Η Ιστορία για τον Διονύση Λεϊμονή δεν είναι μάθημα είναι μάθηση και οι ιστορίες που ο ίδιος γράφει προσφέρουν γνώση, αλλά και ευχαρίστηση. Το τελευταίο του βιβλίο με τίτλο «Το παιδί με τη φουστανέλα» (εκδόσεις Αρτέον) αυτό ακριβώς προσφέρει στους αναγνώστες: Tη χαρά της γνώσης και την ευχαρίστηση της ανάγνωσης. Το βιβλίο, που θα παρουσιαστεί στον Βόλο την Τρίτη 22 Ιουνίου, στις 8.30 το βράδυ, στην αυλή του κτιρίου Σπίρερ, μέσα από τις δύο παράλληλες ιστορίες του συνδέει το παρελθόν με τον παρόν, πιστοποιώντας ότι ήρωες υπάρχουν πάντα και παντού… Αναδεικνύοντας θέματα σύγχρονα που αφορούν στη μειονεξία και τον κοινωνικό αποκλεισμό, ο βραβευμένος συγγραφέας κατορθώνει να συμπλεύσουν ευαίσθητα θέματα. Για το βιβλίο του αυτό, αλλά και για τα προηγούμενα, για τη δική του θέση και στάση σε θέματα που αφορούν στη γνώση και την επίγνωση, ο Διονύσης Λεϊμονής μίλησε καταθέτοντας τη δική του άποψη, τις δικές του θέσεις.
Στο τελευταίο σας βιβλίο με τίτλο «Το παιδί με τη φουστανέλα» κινείστε μεταξύ μύθου και πραγματικότητας, ιστορίας και μυθιστορίας… Πόσο δύσκολο είναι να δημιουργείτε ιστορίες από την Ιστορία;
Δεν είναι δύσκολο, αντίθετα είναι το ζητούμενο για μένα η σύζευξη της ιστορίας με τον μύθο, το πλέξιμο της πραγματικότητας με τη μυθοπλασία.
Η Ιστορία στην οποία αναφέρεστε αφορά τη γενέτειρά σας… Τυχαία επιλογή του τόπου και του ήρωα; Ή μήπως συνειδητή και με συγκεκριμένο στόχο;
Καθόλου τυχαία. Μετά από την «πρόκληση» εκ μέρους της Αρτέον να γράψω ένα έργο για τα 200 χρόνια της Επανάστασης, εντελώς αυθόρμητα η σκέψη μου πέταξε στο άγαλμα του Γρηγόριου Λιακατά, ένα άγαλμα με το οποίο από παιδί «συναντιόμουν», είχαμε αλλάξει κάτι ψιλοκουβέντες, μα θέλησα να κάνω μια πιο σοβαρή πια κουβέντα μαζί του.
Έννοιες και λέξεις που αφορούν στον ηρωισμό και στην ιστορία του τόπου και των ανθρώπων διαχέονται με την επισήμανση για τη λιγοστή γνώση και την περίσσια άγνοια που παρατηρείται στους νέους ανθρώπους. Πιστεύετε – καθώς είστε και εκπαιδευτικός – ότι η γνώση ή η αγάπη για την Ιστορία ξεκινά από την οικογένεια, το σχολείο ή τελικά προκύπτει από τύχη ή και από αναγκαιότητα;
Η γνώση προκύπτει όταν και αν κινηθεί το ενδιαφέρον του ανθρώπου. Για την εκκίνηση αυτή πρέπει να συμβάλλουμε όλοι, μα πρώτα απ’ όλα πρέπει να έχουμε ενημερωθεί σωστά και να το κάνουμε συνειδητά. Αλλιώς μπορεί να έχουμε τα αντίθετα αποτελέσματα.
