Βαρύτατες ευθύνες για τραγικές παραλείψεις, έλλειψη ενημέρωσης και λειτουργία εκτός των κανόνων του πρωτοκόλλου στην ανάδοχο εργολαβική εταιρεία, η οποία είχε αναλάβει με δική της μηχανή το έργο της λείανσης των γραμμών του ΗΣΑΠ κατά τη διάρκεια του οποίου βρήκε φρικτό θάνατο ο 41χρονος εργοδηγός της εταιρείας, Πέτρος Γιάμαλης και κινδύνευσε η ζωή άλλων τεσσάρων εργαζομένων τον περασμένο Νοέμβριο, καταλογίζει το πόρισμα των εμπειρογνωμόνων των ανακριτικών αρχών, το οποίο σύμφωνα με εγκυρότατες πληροφορίες του «ethnos.gr» παραδόθηκε πριν λίγες ημέρες.
Αναφορικά με την ΣΤΑΣΥ, το πόρισμα δε φαίνεται να επιρρίπτει κάποια ευθύνη για λανθασμένους χειρισμούς, αν και γίνεται αναφορά σε πιθανά μέτρα που θα μπορούσαν να είχαν ληφθεί προκειμένου να σταματήσει η ανεξέλεγκτη πορεία της μηχανής με ασφαλέστερο τρόπο.
Οπως προκύπτει, η μηχανή είχε διαπιστωμένο πρόβλημα στα φρένα από προηγούμενο συμβάν, το οποίο δεν είχε επισκευαστεί, ενώ ούτε η ΣΤΑΣΥ (Σταθερές Συγκοινωνίες) είχε ενημερωθεί σχετικά, καθώς το ζήτημα είχε εμφανιστεί κάποια στιγμή στο βιβλίο συμβάντων και μετά «εξαφανίστηκε».
Οπως είχε ήδη γίνει εξαρχής γνωστό στη λοκομοτίβα της λείανσης που ανήκει στη γερμανικών συμφερόντων εταιρεία Schweerbau GMBH & CO KG, είχαν καταρρεύσει και τα δύο συστήματα πέδησης και το κανονικό και το εφεδρικό (χειροκίνητο) με αποτέλεσμα αυτή να βρεθει στην κυριολεξία σε ξέφρενη πορεία οδηγώντας στο θάνατο τον εργαζόμενο του ΗΣΑΠ σε ένα από τα πιο τραγικά εργατικά δυστυχήματα που έχουν συμβεί στην Ελλάδα.
Βάσει των συμπερασμάτων του πορίσματος που μεταδίδουν πηγές κοντά στα γεγονότα, καταλογίζεται ξεκάθαρη ευθύνη στην ανάδοχο εταιρεία καθώς:
Η λοκομοτίβα είχε εμφανίσει πρόβλημα στα φρένα σε προγενέστερο χρόνο.
Η βλάβη δεν είχε αποκατασταθεί.
Η ΣΤΑΣΥ δεν είχε λάβει κάποια ενημέρωση για το γεγονός ότι η μηχανη λειτουργούσε με βλάβη.
Η μηχανή παρά το γεγονός ότι είχε αυτό το σοβαρότατο διαπιστωμένο πρόβλημα, κατά τη διάρκεια των εργασιών είχε αναπτύξει ταχύτητα αρκετά μεγαλύτερη απ΄αυτήν που ορίζει το πρωτόκολλο λειτουργίας, όπως σημειώνουν οι ίδιες πηγές. Μετρήθηκε ταχύτητα 55 χιλιομέτρων την ώρα που σημαίνει πως εάν δεν είχε τοποθετηθεί συρμός για να ανακόψει την πορεία της, θεωρείται βέβαιο ότι θα εκτροχιαζόταν στη σήραγγα μετά την Αττική οδηγώντας στο θάνατο και τον εργαζόμενο που είχε παραμείνει μέσα.
Όπως εξηγείται, κανένα σύστημα πέδησης δε λειτούργησε την κρίσιμη ώρα, καθώς φαίνεται ότι η μηχανή δεν είχε συντηρηθει επαρκώς ύστερα από παλαιότερη βλάβη.
Πιθανότατα πρόκειται για ένα προηγούμενο περιστατικό, το οποίο είχε αποκαλύψει το «ethnos.gr», όταν τον Αύγουστο του 2021 η εν λόγω μηχανή είχε εκτροχιαστεί στο σταθμό «Βικτώρια» με τους εργαζομένους να υποστηρίζουν ότι και εκείνο το βράδυ το βασικό πρόβλημα που οδήγησε στον εκτροχιασμό της ήταν τα φρένα της. Η μηχανή μάλιστα είχε χρειαστεί να απομακρυνθεί με γερανό.
Μετά τον τραγικό θάνατο του 41χρονου εργοδηγού, η ΣΤΑΣΥ είχε αρχικώς ισχυριστεί ότι δεν είχε ενημέρωση για το περιστατικό του Αυγούστου. Ωστόσο, όταν βγήκαν στη δημοσιότητα εσωτερικά μηνύματα από το Κέντρο Λειτουργίας, το παραδέχτηκε προσθέτοντας ότι σύμφωνα με την ενημέρωση που είχαν από την ανάδοχο εταιρεία, το πρόβλημα δεν οφειλόταν στα φρένα.
Αλλωστε φαίνεται ότι αυτή η πρακτική είχε ακολουθηθεί από τον ανάδοχο, καθώς οι πληροφορίες αναφέρουν ότι υπήρχαν όλες οι διαβεβαιώσεις ασφαλείας τόσο πριν την έναρξη των εργασιών όσο και κατά τη διάρκειά τους, ενώ και το βιβλίο έδειχνε πως όλα λειτουργούν καλά, κάτι που φαίνεται ότι δε συνέβαινε βάσει του πορίσματος. Ο ανάδοχος άναβε το πράσινο φως ασφαλείας, καθώς η ΣΤΑΣΥ δεν είχε ούτε τα μέσα ούτε την τεχνογνωσία για να συντηρήσει μία τέτοια μηχανή.
