Ανοικτές οι πληγές για τους αγρότες μετά τις πλημμύρες – Λόγω ζημιών και κόστους άλλαξαν και οι καλλιεργητικές τακτικές στη Μαγνησία

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΑΡΤΕΜΗΣ ΧΑΛΑΤΣΗΣ 

ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΧΑΛΑΤΣΗ 

Ένας χρόνος έχει περάσει από τις καταστροφικές πλημμύρες του περσινού Σεπτέμβρη και η περιοχή της Μαγνησίας, όπως και ολόκληρης της Θεσσαλίας, προσπαθεί ακόμη να συνέλθει. Η αγροτική παραγωγή όπως και ολόκληρος ο αγροτικός κόσμος υπέστη πολλές καταστροφές σχεδόν σε όλη την ηπειρωτική Μαγνησία. Ολόκληρα χωράφια στον κάμπο πλημμύρισαν και καταστράφηκαν. 

Αντίστοιχη εικόνα με τα κτήματα στα βουνά που υπέστησαν μεγάλες κατολισθήσεις. Ο κρατικός μηχανισμός μέσω της Αρωγής προσπάθησε να απαλύνει τις πληγές του αγροτικού κόσμου δίνοντας γενναίες αποζημιώσεις, έτσι ώστε ο καθένας είτε μόνος του είτε με τη βοήθεια ξένων μηχανημάτων να μπορέσει να αποκαταστήσει τις ζημιές στην πρότερα κατάσταση. 

Οι ζημιές κυρίως ήταν μεγάλα χαντάκια κατά μήκους των χωραφιών και κτημάτων, φερτά υλικά κυρίως μεγάλες πέτρες, καταστροφή εγγείου και παγίου κεφαλαίου, απώλεια γεωργικών μηχανημάτων μικρών και μεγάλων, πεζούλες, φράχτες, δέντρα, καλλιέργειες, πομώνες, λάστιχα και αγωγοί. Ο υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας δήλωσε πριν λίγες μέρες ότι ποτέ άλλοτε στη Μαγνησία δεν δόθηκαν τόσο γενναίες αποζημιώσεις στους αγρότες της Μαγνησίας. 

Τι γίνεται όμως στην πραγματικότητα; Ο αγροτικός κόσμος συνήλθε από τις καταστροφές; έλαβε αποζημιώσεις; αποκαταστάθηκαν οι ζημιές; Μπήκε πάλι σε ρυθμούς παραγωγής; Μιλήσαμε με δύο κατά κύριο επάγγελμα αγρότες από την περιοχή του Αλμυρού και την περιοχή της Ζαγοράς και μας είπαν πώς έχουν τα πράγματα σήμερα, έναν χρόνο μετά. 

«Δεν υπάρχει αγρότης

που να έμεινε με 

σταυρωμένα τα χέρια»

Η Χριστίνα Κούργια είναι κατ’ επάγγελμα αγρότισσα. Ήταν κι αυτή μια από τους πολλούς που είδε τους κόπους της και τους αγώνες μιας ζωής να καταστρέφονται σε μια μέρα. 

Κυρία Κούργια, πείτε μας πώς είναι τα πράγματα σήμερα στην περιοχή του Αλμυρού; 

Στη δική μου περίπτωση στην περιοχή που βρίσκονται τα δικά μου χωράφια έγινε άμεση αποκατάσταση στην πρόσβαση, καθώς είχε χαλάσει ο δρόμος και τον έστρωσαν από την αρχή και με χαλίκι. Σε άλλες περιοχές έχω ακούσει ότι δεν έχουν γίνει ακόμα αποκαταστάσεις κυρίως λόγω πρόσβασης. Δηλαδή όσο πιο δύσκολη ήταν η πρόσβαση σε κάποιο μέρος που έπαθε ζημιά από τις περσινές πλημύρες τόσο πιο πολύ άργησε και η αποκατάσταση. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετώπισε η περιοχή μας ήταν και η γέφυρα του Ξηριά που κατέρρευσε. Αυτή τη στιγμή που μιλάμε έχει αποκατασταθεί προσωρινά το ένα ρεύμα και από όσο γνωρίζω έχουν φύγει τα συνεργεία και έχουν σταματήσει τα έργα. Φέτος ταλαιπωρήθηκε πολύ ο κόσμος με την γέφυρα. Ευτυχώς ήταν άνυδρος ο χειμώνας και ο κόσμος περνούσε με τα αυτοκίνητά του μέσα από το ξηρό ποτάμι. Όμως όσοι είχαν καινούργια αυτοκίνητα ή πολύ χαμηλά αναγκάζονταν να κάνουν τον κύκλο για να περάσουν απέναντι και αυτό μεταφραζόταν σε παραπάνω χρόνο αλλά και χρήμα. Μάλιστα στην περιοχή αυτή υπάρχουν και κάποια εργοστάσια με πολλούς εργαζομένους που αναγκάζονταν για μεγάλο διάστημα να κάνουν όλο αυτό τον κύκλο, όπως βέβαια και όλοι οι υπόλοιποι που πήγαιναν στα χωριά τους μετά τον Αλμυρό. Γενικά η γέφυρα του Ξηριά ήταν μια μεγάλη καταστροφή για την περιοχή μας και αποκατάσταση δεν υπάρχει ακόμη και δεν γνωρίζει κανείς πότε θα υπάρξει. Έχει γίνει μια προσωρινή λύση. Πρέπει να δοθεί άμεση προτεραιότητα σ’ αυτό το έργο, καθώς είναι κομβικής σημασίας για τον τόπο μας. 

Οι αγρότες έλαβαν αποζημιώσεις μέσω της Αρωγής σύμφωνα με τις ζημιές που υπέστησαν;

Στην περίπτωση των χρημάτων που δόθηκαν από την Αρωγή από όσα μπορώ να γνωρίζω, καθώς όλα συζητιούνται οι περισσότεροι έχουν πάρει χρήματα. Ελάχιστοι είναι αυτοί που δεν πήραν. Όσοι ήταν επαγγελματίες αγρότες και είχαν κάνει κανονικά τη δήλωσή τους και τα χαρτιά τους πήραν χρήματα. Δεν έχει γίνει ακόμη η τελική εκκαθάριση όμως όλοι έλαβαν αποζημιώσεις ανάλογα με τις ζημιές που υπέστησαν. Με τα χρήματα αυτά ο περισσότερος κόσμος αποκατέστησε τις ζημιές που έπαθε από τις πλημμύρες. Κάποιοι τα έκαναν από μόνοι τους δηλαδή με δικά τους χέρια και μέσα και κάποιοι με ξένα μηχανήματα. Γενικά ο αγροτικός κόσμος προχώρησε σε αποκατάσταση ζημιών. Δεν υπάρχει αγρότης που έμεινε με σταυρωμένα τα χέρια περιμένοντας την αποζημίωση και μετά να ξεκινήσει. Όλοι ξεκίνησαν να αποκαθιστούν τις ζημιές, καθώς έπρεπε να προλάβουν τη νέα καλλιεργητική περίοδο. Υπάρχουν και κάποια σημεία πιο απομακρυσμένα με μεγαλύτερες ζημιές που οι αγρότες δεν μπόρεσαν να τα αποκαταστήσουν. Είναι όμως λίγες περιπτώσεις. Γενικά γύρω από τον Αλμυρό τα πράγματα είναι υποφερτά. Βέβαια τα προβλήματα είναι οφθαλμοφανή κι αν έρθει κάποιος ξένος στην περιοχή μας χωρίς να γνωρίζει τίποτα για τις πλημμύρες καταλαβαίνει ότι κάτι έχει γίνει εδώ πέρα. 

