Στη Σενεγάλη βρέθηκε ο Καθηγητής Δημογραφίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Βύρων Κοτζαμάνης και είχε επαφές με εκπροσώπους διεθνών οργανισμών, προκειμένου να εκπονηθεί ένας οδηγός ενεργειών και δράσεων για την μείωση της ταχύτητας αύξησης του πληθυσμού σε γαλλόφωνες χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής, όπως στο Μάλι, το Τσαντ, τον Νίγηρα, τη Μαυριτανία, την Ακτή Ελεφαντοστού.
Ο καθηγητής του τοπικού Ακαδημαϊκού Ιδρύματος αποτελεί μέλος μιας επιστημονικής ομάδας που για λογαριασμό των Ηνωμένων Εθνών εκπόνησαν έναν μπούσουλα ενεργειών, ώστε χώρες με μεγάλους δείκτες γεννητικότητας να μειώσουν τους ρυθμούς τους, καθώς συντρέχουν διάφοροι κίνδυνοι λόγω της γενικότερης απουσίας ενός συστήματος για τη φροντίδα των παιδιών και των νέων. Εξάλλου πρόκειται για χώρες, όπου οι νέοι αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό των κοινωνιών που σε συνδυασμό με την απουσία θέσεων εργασίας και αποκατάστασης εγκυμονούν κίνδυνοι για ευρύτερες κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές.
Η επιστημονική ομάδα ορίστηκε από έναν από τους φορείς που διαθέτουν τα Ηνωμένα Έθνη και αφορούν τις πληθυσμιακές εξελίξεις στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες.
«Ο έλεγχος του πληθυσμούς τους ήταν μια βασική παράμετρος, ώστε χώρες όπως η Νότιος Κορέα, οι Φιλιππίνες, που στη δεκαετία του ’50-‘60 ήταν σε φάση υπανάπτυξης, να καταφέρουν τελικά να ενταχθούν μετά από 30-40 χρόνια σταδιακά στον λεγόμενο ανεπτυγμένο κόσμο. Έχοντας αυτό το παράδειγμα τα Ηνωμένα Έθνη προσπαθούν να βελτιώσουν την κατάσταση και στις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής, όπου ο πληθυσμός τους διπλασιάζεται ανά 30 χρόνια. Εκεί ο δείκτης γεννητικότητας είναι πέντε με επτά παιδιά ανά γυναίκα, ενώ έχει μειωθεί και ο δείκτης θνησιμότητας. Και παρότι υπήρχε οικογενειακός προγραμματισμός οι πολιτικές ηγεσίες δεν έκαναν κάτι για τη μείωση του πληθυσμού. Οι λόγοι ήταν διάφοροι, όπως, μεταξύ άλλων, γιατί το θεωρούσαν ως ακόμη μια προσπάθεια για επιβολή των αποικιοκρατικών δυνάμεων ή εκτιμούσαν πως με μεγάλο πληθυσμό θα ενδυναμώνονταν οικονομικά, όπως έγινε με τη Βραζιλία ή την Κίνα. Επίσης πριν 30 χρόνια η θνησιμότητα ήταν υψηλή και οι γονείς έκαναν αρκετά παιδιά για να ζήσουν τα περισσότερα, ενώ στην οικογένεια υπάρχει ακόμη η αντίληψη ότι κάποιο από τα παιδιά θα πετύχει στη ζωή και θα συντηρήσει τους γονείς. Επίσης επικρατεί και το αξιακό μοντέλο ότι μέσα από το κάθε παιδί που γεννιέται, έρχεται ο παππούς ή ο προπάππους» ανέφερε ο κ. Κοτζαμάνης.
Κοινωνικές αντιλήψεις, αξιακά μοντέλα, θνησιμότητα, πολιτική αδράνεια οδήγησαν στη μεγάλη αύξηση του πληθυσμού.
Βέβαια την τελευταία δεκαετία αρχίζουν να αλλάζουν οι πολιτικές αντιλήψεις. Διαπιστώνουν ότι πρώτον, παρά την αύξηση του πληθυσμού το ΑΕΠ δεν βελτιώνεται, δεύτερον, ένα μεγάλο μέρος των νέων εκπαιδεύεται, ενημερώνεται μέσω του διαδικτύου για τις εξελίξεις στον κόσμο και έχει προσδοκίες οι οποίες όμως δεν εκπληρώνονται λόγω υψηλής ανεργίας, επομένως υπάρχει ο κίνδυνος κοινωνικών αναταραχών, όπως συνέβη στην Τυνησία.
Επαφές με διεθνείς οργανισμούς
«Δημιουργείται στις πολιτικές ηγεσίες η ανάγκη για να δουν τι πρέπει να κάνουν, ώστε να ελεγχθεί η γονιμότητα» τόνισε ο κ. Κοτζαμάνης και πρόσθεσε πως «αυτό το θέμα συζητήθηκε στα συλλογικά τους όργανα που υπάρχουν στην κεντρική Αφρική. Ζήτησαν, λοιπόν, τη συνδρομή των Ηνωμένων Εθνών που αμέσως ανταποκρίθηκε για την εκπόνηση ενός οδηγού ενεργειών που θα μοιραστεί σε όλες τις εμπλεκόμενες κυβερνήσεις και τους υψηλόβαθμους κρατικούς αξιωματούχους για την ανάληψη πρωτοβουλιών. Προσωπικά είμαι μέλος μιας ομάδας επιστημόνων που εκπόνησε τον οδηγό. Αυτός ήταν και ο στόχος της επίσκεψής μου στη Σενεγάλη, όπου έχουν έδρα οι διεθνείς οργανισμοί, όπως η Ύπατη Αρμοστεία, το Διεθνές Γραφείο Εργασίας, για να κάνω δηλαδή επαφές με όλους τους αρμόδιους εκπροσώπους λαμβάνοντας τα οικονομικά, κοινωνικά, δημογραφικά δεδομένα για την κάθε χώρα».
Ο οδηγός θα παρουσιαστεί από τους Αφρικανούς στην επόμενη γενική συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών.