Ελλάδα

Η Αγκυρα σηκώνει… 8 μποφόρ στο Αιγαίο

«Νευρική δύναμη» (σύμφωνα με τον Ελληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά) αλλά και ανησυχητικά απρόβλεπτη ως γείτονας, η Τουρκία ανεβάζει πλέον απειλητικά τα μποφόρ στο Αιγαίο.

Πατώντας πάνω στην απόφαση του Αρείου Πάγου για τη μη έκδοση των οκτώ φερόμενων ως πραξικοπηματιών Τούρκων στρατιωτικών, η Αγκυρα κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα: απειλεί και εκβιάζει, μετατρέποντας ένα θέμα Δικαίου σε πολιορκητικό κριό της εξωτερικής πολιτικής της. Το καθεστώς Ερντογάν απειλεί με «αντίποινα» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, τις οποίες μάλιστα διαμηνύει ότι θα «επαναξιολογήσει συνολικά» (όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση που εξέδωσε την περασμένη Πέμπτη το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών).

Απειλεί επίσης να ακυρώσει τη διμερή συμφωνία επανεισδοχής μεταναστών που έχει συνάψει με την Ελλάδα από το 2001 (το δήλωσε ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου την Παρασκευή). Η εκτίμηση είναι, μάλιστα, ότι θα ακολουθήσουν και άλλα αντίποινα από την πλευρά της Τουρκίας, υπό μορφή απειλών αρχικά, που δεν αποκλείεται ωστόσο στην πορεία να μετουσιωθούν σε συγκεκριμένες πολιτικές αποφάσεις.

Μπορεί να δούμε ξαφνικά, όταν φυσικά το επιτρέψουν και οι καιρικές συνθήκες, τις μεταναστευτικές ροές στο Αιγαίο να κορυφώνονται. Με δεδομένη την ασφυκτική κατάσταση που επικρατεί στα ελληνικά νησιά, ακόμη και η έλευση ολίγων εκατοντάδων μεταναστών επιπλέον θα μπορούσε να λειτουργήσει ως η σταγόνα που θα κάνει το ποτήρι να ξεχειλίσει.

Οι Τούρκοι προφανώς το γνωρίζουν καλά. Δεν είναι τυχαίο ότι απειλούν να τορπιλίσουν τη διμερή ελληνοτουρκική συμφωνία επανεισδοχής του 2001 και όχι την Κοινή Δήλωση ΕΕ – Τουρκίας του Μαρτίου του 2016.

Βάσει της διμερούς συμφωνίας
Και δεν είναι τυχαίο γιατί οι περισσότερες επαναπροωθήσεις προς την Τουρκία έχουν γίνει στη βάση της διμερούς συμφωνίας και όχι της ευρωπαϊκής «Δήλωσης» του 2016 (η σύγκριση είναι λίγες χιλιάδες από τη μία, έναντι λίγων εκατοντάδων από την άλλη).

Το καθεστώς Ερντογάν επιλέγει να μην αναγνωρίζει «ψιλά γράμματα», όπως είναι η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης και η διάκριση των εξουσιών.

 

Με ανησυχία αναμένονται επίσης και οι επόμενες κινήσεις στο μέτωπο των τουρκικών παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου αλλά και της ευρύτερης τουρκικής προκλητικότητας στο Αιγαίο (με τις δεσμεύσεις περιοχών για τουρκικές ασκήσεις κ.ά.). Κατά τα λοιπά, η Αγκυρα μπορεί να «χτυπήσει» την Ελλάδα και σε άλλα μέτωπα εάν το θελήσει.

Υπενθυμίζεται άλλωστε ότι τον Μάρτιο του 2016, στο πλαίσιο του τέταρτου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας στη Σμύρνη, οι κύριοι Τσίπρας και Νταβούτογλου είχαν επικυρώσει σειρά συμφωνιών συνεργασίας στον τομέα του τουρισμού, του εμπορίου, των ακτοπλοϊκών-σιδηροδρομικών συγκοινωνιών κ.ά.

Ανοιχτοί λογαριασμοί
Οι δύο χώρες έχουν, με άλλα λόγια, πολλούς ανοιχτούς λογαριασμούς. Η Αγκυρα θα μπορούσε ενδεχομένως να περιορίσει και τις ροές… Τούρκων τουριστών προς τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου (για την προσέλκυση των οποίων οι ελληνικές Αρχές εφάρμοζαν παλαιότερα ένα πρόγραμμα διευκόλυνσης – επιτόπιας χορήγησης βίζας).

