Ως μία “αξιόλογη εργασία η οποία θα αποτελέσει τον μπούσουλα για όλη την Περιφέρεια” χαρακτήρισε ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ. Κώστας Αγοραστός το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας Θεσσαλίας για την περίοδο 2014 – 2019, η Β’ φάση του οποίου εγκρίθηκε στο τελευταίο Περιφερειακό Συμβούλιο. Ο κ. Αγοραστός έθεσε επίσης ως στόχο του Προγράμματος να καταστεί η Θεσσαλία «ισχυρή και καινοτόμος οικονομία στην Ευρώπη, με επίκεντρο τον άνθρωπο και το περιβάλλον, μέσω της έξυπνης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης».
Ο Περιφερειάρχης εξέφρασε ακόμη την πεποίθηση ότι έχοντας ως εργαλείο το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “η Περιφέρεια Θεσσαλίας θα αξιοποιήσει το σύνολο των πόρων που της αναλογούν από όλα τα Διαρθρωτικά Ταμεία και τους Εθνικούς Πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων”.
Σημειώνεται πως ο προϋπολογισμός του Επιχειρησιακού Προγράμματος ανέρχεται για την πενταετία σε 798.729.845,41 ευρώ.
Η ΠΑΡΟΥΣΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΓΚΥΡΙΑ
Την εισήγησης για το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, προηγήθηκε μία εκτενής αναφορά του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας κ. Κώστα Αγοραστού στην παρούσα πολιτική και οικονομική συγκυρία, με τον αιρετό να προειδοποιεί πως “η τραπεζική αργία καλλιεργεί μία κουλτούρα η οποία γενικεύεται σε όλη την αγορά με αποτέλεσμα κανείς να μην πληρώνει κανέναν”.
Μεταξύ άλλων ο Περιφερειάρχης ανέφερε: “Η εξοικείωση με το αδιανόητο ανάμεσα στον αμοραλισμό και τον σκληρό κυνισμό έρχεται τη στιγμή που η οικονομία και η κοινωνία έχουν πέσει σε κώμα. Την ίδια ώρα η αγορά στενάζει από την έλλειψη ρευστότητας λόγω της επιβολής των κεφαλαιακών ελέγχων δημιουργώντας μία αφόρητη κατάσταση. Μία κατάσταση της οποίας όλοι μας είμαστε μάρτυρες. Οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα στην πλειονότητά τους παραμένουν απλήρωτη ή “ημιπληρωμένοι” και όλοι ατενίζουν με τρόμο το σκληρό πρόσωπο της ημιαπασχόλησης και της απόλυσης. Η ακρίβεια ανεβαίνει. Η ανεργία παίρνει επίσης την ανιούσα. Οι επιχειρήσεις δε διαθέτουν ρευστότητα. Οι υγιείς επιχειρήσεις χάνουν συμβόλαια, ρήτρες και καλούς πελάτες δίχως δική τους ευθύνη. Η τραπεζική αργία καλλιεργεί μία κουλτούρα η οποία γενικεύεται σε όλη την αγορά με αποτέλεσμα κανείς να μην πληρώνει κανέναν.
Τα δημόσια έργα είναι όλα σε αναστολή. Τα κόκκινα δάνεια αυξάνονται με ανεξέλεγκτους ρυθμούς. Τα λουκέτα των επιχειρήσεων βρίσκονται σε διαρκή άνοδο. Τα κρατικά ταμεία είναι άδεια. Η τρύπα των ασφαλιστικών ταμείων συνεχώς διευρύνεται. Οι διατραπεζικές συναλλαγές είναι απαγορευμένες. Οι εξαγωγικές εταιρείες αδρανοποιούνται καθώς δεν εισπράττουν ούτε καν τις επιστροφές ΦΠΑ”.
Η Β’ ΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Σε ότι αφορά τη Β’ Φάση του Επιχειρησιακού Προγράμματος της Περιφέρειας Θεσσαλίας ο κ. Αγοραστός εξήγησε πως πρακτικά αποτελεί την εξειδίκευση της στρατηγικής σε ομάδες έργων και δράσεων και έγινε σε συνεργασία με τις υπηρεσίες και τα Νομικά Πρόσωπα της Περιφέρεια Θεσσαλίας. Μάλιστα, συνεχάρη τις υπηρεσίες της Περιφέρειας κάνοντας λόγο για ένα “άρτια καταρτισμένο πρόγραμμα”.
Όπως εξήγησε ο Περιφερειάρχης “οι δράσεις αυτές εμπεριέχουν ομοειδή έργα και ενέργειες ώστε να εξυπηρετούν τους γενικούς και ειδικότερους στρατηγικούς στόχους.
Λαμβάνοντας δε υπόψη τους διαθέσιμους πόρους (ανθρώπινο δυναμικό και χρηματοδοτικά εργαλεία όπως ισχύουν μέχρι σήμερα) ο Επιχειρησιακός Προγραμματισμός συνδέεται με ένα χρηματοδοτικό πλαίσιο με χρονικό ορίζοντα το έτος 2019, που αποτελεί τον Οικονομικό Προγραμματισμό της Περιφέρειας.
Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας Θεσσαλίας αποτελεί μία συνειδητή επιλογή που βασίζεται:
α) στη διαπιστωμένη αναγκαιότητα σύνταξης ρεαλιστικών και υλοποιήσιμων επιχειρησιακών προγραμμάτων, λαμβάνοντας υπόψη τα μέχρι στιγμής χρηματοδοτικά δεδομένα
β) στο διαχειριστικό πλαίσιο που επιβάλλεται από το δημοσιονομικό σύστημα για την εφαρμογή των πολιτικών και δράσεων.
Ειδικότερα, σαφής προτεραιότητα δίδεται στην αποπληρωμή οικονομικών υποχρεώσεων περατωθέντων έργων και ακολούθως, στην ολοκλήρωση και αποπληρωμή των συνεχιζόμενων έργων.
Στρατηγικός Στόχος της Περιφέρειας, όπως αυτός προκύπτει από το Αναπτυξιακό όραμα της Περιφέρειας για το μέλλον της ως Περιφέρεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Συνοχής είναι: «ισχυρή και καινοτόμος οικονομία στην Ευρώπη, με επίκεντρο τον άνθρωπο και το περιβάλλον, μέσω της έξυπνης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης».
Η Περιφέρεια Θεσσαλίας θα αξιοποιήσει το σύνολο των πόρων που της αναλογούν από όλα τα Διαρθρωτικά Ταμεία και τους Εθνικούς Πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
Πόροι
Αναλυτικότερα, οι πόροι χρηματοδότησης των Αξόνων-Στόχων-Μέτρων είναι:
1) Οι Επενδυτικές Προτεραιότητες του ΠΕΠ Θεσσαλίας (τρέχουσα και Νέα Προγραμματική Περίοδος).
2) οι Επενδυτικές Προτεραιότητες των Τομεακών Επιχ. Προγραμμάτων.
3) Εθνικοί Πόροι του Π.Δ.Ε. που καλύπτουν κυρίως:
-Επαναλαμβανόμενες δαπάνες (συντηρήσεις, ηλεκτροφωτισμοί, αποχιονισμούς κλπ)
-Έργα που δεν εντάσσονται στο ΠΕΠ και στα Τομεακά
-Δαπάνες προετοιμασίας / ωρίμανσης έργων
4) Πόροι από προγράμματα διακρατικών διαπεριφερειακών συνεργασιών απευθείας χρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Άξονες – Μέτρα – Στόχοι
Η στρατηγική της Περιφέρειας οργανώνεται σε τέσσερις άξονες, με τους αντίστοιχους Στόχους.
Άξονας 1ος «Περιβάλλον και ποιότητα ζωής»
Προτεραιότητα είναι η Συμπλήρωση/ Ολοκλήρωση Μεταφορικών Υποδομών και έργα Προστασίας του Περιβάλλοντος.
Περιλαμβάνει
- Οδικά έργα και Υποδομές Μεταφορών
- Λιμενικά έργα και εξοπλισμός
- Έργα συντηρήσεων, Αποχιονισμοί, καταπτώσεις, βραχοπτώσεις, Ηλεκτροφωτισμοί κλπ
- ΣΧΟΑΑΠ, ΓΠΣ, Μελέτες
- Οικιστικές Αναπλάσεις
- Όλα τα περιβαλλοντικά έργα (Ταμιευτήρες, Υδρευση, Αποχέτευση, Βιολογικοί Καθαρισμοί, Αντιπλημμυρικά)
Άξονας 2ος «Κοινωνική Μέριμνα, Υγεία, Εκπαίδευση, Δια Βίου Μάθηση, Πολιτισμός και Αθλητισμός»
Στόχος η αντιμετώπιση του Κοινωνικού Αποκλεισμού, η ολοκλήρωση υποδομών Υγείας, Εκπαίδευσης και η Προώθηση του Πολιτισμού και του Αθλητισμού.
Περιλαμβάνει:
- Προγράμματα Δημόσιας υγείας που υλοποιούνται από την Περιφέρεια (Εμβολιασμοί, Ψεκασμοί για Κουνούπια, Δράσεις Κοινωνικής Ένταξης)
- Μεταφορά μαθητών, Επιδόματα σε ιδρύματα όπως γηροκομεία
- Υποδομές σε Νοσοκομεία, Παιδικούς Σταθμούς κλπ
- Πολιτιστικές και Αθλητικές Εκδηλώσεις
- Υποδομές Πολιτισμού και Αθλητισμού (Αθλητικά Κέντρα κλπ)
Άξονας 3ος «Οικονομία και Απασχόληση»
Αφορά τη στήριξη της Γεωργίας, της Κτηνοτροφίας, Αλιείας, Επιχειρηματικότητας και Τουρισμού.
Περιλαμβάνει:
- Τις Επιχορηγήσεις από Αναπτυξιακό Νόμο και άλλα κίνητρα (πχ. για Πράσινη Ανάπτυξη κλπ.).
