Της
Αγγελικής Θάνου,
PhD εκπαιδευτικού
και συγγραφέα
Μέρος Α’
Η Αριστέα Ευαγγελούση, κόρη του Στέργιου και της Διαμάντως, το γένος Παπαζέτη, γεννήθηκε στα Κανάλια της Μαγνησίας και διαμένει στην πόλη του Βόλου. Παρακολούθησε τις τυπικές σπουδές στον γενέθλιο τόπο της. Είναι απόφοιτος του Τ.Ε.Ι. Δημοσίων Σχέσεων και Επικοινωνίας και πτυχιούχος του Μεταπτυχιακού Τμήματος Δημιουργικής Γραφής του Ε.Α.Π. Πρόσφατα κυκλοφόρησε η πρώτη της ποιητική συλλογή με τον τίτλο «Αριστερόχειρη Γραφή» από τις εκδόσεις Ρώμη.
Έχει εργαστεί στον τομέα εμπορικής διαχείρισης και σήμερα απασχολείται στη συμβουλευτική διαχείρισης προγραμμάτων Ε.Σ.Π.Α.
Οι εκδόσεις Ρώμη, τη Δευτέρα 20 Σεπτεμβρίου, στις 6.30 το απόγευμα, στο καφέ «ΜΑΛΑΜΑ», Θερμοπυλών 36, στη Νέα Δημητριάδα στον Βόλο, θα πραγματοποιήσουν την πρώτη παρουσίαση της ποιητικής συλλογής της με τον τίτλο «Αριστερόχειρη Γραφή». Για το βιβλίο θα μιλήσουν η Αγγελική Θάνου, εκπαιδευτικός συγγραφέας, η Αγγελική Χατζηκυριαζή, φιλόλογος, και ο Γιάννης Αντάμης, συγγραφέας. Η Χριστίνα Κουλάκου και ο Τάσος Κουλούρης θα επενδύσουν μουσικά την εκδήλωση. Θα τηρηθούν όλα τα μέτρα που προβλέπονται από το υπουργείο Υγείας, σχετικά με την προστασία των παρευρισκομένων από την Covid-19.
Οι στίχοι της Αριστέας Ευαγγελούση κουβαλούν όλες τις αρετές της ποίησης. Χαρακτηρίζονται από πύκνωση και λιτότητα στην έκφραση.
Πόση αμφιβολία ξόδεψα / πάνω απ’ το βέβαιο…. από το ποίημα με τον τίτλο «Περαστικοί» (σελ. 11) ή
Καμιά σαγήνη μεγαλύτερη του άλυτου… από το ποίημα «Απαντήσεις δεν υπάρχουν» σελ. 53.
Έντονη εικονοποιία:
Δόντια δεν έχω πια να ροκανίσω ούτε ένα ψίχουλο / απ’ το καρβέλι των ονείρων / κρύφτηκα πίσω απ’ το γεμάτο πιάτο μου / από το ποίημα «Εξομολόγηση» σελ. 41.
Μεταφορές και λεκτικές μετακινήσεις:
… έφαγα μπουκιά μπουκιά το λιόγερμα κι ακόμα να ψαρέψω /
κάποιους μικρούς αχρονολόγητους αστερίες… από το ποίημα «Αλιεύσεις» (σελ. 34).
… και το παράπονό μας δάκρυ μπολιασμένο / στη γλάστρα της αθανασίας… από το ποίημα «Ο Αύγουστος δεν έχει άλλοθι» (σελ. 51).
Στοχασμό και υπαινιγμό:
Κόβοντας το ψωμί της μοδίστρας / νομίζετε πως θα χάσετε τα περιττά κιλά σας; Από το ποίημα «Τα Νέα, μα δεν είναι νέα» (σελ. 16).
Προτιμήσαμε την αυτοχειρία για να μείνει / η διήγηση του τέλους μας λεκές μέσα στη σκέψη τους / από το ποίημα «Έξοδος κινδύνου», σελ. 42.
