Εισηγητής στον προσυνεδριακό διάλογο της ΚΕΔΕ ο Μιχάλης Μιτζικός

Εισηγητής στον προσυνεδριακό διάλογο της ΚΕΔΕ στη Θεσσαλονίκη, σήμερα Τετάρτη, ήταν ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Συγχρηματοδοτούμενων Προγραμμάτων, δήμαρχος Νοτίου Πηλίου Μιχάλης Μιτζικός.
Ο κ. Μιτζικός ανέφερε πως την περίοδο αυτή «τρέχουν» αρκετά συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα όπως το ΕΣΠΑ 2021-2027, το Στρατηγικό Σχέδιο για την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΣΣΚΑΠ), το Πρόγραμμα «Ελλάδα 2.0» στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (NextGeneration EU) και χαρακτήρισε πολύ σημαντική τη συνεργασία μεταξύ Διαχειριστικών Αρχών με την ΚΕΔΕ και τις ΠΕΔ αντίστοιχα, κατά την εξειδίκευση των προγραμμάτων και πρόσθεσε: «Οι εκπρόσωποί μας μπορούν να μεταφέρουν τις απόψεις της Τ.Α. και οι Δήμοι θα έχουν γνώση για την εξειδίκευση των προγραμμάτων και τον προγραμματισμό των προσκλήσεων.
Είναι αναγκαίο να διαμορφώσουμε το πλαίσιο συνεργασίας σχετικά με τον τρόπο συνεργασίας των ΠΕΔ με τις διαχειριστικές αρχές, ώστε αυτό να γίνει σωστά και αποτελεσματικά σε όλα τα προγράμματα».
Αναφερόμενος στο ΕΣΠΑ 2021-2027 ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Συγχρηματοδοτούμενων Προγραμμάτων, δήμαρχος Νοτίου Πηλίου, παρουσίασε τους τέσσερις άξονες.
Πρώτον: Ενεργοποίηση του προγράμματος Τεχνική Βοήθεια Υποστήριξης Δικαιούχων στην οποία, σύμφωνα με τη μέχρι σήμερα ενημέρωσή μας για τον Οδικό χάρτη, οι τομείς που έχουν προκριθεί για ενίσχυση και ενδιαφέρουν την Τοπική Αυτοδιοίκηση: είναι η διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ & Δήμοι), η διαχείριση των Αστικών λυμάτων και του πόσιμου Νερού (ΔΕΥΑ & Δήμοι) και η υλοποίηση των Ολοκληρωμένων Χωρικών Στρατηγικών (Χωρικές Αρχές – Δήμοι).
Οι βασικοί άξονες δράσεων που προτείνονται για την ανάπτυξη των ικανοτήτων των δικαιούχων, στο πλαίσιο του Οδικού χάρτη είναι: Η ενίσχυσή τους με το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό, η εκπαίδευση / κατάρτιση του υφιστάμενου ανθρώπινου δυναμικού των φορέων, η εκπόνηση οδηγών, προτύπων κλπ και η συγκρότηση και λειτουργία ενός Κεντρικού συστήματος υποστήριξης (helpdesk) των δικαιούχων.
Για τον σκοπό αυτό προτείνονται τα ακόλουθα:
• Να συμμετέχει η ΚΕΔΕ και οι συλλογικοί φορείς της (ΕΔΕΥΑ, δίκτυο ΦοΔΣΑ) στην τελική διαβούλευση του Οδικού χάρτη του Προγράμματος Τεχνικής Βοήθειας και κυρίως στη διαδικασία εκπόνησης του επιχειρησιακού σχεδιασμού, καθώς και στη διοίκηση της εφαρμογής του Προγράμματος.
• Να ληφθεί μέριμνα ώστε, το προσωπικό που θα διατεθεί, μέσω του Προγράμματος, στους φορείς (ΔΕΥΑ, ΦοΔΣΑ, ΠΕΔ, Δήμους), προκειμένου να υποστηρίξει την υλοποίηση των έργων, να παραμείνει σε αυτούς μετά την λήξη της χρηματοδότησης.
Δεύτερον: Άμεση ενεργοποίηση των δράσεων για τη διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων από το Πρόγραμμα Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή (ΠΕΚΑ).
Τρίτον: Άμεση ενεργοποίηση των δράσεων που αφορούν τη διαχείριση του ποσίμου νερού και των λυμάτων από τα Περιφερειακά Προγράμματα, δεδομένου ότι τα θέματα διαχείρισης τους είναι πλέον οξύτατα.
Τέταρτον: Στο ΕΣΠΑ προβλέπεται ότι το 2024 η λειτουργία και η συγχρηματοδότηση των Κέντρων Κοινότητας και των κοινωνικών δομών (ΚΗΦΗ, ΚΔΗΦ, Δομές Κακοποιημένων Γυναικών), θα επανεξεταστεί υπό το πρίσμα ενός σχεδίου βιωσιμότητας για τη σταδιακή έξοδο από τη συγχρηματοδότηση από το ΕΚΤ+ και για τη θέσπιση ενός νέου μοντέλου παροχής υπηρεσιών στο επίπεδο της κοινότητας, το οποίο δύναται να ενσωματώνει περισσότερες υπηρεσίες (π.χ. δομές φτώχειας, υπηρεσίες παιδικής προστασίας κ.λπ.).