- Κοινωνική Επιχειρηματικότητα και Συμπράξεις σε τοπικό επίπεδο
- Έργα έρευνας & καινοτομίας, Ευρυζωνικότητα κλπ
- Υπηρεσίες και Κίνητρα για Αγροτικό Τομέα (Εμπορία – Μεταποίηση Αγροτικών Προϊόντων, προγράμματα Νιτρορύπανσης κλπ)
- Προώθηση Τουρισμού και Τουριστική Προβολή
Άξονας 4ος «Βελτίωση της Διοικητικής Ικανότητας και της Οικονομικής Κατάστασης της Περιφέρειας»
Αφορά τη βελτίωση των Υπηρεσιών της Περιφέρειας.
Περιλαμβάνει:
- Εκπαίδευση Σεμινάρια προσωπικού
- Κτηριακές υποδομές
- Εξοπλισμός – Προμήθειες
- Βελτίωσης υπηρεσιών προς τους πολίτες και τους συνεργαζόμενους ΟΤΑ
Το πενταετές πρόγραμμα παρουσιάζεται σε με προγραμματισμό Πιστώσεων έτους.
Στις αρχές κάθε έτους το Περιφερειακό Συμβούλιο αποφασίζει για τις ετήσιες πιστώσεις (Ετήσια Προγράμματα Δράσης).
Οι Προϋπολογισμοί που αναφέρονται για κάθε έτος εμπεριέχουν:
– το Συνολικό Π.Δ.Ε. αρμοδιότητας Περιφέρειας Θεσσαλίας.
Ένταξη έργων και ετήσιες πιστώσεις ψηφίζονται αναλυτικά από το Περιφερειακό Συμβούλιο κάθε έτος και τροποποιούνται ανάλογα με τις ανάγκες.
-το Π.Δ.Ε. αρμοδιότητας Υπουργείων όπως προγραμματίζεται από τις Υπηρεσίες της Περιφέρειας Θεσσαλίας, ανεξαρτήτως Υπολόγου πληρωμών.
Ένταξη έργων και ετήσιες πιστώσεις αποφασίζονται από το αρμόδιο Υπουργείο κάθε έτος και τροποποιούνται ανάλογα με τις ανάγκες.
Ως εκ τούτου, στους πίνακες περιλαμβάνονται:
1) ) Όλα τα έργα που υλοποιούνται και πληρώνονται από την Περιφέρεια
2) όλα τα έργα και δράσεις που υλοποιούνται από την Περιφέρεια Θεσσαλίας και πληρώνονται από άλλους φορείς, πχ ΟΠΕΚΕΠΕ, Δήμοι σε περιπτώσεις Προγραμματικής Σύμβασης, Φυσικούς Υπολόγους (Δημοσίους Υπαλλήλους) στις περιπτώσεις που ορίζεται από τη Νομοθεσία (π.χ. Αναπτυξιακός Νόμος) κλπ
3) όλα τα έργα που χρηματοδοτούνται από την Περιφέρεια (ΠΔΕ Περιφέρειας) και υλοποιούνται από τρίτους (πχ Δήμοι, Οργανισμοί).
Ταυτόχρονα και απαντώντας στο ερώτημα «Ποιος θα κάνει τι» αποτυπώνεται η συσχέτιση των δράσεων με τις δομές της Περιφέρειας ώστε κάθε δομή να γνωρίζει και να προγραμματίζει έγκαιρα το έργο της.
Τέλος, στον οικονομικό προγραμματισμό αποτυπώνονται οι εκτιμώμενες πηγές προέλευσης των πόρων που διασφαλίζουν την υλοποίηση των δράσεων και φυσικά οι δείκτες μέτρησης της αποτελεσματικότητας του προγράμματος.
ΤΙ ΠΕΡΙΕΛΑΜΒΑΝΕ Η Α’ ΦΑΣΗ
Υπενθυμίζεται πως τον περασμένο 2015 εγκρίθηκε η Α’ φάση του η οποία περιελάμβανε:
– Τη γενική εικόνα της περιοχής της Περιφέρειας και της Περιφέρειας ως Οργανισμού.
– Την υφιστάμενη κατάσταση και κάθετες υπηρεσίες στους τομείς
«Περιβάλλον και ποιότητα ζωής»
«Κοινωνική Μέριμνα, Υγεία, Εκπαίδευση, Δια Βίου Μάθηση,
Πολιτισμός και Αθλητισμός»
«Οικονομία και απασχόληση».
– Την οργάνωση και λειτουργία της Περιφέρειας και οι οριζόντιες υπηρεσίες.
– Το όραμα και τις αρχές της Περιφέρειας
– Τον καθορισμό της Στρατηγικής της Περιφέρειας
Η Α’ φάση αποτέλεσε αντικείμενο δημόσιας διαβούλευσης από τις 06-07-2015 στην επίσημη ιστοσελίδα της Περιφέρειας και συζητήθηκε στην Επιτροπή Διαβούλευσης στις 24 Ιουλίου 2015.