Του Νίκου Κανελλή
Δημοτικού Συμβούλου
Τη Δευτέρα 7 Σεπτεμβρίου η Δημοτική Αρχή συγκαλεί την 1η συνεδρίαση της Δημοτικής Επιτροπής Διαβούλευσης με θέμα την κατάρτιση Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης (ΤΣΔ) των Απορριμμάτων. Το χρονικό περιθώριο για την κατάθεση ΤΣΔ που έθεσε η Περιφέρεια Θεσσαλίας λήγει στις 15 Σεπτεμβρίου.
Είναι σαφές ότι μέσα σε αυτά τα πολύ στενά χρονικά πλαίσια (για τα οποία ευθύνεται τόσο η Περιφέρεια όσο και η Δημοτική Αρχή Βόλου η οποία αρνήθηκε να ξεκινήσει τη διαβούλευση εδώ και μήνες όπως ζητήσαμε επανειλημμένα) υπάρχει σοβαρότατος κίνδυνος η λεγόμενη «δημόσια διαβούλευση» να γίνει προσχηματικά ίσα, ίσα για να επικυρώσει προειλημμένες αποφάσεις για ένα θέμα κρίσιμης σημασίας που αφορά τη δημόσια υγεία, τα οικονομικά του Δήμου Βόλου και τα οικονομικά των πολιτών (δημοτικά τέλη).
Είναι λοιπόν απαραίτητο οι κοινωνικοί φορείς και οι πολίτες του Δήμου Βόλου να ενημερωθούν όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένα για το ζήτημα. Είναι επίσης σαφές ότι πρέπει να υπάρξουν επιστημονικά τεκμηριωμένες τοποθετήσεις και όχι αοριστολογίες που υποκρύπτουν ύποπτες και άκρως επικίνδυνες επιλογές ιδιωτικοποίησης της διαχείρισης των απορριμμάτων και καύσης.
Τέλος είναι απολύτως σαφές ότι τον πρώτο και τελευταίο λόγο πρέπει να τον έχουν οι ίδιοι οι δημότες του Βόλου, που εδώ και χρόνια πληρώνουν βαρύ τίμημα λόγω της μεγάλης ρύπανσης στην περιοχή μας. Καμία απόφαση δεν πρέπει να εφαρμοστεί ερήμην και εναντίον της πλατιάς κοινωνικής πλειοψηφίας της πόλης και των χωριών του Δήμου μας.
Θεωρούμε ότι το ΤΣΔ πρέπει να τεθεί στην κρίση όλων των Δημοτών και να υιοθετηθεί ή απορριφθεί μέσα από ένα δημοψήφισμα.
Για αυτούς τους λόγους καλούμε τους κοινωνικούς φορείς αλλά και κάθε ενεργό πολίτη της πόλης να παρευρεθεί τη Δευτέρα στις 13:00 στο Δημαρχείου του Βόλου για να πάρει μέρος στην πρώτη συνεδρίαση της επιτροπής διαβούλευσης.
Οι θέσεις των Δρόμων Συνεργασίας, Ανατροπής και Αλληλεγγύης
για τη διαχείριση των απορριμμάτων
Σήμερα υπάρχει ολοκληρωμένη εναλλακτική πρόταση για τη διαχείριση των απορριμμάτων προς όφελος της κοινωνίας. Η πρόταση αυτή, επιστημονικά τεκμηριωμένη και κατατεθειμένη από πολλούς φορείς πανελλαδικά όπως η «Πρωτοβουλία Συνεννόησης για τη Διαχείριση των Απορριμμάτων», περιλαμβάνει επιγραμματικά τους παρακάτω βασικούς άξονες:
- Δραστική μείωση του όγκου των απορριμμάτων που οδηγούνται στους ΧΥΤΑ οι οποίοι μολύνουν το έδαφος, το υπέδαφος και τον υδροφόρο ορίζοντα με τοξικά στραγγίσματα, βαρέα μέταλλα κλπ
- Αυτό απαιτεί πρώτον παρεμβάσεις στην ίδια την παραγωγική – οικονομική δραστηριότητα που σήμερα παράγει αλόγιστα απορρίμματα σαν συνέπεια των ίδιων των παράλογων κανόνων της ελεύθερης αγοράς (ανταγωνισμός, αναρχία στην παραγωγή κοκ).
