Ατομικό «φλας μπακ»

του Γ. Καπουρνιώτη

Το να υποβληθεί κάποιος σε μία χειρουργική επέμβαση, είναι ένα σημαντικό γεγονός στη ζωή του. Εκτός από το ίδιο το πρόβλημα, για το οποίο χειρουργείται, η καθ’ αυτή σκέψη του χειρουργείου, αποτελεί μια πηγή άγχους: «Τι θα συμβεί; Θα τα καταφέρω; Μήπως πάει κάτι στραβά;».
Σε μια τέτοια στρεσογόνα κατάσταση, βρέθηκα πριν από μερικές μέρες, και έπρεπε να είμαι ήρεμος, χαμογελαστός και τρυφερός απέναντι στον ίδιο μου τον εαυτό. Έτσι προσπάθησα να κάνω ένα flashback την πορεία της ζωής μου, από την παιδική ηλικία έως στην ωριμότητα. Κι όμως, εκεί που έτρεχαν οι αναμνήσεις, «κολλούσα» σε μια εποχή που ήμουν/ήμασταν πολύ ανέμελος/οι και συγκεκριμένα τη δεκαετία του ’90! Σε μια εποχή που προσπαθούσαμε να βρούμε τον πραγματικό μας εαυτό. Ίσως επειδή ξέραμε πως υπάρχει μία ημερομηνία λήξης; Τότε που με ευκολία μπορούσαμε να αφεθούμε σε αυτά που νιώθαμε και μπορούσαμε με μεγαλύτερη ευκολία να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας; Τότε που δεν μάς ένοιαζε το μετά και μπορούσαμε να μείνουμε στο «εδώ και τώρα»; Άραγε, ποια εποχή δίνει τη συγκεκριμένη ανεμελιά;

Μα φυσικά το καλοκαίρι, γιατί όλα τότε ήταν μαγικά! Ήταν η εποχή που ακόμα και τα άσχημα έμοιαζαν όμορφα. Το φως της ημέρας, που ξεκινούσε από νωρίς το πρωί και κρατούσε μέχρι αργά το απόγευμα, μάς έδινε ενέργεια. Μάς έδινε τη λάμψη που ψάχναμε για να κυνηγήσουμε τους μελλοντικούς στόχους μας. Το δειλινό γέμιζε τα μάτια μας με όμορφες εικόνες και την καρδιά μας με ζεστασιά. Είχαμε τη δυνατότητα να ταξιδέψουμε, να γνωρίσουμε νέο κόσμο, να περάσουμε χρόνο με την παρέα μας και φυσικά να ερωτευτούμε, μακριά από ό,τι άλλο υπήρχε στην καθημερινή μας ρουτίνα. Το μπλε της θάλασσας ήταν πιο λαμπερό. Με μία βουτιά, χανόμασταν στον κόσμο της, μακριά από τα προβλήματα και τις ανησυχίες μας.
Έτσι, μόλις έσφιγγαν οι ζέστες, τέλη Ιουνίου – αρχές Ιουλίου, σαλπάραμε για κάποιο ελληνικό νησί, αγόρια – κορίτσια, διότι οι ελληνικές παραλίες μάς προσκαλούσαν με την ατελείωτη ομορφιά τους. Δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς άλλους τόπους εκτός από τα νησιά μας! Σε αυτά τέμνονται τόσο συγκλονιστικά το φυσικό κάλλος, ο πολιτισμός, η βιοποικιλότητα, αλλά και η άυλη πολιτιστική κληρονομιά. Εξάλλου η σπάνια σύζευξη αυτών των στοιχείων τα έχει αναδείξει σε κορυφαίο ταξιδιωτικό προορισμό παγκοσμίως.

Στις ακτοπλοϊκές γραμμές των καραβιών δεν είχαν μπει ακόμα τα Super Ferry, τα Highspeed και οι ιπτάμενες γάτες, τα Flying Cat. Έξι με εφτά ώρες έκανε το καράβι της γραμμής και έμοιαζε με τεράστια πολυκατοικία που αργοκυλούσε στο νερό. Αράζαμε στο κατάστρωμα και με τις ώρες «παρλάραμε», κοιτάζοντας τους γλάρους να πετούν και μιλούσαμε για το μέλλον μας και καπνίζαμε… καπνίζαμε αρειμανίως. Τα κινητά ήταν ακόμα ελάχιστα διαδεδομένα – κανέναν δεν θυμάμαι να κρατάει. Κάτι μονοφωνικά ραδιοκασετόφωνα είχαμε κι εμείς, υποτίθεται, μερακλώναμε. Οι πιο προχωρημένοι ή οι πιο εύποροι ή οι πιο μοναχικοί, άκουγαν μουσική από γουόκμαν. Στον πάγκο απέναντί μας φοιτητές με κιθάρες. Στο σαλόνι της τουριστικής, μαμάδες να μπουκώνουν τα πιτσιρίκια τους και παπάδες να αερίζονται με κινέζικες βεντάλιες – το αιρκοντίσιον σχεδόν άγνωστο και ως λέξη. Φορτηγατζήδες να διαβάζουν αθλητικές εφημερίδες, μικροπωλητές να περιφέρονται με την πραμάτεια τους.

