Ελλάδα

Αλλάζει όψη το Μάτι: Κατεδαφίζονται 141 κατοικίες – Πώς θα αποζημιωθούν οι ιδιοκτήτες

Την κατεδάφιση 141 κτισμάτων με χρήση κύριας ή παραθεριστικής κατοικίας θα απαιτήσει η πολεοδόμηση στο Μάτι προκειμένου να δημιουργηθούν νέες δίοδοι προς την παραλία, χώροι περιπάτου και προχωρεί η οριοθέτηση των ρεμάτων με στόχο να μην επαναληφθεί η τραγωδία του Ιουλίου του 2018 και να θωρακιστεί η ευρύτερη περιοχή από τις πλημμύρες. Οι παρεμβάσεις αυτές περιλαμβάνονται στο Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο για το Μάτι, το οποίο παρουσιάστηκε σήμερα από την ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και τον πρόεδρο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), Γιώργο Στασινό.

Στόχος του υπουργειου ήταν να προχωρήσει στις βασικές αλλαγές με το μικρότερο κοινωνικό κόστος. Ως εκ τούτου επελέγη η μέθοδος των περισσότερων τεχνικών έργων ώστε να διασωθούν περισσότερες κατοικίες. Οπως ειπώθηκε μάλιστα με έργα προυπολογισμού 4-5 εκατομμυρίων ευρώ, θα μπορέσουν να διασωθούν 200 κατοικίες, καθώς χωρίς αυτά το σύνολο των προς κατεδάφιση κτιρίων θα έφτανε τα 338. Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, ότι οι μελετητές δε γνώριζαν ονομστικά τις ιδιοκτησίες.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός πως σύμφωνα με τις αυτοψίες περίπου το 40% των προς κατεδάφιση κτισμάτων, είχαν ανακατασκευαστεί στο διάστημα που ακολούθησε μετά την φωτιά, χωρς ωστόσο να είναι ξεκάθαρο πόσα απ΄αυτά είναι νόμιμα και οι εργασίες προχώρησαν με άδεια ανακατασκευής και πόσα αυθαίρετα. Σε κάθε περίπτωση οι ιδιοκτήτες των κτιρίων που θα κατεδαφιστούν θα αποζημιωθούν, βάσει των προβέψεων της ισχύοσας νομοθεσίας περί παλλοτριώσεων, η οποία βεβαίως δεν περιλαμβάνει τις περιπτώσεις αυθαιρέτων. Ωστόσο εάν ορισμένα από αυτά είχαν τακτοποιηθεί με τους σχετικούς νόμους, οι ιδιοκτήτες τους θα αποζημιωθούν κανονικά, όπως διευκρινίστηκε.

Το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο εκπονήθηκε υπό την επίβλεψη του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, σύμφωνα με τις προβλέψεις του νόμου και με τη συμμετοχή μιας σειράς μεγάλων τεχνικών γραφείων. «Το σχέδιο που σήμερα παρουσιάζουμε θα δώσει νέα ζωή στο Μάτι» επεσήμανε ο υπουργός Περιβάλλοντος, Κωστής Χατζηδάκης προσθέτοντας πως «ούτε ισοπεδώνουμε το Μάτι, το Κόκκινο Λιμανάκι, τον Προβάλινθο, την Αμπελούπολη, αλλά ούτε και ανεχόμαστε μία σειρά από απαράδεκτες καταστάσεις οι οποίες συνέτειναν στο να πάρει η καταστροφή που ζήσαμε πριν από δύο χρόνια τις διαστάσεις που τελικά πήρε. Στο Μάτι θα μπει μια τάξη» κατέληξε.

