Ο Δημήτρης Π. Κρανιώτης είναι ιατρός ειδικός παθολόγος και ποιητής από τη Λάρισα. Κατάγεται από το Στόμιο Λάρισας όπου μεγάλωσε. Σπούδασε Ιατρική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Έχει εκδώσει εννέα ποιητικές συλλογές σε Ελλάδα και εξωτερικό: «Ίχνη» (1985), «Πήλινα Πρόσωπα» (1992), «Νοητή Γραμμή» (2005), «Θίνες» (Ρουμανία 2007), «Ενδόγραμμα» (Μαλλιάρης Παιδεία 2010), «Έδδα» (Ρουμανία 2010), «Ψευδαισθήσεις» (Ρουμανία 2010), «Φύλλα φωνήεντα» (Ιταλία 2017) και «Γραβάτα Δημοσίας Αιδούς» (Κέδρος 2018). Το 2011 επιμελήθηκε κι εξέδωσε την ποιητική ανθολογία στα αγγλικά «World Poetry 2011» (205 ποιητές από 65 χώρες). Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε 25 γλώσσες και έχουν δημοσιευτεί σε διάφορες χώρες του κόσμου, ενώ έχει συμμετάσχει σε Διεθνή Φεστιβάλ Ποίησης στο εξωτερικό. Το 2011 διοργανώθηκαν υπό την προεδρία του το 22ο Παγκόσμιο Συνέδριο Ποιητών και το 1o Μεσογειακό Φεστιβάλ Ποίησης στη Λάρισα. Είναι μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών και της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών. Αναγορεύτηκε ακαδημαϊκός στην Ιταλία και διδάκτωρ Λογοτεχνίας, ενώ ήταν μέλος της συντακτικής επιτροπής του λογοτεχνικού περιοδικού «Γραφή». Στο διαδίκτυο επιμελείται τον ιστότοπο «Poetics @ GR» (Τετράδιο Ποίησης): http://greekpoetics.blogspot.com και η προσωπική του ιστοσελίδα είναι: http://www.dimitriskraniotis.com/.
Συνέντευξη Χαριτίνη Μαλισσόβα
Γραβάτα δημοσίας αιδούς, η πρόσφατη ποιητική σας συλλογή που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος. Θέλετε να μας δώσετε κάποια στοιχεία;
Το 2018 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κέδρος η τελευταία ποιητική συλλογή μου με τίτλο «Γραβάτα δημοσίας αιδούς». Τα 52 ποιήματα της συλλογής γράφτηκαν την επταετία 2010-2017 έχοντας ως πηγή έμπνευσής μου την Ελλάδα της κρίσης. Άλλωστε ο τίτλος της συλλογής προέρχεται από το ομότιτλο ποίημα, το οποίο αναφέρεται στον σημερινό άνθρωπο της κρίσης, ο οποίος βιώνει τα σκληρά μέτρα λιτότητας, νιώθει πως τον αδικούν, πως δεν τον καταλαβαίνουν όσο κι αν διαμαρτύρεται, αλλά δεν σταματά ν’ αντιστέκεται απέναντι στους οικονομικά ισχυρούς, οι οποίοι αποφασίζουν ερήμην του φορώντας την καθωσπρέπει γραβάτα τους, βλέποντας μόνο τους αριθμούς κι όχι τους ανθρώπους.
Η ποιητική σας εργογραφία χρονολογείται από το 1985. Ποιο ήταν το ερέθισμα να ασχοληθείτε με την ποίηση;
Ξεκίνησα να γράφω ποιήματα από την ηλικία των 11 ετών από μια εσωτερική ανάγκη να εξωτερικεύσω τα συναισθήματά μου. Η ποίηση είναι ένας τρόπος έκφρασης, ένας τρόπος επικοινωνίας με τους συνανθρώπους μου, για όσα σκέφτομαι και θέλω να φωνάξω δυνατά, μια εσωτερική κραυγή που παίρνει γραπτή μορφή σπάζοντας τη σιωπή μου. Αυτή είναι η ψυχική ανταμοιβή της ποίησης. Όσο για το τι μ’ εμπνέει; M’ εμπνέει ό,τι βλέπω και αισθάνομαι γύρω μου. Κάθε στιγμή μπορεί να είναι στιγμή έμπνευσης. Η έμπνευση γεννιέται, όταν το τυχαίο συναντήσει το πάθος του ποιητή, όταν τα «πάντα» και το «τίποτα» μπορεί ο ποιητής να τα μετατρέψει σε ένα τεράστιο «κάτι»! Η ποίηση είναι απόσταγμα ψυχής.
Τα ποιήματά σας έχουν υπαρξιακή και φιλοσοφική διάθεση. Είναι υποχρέωση της ποίησης να μας θέτει τέτοιου είδους ερωτήματα;
Κατά τη γνώμη μου στόχος του ποιητή πρέπει να είναι να εμψυχώνει, να εξυψώνει και να «επαναστατεί» στα κακώς κείμενα της εποχής του που ταλανίζουν την ανθρώπινη ψυχή. Έχει χρέος να πατήσει φρένο στην εποχή της ταχύτητας που ζούμε. Ο ποιητής δεν πρέπει να είναι κλεισμένος μέσα σε μια γυάλα και να μη βλέπει πέρα από αυτόν. Αντίθετα πρέπει ν’ αφουγκράζεται την κοινωνία και τις αγωνίες της, να συμμετέχει στους αγώνες της, ν’ ανοίγει νέους δρόμους με την ποίησή του. H ποίηση ένωνε και πάντα θα ενώνει τα συναισθήματα των ανθρώπων όλων των λαών διαχρονικά. Εκεί ακριβώς βρίσκεται το μεγαλείο της ποίησης που κατά τον Πλάτωνα χαρακτηρίστηκε ως «πράγμα ανάλαφρο, ιερό και φτερωτό».
