Αστικές αναπλάσεις στις περιοχές των Επτά Πλατανίων, των Παλαιών και της ΒΙΠΕ, με στόχο τη δημιουργία clusters, δηλαδή συγκεντρώσεων δραστηριοτήτων με συγκεκριμένη ταυτότητα για κάθε περιοχή, προτείνει το Εργαστήριο Πολεοδομίας και Αστικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στο πλαίσιο της οικονομικής αναδιάρθρωσης της πόλης μετά την κρίση που έπληξε την Ελλάδα και την ερήμωση δρόμων και κτιρίων.
Το εργαστήριο μελετά μέσω ερευνών την περίπτωση του Βόλου, ενώ παράλληλα υπάρχει και μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών για την αστική ανάπλαση και πώς οι πόλεις μπορούν να αναζωογονηθούν.
Η καθηγήτρια Πολεοδομίας και Αστικού Σχεδιασμού και διευθύντρια του Εργαστηρίου Μορφολογίας και Σχεδιασμού του Αστικού Χώρου του Τμήματος μηχανικών Χωροταξίας Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης κ. Άσπα Γοσποδίνη μιλώντας στο συνέδριο για την ανάπτυξη του νομού ανέφερε πως το πλήθος των κενών καταστημάτων στο κέντρο των πόλεων, η εγκατάλειψη ακόμη και ολόκληρων περιοχών, βιοτεχνικών και βιομηχανικών, καθώς και η αναγκαιότητα για χωρικές παρεμβάσεις στις συρρικνούμενες πόλεις, δημιουργούν ταυτόχρονα ευκαιρίες οικονομικής αναδιάρθρωσης στην κατεύθυνση των μεταβιομηχανικών οικονομικών δραστηριοτήτων, όπως οι «δημιουργικές» βιομηχανίες, οι πολιτιστικές βιομηχανίες και τα clusters επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας και τεχνολογίας δραστηριότητες.
Τρεις είναι οι περιοχές στον Βόλο που το Εργαστήριο προτείνει την αστική ανάπλαση.
Επτά Πλατάνια
Ειδικότερα προτείνεται η αστική ανάπλαση-αναγέννηση και οικονομική αναδιάρθρωση της περιοχής Επτά Πλατάνια-Οξυγόνο, η οποία αποτελεί την παλιά βιομηχανική περιοχή του Βόλου και χαρακτηρίζεται από μεγάλα κτίρια, στοιχεία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, με ιδιαίτερη αξία, στην κατεύθυνση των clusters επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας και τεχνογνωσίας, δραστηριότητες, όπως επιχειρήσεις εκδόσεων, επιχειρήσεις μαζικής επικοινωνίας-τηλεόραση, ραδιόφωνα, εφημερίδες, διαδικτυακές επιχειρήσεις, internet design.
Τα Παλαιά
Η δεύτερη περιοχή που προτείνεται για αστική ανάπλαση είναι τα Παλαιά στην κατεύθυνση της δημιουργίας clusters πολιτιστικών και δημιουργικών βιομηχανιών. Σήμερα η περιοχή αναπτύσσεται αυτογενώς μέσω ιδιωτικής πρωτοβουλίας σε cluster ψυχαγωγίας-η γειτονιά των καφέ-μπαρ, ταβερνών, εστιατορίων, κλαμπ, ζωντανής μουσικής. Η περίπτωση των Λαδάδικων στη Θεσσαλονίκη έδειξε ότι η μοναδική καλλιέργεια της ψυχαγωγίας ενέχει κίνδυνο γρήγορης ακμής και παρακμής. Αντίθετα το παράδειγμα του Ψυρρή στην Αθήνα έδειξε ότι ο βαθμός βιωσιμότητας των clusters ψυχαγωγίας αυξάνεται θεαματικά με την ενίσχυσή του με επιχειρήσεις υψηλού πολιτισμού, όπως πειραματικά μικρά θέατρα, σχολές χορού, ωδεία, γκαλερί ζωγραφικής, γλυπτικής φωτογραφίας και επιχειρήσεις δημιουργικότητας, όπως εργαστήρια καλλιτεχνικών δημιουργημάτων, δηλαδή χειροποίητα υφάσματα και κοσμήματα.
Η ΒΙΠΕ
Η τρίτη περιοχή που προτείνεται για αστική ανάπλαση-αναγέννηση και οικονομική αναδιάρθρωση, είναι η ΒΙΠΕ στην κατεύθυνση της δημιουργίας clusters οργανισμών έρευνας (Πανεπιστήμιο, ΤΕΙ, ερευνητικά κέντρα) και επιχειρήσεων καινοτομίας στον αγροτικό τομέα που αποτελεί τον κύριο οικονομικό τομέα και το συγκριτικό πλεονέκτημα του θεσσαλικού κάμπου.
Η κ. Γοσποδίνη επισήμανε πως η δημιουργία των clusters πολιτισμού, καινοτομίας και δημιουργικότητας στον Βόλο δεν μπορεί να αφεθεί στα απλά ευχολόγια των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων και των Πολεοδομικών Μελετών.
Οι περιοχές Επτά Πλατάνια, Παλαιά και ΒΙΠΕ πρέπει να ορισθούν και θεσμοθετηθούν ως Ζώνες Ειδικών Πολεοδομικών στόχων και κινήτρων.
Συμπλήρωσε δε λέγοντας πως η δημιουργία των clusters πρέπει να βασιστεί σε στρατηγικά σχέδια ανάπλασης και αναγέννησης, ενώ μπορεί να χρηματοδοτηθεί από ευρωπαϊκά προγράμματα όπως τα προγράμματα jeremy, Jessika, στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ.
Επίσης για την ανάπτυξη των clusters σε βάθος δεκαετίας πρέπει να υπάρξουν οικονομικά κίνητρα προς επιχειρήσεις συγκεκριμένων κλάδων όπως μειώσεις φόρων και φοροαπαλλαγών, για να προσελκυστούν και να εγκατασταθούν ή να μετεγκατασταθούν στη ΒΙΠΕ.