Επιπλέον η ανασυγκροτηση της περιοχής θα αποτελέσει «πιλότο» και για άλλες περιοχές της χώρας, οι οποίες παρουσιάζουν αντίστοιχα προβλήματα ή υψηλή συγκέντρωση αυθαιρέτων. Ο κ. Χατζηδάκης, πάντως, διευκρίνισε ότι αυτή η πρόταση δεν είναι τελεσίδικη, καθώς θα ακολουθήσει διαβούλευση: «Πρέπει να γίνουν αυτα που πρέπει ώστε να γίνει το Μάτι βώσιμο χωρίς υπερβολές. Με παραλιακό πεζόδρομο και διόδους που ανοίγονται και είναι πάρα πολλές, με κατεδαφίσεις σε πολλά και διαφορετικά σημεία για λόγους ασφαλείας δημιουργείται μία μία καινούρια εικόνα. Θα υπάρχουν δρόμοι, δίοδοι προς τη θάλασα, θα φύγουν όλα τα κτίρια που δημιουργούν κινύνους για την επανάληψη φαινομένων σαν αυτό που ζησαμε και την αποτροπή των πλημμυρικών κινδύνων» υπογράμμισε. Προσέθεσε, βέβαια πως ο ίδιος δεν έχει καμία αμφιβολία ότι πολλοί από τους κατοίκους κυρίως των προς κτεδάφιση ακινήτων ιδικτητών, δε θα είναι χαρούμενοι. «Κανείς δε θα ήταν στη θέση τους αλλά εμείς είμαστε υπόλογοι απέναντι στο κοινωνικό σύνολο και δεσμευτήκαμε ότι θα δημιοργηθεί μία καινούρια βιώσιμη κατασταση στο Ματι».

Η συζήτηση με την τοπική κοινωνία, πάντως, δεν έχει τελειώσει, καθώς σύμφωνα με τον υπουργό, μεθαύριο θα πραγματοποιηθεί συναντηση με τον Περιφερειαρχη, τους δημαρχους και τους κατοικους των περιοχών αυτών και θα γίνει περαιτέρω συζήτηση. Από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός επεσήμανε επίσης ότι «συζητήσαμε και δεν αποκλείσαμε τους κατοίκους, βάζοντας τα προβλήματα τους κάτω από επιστημονική και τεχνική επεξεργασία. Όλοι οι τοπικοί φορείς ενεπλάκησαν στον διάλογο, στη φάση του σχεδιασμού, όχι στη διαβούλευση όταν τελειώσει η μελέτη. Και εμπλέξαμε και ακαδημαϊκά ιδρύματα, κυρίως το ΕΜΠ».

Οι προβλέψεις του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου
Με το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο οργανώνεται χωρικά μια περιοχή περίπου 8.000 στρεμμάτων, από τα οποία τα 2.600 πολεοδομούνται για πρώτη φορά. Οι περιοχές που προστατεύονται με τη δασική νομοθεσία ή άλλες διατάξεις, φθάνουν τα περίπου, 4.250 στρέμματα. Το υπόλοιπο της συνολικής έκτασης περιλαμβάνει τις ήδη εντός σχεδίου περιοχές που αναπλάθονται (6%), αιγιαλό και παραλία (2%), κατασκηνώσεις (2%), και διάφορες άλλες περιπτώσεις (4%).

Ειδικότερα, στα περίπου 2.600 στρέμματα που πολεοδομούνται, θα οικοδομηθούν 710 στρ., 1.060 στρ. θα είναι ιδιωτικοί χώροι πρασίνου (ακάλυπτοι), και 830 στρ. αποτελούν την εισφορά σε γη, αυξάνοντας τους κοινόχρηστους και κοινωφελείς χώρους στην περιοχή. Το ΕΠΣ αποβλέπει στην ανασυγκρότηση και ανάταξη του ανθρωπογενούς και φυσικού περιβάλλοντος, με τη δημιουργία μιας περιοχής βιώσιμης οικιστικά και περιβαλλοντικά, εξοπλισμένης με επαρκείς υποδομές, και ανθεκτικής έναντι μελλοντικών κινδύνων.

