Μπορεί τα αυτοκίνητα να έχουν κυριαρχήσει στην πόλη του Βόλου, ωστόσο ακόμη κυκλοφορούν και ζωήλατα (άμαξες και κάρα). Αυτό τουλάχιστον δείχνουν τα στοιχεία της Τροχαίας Βόλου. Για να κυκλοφορήσει ένα ζωήλατο όχημα, πρέπει ο χρήστης του να έχει δίπλωμα ηνιόχου, ενώ αν είναι παραδοσιακή άμαξα πρέπει να έχει λάβει σχετική άδεια από το Δημοτικό Συμβούλιο.
Η αστυνομία είναι αναρμόδια να επιβάλλει πρόστιμο για άσκηση δραστηριότητας με έλλειψη άδειας ηνιόχου. Αντίθετα μπορεί να προβεί στον έλεγχο νόμιμης κυκλοφορίας του ζωήλατου οχήματος σύμφωνα με τον ΚΟΚ. Αυτό προβλέπει μεταξύ άλλων η σχετική νομοθεσία.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τροχαίας Βόλου από το 2011 και μετά έχουν εκδοθεί 11 διπλώματα για ζωήλατα οχήματα, ενώ κάθε χρόνο θεωρούνται για ανανέωση 26 άδειες κυκλοφορίας ζωήλατων οχημάτων.
Τις άδειες για στάθμευση και διέλευση των παραδοσιακών αμαξών με άλογα, τις χορηγεί με απόφασή του το Δημοτικό Συμβούλιο. Επίσης με κανονιστική του Πράξη ο γενικός γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης αποφασίζει τους κανόνες για την κυκλοφορία ζωήλατων οχημάτων, που έχουν να κάνουν κυρίως με την ομοιομορφία στα ρούχα των οδηγών, αλλά και τις άμαξες, καθώς και με την τήρηση των κανόνων καθαριότητας.
Σύμφωνα με το άρθρο 75 ΙΙ, εδάφιο 20 του Ν. 3463/2006 (Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων):
«Οι Δήμοι και οι Κοινότητες ασκούν, σε τοπικό επίπεδο, κρατικού χαρακτήρα αρμοδιότητες, οι οποίες τους έχουν ανατεθεί για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών, σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία. Οι αρμοδιότητες αυτές είναι, ειδικότερα, οι ακόλουθες: …Η χορήγηση άδειας κυκλοφορίας ζωήλατου οχήματος στην περιφέρειά τους…», κατά δε το άρθρο 79 του ιδίου νόμου οι δήμοι και οι κοινότητες μπορούν, στην κανονιστική απόφασή τους που ρυθμίζει θέματα κυκλοφορίας και στάθμευσης των οχημάτων, να συμπεριλάβουν και ρυθμίσεις σχετικές με την κυκλοφορία και στάθμευση των ζωήλατων οχημάτων, αφού η νομοθεσία προβλέπει ότι στην άδεια κυκλοφορίας θα πρέπει να προσδιορίζεται και η εδαφική περιφέρεια, στην οποία μπορεί να ασκεί την επαγγελματική δραστηριότητα ο ηνίοχος».
Σύμφωνα με το άρθρο 90 του Ν. 2696/1999 ΦΕΚ Α΄ 57, «Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας» ορίζονται τα εξής:
«Δεν επιτρέπεται σε κανένα μηχανοκίνητο όχημα, ρυμουλκούμενο, μοτοποδήλατο ή ζωήλατο όχημα να κυκλοφορεί οπουδήποτε στη χώρα, αν δεν φέρει τις πινακίδες αριθμού κυκλοφορίας, οι οποίες χορηγήθηκαν νόμιμα. Οι χορηγούμενες πινακίδες πρέπει να είναι αντανακλαστικές».
