Στο επίκεντρο του διεθνούς Τύπου βρίσκεται για ακόμη μια ημέρα η Ελλάδα με τα μέσα ενημέρωσης να διατυπώνουν τα δικά τους σενάρια για την επομένη των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου.
Σε αγώνα δρόμου για να προλάβει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες θα βρίσκεται η Ελλάδα μετά τις εθνικές εκλογές της 25ης Ιανουαρίου, εκτιμά ο αρθρογράφος του Reuters, Ούγκο Ντίξον. Ο Ντίξον σημειώνει ότι έναενδεχόμενο bank run αποτελεί την αχίλλειο πτέρνα της Ελλάδας, ενώ εκτιμά ότι η Ελλάδα πιθανότατα δεν θα αναγκαστεί να φύγει από το ευρώ.
«Το σενάριο αυτό θα μπορούσε να συμβεί, εάν ο ΣΥΡΙΖΑ, σε περίπτωση εκλογικής νίκης, χάσει πολύ χρόνο και δεν προλάβει να συμβιβαστεί με τους δανειστές, δεν πραγματοποιήσει δηλαδή την στροφή 180 μοιρών που αναμένουν πολλοί αναλυτές, με αποτέλεσμα να πανικοβληθούν οι καταθέτες και να υπάρξει μεγάλη εκροή καταθέσεων», υποστηρίζει ο Ντίξον, σημειώνοντας πως η Ελλάδα ίσως αξίζει μια ελάφρυνση του χρέους εάν συνεχίσει τις μεταρρυθμιστικές της προσπάθειες, αν και θα είναι πολιτικά σχεδόν ακατόρθωτο για τους δανειστές της να δεχτούν ένα κούρεμα του χρέους.
«Ο πιο πιθανός συμβιβασμός είναι να παραμείνει το επιτόκιο σε πολύ χαμηλά επίπεδα και να επιμηκυνθεί η περίοδος αποπληρωμής του χρέους. Αν και ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε να δεχτεί μια τέτοια προσέγγιση, ωστόσο αυτό θα γινόταν σε βάθος χρόνου και με τέτοιο τρόπο ώστε να μην φανεί σαν “κωλοτούμπα”.
Όμως, ο χρόνος που μπορεί να χαθεί στο μεταξύ είναι πολύτιμος. «Πρώτη προτεραιότητα του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι να σχηματίσει κυβέρνηση, κάτι που δεν θα είναι εύκολο καθώς πιθανότατα δεν θα έχει την αυτοδυναμία. Έτσι ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να καταφύγει σε συνασπισμό και ο πιο πιθανός του σύμμαχος, το Ποτάμι, έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να θέσει σε κίνδυνο την συμμετοχή της Ελλάδας στο ευρώ» σημειώνει ο Dixon, υποστηρίζοντας ότι το κόμμα του Σταύρου Θεοδωράκη θα πρέπει να διατηρήσει αυτή τη σκληρή γραμμή για να αναγκάσει τον ΣΥΡΙΖΑ να συμβιβαστεί με τους δανειστές και να ζητήσει παράταση του μνημονίου, κάτι που όμως, σημαίνει «κωλοτούμπα» για τον ΣΥΡΙΖΑ και θα θεωρηθεί προδοσία από πολλούς οπαδούς του. Μια τέτοια συμφωνία, λοιπόν, θα πρέπει να γίνει προσεκτικά καθώς δεν είναι προς συμφέρον κανενός να οδηγηθεί η Ελλάδα εκτός του ευρώ.
«Όμως είναι πολύ πιθανό να μην υπάρξει συμφωνία για σχηματισμό κυβέρνησης και η Ελλάδα να οδηγηθεί σε δεύτερες εκλογές στα τέλη του Φεβρουαρίου ή στις αρχές Μαρτίου. Αλλά σε αυτό το σημείο τα πράγματα θα είναι ήδη δύσκολα» τονίζει, «καθώς η ΕΚΤ θα έχει σταματήσει, ή τουλάχιστον περιορίσει την στήριξή της προς τις ελληνικές τράπεζες. Την ίδια στιγμή, και η εκροή καταθέσεων θα έχει αυξηθεί, με βάση την εμπειρία του 2012», γράφει ο δημοσιογράφος του Reuters.