Μια παράλληλη επιδίωξη ήταν η ελαχιστοποίηση των κατεδαφίσεων κτισμάτων και βοηθητικών εγκαταστάσεων που είναι αναγκαίες για την εφαρμογή ενός πολεοδομικού σχεδίου που θα διαθέτει τα προηγούμενα χαρακτηριστικά. Τα κτίσματα που εμπίπτουν σε ζώνες απομάκρυνσης είναι 141 με χρήσεις Α ή Β κατοικίας, εστίασης και τουρισμού, ενώ σε 339 ιδιοκτησίες κατεδαφίζονται μαντρότοιχοι.

Σημαντικές παρεμβάσεις θα γίνουν και στο οδικό δίκτυο, καθώς η περιοχή θα χαρακτηριστεί ως ήπιας κυκλοφορίας με προτεινόμενο όριο ταχύτητας τα 30 χιλιόμετρα την ώρα. Θα δημουργηθεί ένα δίκτυο συλλεκτηρίων οδών που θα διοχετεύει την τοπική κυκλοφορία στους βασικούς οδικούς άξονες (λ. Μαραθώνος και Λ. Φλέμινγκ). Θα γίνουν μονοδρομήσεις και θα διανοιχθούν νέα οδικά τμήματα τόσο στην κατεύθυνση Βορρά-Νότου όσο και Ανατολής-Δύσης κυρίως εντός των περιοχών Μάτι, Αμπελούπολη και αγία Μαρίνα ώστε να μην υπάρχουν αδιέξοδα στο οδικό δίκτυο. Επίσης θα δημιουργηθεί εκτεταμένο δίκτυο ποδηλάτου.

Αναφορικά με τις ήπιες μορφές μετακίνησης, προκρίνεται η κατασκευή πεζοδρομίων ελάχιστου πλάτους 2,25 μ΄τρων ή 1,5 χωρίςδικό εξοπλισμό, η χωροθέτηση διαβάσεων πεζών σε δρόμους όπως η δημοκρατίας και η Ποσειδώνος, η δημιουργία πεζοδρόμων αλλά και η δημιουργία Παραλιακού Περιπάτου και κατάλληλα χωροθετημένων προσβάσεων, εγκάρσια ανα δύο ιδιοκτησίες σε ολο το μήκος της παράκτιας ζωνης. Συγκεκριμένα ο περίπατος θα δημιουργηθεί στο «φρύδι» της ακτογραμμής από τον Αγιο Ανδρέα έως το Κόκκινο Λιμανάκι. Το συνολικό του μήκος θα είναι 3,6 χιλιόμετρα και το πλάτος του 3,5 μέτρα.

«Με την πολεοδόμηση σε μεγάλο τμήμα της περιοχής αποκτούνται δικαιώματα δόμησης και από αυτούς που μέχρι σήμερα δεν μπορούσαν να κτίσουν νόμιμα και δεν επέλεξαν να το κάνουν. Τακτοποιείται ένα μεγάλο τμήμα ιδιοκτησιών με καθεστώς ασαφές ή θεωρούμενο από διάφορες πλευρές ως δασικό, με την αναγνώριση των παλαιών διανομών» επεσήμανε ο γενικός γραμματέας του υπουργείου, Ευθύμιος Μπακογιάννης. Σε όλη την περιοχή, πολεοδομούμενη ή μη, δημιουργείται ένα δίκτυο βιώσιμης κινητικότητας-οχημάτων (ιδιωτικών και άλλων όπως πχ. τα πυροσβεστικά ή τα νοσοκομειακά), ποδηλάτων και πεζών, με βελτιωμένα γεωμετρικά χαρακτηριστικά, που επιτρέπει και την ασφαλή εκκένωση της περιοχής σε περίπτωση ανάγκης.