Όταν φτάναμε στον προορισμό μας, άνοιγε η μπουκαπόρτα και ξεχυνόμασταν στο λιμάνι. Ψωνίζαμε τσιγάρα από το περίπτερο το οποίο προεκλογικά, σίγουρα, θα μετατρέπονταν σε εκλογικό κέντρο. Μέσο μεταφοράς το λεωφορείο της γραμμής, όπου σκαρφάλωνε αγκομαχώντας προς την χώρα. Οι οδηγοί τους, πραγματικοί «ήρωες» και πρωτοπόροι για την εποχής τους, γιατί αποτελούσαν τον σύνδεσμο που ένωνε το λιμάνι με τη χώρα και τα διάφορα χωριά. Το δωμάτιο που νοικιάζαμε, σκέτο χρέπι με πεντακόσιες δραχμές την ημέρα, είχε να το φροντίσει ανθρώπου χέρι από το 1971, τουλάχιστον! Απόδειξη; Στον τοίχο η αφίσα του Παναθηναϊκού από το Wembley. Σκούριαζαν οι πινέζες της! Ξεθώριαζε ο Μίμης (Δημήτρης) Δομάζος και ο Κώστας Ελευθεράκης με το παρατσούκλι «το ελάφι»! Ποιος θα τολμούσε όμως να τους αποκαθηλώσει; Όποιος μάς επισκεπτόταν, μάς κοίταζε με οίκτο σχεδόν που μέναμε σε τέτοιο ερείπιο. Ώσπου έβγαινε στο μπαλκονάκι, και τον αποζημίωνε η θέα. Από κάτω γκρεμός και μπροστά το Αιγαίο στο εκθαμβωτικό του μεγαλείο. Η θάλασσα απλωνότανε στα πόδια του. Τα βουνά διακρίνονταν στο βάθος και κάτι φώτα του άλλου νησιού, αχνόφεγγαν. Το τοπίο είχε μια γλύκα και μια νοσταλγικότητα.
Με κέντριζαν τα κορίτσια που έρχονταν με το πέρας της εξεταστικής. Δαπίτισσες – Πασπίτισσες, στη βραδινή τους έξοδο με ζιπ-κιλότ, σακάκια με βάτες και μπλε σκιά στα μάτια. Παράγγελναν κοκτέιλ με υποσχόμενα ονόματα – «σεξ ον δε μπιτς», «τεκίλα σανράιζ» -, ενώ ο μπάρμαν κρέμαγε από το χείλος του ποτηριού κανένα πλαστικό «μαϊμούδι»! Και οι συντρόφισσες, βεβαίως, της επαναστατικής Αριστεράς, που άραζαν στις ταβέρνες πλάι στο κύμα, κατέβαζαν τσίπουρα, ούζο και βότκα και δεν κώλωναν να βγάλουν τα φουστανάκια τους και να κολυμπήσουν στην πανσέληνο, με ή χωρίς μαγιό.

Σπανίως κοιμόμασταν πριν το χάραμα. Μεσημεράκι ξανασμίγαμε με τις παρέες πάνω από φραπέδες και ομελέτες. Οι πιο κουλτουριάρηδες κουβαλούσαν επιδεικτικά μαζί τους τα τούβλα του έντονα πολιτικοποιημένου και αριστερού Ουμπέρτο Έκο, οκτακόσιες σελίδες έκαστον. Εάν έπαιρνες βαθιά ανάσα και βουτούσες μέσα τους, αποζημιωνόσουν, διηγείται απολαυστικά ο Ιταλός. Ενώ άλλοι ψώνιζαν από τις υπαίθριες εκθέσεις βιβλίου κάτι νουβέλες του Ονορέ ντε Μπαλζάκ σε λαϊκές εκδόσεις και τις ξετίναζαν σε μια μέρα – μιάμιση, έχοντας ως συνοδευτικό τον καφέ και τσιγάρο, αφού ο ίδιος, ο «ντε», κάπνιζε αρειμανίως και έπινε ασύλληπτα πολλούς καφέδες.
Τα καλοκαίρια των 90s στη μνήμη μου ήταν μια εποχή χαράς. Αρκετοί συνομήλικοί μου, οι οποίοι αρέσκονται στο αυτομαστίγωμα – εφόσον βέβαια μαστιγώσουν πρώτα όλους τους άλλους -, θα υποστηρίξουν ότι από τότε η κοινωνία είχε ξεφύγει. Πως ζούσαμε υπεράνω των δυνατοτήτων μας, παραήμασταν ξέγνοιαστοι. Αρνούμασταν να προγραμματίσουμε το μέλλον μας, μονάχα όσοι είχαν μεγαλώσει μες στη φτώχεια δούλευαν σκληρά. «Εσείς, της μεσαίας τάξης, πέρα βρέχει. Άμα δεν είχε έρθει η κρίση, δεν θα είχε πήξει ακόμα το κεφάλι σας!». Ίσως. Εκείνη πάντως η χαρά μάς κράτησε στις δυσκολότερες στιγμές. Και μάς γλυκαίνει ακόμα… και ιδιαίτερα εμένα, πριν το χειρουργείο!