Κάτι τέτοιο, βέβαια, έχει επί της ουσίας ήδη γίνει στον απόηχο του πραξικοπήματος, καθώς πλέον είναι πολύ δύσκολο (εάν όχι αδύνατο) για έναν Τούρκο πολίτη να βγει ανενόχλητος εκτός Τουρκίας. Στο Κυπριακό από την άλλη, οι τουρκικές μεθοδεύσεις ξεπερνούν κατά πολύ τα στενά όρια της έκδοσης ή μη των οκτώ στρατιωτικών, όπερ σημαίνει ότι επί της ουσίας δεν επηρεάζονται από τη συγκεκριμένη υπόθεση.

Οποιες μορφές αντίδρασης κι αν επιλέξει η τουρκική ηγεσία, θα τις υλοποιήσει με διπλή στόχευση, προκειμένου από τη μία να ικανοποιήσει επικοινωνιακά το εσωτερικό της ακροατήριο εν όψει του δημοψηφίσματος για την υπερπροεδρία Ερντογάν που έρχεται τον Απρίλιο (σε μια λογική του τύπου «κοιτάξτε πώς τρίζουμε τα δόντια στην Ελλάδα»), και από την άλλη να ασκήσει πολιτική πίεση στην Αθήνα με… στόχο την ανατροπή της απόφασης του Αρείου Πάγου και την τελική έκδοση των στρατιωτικών.

Στην Τουρκία έχουν ήδη άλλωστε αρχίσει να ακούγονται φωνές «νομικών» που καλούν το ελληνικό υπουργείο Δικαιοσύνης να πάρει ανοιχτά θέση στην υπόθεση των οκτώ. Το καθεστώς Ερντογάν επιλέγει να μην αναγνωρίζει «ψιλά γράμματα», όπως είναι η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης και η διάκριση των εξουσιών.

«Το πρόβλημα είναι πρόβλημα πολιτικών συστημάτων» σχολιάζει χαρακτηριστικά κυβερνητικός παράγοντας στο «Εθνος της Κυριακής». Η Αθήνα, στηρίζοντας επί σειρά ετών την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, ήλπιζε ακριβώς αυτό: ότι θα κατάφερνε δηλαδή να φέρει τη γείτονα χώρα πιο κοντά στα δυτικά δημοκρατικά πρότυπα.

Η ευρωπαϊκή προοπτική
Η Τουρκία υπό τον Ερντογάν κινείται ωστόσο προς την ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση, ακυρώνοντας έτσι στην πράξη το διαπραγματευτικό χαρτί της ευρωπαϊκής προοπτικής, μιας προοπτικής που θα πρέπει όμως σε κάθε περίπτωση να παραμείνει ανοιχτή. Απέναντι στην οργή ενός απρόβλεπτου γείτονα, η Ελλάδα επιλέγει να πορεύεται με ψυχραιμία και νηφαλιότητα, διατηρώντας μεν χαμηλούς τόνους, αλλά χωρίς καμία διάθεση υποχωρητικότητας.

Ανεξαρτησία
Η ελληνική κυβέρνηση προτιμά στην παρούσα φάση να μην απαντά στις προκλήσεις της τουρκικής ηγεσίας, υπογραμμίζοντας έτσι με τη στάση της και την ανεξαρτησία της ελληνικής Δικαιοσύνης. Είναι σαφές βέβαια ότι θα υπάρξουν απαντήσεις από την Αθήνα, μετρημένες αλλά σαφείς, εάν η τουρκική προκλητικότητα αρχίσει να «ξεφεύγει» τις επόμενες ημέρες, πράγμα πολύ πιθανό. Η ελληνική πλευρά αναμένεται επίσης να αναζητήσει «στηρίγματα» και στον διεθνή παράγοντα, κάνοντας γνωστή τη θέση της στους «έξω», θέτοντας τα δεδομένα και υπό μια έννοια διεθνοποιώντας το ζήτημα.

Η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι βρέθηκε χθες στην Τουρκία για επαφές με τον Ερντογάν, και η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ ακολουθεί την ερχόμενη Πέμπτη, 2 Φεβρουαρίου.

Η Αθήνα δεν αποκλείεται να επιδιώξει επαφές με τη γερμανική πλευρά εν όψει του ραντεβού Μέρκελ – Ερντογάν. Ειδικά η επίσκεψη της Γερμανίδας καγκελαρίου στην Τουρκία θα μπορούσε να λειτουργήσει εκτονωτικά. Για να γίνει ωστόσο αυτό θα πρέπει βέβαια να το θελήσει και ο «ξενοδόχος», που στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον Ερντογάν.