Επιπλέον διανοίγονται και τα οκτώό ρέματα και υλοποιείται σύγχρονος αντιπλημμυρικός σχεδιασμός. Θα δημουργηθεί ένας μεγάλος δημόσιος περίπατος κατά μήκος της ακτής, χωρίς εμπόδια, με ελεύθερο πλάτος 35 μ. αλλά και «Τόπος Μνήμης» για τα 102 θύματα της φωτιάς, «Αρχιτεκτονικός Περίπατος Μνήμης», και Κέντρο Εκπαίδευσης-Ευαισθητοποίησης για την Προστασία από Φυσικές Καταστροφές, ενώ αναμένεται ότι θα ανέβουν οι αξίες γης των ιδιοκτησιών σε όλη την περιοχή. Η εκπόνηση του Ρυμοτομικού Σχεδίου Εφαρμογής (ΡΣΕ) στις προς πολεοδόμηση περιοχές που καθορίζει το ΕΠΣ θα αρχίσει εντός του καλοκαιριού, ενώ εκτιμάται ότι το σύνολο των παρεμβάσεων θα έχει ολοκληρωθεί σε βάθος τετραετίας.

Συνοπτικά το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο θα περιλαμβάνει:

– Σχετικά με το φυσικό περιβάλλον:

  • προώθηση αντιπυρικής–αντιπλημμυρικής προστασίας για ανθεκτικότητα,
  • αντιμετώπιση δευτερογενών επιπτώσεων των κατολισθήσεων και προστασία από διάβρωση στο παράκτιο μέτωπο,
  • αποκατάσταση του ιδιαίτερου χαρακτήρα της περιοχής που ήταν δενδρώδης–θαμνώδης βλάστηση.

– Σχετικά με τις χρήσεις γης–σύνδεση οικιστικών περιοχών και ελεύθερων χώρων:

  • Ρύθμιση χρήσεων σύμφωνα με το χαρακτήρα της περιοχής παραθερισμού- κατοικίας- τουρισμού- αναψυχής και την εξασφάλιση αναγκαίας κοινωνικής υποδομής,
  • Έμφαση στο ρέμα Παππά ως σημαντικό φυσικό περιβαλλοντικό στοιχείο κ στοιχείο σύνδεσης στο Μάτι και στο Κόκκινο Λιμανάκι.

– Σχετικά με το οδικό δίκτυο και την κυκλοφορία με έμφαση στη βιώσιμη κινητικότητα:

  • Ιεράρχηση του Οδικού Δικτύου και ορθολογική αναδιάρθρωσή του,
  • Προγραμματισμός αναγκαίας κυκλοφοριακής υποδομής και ρύθμιση της κυκλοφορίας οχημάτων,
  • Δημιουργία δικτύου κίνησης πεζών και ποδηλάτων μέσω της σύνδεσης περιοχών κατοικίας με πόλους έλξης, ελεύθερους χώρους πρασίνου, Πεντέλη, Θαλάσσιο μέτωπο κλπ.

– Σχετικά με το θαλάσσιο μέτωπο

  • Διεύρυνση και ενίσχυση του κοινόχρηστου-δημοσίου χαρακτήρα παραλιακής ζώνης.
  • Αποσυμφόρηση από εκτεταμένες–εντατικές ή και αποκλειστικές δραστηριότητες και εκμεταλλεύσεις και απομάκρυνση ασυμβίβαστων χρήσεων και δραστηριοτήτων.
  • Αύξηση προσπελασιμότητας με διευκόλυνση πρόσβασης πεζών ποδηλάτων σε όλο το μήκος της Παρ. Ζώνης με κάθετους πεζόδρομους ικανού πλάτους σύνδεσης του οδικού με το παράκτιο.
  • Ενιαίο παραλιακό περίπατο.

Τα προβλήματα που επιλύει

Βασικός στόχος του ΕΠΣ είναι η δημιουργία στην περιοχή που κάηκε βιώσιμων συνθηκών, λαμβανομένων υπόψη των πραγματικών και θεσμικών δεσμεύσεων της κατάστασης στο Μάτι και της ανάγκης της ταχύτερης δυνατής δράσης της Πολιτείας. Τα βασικά προβλήματα που προϋπήρχαν στην περιοχή και πρέπει να επιλυθούν, είναι συνοπτικά τα εξής:

