Τοπικά

Άγχος και πίεση μαθητών για πανελλαδικές – Έρευνα σε σχολεία του Βόλου “Θ”

Από αριστερά οι κ.κ. Νίκος Ιωαννίδης, Μαρία Καμάρα και Στέλλα Βιλαέτη
Από αριστερά οι κ.κ. Νίκος Ιωαννίδης, Μαρία Καμάρα και Στέλλα Βιλαέτη

Αρνητικά συναισθήματα, όπως άγχος, πίεση, θυμός, απόγνωση, προκαλούν οι πανελλαδικές εξετάσεις σε ένα μεγάλο ποσοστό, κοντά στο 80%, των υποψηφίων, ενώ ένα ποσοστό 90% ανησυχεί ιδιαίτερα για την επίδοσή του, σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη σε μαθητές Γενικών Λυκείων του Βόλου. Επίσης ένα ποσοστό ερωτηθέντων μεταξύ 60%-80% εκτιμά ότι η πορεία της ζωής του και το επαγγελματικό του μέλλον εξαρτάται από τις πανελλαδικές εξετάσεις.

Η σημαντική επίδραση των πανελλαδικών εξετάσεων στην ψυχολογία των υποψηφίων που τις συνδέουν σε πολύ μεγάλο βαθμό και με τη μετέπειτα εξέλιξη της ζωής τους, αποτυπώνεται σε πτυχιακή εργασία που διεξήχθη από την ΑΣΠΑΙΤΕ και πιο συγκεκριμένα από δύο σπουδάστριες, επαγγελματίες μηχανικοί, τις κ.κ. Στέλλα Βιλαέτη (αρχιτέκτονας μηχανικός) και Μαρία Καμάρα (πολιτικός μηχανικός).
Η έρευνα είχε τίτλο «Το άγχος στους μαθητές Λυκείου. Αίτια, επιδράσεις και τρόποι αντιμετώπισης» και για τη διεξαγωγή της μεταξύ άλλων μοιράστηκε ερωτηματολόγιο σε 100 μαθητές ΓΕΛ και ΕΠΑΛ.
Η έρευνα έδειξε αφενός το μεγάλο άγχος των μαθητών του Λυκείου που κυρίως, όμως, επικεντρώνεται στους υποψήφιους των Γενικών Λυκείων, οι οποίοι διεκδικούν και την εισαγωγή τους στα Πανεπιστήμια.
Το άγχος αποτυπώνεται αφενός στα πρόσωπα και τις συμπεριφορές των υποψηφίων κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς στη Γ’ Τάξη, όπου είναι ιδιαίτερα πιεσμένοι, βγάζοντας ορισμένες φορές αρνητικά συναισθήματα, αλλά και μέσα στις εξετάσεις με την εκδήλωση περιστατικών κρίσεων πανικού και άγχους.
Ο διευθυντής του 4ου ΓΕΛ Βόλου και επιβλέπων της εργασίας κ. Νίκος Ιωαννίδης τόνισε πως στις πανελλαδικές εξετάσεις δημιουργούνται υπέρμετρες φιλοδοξίες των γονέων που φορτώνουν τους υποψήφιους με άγχος που αντιλαμβάνονται ότι δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε αυτές τις προσδοκίες. Έτσι δημιουργούνται συναισθήματα, όπως χαμηλή αυτοεκτίμηση και ικανότητα για απόδοση σε συνθήκες, ιδιαίτερα σκληρές, φόβος κοινωνικής διαπόμπευσης σε συνδυασμό με τον γενικότερο φόβο που έχουν οι μαθητές για το σχολείο.
Οι δύο σπουδάστριες τόνισαν πως με τη συγκεκριμένη έρευνα επιχειρήσαμε να διερευνήσουμε την αντίληψη των μαθητών ηλικίας 15-18 ετών για τη ζωή τους στο Λύκειο, σε ποιο βαθμό νιώθουν άγχος, τις αιτίες του, πώς τους επηρεάζει και ποιους τρόπους έχουν αναπτύξει για να το αντιμετωπίσουν. Ένα πολύ σημαντικό συμπέρασμα της έρευνας είναι πως υπάρχει διαφορά στο άγχος που νιώθουν οι μαθητές των ΓΕΛ και των ΕΠΑΛ με τους μαθητές των ΓΕΛ να είναι πολύ πιο αγχωμένοι από τους συνομηλίκους τους στα ΕΠΑΛ. Αντίθετα οι μαθητές των ΕΠΑΛ αισθάνονται πιο ήρεμοι, δεν θεωρούν ότι η ζωή τους εξαρτάται από τις πανελλαδικές και αυτό ίσως να ερμηνεύεται από το γεγονός ότι στα ΕΠΑΛ οι μαθητές λαμβάνουν πτυχίο, κατάρτιση και έχουν μια άλλη αντίληψη για την αγορά εργασίας.

