Λώρη Κέζα
Ενα ακόµη επεισόδιο προπηλακισμού ελεγκτών της Εφορίας κάνει περήφανους ορισμένους επαγγελματίες. Το τέταρτο κρούσμα βίας μέσα στο δίμηνο καταγράφεται σε πανηγύρι στη Φλώρινα. Από τα δεδομένα δεν προκύπτει υπερβολικός ζήλος των υπαλλήλων ούτε κάποια αδικία σε βάρος των εμπόρων που έστησαν τους πάγκους.
Η ιστορία είναι περισσότερο από ακραία. Εμπορος εξέδιδε ψεύτικες αποδείξεις. Εγινε κακός χαμός. Υπέρ του παραβάτη. Ναι, υπέρ του παραβάτη που ύψωσε φωνή, που θύμωσε επειδή τον τσάκωσαν επ’ αυτοφώρω. Αντί να κρυφτεί κάτω από τον πάγκο και να υπολογίσει πώς θα πληρώσει το πρόστιμο, πέρασε στην πιο παράλογη αντεπίθεση. Μήνυση.
Οι ελεγκτές οδηγήθηκαν στο αστυνομικό τμήμα.
Καταγράφεται και αυτή η νοοτροπία. Οχι των επιχειρηματιών, αλλά εκείνων που τους περιβάλλουν. Οι τοπικές κοινωνίες παίρνουν το μέρος των απατεώνων. Δεν υπάρχει πιο ευγενική λέξη, καθώς περί απατεώνων πρόκειται. Θεωρούν ότι η φοροκλοπή γίνεται σε βάρος ενός αφηρημένου συστήματος που λέγεται «κράτος» και χρηματοδοτείται από μια μαγική μηχανή που τυπώνει χαρτονομίσματα. Ενδεχομένως οι ίδιοι διαμαρτύρονται που δεν έχουν δωρεάν παιδικό σταθμό, που τα σχολεία έχουν κενά και τα νοσοκομεία δεν έχουν γάζες.
Εντάξει, υπάρχουν οι νόμοι που ρυθμίζουν. Στα βενζινάδικα επιβλήθηκε η αυτόματη έκδοση απόδειξης, που συνδέεται με την προσφορά του προϊόντος. Να θυμηθούμε ότι πριν από λίγα χρόνια η απόδειξη για καύσιμα γινόταν ζήτημα διαπραγμάτευσης. «Θέλεις ή δεν θέλεις απόδειξη;», «έχει χαλάσει η ταμειακή», «να πηγαίνεις αλλού να φουλάρεις». Κάποιοι επέμεναν χαλώντας τη ζαχαρένια τους, χαλώντας κοινωνικές σχέσεις, χάνοντας τη βολή. Το αυτό ισχύει για όλες τις συναλλαγές, σε προϊόντα και υπηρεσίες.
Για την περίπτωση της Φλώρινας οι καταναλωτές δεν μπορούσαν να γνωρίζουν. Σε άλλες περιπτώσεις αρκεί ένα βλέμμα για να ζητήσουν τη σωστή απόδειξη. Αν στο εστιατόριο κοιτάξει κάποιος το χαρτάκι της πληρωμής, θα διαπιστώσει εάν πρόκειται για κανονική απόδειξη ή δελτίο παραγγελίας. Είναι το πιο σύνηθες, αλλά ισχύει λόγω της βαρεμάρας των πελατών. Σε αυτήν ποντάρουν οι απατεώνες επιχειρηματίες. Δεν είναι τυχαίο ότι στο αεροδρόμιο καταγράφηκαν τον τελευταίο μήνα προβλήματα στην ταμειακή του ίδιου καταστήματος εστίασης. Λίγοι ασχολούνται με τη νομιμότητα και δεν ενεργοποιούν το νόμιμο δικαίωμα να φύγουν χωρίς να πληρώσουν τον καφέ.
Ας μην περιμένουμε από την κυβέρνηση να βρει όλα τα ισοδύναμα. Τα ισοδύναμα είναι εδώ, στην καθημερινότητα, στη συναλλαγή με τον γιατρό που αρνείται να δεχτεί πιστωτική, με τον υδραυλικό που δίνει διαφορετικές τιμές, με ή χωρίς ΦΠΑ, με τα μαγαζιά, παντού. Υπάρχει σχεδόν μαγική λύση. Λέγεται επιμονή στη νομιμότητα. Το σκεπτικό είναι σαφές. Εάν κάποιος δεν πληρώνει όσα του αναλογούν, θα πληρώσουν οι υπόλοιποι.
Η φοροκλοπή δεν είναι αφηρημένη. Υπάρχει συγκεκριμένο κόστος για τη λειτουργία του συγκεκριμένου συστήματος που λέγεται «κράτος». Οταν ένας δεν πληρώνει το δικό του μερίδιο, το πληρώνει ο διπλανός του. Δεν χρειάζονται ούτε υψηλός δείκτης ευφυΐας ούτε πέντε πτυχία. Θα πουν ορισμένοι ότι ασχολούμαστε με τα λίγα και αφήνουμε τα πολλά, ότι το μεγάλο κεφάλαιο έχει τις ευκολίες του και ότι ο κακομοίρης που έχει μια δουλίτσα έχει ηθικό δικαίωμα να εξαπατά για να επιβιώσει. Εδώ όμως ανασύρουμε τον κανόνα των μικρών απωλειών. Αν πετάμε κάθε μέρα ένα ευρώ στον υπόνομο, στο τέλος του χρόνου θα έχουμε πετάξει 365 ευρώ.
Η αλληλεγγύη στον απατεώνα της Φλώρινας είναι ψευδεπίγραφη. Δεν είναι αλληλεγγύη. Το δικό του μερίδιο θα το πληρώσει κάποιος άλλος, ενδεχομένως ο πατέρας του που βλέπει τη σύνταξη να μειώνεται, ίσως ο γείτονας υπάλληλος που χρεώνεται έναν ακόμη φόρο αλληλεγγύης.
Αυτό να έχουμε κατά νου. Κανείς δεν διαβιοί τσάμπα. Αν αποδεχόμαστε ότι καλά κάνει και κλέβει το κράτος, πρέπει να αποδεχτούμε ότι θα πληρώνουμε εμείς όσα του αναλογούν.
Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 11 Οκτωβρίου 2015