Ο βρετανικός Σύλλογος Γλυπτών Προσωπογραφιών, με 59 χρόνιας ιστορίας, εκθέτει δημιουργίες καλλιτεχνών από όλο τον κόσμο κάθε χρόνο στο Λονδίνο, όπου απονέμονται και βραβεία σε αξιόλογα έργα.
Φέτος μια σημαντική διάκριση περίμενε τον Βολιώτη γλύπτη αρχιτέκτονα Αναστάση Κρατίδη που φιλοτέχνησε τη μορφή της σπουδαίας αρχιτεκτόνισσας Ζάχα Χαντίντ, για το έργο της οποίας δηλώνει θαυμαστής.
Ο ίδιος μας μίλησε για την κεντρική ιδέα για το πορτρέτο της Ζάχα Χαντίντ
«Η ιδέα του έργου προέκυψε από ένα διάλογο της Γλυπτικής και Αρχιτεκτονικής του Σήμερα. Η Ζάχα Χαντίντ χρησιμοποίησε έξοχα της γλυπτές φόρμες στην Αρχιτεκτονική . Τα αρχιτεκτονικά σχέδια και τα έργα της αποδεικνύουν την έντονη και ισχυρή σχέση της κίνησης και της ενέργειας με την «κτιριογλυπτική».
Η πρόθεση του έργου που φιλοτέχνησα είναι να αναδειχθεί η προσωπικότητά της μεγάλης αρχιτεκτόνισσας με την αρχιτεκτονική της γλώσσα και μάλιστα με τις σαφές αναφορές στα έργα της. Θα μπορούσα να πω ότι η Ζάχα Χαντίντ εισήγαγε την «καθαρόαιμη» Γλυπτική στην Αρχιτεκτονική και εγώ είχα την πρόθεση να κάνω κάτι το αντίστροφο διότι βρισκω την εκπληκτική συγγένεια μεταξύ της δυναμικής αρχιτεκτονικής γραφής της Ζάχα Χαντίντ και της πλαστικής γλώσσας στην πλούσια «εργαλειοθήκη» της Σημερινής Γλυπτικής.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε αυτό το έργο πειραματίστηκα με καινούργια υλικά και απ’ ότι φαίνεται βγήκε ένα αξιολογώ αποτέλεσμα».
Στη συνέχεια αναφέρεται στο συγκείμενο (context) του διαλόγου «Γλυπτική- Αρχιτεκτονική».
«Αν παρατηρήσει κανίς την ιστορική διαδρομή της σχέσης ανάμεσα της Αρχιτεκτονικής και της Γλυπτικής μπορεί εύκολα να φτάσει στο συμπέρασμα ότι ο μοντερνισμός ουσιαστικά «έδωσε διαζύγιο» στην Αρχιτεκτονική με την Γλυπτική. Η Γλυπτική απέκτησε περισσότερη εσωστρέφεια και ασχολήθηκε με την εφεύρεση ενός νέου πλαστικού γλωσσάριου, σταδιακά γίνοντας πιο αυτό-αναφορική και μετατρέποντας σε «νομαδική» μορφή Τέχνης και κυρίως μέσα στην πόλη.
Η Αρχιτεκτονική από την πλευρά της, βρίσκοντας κάτω από την «ομπρέλα» της χρηστικότητας, όλο και περισσότερα προσπαθεί να αντικαταστήσει της λειτουργίες της Γλυπτικής χρησιμοποιώντας πολλές φορές τα εκφραστικά της μέσα.
Η ιδεολογικές αντιπαραθέσεις στον 20ό αιώνα πολλές φορές ενδυνάμωσαν αυτή την «εχθρική» σχέση.
Προσωπικά πιστεύω πως σήμερα υπάρχουν εξαιρετικές συνθήκες για την «συμφιλίωση» των δύο αδελφών, μιας και δεν υπάρχουν πιά οι ιδεολογική φραγμοί και οι πολιτικές «ντιρεκτίβες» αφενός και οι τεχνολογικές εξελίξεις ( κυρίως στο ψηφιακό χώρο) που επιτρέπουν την αλληλοεπίδραση των δύο Τεχνών.
Η Ιρακινή – Βρετανή αρχιτέκτονας της «αποδόμησης»
Η Ζάχα Χαντίντ ήταν εμβληματική προσωπικότητα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής, που γεννήθηκε στη Βαγδάτη, αλλά σπούδασε και δημιούργησε στο Λονδίνο. έγινε η πρώτη γυναίκα και μάλιστα μουσουλμάνα, που κέρδισε το 2004 το επίζηλο βραβείο Πρίτζκερ, το θεωρούμενο Νόμπελ της Αρχιτεκτονικής.
Γεννήθηκε το 1950 στην Βαγδάτη, σπούδασε μαθηματικά στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού.
Το 1972 γράφτηκε στην Αρχιτεκτονική Σχολή της Αρχιτεκτονικής Ένωσης του Λονδίνου, γνωστή ως ΑΑ, κέντρο της αρχιτεκτονικής πρωτοπορίας. Ο καθηγητής που την επηρέασε όσο κανένας άλλος ήταν ο Έλληνας αρχιτέκτονας της Ηλίας Ζέγγελης. Σημαντικό ρόλο στην εξέλιξή της είχε και ο διάσημος ολλανδός αρχιτέκτονας Ρεμ Κούλχαας (μαθητής του Ζέγγελη και αυτός), στο αρχιτεκτονικό γραφείο του οποίου στο Ρότερνταμ έκανε τα πρώτα της βήματα.
Το 1980 άνοιξε το δικό της γραφείο στο Λονδίνο. Το 1994 ήλθε η πρώτη μεγάλη παραγγελία στο γραφείο της για τον σχεδιασμό ενός πυροσβεστικού σταθμού στην πόλη Βάιλ της Γερμανίας. Το φουτουριστικό της σχέδιο, που εντασσόταν στη σχολή του «Αποδομισμού», εντυπωσίασε τους ομοτέχνους της. Το 2002 η Χαντίντ κέρδισε τον διεθνή διαγωνισμό σχεδίου για να σχεδιάσει το νέο γενικό σχέδιο πόλης της Σιγκαπούρης.
Η Ζάχα Χαντίντ, που άφησε την τελευταία της πνοή στις 31 Μαρτίου 2016 στο Λος Άντζελες, άφησε ευδιάκριτο το αποτύπωμά της σε έργα – ορόσημα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής, όπως το Πολιτιστικό Κέντρο του Μπακού, το επιστημονικό κέντρο Phaeno στο Βόλφσμπουργκ της Γερμανίας, το περίπτερο της γέφυρας (Pabellón Puente) στη Σαραγόσα της Ισπανίας και τις κολυμβητικές εγκαταστάσεις των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου και πολλά πολλά αλλά.