Η μελέτη θα εκπονηθεί από το αρμόδιο Υπουργείο σε συνεργασία και με την Εθνική Αρχή Συντονισμού (ΕΑΣ). Είναι απαραίτητη η συμμετοχή της ΚΕΔΕ στη διαβούλευση. Ειδικά για το πρόγραμμα «Προώθηση και υποστήριξη παιδιών για την ένταξή τους στην προσχολική εκπαίδευση καθώς και για την πρόσβαση παιδιών σχολικής ηλικίας, εφήβων και ατόμων με αναπηρία, σε υπηρεσίες δημιουργικής απασχόλησης», η μη συνέχισή του στο ΕΣΠΑ μπορεί να δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα και στην ανανέωση των συμβάσεων του προσωπικού των βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών και ΚΔΑΠ.
Επίσης ο κ. Μιτζικός τόνισε ότι παρουσιάζονται σημαντικές καθυστερήσεις του ΠΔΕ και στις εκταμιεύσεις των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων, με αποτέλεσμα να υπάρχουν σημαντικά προβλήματα στην εξέλιξη των συμβάσεων.
Για το Ταμείο Ανάκαμψης – «Ελλάδα 2.0» ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Συγχρηματοδοτούμενων Προγραμμάτων, δήμαρχος Νοτίου Πηλίου επισήμανε ότι «η συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο «Ελλάδα 2.0» δεν είναι αυτή που θα θέλαμε. Η αυτοδιοίκηση θα αξιοποιήσει περίπου στο 15% του Προγράμματος. Υπενθυμίζω ότι η ΚΕΔΕ κατέθεσε έγκαιρα της προτάσεις της τον Αύγουστο του 2022 για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αλλά δυστυχώς ελήφθησαν ελάχιστα υπόψη.
Παράλληλα, στην πρόσκληση για το πόσιμο νερό, με ΚΥΑ που εκδόθηκε μετά και από τις εντάξεις των έργων και τις αναθέσεις έχει ζητήθηκε να καλυφθεί το 20% με ίδια συμμετοχή, γεγονός που δημιουργεί σημαντικά προβλήματα στην υλοποίηση των συμβάσεων. Δεν είναι δυνατόν να αλλάζει στα μέσα την εξέλιξης της δράσης ο τρόπος χρηματοδότησης».
Σύμφωνα με τον κ. Μιτζικό, ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Δήμοι και ιδιαίτερα οι μικροί Δήμοι είναι ότι αδυνατούν να ανταπεξέλθουν έγκαιρα στις απαιτήσεις Προγραμμάτων που χρηματοδοτούν τα έργα τους και ιδίως στην ωρίμανση των έργων, την εκπόνηση των αναγκαίων μελετών, την προετοιμασία φακέλου υποβολής προτάσεων, την υλοποίηση και την επίβλεψη των έργων.
«Η αξιοποίηση των πόρων αυτών είναι προβληματική, ιδίως από τους μικρούς ορεινούς και νησιωτικούς Δήμους, με ιδιαιτερότητες όπως το μικρό μέγεθος, η απομόνωση, η περιφερειακότητα και οι δυσκολίες σε ζητήματα ενημέρωσης, πληροφόρησης, στελέχωσης και τεχνογνωσίας. Το στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε είναι το να βοηθήσουμε τους Δήμους και ιδιαίτερα τους μεσαίους και τους μικρούς Δήμους, ώστε να ενημερωθούν έγκαιρα, να ωριμάσουν τα έργα και τις δράσεις τους και να μπορέσουν να τα υλοποιήσουν εντός του προϋπολογισμού τους και σύμφωνα με τις ποιοτικές προδιαγραφές τους» τόνισε ο δήμαρχος Νοτίου Πηλίου και αντιπρόεδρος της Επιτροπής Συγχρηματοδοτούμενων Προγραμμάτων, προσθέτοντας ότι «το κλειδί για την επιτυχή αξιοποίηση των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων είναι η αντιμετώπιση του οικονομικού προβλήματος των Δήμων με την αύξηση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων, η συμπλήρωση της στελέχωσής τους και ένα γενναίο οριζόντιο Πρόγραμμα Τεχνικής Βοήθειας για τη βελτίωση της διοικητικής ικανότητας των Δήμων και των Νομικών Προσώπων τους (κυρίως των ΔΕΥΑ και των ΦοΔΣΑ) με την καθοριστική συμμετοχή της ΚΕΔΕ και της ΕΕΤΑΑ στον σχεδιασμό και την εφαρμογή του».