Η πορεία της ζωής τους
Σε ποσοστό 60%-80% οι μαθητές των ΓΕΛ εκτιμούν ότι η πορεία της ζωής τους, αλλά και το επαγγελματικό τους μέλλον εξαρτάται από μέτρια έως πάρα πολύ από τις πανελλαδικές εξετάσεις. Το ποσοστό είναι υψηλό, καθώς απάντησαν όχι μόνο μαθητές της Γ’ Τάξης που συνδέονται άμεσα με τις πανελλαδικές, αλλά και των μικρότερων Τάξεων, όπου όμως από νωρίς εισέρχονται σε αυτή την αντίληψη και νοοτροπία. Γι’ αυτό το λόγο και ένα ποσοστό μεταξύ 60-90% ανησυχεί από μέτρια έως πάρα πολύ για την επίδοσή του στις πανελλαδικές, ενώ για ένα ποσοστό 55% συνδέεται και με την εικόνα που μπορεί να έχει το ευρύτερο περιβάλλον για τον ίδιο, αν αποτύχει στις πανελλαδικές. Μάλιστα ένα ποσοστό κοντά στο 60% δηλώνει ότι η αυτοεκτίμησή του σχετίζεται με την επιτυχία ή την αποτυχία στις πανελλαδικές, ενώ ένα 45% αναφέρει ότι και η σχέση του με την οικογένεια συνδυάζεται με αυτό το γεγονός.

Θυμός και απόγνωση
Ένα ποσοστό 50%-60% δηλώνει πιεσμένο τόσο από τις σχολικές υποχρεώσεις, όσο και από τις προσδοκίες των γονέων. Αλλά και μόνο το γεγονός των πανελλαδικών φτάνει για να νιώθουν μεγάλη πίεση. Ένα ποσοστό 65% δηλώνει ότι νιώθει άγχος, πίεση, θυμό, απόγνωση «πολύ» και «πάρα πολύ», ενώ ένα ποσοστό κοντά στο 15% δηλώνει ότι νιώθει αυτά σε μέτριο βαθμό. Ουσιαστικά ένα ποσοστό 80% των υποψηφίων διακατέχεται από αυτά τα συναισθήματα λόγω των πανελλαδικών. Το 67% των μαθητών ανησυχεί «πολύ» και «πάρα πολύ» για την επίδοσή του στις πανελλαδικές και το 19% «μέτρια», ενώ ένα ποσοστό 65% εντοπίζει διαφορές στη συμπεριφορά του λόγω των απαιτήσεων των πανελλαδικών.
Οι υποψήφιοι για να αποβάλλουν αυτά τα συναισθήματα απευθύνονται σε φίλους, αδέλφια, προσπαθούν να ασχολούνται με οτιδήποτε άλλο στο λίγο ελεύθερο χρόνο για να νιώσουν καλύτερα και να πάρουν δυνάμεις για τη συνέχεια.

Οι σχέσεις στο σχολείο
Στην έρευνα φάνηκε ότι οι μαθητές των ΓΕΛ και των ΕΠΑΛ φτιάχνουν φιλίες από το σχολείο και σε γενικές γραμμές έχουν καλές σχέσεις με τους καθηγητές και τους συμμαθητές τους, αν και το «μέτρια» κυριαρχεί στις απαντήσεις στο ερώτημα αν τους αρέσει να πηγαίνουν σχολείο. Οι μαθητές των ΓΕΛ προετοιμάζονται σε μεγάλο βαθμό στο φροντιστήριο, ενώ πολύ λιγότερο συμβαίνει αυτό με τους μαθητές των ΕΠΑΛ. Επίσης οι μαθητές των ΓΕΛ θα ήθελαν να έχουν περισσότερες ώρες για προετοιμασία στο σχολείο. Οι μαθητές των ΓΕΛ δεν είναι ικανοποιημένοι με τις ώρες που αφιερώνουν στις εξωσχολικές τους δραστηριότητες, ενώ το αντίθετο συμβαίνει με τους μαθητές των ΕΠΑΛ.

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το