξωδικαστικού, όμως, καθοριστικό ρόλο έπαιξε η απροθυμία των εταιρειών διαχείρισης (funds) να συμμετέχουν στη διαδικασία του εξωδικαστικού. Σήμερα, οι τεχνικές αστοχίες της πλατφόρμας έχουν βελτιωθεί σημαντικά και ο αριθμός των υποβληθεισών αιτήσεων ολοένα και αυξάνεται. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, μέχρι τέλος Αυγούστου 2022, είχαν υποβληθεί οριστικά 7.670 αιτήσεις στον εξωδικαστικό, ύψους 4 δισ. ευρώ, ενώ είχαν γίνει συνολικά μόλις 840 ρυθμίσεις οφειλών, οι οποίες αντιστοιχούν σε 176 εκατ. ευρώ, η συντριπτική δε πλειοψηφία των αιτούντων είναι φυσικά πρόσωπα. Βέβαια, το τελευταίο τρίμηνο του 2022 παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση στους αριθμούς των αιτήσεων που έχουν υλοποιηθεί. Ενδιαφέρον παρουσιάζει, ωστόσο, και η αισθητή μείωση των αιτήσεων επικύρωσης συμφωνίας εξυγίανσης. Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται η τάση σύναψης συμφωνιών εξυγίανσης που προβλέπουν τη μεταβίβαση της επιχείρησης σε νέο φορέα. Η μεταστροφή αυτή δεν είναι τυχαία, καθώς στη συντριπτική πλειοψηφία των συμφωνιών εξυγίανσης – μεταβίβασης σε νέο φορέα, η αποπληρωμή των υποχρεώσεων, απομειωμένων κατά πολύ, γίνεται εφάπαξ ή σε χρόνο συντομότερο του έτους. Βλέποντας κανείς πια τις δυναμικές που έχουν δημιουργηθεί μετά από πέντε χρόνια παρουσίας των funds και των εταιρειών διαχείρισης στην ελληνική πραγματικότητα, οι αρχικές προσδοκίες έχουν μάλλον ματαιωθεί. Οι εταιρείες αυτές, επιθυμώντας και επιδιώκοντας την τάχιστη είσπραξη απαιτήσεων, επιδίδονται σε ένα κυνήγι πλειστηριασμών, καθώς η πιο «βιώσιμη» λύση για αυτές είναι η επίσπευση διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης σε βάρος των δανειοληπτών και όχι η επίτευξη ενός διακανονισμού σε βάθος 10ετίας ή 15ετίας. Η επιθυμία τους να ρευστοποιήσουν όσο πιο γρήγορα μπορούν τις εμπράγματες εξασφαλίσεις τους, τις καθιστά πιο επιθετικές. Έτσι δικαιολογείται και το μπαράζ πλειστηριασμών που επισπεύδουν καθημερινά σε βάρος περιουσιακών στοιχείων των οφειλετών, συμπεριλαμβανομένης φυσικά και της πρώτης κατοικίας, η οποία δεν προστατεύεται με κανέναν τρόπο. Ο φόβος δημιουργίας νέων κόκκινων δανείων είναι πλέον ορατός λόγω των αυξήσεων των επιτοκίων.
Οι πλειστηριασμοί
Περισσότεροι από 53.600 ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί είχαν ολοκληρωθεί συνολικά, από την 1η Ιανουαρίου 2018 έως 2 Οκτωβρίου 2022. Υπολογίζεται ότι το 83,2% των ολοκληρωμένων πλειστηριασμών έχει επισπευσθεί από τράπεζες ή από εταιρείες διαχείρισης. Από τους διεξαχθέντες πλειστηριασμούς οι οποίοι έχουν επισπευσθεί με εμπλοκή των ανωτέρω, το 75,4% ήταν εναντίον φυσικών προσώπων. Επίσης 5.635 πλειστηριασμοί δρομολογήθηκαν από 1ης Νοεμβρίου 2022 έως 31 Ιουλίου 2023. Τα «κόκκινα δάνεια» αγοράστηκαν από τα funds σε πολύ χαμηλότερη αξία, αλλά διεκδικούνται ασφυκτικά στο σύνολό της αρχικής αξίας τους, πλέον φυσικά των αναλογούντων τόκων. Από την άλλη βέβαια πρέπει να επισημανθεί ότι, και οι υφιστάμενες συστημικές τράπεζες, παρόλο που διέγραψαν από το παθητικό τους αυτά τα «κόκκινα δάνεια», δεν φαίνεται να έχουν συνέλθει ακόμα από το σοκ της χρηματοπιστωτικής κρίσης και οι νέες χρηματοδοτήσεις εμφανίζονται εξαιρετικά περιορισμένες.
Στη χθεσινή εσπερίδα μίλησαν ο δικηγόρος κ. Σερ. Σωτηριάδης, που παρουσίασε και με βιντεοταινία την ιστορική εξέλιξη του ιδιωτικού χρέους στην Ελλάδα και τη νέα πραγματικότητα με τον νέο Πτωχευτικό ή Κώδικα Αφερεγγυότητας, ο κ. Σπ. Τσαντίνης, καθηγητής Αστικού Δικονομικού Δικαίου ΔΠΘ, δικηγόρος, με θέμα «Η νομιμοποίηση των εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων βάσει των Ν. 3156/2003, 4654/2015 και 4649/2019» και ο κ. Δημ. Σκαρίπας, δικηγόρος, με θέμα «Η άμυνα του οφειλέτη μη εξυπηρετούμενων δανείων».