Οι δρόμοι τους δεν συναντήθηκαν ποτέ, αφού έζησαν σε διαφορετικές εποχές. Όμως, τους ενώνει η αγάπη τους για τη λίμνη Κάρλα. Αμφότεροι «αιχμαλώτισαν» με τον φακό τους ανεπανάληπτες στιγμές από την ιστορία ενός τόπου ευλογημένου και κατέγραψαν αμέτρητες ιστορίες από τη ζωή της λίμνης. Ένας Βολιώτης, ο Βαγγέλης Ξένος, μαζί με τον Λαρισαίο Τάκη Τλούπα είναι οι συντελεστές ενός φωτογραφικού αφιερώματος για την Κάρλα. Η έκθεση «Υδάτινες διαδρομές: Λίμνη Κάρλα» εγκαινιάζεται αύριο Παρασκευή στις 7 το απόγευμα στο Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας Τσαλαπάτα από το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς.
Φέτος συμπληρώνονται 14 χρόνια απουσίας του Τλούπα, ο οποίος ευθύς αμέσως μετά το τέλος της Κατοχής άρχισε να «οργώνει» με τη βέσπα του τις πιο όμορφες γωνιές της Ελλάδας. Η αγάπη του σπουδαίου φωτογράφου για τη φύση τον έφερε πολλές φορές και στη λίμνη Κάρλα. Απαθανάτισε τους ανθρώπους που ζούσανε στη λίμνη και μοχθούσανε για το βιος τους, μέχρι τον Οκτώβριο του 1962 που η Κάρλα αποξηράνθηκε από την τότε κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Κι ύστερα από 33 χρόνια, όταν άρχισε η επαναδημιουργία της λίμνης για να διορθωθεί το φρικτό λάθος που συντελέστηκε στις αρχές της δεκαετίες του ’60, η Κάρλα έδειξε πως έχει μία δεύτερη ευκαιρία, την οποία αποτύπωσε βήμα προς βήμα ο Βαγγέλης Ξένος. Ο τελευταίος από το 2010 κι έπειτα, μετράει 300.000 λήψεις με τη φωτογραφική μηχανή του. Αμέτρητα κλικ που διηγούνται μοναδικά το σπουδαίο έργο της επανασύστασης της λίμνης, υπενθυμίζοντάς μας ταυτόχρονα το μεγαλείο της φύσης.
Στο υποθετικό ερώτημα για το εάν η ζωή τα έφερνε διαφορετικά και οι δύο φωτογράφοι είχαν την ευκαιρία να συναντηθούν στις όχθες της Κάρλας, ο Βαγγέλης Ξένος άφησε τη φαντασία του ελεύθερη και περιέγραψε το πώς θα εξελισσόταν το «αντάμωμα» με τον Τλούπα: «Δεν είχα την ευκαιρία να τον συναντήσω από κοντά όσο ζούσε. Όμως, εάν σήμερα ήμασταν απέναντι ο ένας από τον άλλον έχοντας μαζί τις μηχανές μας, θα φωτογραφίζαμε, θα γελούσαμε και τις φωτογραφίες που θα βγάζαμε θα τις βλέπαμε πολύ αργότερα. Θα πίναμε κι ένα κρασί και θα λέγαμε ιστορίες για τη φύση. Περισσότερο είναι ο έρωτας που έχεις για να είσαι μέσα στη φύση, παρά να βγάλεις μία καλή φωτογραφία και να βγάλεις λεφτά. Ούτε ο Τλούπας το έκανε για τα χρήματα, ούτε κι εγώ βέβαια. Και οι δύο φωτογραφίζαμε με συναίσθημα. Αυτό το έχω δει επειδή υπάρχουν και κάποιες αυτο-φωτογραφήσεις, αλλά και φωτογραφίες του Τλούπα από συναδέλφους του. Ο άνθρωπος καθόταν και ονειροπολούσε. Πήγαινε στην κορυφή του βουνού ή στην άκρη της λίμνης, είχε την μηχανή δίπλα του κι έβγαζε δύο-τρία κλικ. Κάπως έτσι λειτουργώ και ο ίδιος. Κάθεσαι εκεί και ονειρεύεσαι. Αφουγκράζεσαι τη λίμνη κι όλες οι αισθήσεις είναι σε εγρήγορση. Φωτογραφίζαμε με συναίσθημα. Αυτό είναι το κοινό μας σημείο. Για την τεχνική ή την εμπειρία του Τλούπα, δεν υφίσταται λόγος να συζητάμε, αφού μιλάμε για τον σπουδαιότερο, ίσως, φωτογράφο που ανέδειξε η μεταπολεμική Ελλάδα. Το παν είναι τι νιώθεις κοιτάζοντας μέσα από τον φακό».