Κατ’ εξουσιοδότηση της παρ 2 του άρθρου 90 του Ν. 2696/1999 ΦΕΚ Α΄ 57, «Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας», εκδόθηκε η Απόφαση του υπουργού Εσωτερικών Αριθ. Πρωτ.: 33774/2009 (Β-1218) «Διαστάσεις πινακίδων ζωήλατων οχημάτων, προδιαγραφές, τρόπος κατασκευής διαδικασία χορήγησης και αντικατάστασης αυτών σε περίπτωση απώλειας, κλοπής, καταστροφής ή φθοράς, τρόπος και θέση ανάρτησης, εγγραφές και ενδείξεις επ’ αυτών».
Η άδεια ζωήλατου
Η διαδικασία χορήγησης Άδειας Κυκλοφορίας Ζωήλατων Οχημάτων και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά ορίζονται στην Απόφαση ΥΠΕΣΔΔΑ 14119/22.04.2002 (Φ.Ε.Κ. 535/30.04.2002 τεύχος Β’):
«Η άδεια κυκλοφορίας ζωήλατου οχήματος χορηγείται από τους οικείους δήμους ή κοινότητες στους οποίους θα κινείται το ζωήλατο όχημα. Στην άδεια κυκλοφορίας προσδιορίζεται η εδαφική περιφέρεια στην οποία θα ασκείται η επαγγελματική δραστηριότητα του ηνιόχου. Η άδεια κυκλοφορίας χορηγείται εφόσον ο αιτών δεν έχει υπερβεί το 70ό έτος ηλικίας.
Για την έκδοση άδειας κυκλοφορίας ζωήλατων οχημάτων υποβάλλονται τα ακόλουθα δικαιολογητικά: Αίτηση του κυρίου ή κατόχου του οχήματος με το ανάλογο χαρτόσημο και ένσημο που καταβάλλεται υπέρ του δήμου ή της κοινότητας στην οποία θα κινείται το ζωήλατο όχημα, το παράβολο που αναλογεί για την έκδοση αδείας κυκλοφορίας του ζωήλατου οχήματος, δύο φωτογραφίες του αιτούντος, πιστοποιητικό γέννησης, υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/86, όπως ισχύει, με την οποία να δηλώνεται ότι το ζωήλατο όχημα φέρει πινακίδες αριθμού κυκλοφορίας, οι οποίες χορηγήθηκαν νόμιμα. Οι διαστάσεις, οι προδιαγραφές, ο τρόπος κατασκευής και η διαδικασία χορήγησης των πινακίδων, της αντικατάστασης αυτών σε περίπτωση απώλειας, κλοπής, καταστροφής ή φθοράς καθώς και ο τρόπος και η θέση ανάρτησης αυτών ρυθμίζονται με απόφαση του υπουργού Δημόσιας Τάξης.
Σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 90 του Ν. 2696/1999 (ΦΕΚ 57/23.3.99 Τ.Α) ο αιτών έχει την ικανότητα και γνώση να ηνιοχεί, ο αιτών γνωρίζει τις διατάξεις περί κυκλοφορίας οχημάτων στους δρόμους και εφ’ όσον είναι κάτοχος του ζώου, είναι υποχρεωμένος να τηρεί τις διατάξεις για την υγιεινή του ζώου, καθώς και ότι η επιβατική άμαξα πληροί τους όρους ασφαλούς επιβίβασης και διακίνησης επιβατών.
Σε περίπτωση που κάτοχος του ζώου είναι πρόσωπο διαφορετικό από τον αιτούντα, υποβάλλεται υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/86, από τον κάτοχο του ζώου περί της κατοχής και υγιεινής του ζώου, και βεβαίωση ιατρού ότι ο αιτών έχει ικανότητα να ηνιοχεί».
Η άδεια κυκλοφορίας ζωήλατου που μεταβιβάστηκε εν όλω ή εν μέρει με πράξη του κατόχου αυτού, ακυρώνεται, μετά ένα μήνα από την ημερομηνία μεταβιβάσεως. Οι διατάξεις αυτές έχουν εφαρμογή και για όσους αποκτούν δικαίωμα επί ζωηλάτου αιτία κληρονομιάς, αιτία θανάτου ή λόγω δωρεάς.