Αιχμηρή προειδοποίηση ΔΝΤ στην Ελλάδα να μην φέρει αλλαγές στα εργασιακά

Σαφές μήνυμα στην ελληνική κυβέρνηση να μην ανατρέψει μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει στα εργασιακά, και ειδικά να μην επαναφέρει την επεκτασιμότητα των συλλογικών συμβάσεων εργασίας μετά την ολοκλήρωση του Μνημονίου, έστειλε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Στην έκθεσή του για το νέο πρόγραμμα στήριξης της χώρας μας, το ΔΝΤ σημειώνει πως η απελευθέρωση της αγοράς εργασίας κινδυνεύει μετά τη λήξη του προγράμματος στήριξης. Προειδοποιεί πως τυχόν ανατροπή αλλαγών που έχουν νομοθετηθεί την τελευταία εξαετία θα πλήξει την ανταγωνιστικότητα, θα καθυστερήσει την προσέλκυση επενδύσεων και μπορεί να χτυπήσει την ανάκαμψη της οικονομίας και της αγοράς εργασίας.

Το Ταμείο στέκεται στοχευμένα στο ενδεχόμενο να αποκατασταθεί η δυνατότητα του υπουργείου Εργασίας να επεκτείνει σε όλες τις επιχειρήσεις ενός κλάδου ή επαγγέλματος συλλογική σύμβαση που ήδη καλύπτει το 51% των κλαδικών εργαζόμενων. Επί του παρόντος αυτό το μοντέλο είναι «παγωμένο» έως το τέλος του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος.

Η επαναφορά της επεκτασιμότητας, υποστηρίζει το ΔΝΤ, θα πλήξει βαθιά μικρές εταιρείες, οι οποίες θα υποχρεωθούν να προσαρμοστούν σε ένα καθεστώς αυξημένων κλαδικών μισθών. Αυτό κατ’ αρχήν θα μετριάσει τη δυνατότητά τους να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας – πλήττοντας την απασχόληση – ενώ μπορεί να οδηγήσει και σε απολύσεις ή «λουκέτα».

Το Ταμείο υπενθυμίζει πως το καθεστώς της επεκτασιμότητας ήταν σε ισχύ πριν την κρίση, όταν η ελληνική αγορά εργασίας ακρίβυνε κατά περίπου 50% ανάμεσά στο 2000 και στο 2010, ενώ στη συνέχεια δεν κατόρθωσε να αποτρέψει την ιλιγγιώδη αύξηση της ανεργίας.

Το ΔΝΤ υπογραμμίζει ότι τυχόν επαναφορά της επεκτασιμότητας θα υπονομεύσει την έμφαση στις επιχειρησιακές συμβάσεις εργασίας που έχει καθιερωθεί τα τελευταία χρόνια σε βάρος των κλαδικών, περιορίζοντας έτσι την ευελιξία που έχουν οι επιχειρήσεις στον καθορισμό της μισθολογικής δαπάνης τους.

Επισημαίνει δε πως ο ελληνικός ιδιωτικός τομέας διακρίνεται από συσσώρευση μεγάλων χρεών προς τις τράπεζες και το Δημόσιο. Συνεπώς υπάρχει μεγάλη ανάγκη να προστατευθεί η ευελιξία των επιχειρήσεων στη διαχείριση του λειτουργικού-μισθολογικού κόστους τους και έτσι να διευκολυνθεί η αναδόμηση της λειτουργίας τους.

Το ΔΝΤ παραδέχεται ότι το μοντέλο της επεκτασιμότητας συνήθως αυξάνει τις αποδοχές μίας μερίδας χαμηλόμισθων κλαδικών υπαλλήλων. Αντιτείνει όμως ότι μελέτες στην Πορτογαλία και την Ισπανία καταδεικνύουν ότι αυτό το μοντέλο οδηγεί επίσης σε αύξηση της ανεργίας.

Επιπλέον, αναφέρει ο οργανισμός, η αύξηση των μισθών μέσω της επεκτασιμότητας δυσκολεύει την είσοδο νέων εταιρειών σε έναν κλάδο, ενώ στον αντίποδα επιτρέπει σε ορισμένους εγκαθιδρυμένους παίχτες να ορίσουν τις αμοιβές σε βάρος των μικρότερων ανταγωνιστών τους.

«Συνεπώς, συγκεντρωτικά, τα κόστη της επαναφοράς της επεκτασιμότητας φαίνεται να ξεπερνούν τα οφέλη από την αναδιανομή [πλούτου]», καταλήγει με νόημα το ΔΝΤ.