Οι δύο ήρωες φέρουν το ίδιο όνομα και κοινές ρίζες: Τον τόπο τους. Ο παραλληλισμός τού τότε με το τώρα δηλώνει την ανάγκη ύπαρξης ηρώων – τηρουμένων βεβαίως και των αναλογιών;
Ο παραλληλισμός αυτός υποδηλώνει ότι τον ηρωισμό τον κουβαλάμε πάνω μας. Είναι αν θέλετε το προικιό μας στη ζωή. Αυτό που χρειαζόμαστε για να τον εκδηλώσουμε είναι η αγάπη και το ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπό μας, η εγκατάλειψη του εγωτισμού και της φιλαρέσκειάς μας.
Τι ήταν εκείνο που σας ώθησε να γράψετε, να διαλέξετε τον συγκεκριμένο ήρωα; Γνωρίζατε πολλά για τη ζωή του ή με την ευκαιρία της συγγραφής του βιβλίου σας τον γνωρίσατε;
Είχαμε «συναντηθεί» πολλές φορές, όπως σας είπα, αλλά αισθάνθηκα καλύτερα να μάθω περισσότερα για αυτόν και μέσω εμού και οι αναγνώστες μου. Άλλωστε, πρόκειται για μια πολύ δυνατή ιστορία ζωής, απόλυτα αληθινή, που όμως μπορεί και να φαντάζει σαν εξωπραγματικό παραμύθι. Μέσα από την έρευνα, προκειμένου να υπηρετήσω τον σκοπό της εξιστόρησης της αλήθειας με παραμυθιακό τρόπο, έμαθα περισσότερα για τον Λιακατά, αλλά και την ηρωική δράση του ίδιου και των συγχρόνων του.
Λειτουργεί ως σημαίνον η αναφορά και η μνημόνευση, εκτός από απόδοση τιμής, ένα άγαλμα, μια εκδήλωση, οι εορτασμοί των επετείων προσφέρουν γνώση;
Προσφέρουν γνώση και σημαίνουν πολλά όταν δεν συμμετέχουμε σε όλα αυτά και δεν παρακολουθούμε εθιμοτυπικά κάποιες εκδηλώσεις, αλλά με νου και με γνώση, με ενδιαφέρον και πολύ-πολύ συνειδητά.
Το βιβλίο σας σε ποιον απευθύνεται ή πιο σωστά σε ποιον απευθύνεστε εσείς: Στον έφηβο ή και στον ενήλικα ή μήπως και στα παιδιά;
Πάντα πίστευα και πιστεύω πως σχετικά με τα βιβλία δεν θα πρέπει να υπάρχουν στενά ηλικιακά όρια. Μάλλον να το πω αλλιώς: Ενήλικη λογοτεχνία για πολλούς και ευνόητους λόγους δεν μπορεί να διαβάζουν τα παιδιά. Παιδική όμως και εφηβική λογοτεχνία μπορούν και πρέπει να διαβάζουν όλοι και κυρίως οι ενήλικες, αφού κι ένα παιδί-έφηβο πρέπει να διατηρούμε μέσα μας ενεργό και ευθύνη έχουμε πριν προσφέρουμε βιβλία στα παιδιά μας να τα έχουμε απολαύσει πρώτα εμείς.
Έχετε γράψει πολλά βιβλία, έχουν διαβαστεί, έχουν αγαπηθεί, έχετε βραβευθεί… Τι επιδιώκει τελικά ένας συγγραφέας, τι είναι εκείνο που τον ωθεί να συνεχίζει ή πιο σωστά να μη σταματά να γράφει;
Ένας συγγραφέας επιδιώκει τη συνέχειά του. Και τη συνέχεια αυτή του την προσφέρουν οι αναγνώστες του και μόνο αυτοί. Ναι, έχετε δίκιο, τα λίγα αυτά χρόνια που γράφω και μοιράζομαι τα κείμενά μου με αναγνώστες έχω πάρει αρκετές χαρές και απολαύσεις, ώστε κι αν δεν εκδοθεί άλλο έργο μου, θα είμαι απόλυτα ικανοποιημένος. Η συγγραφή όμως είναι και μια μύγα που σε παρακινεί να συνεχίσεις, αν όμως έχεις κάτι να πεις κι αν νιώθεις πως κάτι περιμένουν και οι άλλοι ακόμα από εσένα.
