Ακραία υψηλές θερμοκρασίες τους καλοκαιρινούς μήνες – Στ. Ντάφης: Τι «βλέπει» το 17% των σεναρίων για Ευρώπη

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΒΙΟΛΕΤΤΑ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ

Πριν από μερικές ημέρες οι κορυφαίοι επιστήμονες της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή του Ο.Η.Ε ανακοίνωσαν ότι η θερμοκρασία της γης θα αυξηθεί τουλάχιστον κατά 2,5 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.

O Μάιος ήταν μέχρι στιγμής ένας ακόμα μήνας που οι θερμοκρασίες καταρρίπτουν προηγούμενα ρεκόρ, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα του Αστεροσκοπείου Αθηνών (Σ. Ντάφης, Γ Κύρος, Κ Λαγουβάρδος), η μέση τιμή των μέγιστων ημερήσιων θερμοκρασιών Απριλίου κυμάνθηκε σε πολύ υψηλά επίπεδα σε σύγκριση με την περίοδο 2010-2019 .

Σε επικοινωνία της «Θ» με τον Βολιώτη φυσικό, μετεωρολόγο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και μέλος στο climatebook κ. Σταύρο Ντάφη, δήλωσε ότι το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Προγνώσεων δημοσίευσε, όπως κάθε χρόνο αυτήν την εποχή, πρόγνωση 50 σεναρίων για το ερχόμενο καλοκαίρι (Ιούνιος – Ιούλιος – Αύγουστος 2024). Το 17% των σεναρίων δείχνει ακραία υψηλά επίπεδα τιμών θερμοκρασίας τους καλοκαιρινούς μήνες σε επίπεδο Ευρώπης (μέση τιμή), ενώ ο μέσος όρος των προγνωστικών τιμών θερμοκρασίας για όλη την ήπειρο είναι στα υψηλότερα επίπεδα από κάθε προηγούμενη χρονιά.

Γενικότερα, όπως τονίζει ο κ. Ντάφης, στην περιοχή της Θεσσαλίας μετά τον καύσωνα του καλοκαιριού του 2023, τις πυρκαγιές, αλλά κυρίως στις πλημμυρισμένες παρακάρλιες περιοχές τα στάσιμα νερά δημιουργούν μια πιο υγρή και ζεστή ατμόσφαιρα σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια μετά την αποξήρανση της Κάρλας, κάτι που θα προκαλεί πλέον δυσφορία φέτος το καλοκαίρι.

Χρόνο με τον χρόνο, όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ο ίδιος, η υπερθέρμανση οδηγεί σε πιο ζεστά καλοκαίρια.

Όπως δηλώνει, τα καλοκαίρια στην Ελλάδα θα είναι ζεστά, όχι απαραίτητα με έντονους και παρατεταμένους καύσωνες, αλλά με σταθερά υψηλές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια της ημέρας, αλλά και της νύχτας, γεγονός που δημιουργεί δυσφορία και δυσκολία κυρίως σε ανθρώπους με προβλήματα υγείας (καρδιαγγειακά, αναπνευστικά κ.λπ.), λόγω της ολοένα και μεγαλύτερης θερμικής επιβάρυνσης.

Σε ερώτηση της «Θ» εάν η χρήση τεχνητής νοημοσύνης στα μοντέλα έχει βοηθήσει στην παρακολούθηση του καιρού και σε μακροχρόνιες προβλέψεις, αναφέρει ότι έχουν δημιουργηθεί μοντέλα που χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη για τις προβλέψεις, αλλά η χρήση τους και η επεξεργασία των δεδομένων τους στηρίζεται καταρχήν στα φυσικά μοντέλα. Χρειαζόμαστε ουσιαστική βελτίωση των φυσικών μετεωρολογικών συστημάτων μέσω της καλύτερης συλλογής παρατηρήσεων για να μπορούμε να προβλέψουμε καλύτερα τα μετεωρολογικά φαινόμενα μετά από κάποιους μήνες, είτε με συμβατικές μεθόδους είτε με μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης. Η ανάπτυξη μόνο των δεύτερων, δεν φαίνεται να μας δίνει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Ένα καινούριο πεδίο στην πρόγνωση είναι και η πρόγνωση των επιπτώσεων στο περιβάλλον, την οικονομία και την υγεία, έτσι ώστε να είμαστε σε θέση να δώσουμε αρκετές πληροφορίες για ένα φαινόμενο όχι μόνο πότε θα συμβεί, αλλά και για τις επιπτώσεις που θα έχει.

Για παράδειγμα, ο καύσωνας του 2023, ο οποίος είχε τη μεγαλύτερη διάρκεια που γνωρίζουμε, έπληξε την αγροτική παραγωγή των ελαιώνων σε όλη τη Μεσόγειο, αλλά και στη θάλασσα. Προκάλεσε την καταστροφή υδατοκαλλιεργειών, μείωσε το φυτοπλαγκτόν και δημιούργησε πολλά προβλήματα σε εξασθενημένους οργανισμούς. Παρόμοια φαινόμενα στο μέλλον αναμένονται ακόμη πιο ισχυρά και οι επιπτώσεις τους θα είναι χειρότερες εάν δεν προσαρμοστούμε.

«Το θετικό», τονίζει, «είναι η διαρκής και σωστή ενημέρωση από τους ειδικούς, η παρακολούθηση των εξελίξεων, η γρήγορη προσαρμογή στη νέα κανονικότητα που ελπίζουμε να μην γίνει μονιμότητα στα ακραία φαινόμενα.

Επιπλέον, θα πρέπει από πλευράς πολιτείας να «τρέξουν» γρήγορα οι αλλαγές που απαιτούνται ώστε να θωρακιστούμε απέναντι στα φυσικά φαινόμενα, άλλα και να μην εφησυχάζουμε προκειμένου να νιώθουμε προστατευμένοι και ασφαλείς.

Ο πλανήτης είναι το σπίτι μας και οφείλουμε να τον διατηρήσουμε καθαρό και προστατευμένο από απειλές, με εμπιστοσύνη στους ειδικούς και τεράστια προσπάθεια από τους αρμόδιους φορείς».