Αντώνης Σμυρναίος: Η Παιδεία προσδιορίζεται από την Ιστορία

Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, στα γνωστικά αντικείμενα Νεοελληνική Ιστορία, Ιστορία της Νεοελληνικής Εκπαίδευσης και Διδακτική της Ιστορίας, κ. Αντώνης Σμυρναίος, τονίζει πως οι Τρεις Ιεράρχες, οι προστάτες της Παιδείας και της Εκπαίδευσής μας, είναι ουσιαστικά οι προστάτες όλων μας.

«Όλοι προσπαθούμε και επιθυμούμε να γίνουμε παιδιά της Παιδείας και με τη σειρά της να της επιτρέψουμε να μας διαμορφώσει και να διαμορφώσει ό,τι ακριβώς μας χαρακτηρίζει σαν ανθρώπους. Δηλαδή αυτό που ονομάζουμε οντολογία του ανθρώπου. Να γίνουμε και εμείς στη συνέχεια οι ενήλικες ώριμοι κληρονόμοι και εκφραστές της» επισήμανε.
Ο ίδιος θα μιλήσει διαδικτυακά στην εκδήλωση που διοργανώνει ο Θρησκευτικο-Φιλολογικός Σύλλογος «Τρεις Ιεράρχαι – Λαϊκή Βιβλιοθήκη» του Βόλου με θέμα «Παιδεία, Αρχεία και Ιστορία: Μια σχέση στοργής», την Κυριακή 30 Ιανουαρίου, στις 6 μ.μ., από το Join Zoom Meeting (https://us02web.zoom.us/j/82351342884?pwd=R1VWb1lBS01aYTBja1NIckRrem9mUT09. Meeting ID: 823 5134 2884. Passcode: 478855).
Σύμφωνα με τον ίδιο, «πρέπει να υπάρχει, να αναπτυχθεί και να καλλιεργηθεί μια σχέση ενός συμπαθητικού διαλόγου ανάμεσα σε ζωντανούς και νεκρούς, ανάμεσα στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, γιατί δεν υπάρχει ιστορία που να μην είναι στραμμένη στο μέλλον. Αυτός είναι ο καθρέπτης, ο παντοτινός, του ανθρώπου».
Όπως προαναφέρθηκε, την ομιλία φιλοξενεί ένας σύλλογος με μακροχρόνια ιστορία, στον οποίο κατέχουν σημαντική θέση οι αρχειακές πηγές, για αυτό και ο κ. Αντώνης Σμυρναίος ήθελε να εγκολπωθεί ο συνδυασμός Παιδεία, Αρχεία και Ιστορία με τον προσδιορισμό σχέση στοργής.
«Η Παιδεία προσδιορίζεται από την Ιστορία. Η Ιστορία θεμελιώνεται σε αρχειακές πηγές και η Ιστορία και τα Αρχεία προσβλέπουν και καθοδηγούν τη συγκρότηση της Παιδείας, σαν ένα διαχρονικό οικοδόμημα, το οποίο στηρίζεται στις κληρονομημένες ποιότητες του παρελθόντος» εξηγεί ο κ. Αντώνης Σμυρναίος.
Για τον ίδιο, η αλληλεξάρτηση της Ιστορίας με τα Αρχεία είναι άρρηκτη, διότι δεν μπορεί να υπάρχει μια ιστορική έρευνα – διερεύνηση χωρίς μια έστω μικρή μελέτη αρχειακών πρωτογενών πηγών. «Από την άλλη μεριά, όμως, είναι διάτρητη, γιατί η ιστορική σύνθεση και τα αρχεία, οι πρωτογενείς πηγές, αποτελούν ουσιαστικά κατασκευές ανθρώπινες» τόνισε, προσθέτοντας: «Υπάρχει μια διχογνωμία πάνω στα δύο αυτά πράγματα. Π.χ. εγώ σήμερα μελετώ τα αρχεία, τα οποία τα έγραψαν άνθρωποι και γίνεται ένας διάλογος υποκειμενικοτήτων. Φυσικά και δεν υπάρχει καμία αντικειμενικότητα».
«Πρόκειται για έναν συμπαθητικό διάλογο, έναν αγαπητικό διάλογο και όχι επιθετικό, ώστε να αποδείξω το ένα ή το άλλο. Το παρελθόν είναι ανεπίσκεπτο, δεν μπορώ να το επισκεφθώ ποτέ, τελείωσε. Το μόνο που μπορώ να κάνω είναι μία προσπάθεια αναπαράστασής του, αλλά βάζοντας μέσα σε αυτό τον ίδιο τον εαυτό μου, τι Παιδεία έχω, τι οντολογία έχω κ.λπ. Έτσι δεν είμαι αντικειμενικός, αλλά υποκειμενικός» εξηγεί ο ίδιος πως θέλει να τονίσει με το θέμα που επέλεξε να αναπτύξει.
«Σε ένα σχολικό εγχειρίδιο αφενός οι πηγές είναι ελάχιστες, αφετέρου πάλι θα είναι ιδεολογικά προσδιορισμένες από αυτόν που τις εξέλεξε και με τις οποίες ταιριάζει το κόνσεπτ που έχει μέσα στο μυαλό του, ότι έτσι είναι η ιστορία και όχι αλλιώς» ανέφερε ο αναπληρωτής καθηγητής του ΠΘ, συμπληρώνοντας πως «υπάρχει μια εύθραυστη σχέση, ένα διακύβευμα, το οποίο δεν επιλύεται. Για αυτό έχουμε τους πολέμους και τις διαμάχες. Σφάζονται μανούλες για την ιστορία κάθε φορά, ειδικά στην πρόσφατη ακόμα πιο πολύ. Τουλάχιστον να γίνει σαφέστερο ότι πρέπει να κάνουμε έναν διάλογο, μια συνεχή έρευνα με μετριοπάθεια, με ευγένεια, με αγάπη, κυρίως για τους ανθρώπους εκείνης της εποχής, που είναι πια νεκροί».