- Με δεδομένη τη σημερινή κατάσταση, απαιτείται άμεση η εφαρμογή μεθόδων για διαλογή των απορριμμάτων στη πηγή (σε επίπεδο νοικοκυριών, επιχειρήσεων κοκ) σε 4 βασικές κατηγορίες: 1) χαρτί 2) πλαστικά – μέταλλα – γυαλί 3) ζυμώσιμα – οργανικά υλικά (υλικά φυτικής ή ζωικής προέλευσης, από κήπους, υπολείμματα τροφών κοκ ) και 4) υπόλοιπα. Η διαλογή στην πηγή έχει πολύ μεγάλη σημασία καθώς το 40-60% των σκουπιδιών είναι ανακυκλώσιμο, το 40-60% ζυμώσιμο και μόλις το 10% είναι υπολείμματα και αδρανή υλικά.
- Απαιτούνται επίσης ειδικοί κάδοι ανακύκλωσης για επικίνδυνα υλικά (μπαταρίες, φάρμακα, λάμπες φθορίου κα), ηλεκτρικές – ηλεκτρονικές συσκευές, έπιπλα καθώς και «πράσινα σημεία» για συγκέντρωση υπολειμμάτων πρασίνου (κλαδέματα κλπ).
- Αύξηση του ποσοστού της ανακύκλωσης που σήμερα παραμένει σε χαμηλά επίπεδα (στο Δήμο Βόλου είναι γύρω στο 10%) παρά το ότι μεγάλο μέρος της κοινωνίας έχει αποκτήσει «συνείδηση» πάνω στο θέμα. Αυτό απαιτεί καμπάνια ουσιαστικής ενημέρωσης.
- Σήμερα η ανακύκλωση βρίσκεται στα χέρια ιδιωτών επιχειρηματιών (Ελληνική Εταιρία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης, Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ) και η υπογεγραμμένη σύμβαση με το Δήμο Βόλου είναι σκανδαλωδώς προς το συμφέρον του ιδιώτη και εις βάρος του Δήμου. Η ιδιωτικοποίηση της ανακύκλωσης έχει σαν συνέπεια να γίνονται μεγάλες περιβαλλοντικές καταστροφές όπως ήταν η πυρκαγιά στο ιδιωτικό Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών στον Ασπρόπυργο τον Ιούνιο που απελευθέρωσε τεράστιες ποσότητες τοξικών αερίων στην Αττική. Για αυτό απαιτείται το πέρασμα των ΚΔΑΥ στα χέρια του Δήμου και του Δημοσίου.
- Σε επίπεδο Δήμου Βόλου και σε συνεργασία με την Περιφέρεια Θεσσαλίας και άλλους Δήμους, χρειάζεται να δημιουργηθούν μικρές εγκαταστάσεις ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων, υπό δημόσια – δημοτική ιδιοκτησία και κάτω από τον έλεγχο της κοινωνίας και των εργαζομένων.
- Μικρές αποκεντρωμένες εγκαταστάσεις σημαίνει μικρότερη συμπίεση των αστικών απορριμμάτων και έτσι μεγαλύτερη δυνατότητα διαχωρισμού τους και ασφαλούς διαχείρισης στη συνέχεια.
- Σε αυτές τις εγκαταστάσεις θα συγκεντρώνονται τα ανακυκλώσιμα υλικά (πλαστικά, μέταλλα, γυαλί κοκ) και θα οδηγούνται απευθείας στην ανακύκλωση ώστε να επαναχρησιμοποιούνται. Το όφελος από την πώληση των ανακυκλώσιμων υλικών πρέπει να πηγαίνει στο Δήμο και τους δημότες (μέσα από τη μείωση των δημοτικών τελών) και όχι στην τσέπη ιδιωτικών συμφερόντων.