Ξεχωρίζετε κάποιο από τα βιβλίο σας και γιατί;
Πάντα λέω το ίσως κλισέ πως «όλα τα βιβλία μας είναι αγαπημένα μας δημιουργήματα-παιδιά». Φροντίζω όμως πάντα περισσότερο το πιο μικρό μου, το πιο «αδύναμο», αφού αυτό θέλει τη στήριξη και την αγάπη μου να δυναμώσει, να κινήσει τα ποδαράκια του και να περπατήσει. Αυτό δεν σημαίνει πως παραμελώ ή δεν φροντίζω με στοργή τα υπόλοιπα.
Τι σας έχουν προσφέρει οι ήρωες του τελευταίου σας βιβλίου;
Ωραία ερώτηση… Πολλά. Διαφορετικές ζωές, πλήθος εμπειρίες, Πολλαπλούς ρόλους που ενδύομαι και απεκδύομαι, κάνοντάς με να ζω πολλές ζωές μαζί και να γίνομαι καλύτερος άνθρωπος και συγγραφέας.
Θεωρείτε ότι η επέτειος των 200 χρόνων από την ελληνική επανάσταση είναι αφορμή για τι και τι μπορεί να προσφέρει;
Είναι μια αφορμή και χαίρομαι που έχουν γίνει πολλά που θα μπορούσαν να παρουσιαστούν αν δεν μας έκοβε τα φτερά μας η πανδημία. Αυτό όμως που επιθυμώ, είναι να μην αποτελέσει μόνο μια εθιμοτυπική επέτειο και να συνεχιστεί και το 2022 και τα κατοπινά χρόνια το ενδιαφέρον μας για την ιστορία και η δημιουργική αξιοποίηση του παρελθόντος μας.
Σήμερα, στα χρόνια των κοινωνικών δικτύων, του facebook και των άλλων συναφών μέσων, ποιο είναι το μέλλον του βιβλίου;
Το βιβλίο δεν έχει να φοβηθεί τίποτα, γιατί είναι πιο ισχυρό. Και ξέρετε για ποιον λόγο κατά τη γνώμη μου; Γιατί απαιτεί εγρήγορση, εκκινεί τη φαντασία, συντροφεύει, παρηγορεί, χαροποιεί και ταξιδεύει έναν ενεργό αναγνώστη. Αν διαπιστώνουμε την καθυστέρησή του συχνά έναντι των άλλων μέσων ψυχαγωγίας και γνώσης, αυτό οφείλεται στη δική μας απροθυμία στο πλαίσιο μιας εύκολης απνευματικής ζωής. Για αυτό δεν σταματάμε να το υπηρετούμε από πολλά μετερίζια, να το στηρίζουμε και να το προωθούμε, κυρίως στα παιδιά μας.
Πότε ξεπερνούμε τον εαυτό μας και τις δυνάμεις μας, διεκδικώντας δικαίωση ή μήπως αναζητώντας δικαιοσύνη; Εν ολίγοις «ο κόσμος αυτός ο μικρός ο μέγας» θα έχει την τύχη του στίχου του Κεμάλ ότι δεν θα αλλάξει ποτέ;
Όταν αφήσουμε την ανασφάλεια, τον φόβο και την αδυναμία μας να μας καταβάλλει ως άτομα. Όταν αντιληφθούμε τι εστί άνθρωπος και δεν κατεβάσουμε το κεφάλι ακόμα και στα δύσκολα. Όταν τολμάμε να κολυμπάμε στο αντίθετο ρεύμα με όραμα να αλλάξει ο κόσμος, αφού ουσιαστικά ο κόσμος είμαστε εμείς.