Τα ποιήματά της αποφεύγουν τις επαναλήψεις, παρά μόνο αν είναι εσκεμμένες, συνοδεύονται από ρυθμό και μουσικότητα στον λόγο και αξιοποιούν έντεχνα τα διακειμενικά στοιχεία.
Η νιόβγαλτη ποιήτρια είναι πολύ προσεκτική με τις λέξεις. Μοιάζει σαν να της ψιθύρισε στο αυτί η Anne Sexton τους στίχους της κι εκείνη να τηρεί πιστά τις συμβουλές της.
(Να είστε προσεκτικοί με τις λέξεις,
Ακόμα και με τις θαυμαστές.
Για τις θαυμαστές βάζουμε τα δυνατά μας
Μερικές φορές μαζεύονται σαν έντομα
Κι αφήνουν όχι ένα κεντρί αλλά ένα φιλί.
Μπορούν να είναι τόσο καλές όσο τα δάχτυλα.
Μπορούν να είναι τόσο πιστές όσο ο βράχος
Που πάνω του στρογγυλοκάθεσαι.
Αλλά μπορούν να είναι και μαργαρίτες και μελανιές…)
Anne Sexton «Οι λέξεις», μτφ: Κώστας Λινός.
«Σημαντικός άλλος» στη συγγραφική πορεία της Αριστέας Ευαγγελούση υπήρξε ο φιλόλογος κ. Τριαντάφυλλος Κωτόπουλος, ο οποίος έστησε το Μεταπτυχιακό Τμήμα της Δημιουργικής Γραφής στη Φλώρινα και στη συνέχεια δραστηριοποιήθηκε στο Ε.Α.Π.
Ας αφουγκραστούμε την ποιήτρια μέσα από τη συνέντευξη που ακολουθεί.
«Αριστερόχειρη γραφή», βάλτε μας στο πνεύμα του τίτλου του βιβλίου σας.
Θα μπορούσε κάποιος να πει πως η λέξη «αριστερός» έχει από μόνη της ένα ιδεολογικό πρόσημο που τείνει σε κάτι αντισυμβατικό ή έστω λιγότερο αποδεκτό (τουλάχιστον σε παλαιότερες εποχές). Όλοι μας θυμόμαστε έναν αριστερόχειρα συμμαθητή που η μητέρα ή ο δάσκαλος τον πίεζε να μάθει να γράφει με το «σωστό» χέρι της πλειοψηφίας. Η αριστερόχειρη γραφή με άλλα λόγια, προσπαθεί μέσα από τους στίχους της να δώσει χώρο και φωνή σε όσους πιστεύουν πως ο κόσμος δεν φτιάχτηκε αποκλειστικά για «δεξιόχειρες».
Από μικρή ονειρευόσασταν να γίνεται συγγραφέας;
Συμβαίνει τις περισσότερες φορές τα όνειρα που σκαρφιζόμασταν στην παιδική μας ηλικία να απέχουν μίλια από τη μελλοντική μας πραγματικότητα. Η περίπτωσή μου δεν αποτελεί εξαίρεση. Η σκέψη της συγγραφής προέκυψε σε πιο ώριμη φάση της ζωής μου.
Στη ζωή οι επιλογές ή οι επιρροές καθορίζουν τον δρόμο που θα ακολουθήσουμε. Ποια επιρροή σάς έστρεψε στην ποίηση;
Οι επιρροές κρίνω πως προϋπάρχουν των επιλογών, οι πρώτες ξεκινούν από την παιδική μας ηλικία, νομίζω ασυναίσθητα τις αφομοιώνουμε και κατά κάποιο τρόπο μας διαμορφώνουν. Η λέξη επιλογή απ’ την άλλη κουβαλάει ένα βάρος ευθύνης που σε δικαιώνει ή σ’ αφήνει ακάλυπτο. Όμως, το κατά πόσο μπορούν οι επιλογές της ζωής μας να σταθούν εντελώς ανεξάρτητες από τις επιρροές είναι υπόθεση που διαφέρει από άτομο σε άτομο.
