Αστικό περιβάλλον και πράσινο

Της
Έλενας Αντωνοπούλου

Η εμφάνιση και η εξάπλωση του κοροναϊού , αποτελεί μια ακόμα επιβεβαίωση οτι η σύγχρονη ζωή με τις πυκνοκατοικημένες πόλεις έχει μεγάλο κόστος στο βιοτικό επίπεδο. Με τον τρόπο που είναι στημένες οι σύγχρονες μεγαλουπόλεις ανά τον κόσμο, οι άνθρωποι ασφυκτιούν και είναι εκτεθειμένοι σε κινδύνους.
Η υποβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος αποτελεί το σημαντικότερο ίσως περιβαλλοντικό πρόβλημα του τόπου μας, επηρεάζοντας τις ζωές των περισσοτέρων από εμάς, αν αναλογιστεί κανείς ότι το ποσοστό του πληθυσμού που ζει σε πόλεις άνω των 20.000 κατοίκων αγγίζει το 75%.
Τα μεγάλα αστικά κέντρα αλλά και τα μικρότερα, αντιμετωπίζουν ένα πλήθος χρόνιων προβλημάτων, αποτέλεσμα της άναρχης δόμησης που επικράτησε από την περίοδο της ταχείας αστικοποίησης έως σήμερα. Η ανυπαρξία χωροταξικού σχεδιασμού σε πολλές περιπτώσεις και χρήσεων γης, η πυκνή δόμηση, οι σοβαρές ελλείψεις σε ελεύθερους χώρους (πάρκα, πεζόδρομοι), η υπερφόρτωση των συγκοινωνιακών δικτύων, ο ανεπαρκής σχεδιασμός των αστικών υποδομών (κινητικότητα πεζών, στάθμευση οχημάτων, δίκτυα κοινής ωφέλειας, συλλογή απορριμμάτων, χρήση ήπιων μέσων μεταφοράς κτλ.), είναι μερικά μόνο από τα σημαντικά προβλήματα που βιώνουν σε καθημερινή βάση εκατομμύρια πολίτες.
Οι πόλεις μας είναι δυσλειτουργικές και εγκλωβισμένες σε ένα παθητικό και αναχρονιστικό μοντέλο. Δίκυκλα και Ι.Χ. επιβάλλουν το δικό τους «δίκαιο του ισχυρού «
Θα μπορούσα να σκεφτώ έναν πράσινο Δήμο κι αυτος είναι Ο Δήμος Ρεθύμνου , ο οποίος υλοποιώντας ένα άρτια μελετημένο Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) σε συνεργασία με το ΕΜΠ και εκμεταλλευόμενος τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία, κατάφερε, σε σύντομο χρονικό διάστημα, να μετατρέψει το Ρέθυμνο σε μία πόλη σύγχρονη, άνετη και κυρίως προσβάσιμη, τόσο για τους κατοίκους της όσο και για τον διαρκώς αυξανόμενο αριθμό επισκεπτών της. Εκτεταμένες πεζοδρομήσεις, αποκλεισμός, κατά το δυνατόν, του αυτοκινήτου από το ιστορικό κέντρο της πόλης, επαρκείς και σωστά χωροθετημένες θέσεις στάθμευσης περιφερειακά του κέντρου, δημιουργία ενιαίου δικτύου και υποδομών για το ποδήλατο, προσέδωσαν στο ιστορικό Ρέθυμνο έναν ευρωπαϊκό χαρακτήρα. Η Κρήτη σε πολλά είναι μπροστά αυτό είναι γεγονός ….
Αυτό ακριβώς χρειάζονται οι πόλεις μας. Συνδυασμένες δράσεις χωροταξικού/πολεοδομικού και συγκοινωνιακού σχεδιασμού. Με προτεραιότητα στην απρόσκοπτη κίνηση των πεζών μέσα στον αστικό χώρο και την δημιουργία σύγχρονων ολοκληρωμένων δικτύων «ήπιας μετακίνησης» που συνδέουν τις περιοχές κατοικίας με τους ελεύθερους χώρους και τους χώρους πρασίνου, τις εμπορικές περιοχές και τα δίκτυα μέσων μεταφοράς. Με στοχευμένες παρεμβάσεις στο συγκοινωνιακό δίκτυο, πεζοδρομήσεις και διαπλατύνσεις πεζοδρομίων (γίνονται και στο Βόλο) , μείωση των θέσεων στάθμευσης επί του οδικού δικτύου και παράλληλη δημιουργία δημοτικών χώρων στάθμευσης για τους κατοίκους.
Ο Νόμος 4599/19 για την εκπόνηση Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) από τους Δήμους είναι προς την σωστή κατεύθυνση και η υλοποίηση ολοκληρωμένων στρατηγικών Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (ΒΑΑ) σε συνεργασία με την επιστημονική και τεχνική κοινότητα είναι μονόδρομος για την βελτίωση της ζωής μας στις πόλεις. Τα χρηματοδοτικά εργαλεία υπάρχουν (ΕΣΠΑ, Πράσινο Ταμείο, Ευρωπαϊκά Προγράμματα).
Η νέα κυβέρνηση πρέπει να στοχεύσει σε ένα πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων με αποδέκτες τους Δήμους και τις Περιφέρειες κάτι που θα έδινε ακόμα μεγαλύτερη ώθηση στο εγχείρημα και θα ήταν μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να αφήσει το στίγμα της. Να κάνει την μετάβαση σε μια νέα εποχή. Ενισχύοντας την οικονομία και τον τεχνικό και κατασκευαστικό κλάδο της χώρας. Όχι για να κάνει την κάνει τσιμέντο όπως κάποτε. Αλλά για να την κάνει πράσινη! Ο Βόλος μας με το καταπράσινο Πήλιο και τις περιφερειακές ενότητες χρειάζεται περισσότερο πράσινο στο κέντρο. Έχουν γίνει πολλά εχθρός του καλού είναι το καλύτερο. Η νέα δημοτική αρχή της πενταετίας στους στόχους της έχει βάλει τη δημιουργία περισσότερων χώρων πρασίνου και στο Βόλο και στη Νέα Ιωνία.