Δέκα χρόνια ερευνών στη θέση «Κεφάλα» Σκιάθου, που ταυτίζεται πιθανώς με την παλαιότερη από τις δύο πόλεις της Σκιάθου, την Παλαισκιάθο, συμπλήρωσε πέρυσι το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας μέσω του τομέα αρχαιολογίας του Τμήματος Ιστορίας Αρχαιολογίας Κοινωνικής Ανθρωπολογίας (ΙΑΚΑ).
Επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας του Τομέα Αρχαιολογίας του Τμήματος ΙΑΚΑ είναι ο καθηγητής Αλέξανδρος Μαζαράκης Αινιάν, ενώ υπάρχει συνεργασία με Εφορεία Αρχαιοτήτων Μαγνησίας.
Στην ημερίδα που πραγματοποιήθηκε από τον τομέα αρχαιολογίας την περασμένη Τετάρτη, παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα των περυσινών γεωφυσικών ερευνών στη Σκιάθο και οι οποίες θα συνεχιστούν. Τη διενέργεια των γεωφυσικών ερευνών ανέλαβε το Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής του ΑΠΘ, υπό τη διεύθυνση του καθ. Γρ. Τσόκα.
Πιο συγκεκριμένα ο Τομέας Αρχαιολογίας του Τμήματος ΙΑΚΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων, διενεργεί από το 2009 επιφανειακές έρευνες στη θέση «Κεφάλα» της Σκιάθου, στη βορειοανατολική πλευρά του νησιού, δίπλα στον όρμο «Ξάνεμο». Η οχυρωμένη θέση ταυτίζεται πιθανώς με την παλαιότερη από τις δύο πόλεις της Σκιάθου, την Παλαισκιάθο των πηγών. Τα επιφανειακά ευρήματα χρονολογούνται από το 10ο έως και τον 5ο-4ο αιώνα π.Χ. Η θέση φαίνεται ότι εγκαταλείφθηκε λίγο μετά την ίδρυση της κλασικής πόλης της Σκιάθου, η οποία βρίσκεται στη θέση της σημερινής ομώνυμης πόλης.
Όπως ανέφερε ο κ. Μαζαράκης «Στη θέση» Κεφάλα Σκιάθου ξεκινήσαμε το 2009 με επιφανειακές έρευνες για τρία χρόνια, συνεχίσαμε για πέντε χρόνια με ανασκαφές και το 2019 αρχίσαμε τις γεωφυσικές έρευνες. Πρόκειται για την αρχαιότερη εγκατάσταση των ιστορικών χρόνων στο νησί. Ήταν προφανώς η πρώτη πόλη της Σκιάθου, πριν κατασκευαστεί στα κλασικά χρόνια η σημερινή πόλη που γνωρίζουμε. Η θέση «Κεφάλα» που ερευνούμε, έχει μεγάλο ερευνητικό ενδιαφέρον, γιατί δείχνει κατοίκηση του νησιού από τον 11-10ο αιώνα π.Χ., με κάποιους σημαντικούς τάφους, ανάμεσά τους και ένας πολύ πλούσιος τάφος που είχαμε εντοπίσει το 2016. Στην κλασική εποχή η πόλη αυτή εγκαταλείφθηκε και οι κάτοικοι μετακινήθηκαν, στη σημερινή θέση της πόλης. Στο πλαίσιο των ανασκαφών μας στην περιοχή έχουμε εντοπίσει πέντε με έξι τάφους στο νεκροταφείο της εγκατάστασης, και αρχιτεκτονικά κατάλοιπα πάνω στο πλάτωμα με ένα οχυρωματικό τείχος από τα παλαιότερα που γνωρίζουμε στο νησιωτικό περιβάλλον, καθώς και κάποια κτίρια που είναι επίσης ενδιαφέροντα. Επομένως διαθέτουμε στοιχεία τόσο από τον οικισμό όσο και από το νεκροταφείο».
Ο κ. Μαζαράκης σημείωσε «ότι για την πραγματοποίηση των γεωφυσικών ερευνών αξιοποιήθηκε η μέθοδος των γεωραντάρ και της μαγνητικής αντίστασης και τα αποτελέσματα έδειξαν πιθανούς στόχους ενδιαφέροντος. Με την επεξεργασία των δεδομένων που θα απαιτήσουν χρόνο, θα ξέρουμε πού θα μπορέσουμε να σκάψουμε για να αναζητήσουμε επιπλέον στοιχεία».
Μάλιστα υπογράμμισε πως το πρόγραμμα των γεωφυσικών ερευνών στην «Κεφάλα» Σκιάθου είναι διετές και φέτος το καλοκαίρι θα πραγματοποιηθούν οι «γεωλογικές έρευνες» και συμπλήρωσε πως «υπάρχει η αμέριστη στήριξη της τοπικής κοινωνίας».
Στο πλαίσιο των ερευνών συμμετείχαν και οι φοιτητές, οπότε οι ανασκαφές εκτός από τους ερευνητικούς έχουν και τους εκπαιδευτικούς στόχους.