Επίσης, ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι επειδή η Ελλάδα έχει πρωτογενές πλεόνασμα μπορεί να προχωρήσει σε μονομερή αναδιάρθρωση του χρέους χωρίς μεγάλες απώλειες, αλλά κάτι τέτοιο είναι πολύ επικίνδυνο.
«Μπορεί η κυβέρνηση να είναι σε θέση να χρηματοδοτήσει τη χώρα εάν αρνηθεί να αποπληρώσει το χρέος της αλλά μια χρεοκοπία θα προκαλούσε πανικό στους καταθέτες, ενώ την ίδια στιγμή η ΕΚΤ θα έχει σταματήσει τη ρευστότητα καθιστώντας ένα bank run απολύτως λογικό» τονίζει, εξηγώντας ότι σε μια τέτοια κατάσταση χωρίς δίχτυ ασφαλείας θα ανάγκαζε την κυβέρνηση να προχωρήσει σε περιορισμούς κεφαλαίου, κάτι που θα μπορούσε στη συνέχεια να φέρει αναπόφευκτα το σενάριο της δραχμής.
WSJ: Με ατύχημα ενδεχόμενη έξοδος
Για ατύχημα που μπορεί να οδηγήσει στην έξοδο της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ κάνει λόγο ο αρθρογράφος της Wall Street Journal, Σάιμον Νίξον. Στο άρθρο του, ο Νίξον τονίζει ότι «η ευρωζώνη από δημιουργίας στηρίζει την επιβίωσή της σε ένα παράδοξο». Όπως εξηγεί, «η σταθερότητα του ευρώ εξαρτάται από την εμπιστοσύνη των αγορών» ότι το ενιαίο νόμισμα είναι «μη αναστρέψιμο». Εξάλλου, σύμφωνα με τον Νίξον, «ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, υποσχέθηκε το 2012 πως θα κάνει ό,τι χρειαστεί για να μη διαλυθεί το μπλοκ» των κρατών – μελών που έχουν υιοθετήσει το ενιαίο νόμισμα.
Ωστόσο, επισημαίνει ο αρθρογράφος της WSJ, «η σταθερότητα στη ζώνη του ευρώ απαιτεί η πιθανότητα εξόδου να είναι πραγματική» ώστε να επιβληθεί η πειθαρχία στα κράτη μέλη, «ιδιαίτερα σε αυτά που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες». Κατά τον αρθρογράφο, «η τωρινή πολιτική κρίση στην Ελλάδα δοκιμάζει στα όριά του το εν λόγω παράδοξο».
«Ακόμη και ο ΣΥΡΙΖΑ, που σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις θα κερδίσει τις εκλογές στις 25 Ιανουαρίου, το 2012 φλέρταρε με την πολιτική της αποχώρησης από τη ζώνη του ευρώ αλλά πλέον αναγνωρίζει ότι μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν καταστροφική» διαπιστώνει ο Νίξον.
«Η αποχώρηση από τη ζώνη του ευρώ δεν θα αναζωογονήσει την ελληνική οικονομία με μαγικό τρόπο. Η κυβέρνηση μάλλον θα αναγκαστεί να εφαρμόσει πιο σφικτή δημοσιονομική πολιτική, το πρωτογενές πλεόνασμα θα μετατρεπόταν σε έλλειμμα, με τη διεθνή εμπιστοσύνη να τείνει μειούμενη, γεγονός που ωθούσε εκ νέου την χώρα στην ύφεση» υπογραμμίζει το άρθρο της WSJ.
Αντίστοιχα, «ενδεχόμενη υποτίμηση» δεν θα φέρει «μεγάλη ανακούφιση», γράφει ο Νίξον. «Σε αντίθεση με Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία και Ιταλία, που αύξησαν τις εξαγωγές τους, οι ελληνικές εξαγωγές έχουν μέχρι στιγμής λάβει μικρή ώθηση από τη σημαντική εσωτερική υποτίμηση της χώρας» αναφέρει ο αρθρογράφος.
Ως εκ τούτου, «τα εμπόδια στις δομές της οικονομίας και όχι οι τιμές» είναι ο λόγος που δεν παρατηρείται σημαντική ανάπτυξη των εξαγωγών. Όπως σημειώνει ο Νίξον, παρότι ενδεχόμενη ελληνική αποχώρηση θα ήταν καταστροφική, «ο κίνδυνος ενός Grexit από ατύχημα είναι πραγματικός».