Καταδίκη του πραξικοπήματος
Το Γραφείο Τύπου του Ελληνα πρωθυπουργού ήρθε, με σχόλιο που έδωσε στη δημοσιότητα την Παρασκευή, να αποτυπώσει την ελληνική «υπερασπιστική γραμμή». Υπογράμμισε ότι «η Ελλάδα είναι κράτος δικαίου, με συνταγματικά κατοχυρωμένη και αδιαμφισβήτητη την αρχή της διάκρισης των εξουσιών και με απόλυτο σεβασμό στο διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου και του συνόλου των διεθνών συμβάσεων που δεσμεύουν τη χώρα». Υπενθύμισε δε στους φίλους Τούρκους και κάτι άλλο: ότι «η ελληνική κυβέρνηση καταδίκασε απερίφραστα από την πρώτη στιγμή την απόπειρα πραξικοπήματος».

Τα δεδομένα είναι σαφή και οι ελληνικές διαθέσεις σύμφωνες τόσο με το διεθνές δίκαιο όσο και με τους κανόνες καλής γειτονίας. Το πώς θα θελήσει να ερμηνεύσει η Αγκυρα την ελληνική στάση από την άλλη είναι δυστυχώς υπόθεση της Αγκυρας.

 

ΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΓΟΛΓΟΘΑΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΟΚΤΩ
Η αναμονή για το άσυλο και το νέο αίτημα έκδοσης

Χωρίς τέλος φαίνεται ο δρόμος που έχουν μπροστά τους οι οκτώ Τούρκοι αξιωματικοί μετά το «όχι» του Αρείου Πάγου για την έκδοσή τους. Εν αναμονή του νέου αιτήματος από την Τουρκία, προκειμένου να συζητηθεί και πάλι η παράδοσή τους στο έδαφος της γείτονος, οι 8 παραμένουν κρατούμενοι στο Ολυμπιακό Χωριό για λόγους εθνικής ασφάλειας, αλλά και για τη δική τους προσωπική ασφάλεια.

Η κράτησή τους μπορεί να ανανεώνεται κάθε τρεις μήνες, έως ότου περάσουν από την πρωτοβάθμια αλλά και τη δευτεροβάθμια επιτροπή ασύλου, η οποία θα αποφασίσει εάν θα τους χορηγήσει άσυλο στη χώρα μας ή όχι. Η πρωτοβάθμια επιτροπή έχει ήδη απαντήσει αρνητικά για τους πρώτους 6, ωστόσο τότε δεν είχε εκδοθεί η απόφαση του Αρείου Πάγου. Απομένει η ακρόαση για τους υπόλοιπους 2, αλλά και η δευτεροβάθμια επιτροπή. Στην περίπτωση που και αυτή αρνηθεί τη χορήγηση ασύλου, οι 8 έχουν δικαίωμα προσφυγής στο Διοικητικό Εφετείο αλλά και στο Συμβούλιο της Επικρατείας, μια διαδικασία η οποία αναμένεται χρονοβόρα.

Οι πληροφορίες αναφέρουν πάντως ότι οι εκζητούμενοι αξιωματικοί επιθυμούν να πάρουν άσυλο στη χώρα μας και να στήσουν εδώ μια νέα ζωή. Την ίδια ώρα, προβληματισμός επικρατεί για το εάν θα πρέπει να προσφύγουν σε βάρος της διοικητικής κράτησης που τους έχει επιβληθεί, καθώς ο νόμος τούς δίνει αυτήν τη δυνατότητα. Αγνωστο παραμένει το τι θα περιέχει το νέο αίτημα για παράδοση των 8 στην Τουρκία, με τους εισαγγελείς και τους δικαστές να υποστηρίζουν ότι η βάση πάνω στην οποία χτίστηκε το σκεπτικό των δικαστών δεν μπορεί να αλλάξει, αφού έθεσε θέμα δίκαιης δίκης και της αξίας της ανθρώπινης ζωής που τίθενται εν αμφιβόλω στη γείτονα.

Το σκεπτικό
Οι ίδιες πηγές λένε στο «Εθνος» ότι ο Αρειος Πάγος δεν μπήκε στην ουσία των πράξεων για τις οποίες κατηγορούνται οι 8 αξιωματικοί, αφού κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται από την ευρωπαϊκή σύμβαση εκδόσεων. «Ομως η νέα κρίση του δικαστηρίου δεν μπορεί να είναι διαφορετική από την προηγούμενη, αφού οι συνθήκες στη γειτονική χώρα δεν θα έχουν αλλάξει» λέει αρμόδια εισαγγελική πηγή. Η ίδια πηγή πάντως εκτιμά ότι η απόφαση των δικαστών του ΑΠ θα ήταν διαφορετική εάν το εκζητούν κράτος ήταν μια ευρωπαϊκή χώρα με βαθιά ριζωμένες τις αξίες της δημοκρατίας.

Πηγή: Έθνος

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το