Απώλειες για την Μέρκελ, προβληματισμός για την άνοδο του AfD

«Μήνυμα» για την πολιτική της στο προσφυγικό έλαβε από τις κάλπες της Κυριακής η Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, που είδε τα ποσοστά των Χριστιανοδημοκρατών της να υποχωρούν παντού και το ξενοφοβικό κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) να καταγράφει διψήφια ποσοστά. Σύμφωνα με το πρώτο κανάλι της γερμανικής τηλεόρασης (ARD), η AfD επιτυγχάνει ένα ιδιαίτερα εντυπωσιακό ποσοστό και αναδεικνύεται σε αξιωματική αντιπολίτευση στο ανατολικογερμανικό κρατίδιο Σαξονία-‘Ανχαλτ με 24% της ψήφου.

Η ετυμηγορία των ψηφοφόρων στο κρατίδιο αυτό φέρνει το ξενοφοβικό κόμμα σε απόσταση μόλις έξι μονάδων από τους χριστιανοδημοκράτες της Άνγκελα Μέρκελ, οι οποίοι πλησιάζουν το 30% και παραμένουν πρώτη πολιτική δύναμη. «Δεν θέλουμε πρόσφυγες» δήλωσε μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων ο εκ των επικεφαλής της AfD Αλεξάντερ Γκάουλαντ.

Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα, το ξενοφοβικό AfD κέρδισε το 15,1% της ψήφου στο κρατίδιο της Βάδης Βυρτεμβέργης, το 12,6% στη Ρηνανία Παλατινάτο και το 24,2% στο κρατίδιο της Σαξονίας- Άνχαλτ.

Αντίστοιχα, το CDU της Μέρκελ έλαβε 30,3% στη Βάδη Βυρτεμβέργη -ιστορικό χαμηλό για το «προπύργιο» των Χριστιανοδημοκρατών-, το 36,2% στο κρατίδιο της Ρηνανίας Παλατίνο και το 29,8% στη Σαξονία-Άνχαλτ. Τα αποτελέσματα αυτά έκαναν το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel να μιλήσει για «Μαύρη Κυριακή» για τους συντηρητικούς και τον διεθνή Τύπο να προβληματιστεί για την άνοδο του ΑfD.

Και αυτό γιατί το AfD δεν υπήρχε πριν από τρία χρόνια ενώ μόλις πέρσι βρισκόταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Η βρετανική εφημερίδα Financial Times αναφέρει ότι το AfD κατόρθωσε όχι μόνο να κερδίσει πολλούς ψηφοφόρους αλλά και να αυξήσει την προσέλευση στις κάλπες. Την Κυριακή, 72% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων προσήλθε στα εκλογικά τμήματα, ένα ποσοστό αρκετά υψηλότερο από τα φυσιολογικά όρια για περιφερειακές εκλογές.

«Έχουμε σημαντικά προβλήματα στην Γερμανία, τα οποία οδήγησαν σε αυτό το εκλογικό αποτέλεσμα» δήλωσε πανηγυρικά η Frauke Petry, μια από τους επικεφαλής του AfD. Από την πλευρά τους, οι «παραδοσιακοί» πολιτικοί αρχηγοί εμφανίζονται σοκαρισμένοι από την άνοδο του ξενοφοβικού κόμματος. Ο υπουργός Δικαιοσύνης Heiko Maas του SDP δήλωσε χαρακτηριστικά ότι αυτό που προέχει τώρα είναι να «αποκαλύψουμε τα ανόητα λόγια τους με αντικειμενικά επιχειρήματα».

Ακόμα μεγαλύτερες ήταν οι απώλειες για τους συμμάχους της Άνγκελα Μέρκελ, τους σοσιαλδημοκράτες (SPD), που στήριξαν την πολιτική της στο προσφυγικό. Στο ανατολικογερμανικό κρατίδιο της Σαξονίας-Άνχαλτ το SPD φαίνεται να συγκεντρώνει μόλις 10,6%. Πρόκειται για το χειρότερο αποτέλεσμα των σοσιαλδημοκρατών στο κρατίδιο αυτό και το δεύτερο χειρότερο στην ιστορία του κόμματος.

Τα προβλήματα της Μέρκελ
Εκτός από τα εσωτερικά προβλήματα, η Γερμανίδα καγκελάριος βρίσκεται αντιμέτωπη και με πιέσεις από συμμαχικές χώρες όπως η Αυστρία που έχουν πολλές φορές εκφράσει την αντίθεσή τους για την πολιτική «ανοιχτής πόρτας» της κ. Μέρκελ. Αναλυτές αναφέρουν ότι μετά από αυτά τα εκλογικά αποτελέσματα, οι πιέσεις αυτές αναμένεται να αυξηθούν κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο τέλος της εβδομάδας.

Η εσωτερική αυτή αποτυχία έρχεται την ώρα που η Γερμανίδα καγκελάριος προσπαθεί να πείσει τους υπόλοιπους Ευρωπαίους ηγέτες να στηρίξουν την συμφωνία με την Τουρκία -μια κατά πολλούς αμφιλεγόμενη συμφωνία. Ακόμα και ο πιο στενός σύμμαχος της κ. Μέρκελ, ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, εξέφρασε το Σαββατοκύριακο την ανησυχία του για μια βασική πτυχή της συμφωνίας, την απελευθέρωση της βίζα για τους Τούρκους υπηκόους που θέλουν να ταξιδέψουν στην Ευρώπη.

Το «πράσινο πείραμα»
Αίσθηση προκαλεί και το «πράσινο πείραμα», όπως το αποκαλεί η Deutsche Welle, στη Βάδη-Βυρτεμβέργη. Ο σημερινός «πράσινος» πρωθυπουργός Βίνφριντ Κρέτσμαν όχι μόνο διατηρεί τα ποσοστά του πάνω από το 30% αλλά αφήνει πίσω του για πρώτη φορά τους χριστιανοδημοκράτες, που χάνουν πάνω από 11 ποσοστιαίες μονάδες.

«Η Βάδη-Βυρτεμβέργη έγραψε ιστορία, το αποτέλεσμα είναι καθαρό και εντυπωσιακό» δήλωσε ο «πράσινος» πρωθυπουργός. Ωστόσο, λόγω των περίπλοκων συσχετισμών δυνάμεων, ο Κρέτσμαν δεν μπορεί πλέον, κατά πάσα πιθανότητα, να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού με τους σοσιαλδημοκράτες. Θεωρείται ωστόσο πιθανή μία μετεκλογική συμμαχία του με τους χριστιανοδημοκράτες -μια ιστορική εξέλιξη που θα έδινε νέα τροπή στο «πράσινο» πείραμα.

Διαχρονικό «αγκάθι» η μετανάστευση
Μια αντίστοιχη αύξηση ακροδεξιών κομμάτων είχε καταγραφεί στην Γερμανία και στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Και τότε, όπως και τώρα, είχε τις ρίζες της στην μετανάστευση. Το κόμμα Republikaner κέρδισε το 10,9% της ψήφου στο κρατίδιο της Βάδης Βυρτεμβέργης και προβλημάτισε την κοινή γνώμη της Γερμανίας. Το κόμμα, όμως, «ξεφούσκωσε» με τον καιρό, καθώς μειώνονταν οι μεταναστευτικές ροές. Μερικά χρόνια αργότερα, το 2004, το νεοναζιστικό κόμμα NPD πέτυχε τα καλύτερα αποτελέσματα της ιστορίας του στην Σαξονία, κερδίζοντας το 9,7% της ψήφου.

Πηγές: Deutsche Welle, Financial Times, Guardian