Οι αγρότες στράφηκαν 

στις ξηρικές καλλιέργειες 

Τα είδη των καλλιεργειών παραμένουν τα ίδια; 

Φέτος μειώθηκαν πάρα πολύ οι ποτιστικές καλλιέργειες. Αυτό συνέβη κυρίως επειδή ο Daniel και ο Elias έγιναν τον Σεπτέμβριο πολλοί δεν προλάβαιναν να αποκαταστήσουν πλήρως τα χωράφια τους, οπότε προχώρησαν στην καλλιέργεια ξηρικών καλλιεργειών που είναι πιο εύκολες και λιγότερο δαπανηρές. Στάρια, βίκο, κριθάρι. Αυτό έγινε και λόγου κόστους, και γιατί φέτος δεν έβρεξε καθόλου και γιατί αρκετές πομώνες υπέστησαν καταστροφές οπότε δεν μπορούσαν να ποτίσουν. Γνωρίζω περίπτωση παραγωγού της περιοχής μου που όλα τα χρόνια έβαζε 200 στρ., καλαμπόκι και φέτος λόγω αυτής της καταστροφής έβαλε μόνο 50 στρ. Ρεύμα, πετρέλαιο, αγροτικά εφόδια που έχουν ακριβύνει, λιπάσματα, φυτοφάρμακα, σπόροι, χαμηλή τιμή πώλησης προϊόντων, έπειτα από πού μεγάλη καταστροφή όλα αυτά οδήγησαν στο να κάνει ο παραγωγός όσο λιγότερη δουλειά και όσο λιγότερα μεροκάματα γίνεται. Όταν το καλαμπόκι πουλιέται μόλις στα 20 λεπτά ο λογαριασμός δεν βγαίνει. Οι ξηρικές καλλιέργειες είναι πολύ πιο εύκολες και λιγότερο δαπανηρές οπότε τουλάχιστον για την φετινή χρονιά πολλοί ήταν οι παραγωγοί της περιοχής μας που καλλιεργούν ξηρικά. Άλλος λόγος που καλλιεργούν φέτος ξηρικά ειδικά προς την Ευξεινούπολη και τις πιο πάνω περιοχές είναι το νερό που δεν υπάρχει. Ο υδροφόρος ορίζοντας έχει χαμηλώσει κι άλλο. Από τις διπλές πλημμύρες του περσινού Σεπτέμβρη φτάσαμε στην πλήρη ανομβρία. 

Καταστράφηκαν πεζούλες,

αγροτικές αποθήκες, 

γεωργικά εργαλεία 

Ο Νίκος Βλάχος κατ’ επάγγελμα αγρότης από την περιοχή της Ζαγοράς και χρόνια μηλο-καλλιεργητής αναφέρθηκε τόσο στις πληγές που άφησε στην περιοχή του ο Daniel, όσο και στις αποζημιώσεις και αποκαταστάσεις. 

Πώς είναι τα πράγματα στην περιοχή σας έναν χρόνο μετά τις πλημμύρες; 

«Η περιοχή του Δήμου Ζαγοράς-Μουρεσίου έπαθε ίσως τη μεγαλύτερη ζημιά από όλους τους Δήμους της Μαγνησίας. Πολλοί αγρότες έχασαν ολόκληρα κτήματα μαζί με τα δέντρα και τις πεζούλες. Επίσης η ζημιά στο οδικό δίκτυο ήταν μεγάλη και δεν έχει αποκατασταθεί ακόμη» τόνισε ο ίδιος και πρόσθεσε «Οι αγρότες πήραν χρήματα από την αρωγή άλλος 2.000€ άλλος 7.000€ ανάλογα με την δήλωση ζημιάς που είχαν υποβάλει. Γενικά υπήρχε μια σύγχυση με τις δηλώσεις καθώς πολλοί δεν δήλωσαν όλες τις ζημιές που είχαν γιατί υπήρχαν κτήματα χωρίς πρόσβαση κι έτσι δεν ήξεραν το μέγεθος της ζημιάς. Άλλοι που είχαν πιο λίγες ζημιές δεν θέλησαν να μπουν σε αυτή την γραφειοκρατική διαδικασία και δεν έκαναν δηλώσεις. Άλλοι πάλι παρόλο που είχαν υποστεί μεγάλη καταστροφή τους φόβισαν ότι αν δηλώσουν πολλές ζημιές και ζητήσουν μεγάλα ποσά δεν θα τα πάρουν και εάν τα πάρουν θα τους ζητηθεί να επιστρέψουν και μάλιστα έντοκα. Έτσι οι περισσότεροι δηλώσαμε τα ελάχιστα που μπορούσαμε έτσι ώστε να πάρουμε κάτι, αλλά βέβαια να πάρουν και όλοι οι υπόλοιποι. Προκαταβολές από όσο μπορώ να γνωρίζω πήραν όλοι, εκκρεμεί όμως η τελική εκκαθάριση. Περιμένουμε αυτά τα χρήματα ώστε να μπορέσουμε να αποκαταστήσουμε πλήρως τα κτήματα μας, τις πεζούλες, αγροτικές αποθήκες, γεωργικά εργαλεία που καταστράφηκαν και τα δέντρα που χάθηκαν.