Δεν θα την έλεγα τόσο επιρροή, αλλά συνθήκη. Πριν μερικά χρόνια η καθημερινότητά μου ζητούσε διέξοδο ή μια έξοδο κινδύνου για να ακριβολογώ. Τα υπόλοιπα ήρθαν κάπως αυτόματα, όταν έπιασα στα χέρια μου την ποιητική συλλογή του Τάσου Λειβαδίτη τα «Χειρόγραφα του φθινοπώρου».
Τι είναι για σας η ποίηση;
Θα απαντούσα με τον διακειμενικό τίτλο ενός ποιήματος της Αριστερόχειρης Γραφής: «Ποίηση είναι το καταφύγιο που φθονούμε» (ελπίζω κάποτε ο Καρυωτάκης να με συγχωρέσει για αυτή την απάντηση).
Μπορεί κατά τη γνώμη σας η ποίηση να αλλάξει τον κόσμο;
Πιστεύω πως τον κόσμο τον αλλάζουν οι αγώνες και οι επαναστάσεις. Η ενασχόληση με την ποίηση θεωρώ πως καταφέρνει να αλλάξει το μέσα μας και εν συνεχεία τον τρόπο που εμείς βλέπουμε τον κόσμο. Άλλες φορές τον κάνει πιο υποφερτό κι άλλες πιο σκληρό.
Υπάρχει αγαπημένος ποιητής ή ποιήτρια;
Με πολύ γρήγορη σκέψη θα πω τον Ρεμπώ για δύο λόγους: Πρώτον, γιατί εκείνος και η γενιά του κατάφερε να σπάσει τα αυστηρά δεσμά της Παρνασιακής ποίησης ανοίγοντας τον δρόμο σε πιο ελεύθερες στιχουργικές φόρμες. Δεύτερον, γιατί στην ηλικία των είκοσι κατάφερε το ασύλληπτο: Να κλείσει τους λογαριασμούς του με την ποίηση και ενάμιση αιώνα αργότερα να μιλάμε ακόμη για εκείνον ως σημείο αναφοράς.
Μοιράζεστε εύκολα τα κείμενά σας με το στενό σας περιβάλλον;
Παλιότερα μου ήταν αδύνατον να δείχνω – ακόμη και στους πολύ δικούς μου – αυτά που γράφω. Νομίζω συμβαίνει σε πολλούς να κρύβουν στα συρτάρια τους σελίδες και τετράδια που δεν θέλουν κάνεις να τα διαβάσει. Μετά την πρώτη κριτική που έλαβα ένιωσα πως απλά δεν υπάρχει λόγος. Ό,τι είναι να ’ρθει στο φως θα ’ρθει αργά ή γρήγορα.
Γράφετε με τη φωτεινή ή με τη σκοτεινή πλευρά του εαυτού σας;
Επιτρέπω κατά περίπτωση να βγει στην επιφάνεια η πιο παραγωγική. Αγαπώ εξίσου τις φωτεινές και τις σκοτεινές διαθέσεις της γραφής μου. Άλλωστε χωρίς αρμονία δεν επέρχεται η πληρότητα.
Τι είναι για σας η ευτυχία;
Η δύσκολη εποχή που διανύουμε, νομίζω πως επιβάλει να ορίσουμε ως ευτυχία την υγεία όλων όσοι αγαπάμε.
Να περιμένει η Νεοελληνική Ποίηση κάποια επόμενη συλλογή;
Για την ώρα έχω αφήσει στην άκρη την ποιητική ενασχόληση και είμαι επικεντρωμένη σε μια κοινή προσπάθεια έκδοσης μικροδιηγημάτων που ευελπιστώ να κυκλοφορήσουν μέσα στις γιορτές.