- Τα σύμμεικτα απορρίμματα (σκουπίδια δηλαδή που δεν έχει προηγηθεί διαχωρισμός) θα οδηγούνται σε ταινιόδρομους όπου εργαζόμενοι θα αφαιρούν τα ανακυκλώσιμα υλικά και θα τα προσθέτουν στις αντίστοιχες κατηγορίες που περιγράφηκαν παραπάνω.
- Το ζυμώσιμο τμήμα των απορριμμάτων (είναι περίπου το 50% του συνόλου)πρέπει να οδηγείται σε διαδικασία αερόβιας κομποστοποίησης (παραγωγή λιπάσματος) να αφαιρούνται τα αδρανή υλικά (π.χ. μπάζα από επισκευές) με κοσκίνισμα και τέλος να αξιοποιείται το κομπόστ σαν υψηλής ποιότητας εδαφοβελτιωτικό υλικό.
- Τααδρανή που προκύπτουν αξιοποιούνται στην οδοποιία ή σε αποκαταστάσεις τοπίου (π.χ. αποκατάσταση λατομείων).
- Η παραπάνω ολοκληρωμένη διαχείριση, όπως είπαμε και παραπάνω, να γίνει από δημόσιο – δημοτικό φορέα και υπό τον έλεγχο της τοπικής κοινωνίας και των εργαζομένων ώστε να διασφαλίζεται η διαφανής λειτουργία και για να αποτραπούν φαινόμενα κακοδιαχείρισης.
- Λέμε:
- Όχι στην ιδιωτικοποίηση – εκχώρηση της διαχείρισης των απορριμμάτων σε επιχειρηματικά συμφέροντα με οποιαδήποτε μορφή (ΣΔΙΤ κοκ).
- Απόρριψη κάθε λογική καύσης των απορριμμάτων είτε παρουσιάζεται σαν καύση «βιομάζας» είτε σαν καύση «υπολειμμάτων» είτε σαν καύση απορριμμάτων σε μορφή «pellet» γιατί η καύση αποτελεί κίνδυνο – θάνατο για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία ενώ είναι πιο ακριβή από την ολοκληρωμένη – εναλλακτική δημόσια – δημοτική διαχείριση.
- Είναι επίσης απαραίτητη η άμεση πρόσληψη μόνιμου προσωπικού στη Διεύθυνση Καθαριότητα και Ανακύκλωσης του Δήμου Βόλου, με πλήρη ασφαλιστικά- εργασιακά δικαιώματα και αξιοπρεπείς αποδοχές, για να καλυφθούν οι κενές θέσεις να βελτιωθεί άμεσα η καθαριότητα της πόλης και στη συνέχεια όσοι χρειάζονται για να υλοποιηθεί το πρόγραμμα ολοκληρωμένης εναλλακτικής διαχείρισης.
- Άμεση αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης προς το Δήμο με στόχο καταρχήν την ανανέωση, τη βελτίωση και τη σωστή συντήρηση του στόλου των απορριμματοφόρων και των άλλων μέσων της «ΔΚΑ» και την υλοποίηση του προγράμματος ολοκληρωμένης εναλλακτικής διαχείρισης.
Η τοπική κοινωνία μπορεί να έχει σημαντικό όφελος από την εφαρμογή της παραπάνω ολοκληρωμένης μεθόδου εναλλακτικής διαχείρισης:
- προστατεύεται το περιβάλλον, ο υδροφόρος ορίζοντας και η υγείας μας
- ανοίγουν νέες θέσεις εργασίας καθώς οι εγκαταστάσεις διαχείρισης απαιτούν χέρια
- παράγονται εξαιρετικής ποιότητας χρήσιμα προϊόντα (π.χ. εδαφοβελτιωτικό υλικό κ.α.)
- αυτά τα προϊόντα μπορούν να αξιοποιηθούν από τους κατοίκους της περιοχής ή να πωληθούν, έτσι ώστε τα έσοδα του Δήμου να αυξηθούν και τα δημοτικά τέλη να μειωθούν