  • – κρίσιμες ελλείψεις προσπελασιμότητας και ελλιπείς προσβάσεις/ διέξοδοι προς την παραλία, λόγω ανθρωπογενών παρεμβάσεων (περιφράξεις, κτίρια, άλλες κατασκευές), αλλά λόγω της γεωμορφολογίας,
  • – ανεπαρκές κυκλοφοριακό δίκτυο και ανορθολογική οργάνωση οδικού χώρου,
  • – έλλειψη κοινόχρηστων χώρων,
  • – εκτός σχεδίου αυθαίρετη δόμηση και άναρχο διασπορά κτισμάτων
  • – αυθαίρετη κατάληψη και δόμηση σε ρέματα και αιγιαλό,
  • – μικρό μέγεθος γεωτεμαχίων και κατακερματισμένη ιδιωτική ιδιοκτησία
  • – μεγάλης κλίμακας εκτάσεις ενιαίου ιδιοκτησιακού καθεστώτος φορέων του Δημοσίου και ευρύτερου,
  • – ιδιότυπο πολεοδομικό καθεστώς με αποσπασματικές εντάξεις στο σχέδιο και επιμέρους ρυθμίσεις, διαδοχικούς σχεδιασμούς που δεν έχουν θεσμοθετηθεί και πρακτικές χωρικής ανάπτυξης δεκαετιών που σχετίζονται με σειρά οικιστικές και πολεοδομικές στρεβλώσεις.
  • -αναπτυξιακές πιέσεις μεταξύ ορεινού όγκου Πεντέλης και θάλασσας για κατοικία και αναψυχή.

Επόμενα Βήματα
Οπως επεσήμανε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Δημητρης Οικονόμου, τα επόμενα βήματα είναι η ανάρτηση για δημόσια διαβούλευση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του ΕΠΣ, στις 25 Ιουνίου. Στη διάρκεια της διαβούλευσης θα γίνει συστηματική ενημέρωση όλων των ενδιαφερόμενων, που ούτως ή άλλως ενημερώνονταν συνεχώς και καθ’ όλη τη διάρκεια της εκπόνησης των μελετών, με πρώτο βήμα την παρουσίαση του σχεδίου στους δήμους και τις οργανώσεις των κατοίκων. Η διαβούλευση θα επιτρέψει περαιτέρω βελτιώσεις και μικρο-ρυθμίσεις του ΕΠΣ, με γνώμονα πάντα την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη.

«Εκτιμούμε ότι το Προεδρικό Διάταγμα, με το οποίο θα εγκριθούν το ΕΠΣ και οι λοιπές υποστηρικτικές του μελέτες, μετά την ολοκλήρωση της διαβούλευση θα σταλεί για επεξεργασία στο ΣτΕ πριν από το τέλος Αυγούστου» σημείωσε. Να σημειωθεί ότι για τη σύνταξη του ΕΠΣ απαιτήθηκαν, πέραν της κύριας πολεοδομικής μελέτης, οκτώ άλλες υποστηρικτικές μελέτες. Η εκπόνησή τους ξεκίνησε στις αρχές του 2020, οι περισσότερες έχουν ήδη ολοκληρωθεί, και οι υπόλοιπες μέσα στις επόμενες 10 ημέρες. Οι μελέτες αυτές είναι οι εξής:

  • Κύρια (Πολεοδομική) Μελέτη,
  • Μελέτη Τοπογραφίας,
  • Μελέτη Οριοθέτησης Ρεμάτων,
  • Συγκοινωνιακή Μελέτη,
  • Μελέτη Κατάρτισης Δασικού Χάρτη,
  • Μελέτη μείωσης της πλημμυρικής διακινδύνευσης,
  • Μελέτη Γεωλογικής Καταλληλότητας,
  • Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων,
  • Νομική υποστήριξη.

