Το «καλάθι του νοικοκυριού» σχολιάζει σε ένα εκτενές δημοσίευμα η βρετανική Guardian. Το άρθρο τιτλοφορείται «Το καλάθι αγορών σταθερής τιμής: Η απάντηση της Ελλάδας στην κρίση του κόστους ζωής» και η ανταποκρίτρια του μέσου στην Αθήνα επικοινώνησε με εκπροσώπους καταναλωτικών οργανώσεων και πολίτες.
Ουσιαστικά, το βρετανικό μέσο αποδομεί τα όσα έχει ανακοινώσει και υποστηρίξει η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, δηλαδή πως το μέτρο ελάφρυνσης είναι αποτελεσματικό ως προς την αντιμετώπιση της ακρίβειας.
«Η κυβέρνηση έκλεισε συμφωνία με τα σούπερ μάρκετ για την πώληση βασικών προϊόντων σε σταθερές τιμές. Είναι όμως αρκετό;», ρωτά, συγκεκριμένα.
Η κρίση κόστους ζωής είχε φτάσει στην Ελλάδα πριν τον πόλεμο
Η κρίση του κόστους ζωής, πριν αναγνωριστεί επίσημα, είχε φτάσει ήδη στην Ελλάδα και πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, σύμφωνα με την Guardian.
«Ήταν εκεί για να το βλέπουν όλοι στα ράφια των σούπερ μάρκετ», δηλώνει η Παναγιώτα Καλαποθαράκου, επικεφαλής της οργάνωσης για τα δικαιώματα των καταναλωτών ΕΚΠΟΙΖΩ. «Πριν από 18 μήνες υπήρχαν τόσα πολλά προϊόντα με τιμές που ένας μεγάλος αριθμός Ελλήνων δεν μπορούσε να αντέξει οικονομικά. Το κόστος ανέβαινε πολύ πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία».
Δεν αποτέλεσε έκπληξη για τις οργανώσεις καταναλωτών, σύμφωνα με το μέσο, το γεγονός πως όταν έγινε συζήτηση για την ανάγκη λήψης μέτρων ελάφρυνσης για αντιμετώπιση του πληθωρισμού, η κυβέρνηση διάλεξε να επικεντρωθεί στα βασικά αγαθά. Αυτό που προέκυψε ήταν η νέα ιδέα του «καλαθιού του νοικοκυριού»: τα σούπερ μάρκετ συμφώνησαν με την κυβέρνηση να πωλούν περίπου 51 βασικά είδη διατροφής -από αλεύρι μέχρι ψάρι- σε σταθερές τιμές.
Το μέτρο τέθηκε σε ισχύ στις αρχές Νοεμβρίου. Οι αξιωματούχοι της κεντροδεξιάς κυβέρνησης σκοπεύουν το πρόγραμμα, το οποίο έχει προγραμματιστεί να διαρκέσει μέχρι το τέλος του χειμώνα, να αποτελέσει ένα προπύργιο για τους πιο ευάλωτους απέναντι στην πληθωριστική «καταιγίδα». Δεν προβλέπονται κρατικές επιδοτήσεις, τονίζει η Guardian.
«Περάσαμε εβδομάδες δουλεύοντας πάνω σε αυτό με εκπροσώπους της αγοράς των σούπερ μάρκετ και την επιτροπή ανταγωνισμού», λέει ο Σωτήρης Αναγνωστόπουλος, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου. «Στην πολιτική πρέπει να προβλέψεις τι θα ακολουθήσει. Η κρίση του κόστους ζωής είναι μια τεράστια πρόκληση, ίσως η μεγαλύτερη που έχουμε αντιμετωπίσει από την υιοθέτηση του ευρώ».
Οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ έχουν υπογράψει το πρόγραμμα, πουλώντας προϊόντα με μπλε ετικέτες για το καλάθι του νοικοκυριού.
Με τον ετήσιο πληθωρισμό των καταναλωτών της χώρας να βρίσκεται σήμερα στο 10% -από το υψηλό 12% τον Σεπτέμβριο- η κυβέρνηση επιμένει ότι η πρωτοβουλία κατάφερε να σταθεροποιήσει τις τιμές σε μια περίοδο αβεβαιότητας και, σε ορισμένες περιπτώσεις, να τις οδηγήσει σε χαμηλότερα επίπεδα.
«Αυτό που δεν αναμενόταν ποτέ ήταν ο πόλεμος τιμών που είδαμε μεταξύ των μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ», λέει ο Αναγνωστόπουλος. «Ήταν μια έκπληξη και μάλιστα ευχάριστη, διότι γενικά οι Έλληνες έχουν πολύ χαμηλότερη αγοραστική δύναμη».
Οι Έλληνες «αναγκασμένοι να επιβιώσουν με μερικούς από τους χαμηλότερους μισθούς στην ΕΕ»
Αναγκασμένοι να επιβιώσουν με μερικούς από τους χαμηλότερους μισθούς στην ΕΕ -με λιγότερο από 1.200 ευρώ το μήνα, ο μέσος μηνιαίος μισθός είναι περίπου το ένα τέταρτο αυτού της Γερμανίας- οι Έλληνες έχουν νιώσει τις επιπτώσεις της εκτίναξης των τιμών ίσως περισσότερο από ό,τι άλλα κράτη της ΕΕ, τονίζει η Guardian.