Αντίστοιχο περιστατικό χωρίς όμως θύματα σε εκείνη την περίπτωση είχε στο παρελθόν η ανάδοχος εταιρεία και στο μετρό του Λονδίνου, όταν έσπασε ο σύνδεσμος μίας μηχανής που είχε «κοτσάρει» ένα τρένο και εξαιτίας προβλήματος στα φρένα οι εργαζόμενοι αναγκάστηκαν να πηδήξουν στις αποβάθρες για να σωθούν.
Ακριβώς την ίδια αντίδραση είχαν και οι εργαζόμενοι στο συμβάν στον ΗΣΑΠ, οι περισσότεροι εκ των οποίων πήδηξαν στις αποβάθρες και σώθηκαν εκτός του 41χρονου εργοδηγού που πήδηξε στις γραμμές και έχασε τη ζωή του. Τραγική ειρωνία είναι ότι την εντολή «πηδήξτε» την έδωσε ο άτυχος Πέτρος Γιάμαλης που δεν κατάφερε τελικά να σώσει τη δική του ζωή.
Ενας εκ των πέντε εργαζομένων, ο άνθρωπος που παρέμεινε στη μηχανή έχει αφηγηθεί σε συναδέλφους του ότι μέχρι τη σύγκρουση έζησε τα πιο εφιαλτικά λεπτά της ζωή του: «Εβλεπα επί περίπου 10 λεπτά το θάνατό μου», έχει εκμυστηρευτεί.
Σε κάθε περίπτωση εκτιμάται πως το να προκύψει ταυτόχρονη βλάβη τόσο στο κανονικό σύστημα πέδησης όσο και στο εφεδρικό, είναι κάτι εξαιρετικά σπάνιο. Μένει να φανεί επίσης τι ευθύνη ανέλαβε ο συντηρητής που πιστοποίησε την ασφάλεια της μηχανής και εάν η παράτολμη απόφαση να συνεχίσει τη λειτουργία της παρά τα προβλήματα οφείλεται στο να μην προκληθούν καθυστερήσεις στο έργο, καθώς η μηχανή θα ήταν αδύνατο να επισκευαστεί στην Ελλάδα οπότε θα έπρεπε να επιστρέψει.
Ο ρόλος της ΣΤΑΣΥ και τα επόμενα βήματα
Σε ό,τι αφορά τη ΣΤΑΣΥ, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, το πόρισμα φέρεται να μην καταλογίζει κάποια ευθύνη. Αναφέρει ωστόσο το αν η εταιρεία θα μπορούσε με κάποιους τρόπους ή διαδικασίες να αποτρέψει το συμβάν και συγκεκριμένα αν θα μπορούσε να υπάρχει κάποιος μηχανισμός ώστε να σταματήσει η ξέφρενη πορεία της μηχανής με έναν ασφαλή τρόπο και όχι με σύγκρουση με άλλο τρένο – όπως και έγινε. Σιδηροδρομικές πηγές, πάντως, σημειώνουν ότι αυτό είναι κάτι που σε κλειστό σιδηρόδρομο δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο.
Η εταιρεία από την πλευρά της, πάντως, αναμένεται εντός των προσεχών ημερών και ύστερα από τις εκτιμήσεις της νομικής της υπηρεσίας να κηρύξει έκπτωτο τον ανάδοχο, καθώς από την ημέρα του δυστυχήματος και μετά η εν λόγω σύμβαση παραμένει «παγωμένη» σε αναστολή και οι εργασίες έχουν σταματήσει.
Στη συνέχεια θα ακολουθήσει νέος διαγωνισμός για την ανάδειξη νέου αναδόχου προκειμένου να ολοκληρωθεί το έργο της λείανσης, το οποίο είναι κρίσιμο για τη λειτουργία του σιδηροδρόμου και έχει προχωρήσει μόνο κατά το ήμισυ.
Βέβαιο είναι – όπως άλλωστε είχε ανακοινωθεί ήδη από τις πρώτες ημέρες μετά το τραγικό περιστατικό – πως η ΣΤΑΣΥ θα αναζητήσει και αποζημιώσεις τόσο για τον άνθρωπο που έχασε τη ζωή του όσο και για την απώλεια ενός συρμού, τον οποίο αναγκάστηκε να τοποθετήσει στις γραμμές για να σταματήσει πάνω του η μηχανή που κινούνταν ανεξέλεγκτα.
Το πόρισμα έχει ήδη φτάσει στα χέρια της διοίκησης της ΣΤΑΣΥ, ενώ έχει διαβιβαστεί και στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών προκειμένου να διερευνηθεί το περιστατικό και από την τριμελή επιτροπή εμπειρογνωμόνων που έχει συστήσει το υπουργείο. Στόχος της επιτροπής είναι σε διάστημα ενός έως δύο μηνών να γνωμοδοτήσει επί των στοιχείων του δυστυχήματος, αλλά και να προτείνει σειρά μέτρων ώστε να αποφευχθούν αντίστοιχα περιστατικά στο μέλλον.
Ξεχωριστά θα κινηθεί η νομική διαδικασία καθώς μετά την έκδοση του πορίσματος που έχει ήδη βγει κατόπιν της διερεύνησης από τους πραγματογνώμονες που όρισε η Εισαγγελία και η Τροχαία, θα κληθούν οι εμπλεκόμενοι για καταθέσεις και αναμένεται να ασκηθούν διώξεις.
Πηγή: Έθνος