Ποιοι ήταν οι δικοί σας αγαπημένοι ποιητές; Έχετε αλλάξει προτιμήσεις με το πέρασμα των χρόνων;
Δεν άλλαξαν οι προτιμήσεις μου με το πέρασμα των χρόνων. Συνεχίζουν να έχουν μια ιδιαίτερη θέση στην καρδιά μου οι μεγάλοι μας ποιητές Καβάφης, Ελύτης, Σεφέρης και Ρίτσος.
Συνδυάζετε επιτυχημένα το λειτούργημα του γιατρού με την ιδιότητα του ποιητή. Δρουν αλληλοσυμπληρωματικά ή κάποια ιδιότητα έχει κατά καιρούς το πάνω χέρι;
Η ιατρική και η ποίηση έχουν ως επίκεντρο τον άνθρωπο και σχετίζονται στενά με τον ανθρώπινο πόνο, που αποτελεί βασικό συστατικό της ύπαρξής του. Η απόλυτη λογική του γιατρού και η απόλυτη ελευθερία του ποιητή δεν αλληλοαναιρούνται. Ο ρεαλισμός του γιατρού και η ευαισθησία του ποιητή αλληλοσυμπληρώνονται. Ως γιατρός παθολόγος έρχομαι καθημερινά σε επαφή με καταστάσεις που τραυματίζουν και τον δικό μου ψυχισμό. Ζώντας από κοντά όλα αυτά που σχετίζονται άμεσα με το λειτούργημα του γιατρού, αναπόφευκτα βγαίνουν στα ποιήματά μου. Ο άνθρωπος είναι ψυχοσωματικό σύνολο και η σωματική ίαση απαιτεί θεραπεία της ψυχής, που μέσα από την ποίηση συχνά επιτυγχάνεται. Η ευαισθησία του ποιητή θεραπεύει την ψυχή και ο ρεαλισμός του γιατρού το σώμα!
Ένα μεγάλο ερώτημα είναι αν το διαδίκτυο βοήθησε να βελτιωθεί η ποιότητα ή αύξησε την ποσότητα σε βάρος της ποιότητας. Ποια η δική σας αίσθηση;
Πιστεύω καταρχήν ότι ο καθένας έχει δικαίωμα στην έκφραση. Το αγοραστικό κοινό της ποίησης παραμένει περιορισμένο σε αντίθεση με το αναγνωστικό κοινό που αυξήθηκε στις μέρες μας, εξαιτίας της μεγάλης προσφοράς ποίησης μέσω του διαδικτύου. Ενώ όμως η υπερπαραγωγή ποίησης που παρατηρείται στις μέρες μας είναι θετικό σημάδι, αυτό δεν σημαίνει ότι έχουμε την ανάλογη υπερπαραγωγή ποιότητας, η οποία θα έδινε το πνευματικό άλμα που έχει ανάγκη η εποχή μας. Συχνά μου έρχονται στον νου οι στίχοι του Κύπριου ποιητή Κώστα Μόντη: «Δεν είχες τίποτα να πεις, κύριε. Γιατί ηνώχλησες τις λέξεις, γιατί τις ηνώχλησες;».
Πέρα από τη συγγραφή, μέσα από το blog σας, προβάλλετε τη δουλειά ομοτέχνων σας. Θέλετε να σχολιάσετε;
Από το 2011 επιμελούμαι στο διαδίκτυο τον ιστότοπο «Poetics @ GR» [Τετράδιο Ποίησης] προσπαθώντας να προβάλλω το έργο των σύγχρονων Ελλήνων ποιητών. Μέχρι σήμερα στο ιστολόγιό μου δημοσιεύθηκαν 2.000 ποιήματα 1.200 ποιητών. Πιστεύω πολύ στους Έλληνες ποιητές, και ιδιαίτερα στους νέους ποιητές, ότι μπορούν να ξανακερδίσουν το στοίχημα με τον αναγνώστη, ότι μπορούν να ξαναφέρουν την ποίηση στην καρδιά του λαού μας. Πάντα σε δύσκολες εποχές η ποίηση γινόταν ένα με την ψυχή του λαού. Η Ελλάδα είναι φυτώριο ποιητών. Έχουμε στο αίμα μας, στο DNA μας την ποίηση.
Ποια αξία θεωρείτε υπέρτατη;
Υπέρτατη αξία για μένα είναι ο αυτοσεβασμός, γιατί μέσα απ’ αυτόν ο άνθρωπος θα μπορέσει να σεβαστεί και τον συνάνθρωπό του.
Για ποιες συνθήκες οφείλουμε να αισθανόμαστε αιδώ;
Οφείλουμε να αισθανόμαστε αιδώ για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον κόσμο, για την εγκληματική καταστροφή του περιβάλλοντος και για τον υποσιτισμό και την πείνα στις υπανάπτυκτες χώρες.
Γράφετε νέα ποιήματα; Έχετε νέα ποιήματα προς έκδοση;
Βέβαια συνεχίζω να γράφω νέα ποιήματα, προσπαθώντας να αποτυπώσω με λέξεις στο χαρτί ό,τι με πληγώνει, ό,τι αγαπώ, ό,τι με θυμώνει, προσπαθώντας ν’ ακολουθήσω την προτροπή του Οδυσσέα Ελύτη «Κάνε άλμα πιο γρήγορο απ’ τη φθορά».