«Για να είμαι ειλικρινής, είναι λίγο ανόητο, όχι ότι θα ήθελα να το πω ανοιχτά, καθώς είμαι υπάλληλος του δημόσιου τομέα», δήλωσε μια γυναίκα που περιεργαζόταν τα ράφια ενός σούπερ μάρκετ κοντά στο υπουργείο όπου εργάζεται. «Απευθύνεται σε μεγάλο βαθμό σε όσους έχουν χαμηλά εισοδήματα. Έχει πράγματα που δεν θα θέλατε ποτέ να αγοράσετε, όπως αυτός ο καφές σε κονσέρβα για παράδειγμα», είπε η ίδια, σύμφωνα πάντα με το εν λόγω δημοσίευμα.
Είναι ένα συναίσθημα που συμμερίζεται η ομάδα καταναλωτών ΕΚΠΟΙΖΩ. «Για τη συντριπτική πλειονότητα δεν ήταν ούτε στο ελάχιστο ωφέλιμο», λέει η κα Καλαποθαράκου. «Και μέρος του προβλήματος είναι ότι εξακολουθούμε να έχουμε μερικές από τις υψηλότερες τιμές στην Ευρώπη για βασικές υπηρεσίες όπως το διαδίκτυο. Ο κόσμος πραγματικά δυσκολεύεται».
Το πρόγραμμα είναι το τελευταίο σε μια σειρά μέτρων ελάφρυνσης που δημοσιεύονται σε μια χώρα όπου οι πολίτες και τα συνδικάτα δεν διστάζουν να διαμαρτυρηθούν, τονίζεται από τη βρετανική εφημερίδα.
Αν η Ελλάδα δεν είχε υπομείνει μια δεκαετία δημοσιονομικής στενότητας…
Η Ελλάδα ήταν από τα πρώτα κράτη – μέλη της ΕΕ που επιδότησαν τους λογαριασμούς ενέργειας, δαπανώντας περίπου 13 δισ. ευρώ για να αμβλύνει τις επιπτώσεις της εκτίναξης του κόστους για τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις. Η ενίσχυση, αναλογικά με το ΑΕΠ, είναι από τις μεγαλύτερες στην ΕΕ. Τα επιδόματα θέρμανσης για τους πιο ευάλωτους διευρύνθηκαν, ενώ το υπουργείο Οικονομικών δήλωσε ότι από το επόμενο έτος θα αυξηθούν και οι συντάξεις μαζί με τον κατώτατο μισθό. Ανακοινώθηκε επίσης μείωση κατά 5% των δημοτικών φόρων.
Αν η Ελλάδα δεν είχε υπομείνει μια δεκαετία δημοσιονομικής στενότητας λόγω της παρατεταμένης κρίσης χρέους, οι αναλυτές συμφωνούν ότι θα ήταν σε καλύτερη θέση να αντιμετωπίσει τις μελλοντικές προκλήσεις, γράφει η Guardian.
«Υπάρχουν πολλές κληρονομιές που κουβαλάμε μαζί μας από την κρίση χρέους», λέει ο Νίκος Μαλκουτζής, συντάκτης στον ιστότοπο πολιτικής ανάλυσης Macropolis. «Ίσως το πιο σημαντικό είναι τα χαμηλά εισοδήματα και οι συντάξεις που είχαν ήδη κάνει δύσκολη τη ζωή της μέσης οικογένειας και τώρα επιδεινώνονται από την κρίση του κόστους ζωής».
Όσον αφορά τις δημόσιες δαπάνες, η κυβέρνηση είχε τραβήξει «τους περισσότερους από τους διαθέσιμους μοχλούς» για να προσφέρει ανακούφιση τους επόμενους μήνες, λέει. «Είναι σαφές ότι συνειδητοποίησε από νωρίς πως οι τιμές της ενέργειας στην Ελλάδα είναι υψηλότερες από ό,τι στις περισσότερες χώρες της ΕΕ και ότι αν δεν ενεργούσε, ένα οικονομικό πρόβλημα θα μπορούσε να μετατραπεί σε πολιτικό πρόβλημα».
Είναι αυτό αρκετό;
Αλλά είναι αυτό αρκετό; Στο περίπτερό του σε μια αθηναϊκή συνοικιακή λαϊκή αγορά ο Νίκος Παπαγιάννης, ο οποίος πουλάει αυγά από την πατρίδα του, τα Μέγαρα, δεν ήταν σίγουρος, γράφει η εφημερίδα.
«Έχεις όλους αυτούς τους τύπους της μεσαίας τάξης να παζαρεύουν για την τιμή των αυγών» είπε ο ίδιος, μετρώντας τα έσοδά του για την ημέρα. «Πάντα γινόταν κάτι τέτοιο, αλλά ποτέ σε τέτοιο βαθμό. Ας είναι ο Θεός μαζί μας αυτόν τον χειμώνα, γιατί ποιος ξέρει τι θα φέρει».
Πηγή:ethnos