Τοπικά

Δυο αιώνες ιστορίας στο Ναυτικό Μουσείο Σκιάθου

Το Μουσείο Ναυτικής και Πολιτιστικής Παράδοσης Σκιάθου, ιδρύθηκε το 2015 και στεγάζεται στο Πολιτιστικό Κέντρο Μπούρτζι του Δήμου Σκιάθου, προσελκύοντας και αυτό το καλοκαίρι δεκάδες επισκέπτες, ένα «ειδικό» κοινό, που στόχος είναι να γίνει μαζικότερο.

Η ιστορία της ναυτιλίας του νησιού κρατά δύο αιώνες, αλλά είναι άγνωστη.
Το Μουσείο μέσα από τις συλλογές του αφηγείται και μας ταξιδεύει στους δύο αιώνες ναυπηγικής και ναυτικής ιστορίας του νησιού.
Τα εκθέματα αφηγούνται τη μακρόχρονη ναυπηγική παράδοση των σκιαθίτικων ταρσανάδων, που βοήθησε στην ανάπτυξη της σκιαθίτικης ιστιοφόρου ναυτιλίας μέχρι τον 19ο αιώνα, όπως και τη μετεξέλιξή της στην ατμήρη ωκεανοπλόο ναυτιλία.

Το νήμα για τις νεότερες γενιές ξετυλίγεται μέσα από τα εκθέματα στο 1920, όταν ο Σκιαθίτης εφοπλιστής Θωμάς Νικ. Επιφανιάδης, γόνος παλαιάς οικογένειας λογίων, άνθρωπος ρηξικέλευθος και τολμηρός, άνοιξε τον δρόμο των Σκιαθιτών προς τη θάλασσα, αλλά προς την ατμήρη πλέον ναυτιλία.
Δημιούργησε δικές του ναυτιλιακές επιχειρήσεις στον Πειραιά, οι οποίες συνέχισαν τη δραστηριότητά τους μέχρι το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, που τον βρήκε χωρίς καράβια, αφού όλα είχαν χαθεί στη διάρκεια των εχθροπραξιών. Το 1949 το ελληνικό κράτος σε συνεργασία με το αμερικανικό, αλλά και τους Έλληνες εφοπλιστές, κατάφερε να αποκτήσει εκατό λίμπερτι και επτά πετρελαιοφόρα. Από τα εκατό λίμπερτι ο Θωμάς Νικ. Επιφανειάδης, για την απώλεια των δικών του πλοίων παρέλαβε τρία. Με τη μαγιά αυτών των τριών λίμπερτις, η εφοπλιστική εταιρεία «Επιφανειάδης Shipping», συνεχίζει την πορεία της με αρκετές προσθήκες καραβιών, αλλά προσφέροντας και απασχόληση στο εργατικό δυναμικό του νησιού. Τον Θωμά Επιφανειάδη, ακολουθεί αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, ο γόνος από τη μητέρα του, της ναυτικής οικογένειας των Μαυρογιαλήδων, ο Αχιλλέας Νικ. Φραγκίστας καθώς και ο πλοίαρχος Ανδρέας Ιων. Γιακουμής, από τη μεγάλη ναυτική σκιαθίτικη οικογένεια των Γιακουμέων, επίσης οι αδελφοί Γεώργιος και Εμμανουήλ Πανώρας, ο Γεώργιος Χρήστου Κόλλιας, όπως και η Μαρία Σιτινά, της σκιαθίτικης οικογένειας Μήτρικα. Μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο η ενασχόληση των κατοίκων με τη ναυτιλία μπήκε σε νέες βάσεις και πλοίαρχοι, μηχανικοί, ασυρματιστές αλλά και πληρώματα, αρχίζουν να ταξιδεύουν με ποντοπόρα πλοία των συμπατριωτών τους, εφοπλιστών αλλά και άλλων. Η οικονομία του νησιού αναζωογονείται, κατά τις δεκαετίες 1950 έως 1990.

Τα ναυτιλιακά εμβάσματα ενισχύουν παντοιοτρόπως τους κατοίκους και θέτουν τη βάση για την τουριστική ανάπτυξη του νησιού. Σήμερα από τις εφοπλιστικές εταιρείες υπάρχει μόνο αυτή του Φραγκίστα, όλες οι υπόλοιπες για διαφορετικούς λόγους η κάθε μια, έχουν σταματήσει τις δραστηριότητές τους και μαζί με τις εταιρείες έχουν σχεδόν χαθεί και οι Σκιαθίτες ναυτικοί. Η ραγδαία τουριστική ανάπτυξη του νησιού έχει απορροφήσει σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα το εργατικό δυναμικό και πλέον υπάρχουν ελάχιστοι εν ενεργεία ναυτικοί, αλλά αρκετοί απόμαχοι, που δίνουν άνισες μάχες στην οπισθοφυλακή, με συνεχείς απώλειες, μέχρι να κλείσουν τον κύκλο της ζωής τους και αυτοί.

Τα εκθέματα
Η μόνιμη συλλογή απαρτίζεται από εξακόσια και πλέον εκθέματα, μεταξύ αυτών, ναυπηγικά εργαλεία, σχέδια και κατάστιχα κατασκευής ιστιοφόρων στους σκιαθίτικους ταρσανάδες, αναπαράσταση παραδοσιακής κοπής ναυπηγικής ξυλείας, μια σπάνια συλλογή μικροναυπηγικής όπως και πίνακες ζωγραφικής (τέλη 19ου αιώνα) σκιαθίτικων ιστιοφόρων.
Στο τμήμα της έκθεσης που παρουσιάζει την ποντοπόρο ναυτιλία, υπάρχουν ναυτικοί χάρτες, όργανα ναυσιπλοΐας και ημερολόγια (γέφυρας, μηχανής και ασυρμάτου), διπλώματα αξιωματικών και κατωτέρου πληρώματος, μια πλήρη αναπαράσταση γέφυρας πλοίου τύπου Liberty, ομοιώματα σκαφών του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, καθώς και ένα μικρό αφιέρωμα στο υποβρύχιο «Κατσώνης», που βυθίστηκε ανοιχτά της Σκιάθου το 1943.

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το