Σε ό,τι αφορά την αποκατάσταση περίπου το 60% από όσους πήραν χρήματα ξεκίνησε την αποκατάσταση. Οι υπόλοιποι περιμένουν να πάρουν όλα τα χρήματα καθώς η δαπάνες που καλούνται να καλύψουν είναι πολύ μεγάλες. Το κόστος για να ξαναφτιάξεις μια πεζούλα που έπεσε είναι πολύ μεγάλη και πολλοί ανήκουν σε αυτές τις περιπτώσεις. Πρέπει να πούμε εδώ ότι υπάρχουν και κτήματα περίπου 5%-10% που χάθηκαν εντελώς ή βούλιαξαν ή έχουν πολύ μεγάλη ζημιά που είναι ασύμφορη η αποκατάσταση τους και οι αγρότες τα παράτησαν. Γενικά όμως οι περισσότεροι παλεύουν να αποκαταστήσουν την περιουσία τους άλλος με τα τσαπιά δηλαδή με τα χέρια και άλλος με μικρά μηχανήματα και τσαπάκια». 

Τα προβλήματα του 

οδικού δικτύου 

Στο ερώτημα σε ποια κατάσταση βρίσκεται το οδικό δίκτυο δεδομένου ότι σε λίγο καιρό ξεκινά η συγκομιδή των μήλων, απάντησε πως «Αποτελεί τεράστιο θέμα για την περιοχή μας οι δρόμοι που χάλασαν και βέβαια δεν υπάρχει αποκατάσταση. Στο «Γαλανόρεμα» στην είσοδο της Ζαγοράς έγιναν τεράστιες καταστροφές και μόλις και μετά βίας χωράει ένα αυτοκίνητο να περάσει από αυτή τη γέφυρα έναν χρόνο μετά. Χτες ήρθαν πάλι μηχανικοί και κοιτούσαν να δουν πώς θα προχωρήσει η αποκατάσταση. Άκουσα ότι σκέπτονται να βάλουν κοιλοδοκούς. Το ίδιο πρόβλημα έχει και ο δρόμος προς το Πουρί που εξυπηρετείται πρόχειρα από μια γέφυρα του στρατού. Ανάλογες ζημιές που παραμένουν μέχρι σήμερα υπάρχουν και στον δρόμο Μακρυράχης-Ανηλίου που η αποκατάσταση δεν έχει γίνει ακόμη και ο κόσμος τρέμει για μια νέα πλημμύρα. Γενικά έχουν δοθεί κάποιες προσωρινές λύσεις έτσι ώστε να μην σταματήσει εντελώς το οδικό κύκλωμα. Σε όλα αυτά πρέπει να προσθέσουμε και τα ψυγεία του Συνεταιρισμού, καθώς η μόνη διέξοδος για την παραγωγή μας και την πώλησή τους είναι το οδικό δίκτυο. Πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην πλήρη αποκατάσταση του ώστε κι εμείς αλλά και τα προϊόντα μας να μεταφέρονται με ασφάλεια.