Δασικά ζητήματα

Σύμφωνα με τον γενικό γραμματεα του υπουργείου, Κωνσταντίνο Αραβώση, οι νέες διατάξεις του ν.4685/2020 επιλύουν σειρά προβλημάτων με τις δασικού χαρακτήρα εκτάσεις, στην περιοχή εφαρμογής του ΕΠΣ. Να σημειωθεί μάλιστα ότι δίνουν και τη δυνατότητα κατασκευής κτίσματος σε περιοχές που εμφανίζονταν ως δασικές αλλά για τις οποίες είχαν εκδοθε άδειες που δεν είχαν εκτελεστεί. Συγκεκριμένα θεσπίστηκε πλήρης εξαίρεση των περιοχών Μάτι και Κόκκινο Λιμανάκι (αγροκτήματα εκούσιας διανομής) από τη δασική νομοθεσία. Για τις εκτάσεις αυτές ανακαλούνται και κάθε είδους διοικητικές πράξεις (αναδασωτέες, πρόστιμα, διοικητικές αποβολές, κατεδαφίσεις) που εκδόθηκαν με βάση τη δασική νομοθεσία.

Επιπλέον θα υπάρξει αναμόρφωση δασικών χαρτών, λαμβάνοντας υπόψη διοικητικές πράξεις που δεν είχαν ενσωματωθεί στην αρχική κατάρτιση. Στις διοικητικές πράξεις συμπεριλαμβάνονται πλέον και οικοδομικές άδειες που δεν έχουν υλοποιηθεί (δεν έχουν οικοδομήσει οι δικαιούχοι), οπότε εξαιρούνται πλέον και αυτές οι εκτάσεις. Στις περιοχές που δεν εξαιρούνται της δασικής νομοθεσίας (Προβάλινθος, Αμπελούπολη κ.λπ.), ακόμα και μετά τις παραπάνω ρυθμίσεις, σύμφωνα με το υπουργείο, παρέχεται η δυνατότητα:

Εκ νέου υποβολή αντιρρήσεων κατά του δασικού χάρτη, με νέες προθεσμίες, αφού αναρτηθεί ο αναμορφωμένος δασικός χάρτης Υποβολή αιτήματος υπαγωγής στις ευνοϊκές διατάξεις του κεφαλαίου ΣΤ’ του ν.4685/2020 περί οικιστικών πυκνώσεων. Με στόχο την άμεση αναμόρφωση του δασικού χάρτη της περιοχής που αφορά το ΕΠΣ, συντάσσεται απόφαση/εγκύκλιος για την επίσπευση της διεκπεραίωσης των διαδικασιών που προβλέπονται από τον 4685/2020 περί αναμόρφωσης των δασικών χαρτών, κατά προτεραιότητα για την περιοχή του ΕΠΣ στο Μάτι (συμπεριλαμβανομένων και των υπόλοιπων περιοχών, όπως το Κόκκινο Λιμανάκι, Προβάλινθο, Αμπελούπολη κ.λπ.). Η απόφαση προβλέπει κυρίως:

  • Τη σύσταση ομάδας εργασίας που θα παρακολουθεί την εξέλιξη των εργασιών
  • Της διαδικασίες συλλογής των διοικητικών πράξεων που θα ενσωματωθούν στο δασικό χάρτη (δημόσιοι φορείς που θα πρέπει να αποστείλουν πράξεις, προθεσμίες υποβολής, φορέας που θα παραλαμβάνει)
  • Τους ελέγχους εγκυρότητας των πράξεων που θα εφαρμοστούν
  • Την παροχή πιστώσεων για τεχνική βοήθεια προς τις δασικές υπηρεσίες της αποκεντρωμένης διοίκησης για την υποβοήθηση της αναμόρφωσης του δασικού χάρτη (παραλαβή διοικητικών πράξεων, επεξεργασία/ομογενοποίηση, ενσωμάτωση στο δασικό χάρτη)

Ειδικότερα στον Προβάλινθο θα εφαρμοστούν οικοδομικές άδειες, ως διοικητικές πράξεις, για την αναμόρφωση του δασικού χάρτη, καθώς όπως αναφέρθηκε στην τελευταία τηλεδιάσκεψη, η περιοχή είναι κυρίως δασικού χαρακτήρα, δεν θα πολεοδομηθεί στο σύνολό της, τα δασικού χαρακτήρα τμήματα θα ενσωματωθούν στο ΕΠΣ ως χώροι πρασίνου».

Πηγή: Έθνος

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το