Η έκθεση περιλαμβάνει 19 φωτογραφίες του Βαγγέλη Ξένου και ισάριθμες του Τάκη Τλούπα. Η αντιδιαστολή του ασπρόμαυρου με το έγχρωμο, αναμένεται με ενδιαφέρον, για τους λόγους που ο Βολιώτης φωτογράφος εξήγησε: «Οι δικές μου φωτογραφίες είναι όλες έγχρωμες και αποτυπωμένες με σύγχρονες φωτογραφικές μηχανές. Ακριβώς το αντίθετο από τον Τλούπα, ο οποίος διέθετε πιο απλά μέσα. Για παράδειγμα εγώ ένιωσα την ικανοποίηση να έχω πουλιά και να βιώνω ησυχία. Τότε ο Τλούπας δεν είχε τίποτα από αυτό κι έζησε σε μία εποχή που η Κάρλα ήταν μία μεγάλη λίμνη, γεμάτη από δραστηριότητες, καλύβες, ανθρώπους, βάρκες και φωτογράφισε τους ντόπιους που έβγαζαν τον μόχθο τους, φτάνοντας τελικά μέχρι και την αποξήρανση. Από την άλλη πλευρά, εγώ έχω επτά χρόνια που πηγαίνω σχεδόν κάθε ημέρα εκεί όλες τις εποχές του χρόνου. Ο σκοπός μου ήταν πάντα, επειδή αγάπησα τον τόπο, να διαδώσω με τον δικό μου τρόπο την ύπαρξη αυτού του ωραίου δημιουργήματος. Ο άνθρωπος καταστρέφει τη φύση με ποικίλους τρόπους τα τελευταία χρόνια, όμως η Κάρλα δείχνει να είναι η εξαίρεση στον κανόνα. Προσπάθησα να καταγράψω και να διαδώσω την ύπαρξη της Κάρλας, ώστε να δούνε οι άνθρωποι τι υπάρχει εκεί. Χάρη στο Πολιτιστικό Ίδρυμα του Ομίλου Πειραιώς μάς δίνεται η ευκαιρία να αναδείξουμε το μεγαλείο της λίμνης Κάρλας, μέσα από τη σύγκριση του παρελθόντος με το παρόν, δίχως να ξεχνάμε ότι είναι ευλογία να αφήσουμε στα παιδιά μας κάτι περισσότερο από όσα πήραμε».
Κάπως έτσι αποτυπώνεται ο κοινός άξονας της πορείας δύο λαμπρών δημιουργών, οι οποίοι κατέγραψαν τη ζωή της λίμνης και με τα έργα τους έχουν πολλά να πούνε. «Η δύναμη της φωτογραφικής τέχνης έχει να κάνει με την ικανότητα να μπορείς να δίνεις ζωή και να περιγράφεις μία εικόνα που δεν είναι απλώς χίλιες λέξεις, αλλά μία ιστορία ολόκληρη για το τι συμβαίνει εκείνη τη στιγμή», κατέληξε με νόημα ο 59χρονος φωτογράφος μία ημέρα πριν τα εγκαίνια της έκθεσης.