Δεδομένου ότι «το πρόγραμμα διάσωσης λήγει στα τέλη Φεβρουαρίου» ο νικητής των εκλογών «θα χρειαστεί να εξασφαλίσει νέα παράταση για να αγοράσει χρόνο ώστε να διαπραγματευτεί μια μακροπρόθεσμη συμφωνία με την τρόικα».
Ο Νίξον χαρακτηρίζει ουσιώδη την περαιτέρω παράταση του μνημονίου αφού «η Ελλάδα πρέπει να αποπληρώσει 1,5 δισ. ευρώ στο ΔΝΤ τον Μάρτιο και αντιμετωπίζει περισσότερες αποπληρωμές χρέους τους επόμενους μήνες».
H ίδια εφημερίδα, σε άλλο άρθρο της, υποστηρίζει ότι οι τράπεζες έχουν ήδη εκπονήσει σχέδια έκτακτης ανάγκης για την περίπτωση Grexit, αν και, όπως επισημαίνεται, οι περισσότεροι αναλυτές, εκτιμούν ότι η πιθανότητα αυτή είναι μικρή.
FT: Συμβιβασμός, όχι Grexit
Μια διαφορετική προσέγγιση προτείνει η οικονομική εφημερίδα Financial Times σε άρθρο της με τίτλο «Η Ελλάδα και η Ευρώπη πρέπει να συμβιβαστούν για να αποφύγουν μία έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ», σύμφωνα με το οποίο το κεντρικό θέμα σήμερα δεν είναι το Grexit, αλλά ένας συμβιβασμός για την επόμενη ημέρα.
Σε αντίθεση με τις διπλές εκλογές της Ελλάδας τον Μάιο και τον Ιούνιο του 2012, σημειώνει ο αρθρογράφος, το κεντρικό θέμα σήμερα δεν είναι το Grexit, αλλά το πώς ο νέος Έλληνας πρωθυπουργός θα διαπραγματευτεί έναν συμβιβασμό για το επόμενο στάδιο του προγράμματος στήριξης της χώρας, προσθέτοντας: «Εάν ο Αλέξης Τσίπρας του ΣΥΡΙΖΑ κερδίσει τις εκλογές, οι Ευρωπαίοι πιστωτές θα ήταν συνετό να του προσφέρουν, ως δημοκρατικά εκλεγμένου ηγέτη της Ελλάδας, κάποια καρότα σε αντάλλαγμα για το μαστίγιο του ΔΝΤ και της ΕΕ. Ωστόσο, οι πιστωτές θα πρέπει επίσης να καταστήσουν σαφές ότι η οικονομική στήριξη εξακολουθεί να εξαρτάται από μία ειλικρινή και ενεργή προσπάθεια μεταρρυθμίσεων».
Ως αντάλλαγμα, συνεχίζει ο Μπάρμπερ, θα πρέπει να κάνουν λιγότερο ενοχλητική την επιτήρηση της προσπάθειας αυτής, ανταποκρινόμενοι στην έντονη δυσαρέσκεια των Ελλήνων να βρίσκονται κάτω από μία μορφή καθεστώτος ξένη τιμωρίας επί σχεδόν πέντε χρόνια. «Θα μπορούσαν να επιτρέψουν χαμηλότερους στόχους για το πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα και να αφήσουν τον κ. Τσίπρα να αυξήσει τον
κατώτατο μισθό, αν και λιγότερο από το 50% που προτείνει» προσθέτει.
Το πιο σημαντικό όλων είναι ότι οι πιστωτές πρέπει να σκεφτούν σοβαρά το αίτημα του ΣΥΡΙΖΑ για αναδιάρθρωση του χρέους, τονίζει ο Μπάρμπερ. «Ίσως, δεδομένων των πολιτικών συνθηκών στη Γερμανία και σε άλλες πιστώτριες χώρες, θα είναι μάταιο να μιλάμε για γενναία μείωση της ονομαστικής αξίας του χρέους των 175 δισ. ευρώ σε αντάλλαγμα για ισχυρές δεσμεύσεις οικονομικών μεταρρυθμίσεων, από
μία κυβέρνηση υπό τον ΣΥΡΙΖΑ» καταλήγει ο αρθρογράφος.