Κατανόηση, ψυχραιμία, γνώση της ψυχολογίας και της υποδομής του κάθε μαθητή, διάλογος και αγάπη αποτελούν μερικά από τα βασικά χαρακτηριστικά, που πρέπει να διαθέτει ένας εκπαιδευτικός, προκειμένου να μπορέσει να διαχειριστεί τα περιστατικά κρίσεων, που εμφανίζονται μέσα στην αίθουσα και τα οποία μέσα στην κρίση έχουν αυξηθεί.
Οι μάχιμοι εκπαιδευτικοί, αυτοί που βρίσκονται καθημερινά στην έδρα και διδάσκουν, καλούνται εκτός από γνώση, να διαμορφώσουν και κατάλληλα πεδία επικοινωνίας των ίδιων με τους μαθητές, αλλά και μεταξύ των μαθητών. Η σχολική ζωή έγινε πιο δύσκολη, πιο απαιτητική και η κρίση αξιών είναι ένας νέος κίνδυνος, που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Και σε αυτό το πλαίσιο η ενδοσχολική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών επεκτείνεται σε όλο και πιο πολλά σχολεία της Μαγνησίας.
Η «Θ» βρέθηκε στο 2ο Γυμνάσιο Νέας Ιωνίας και μίλησε με μάχιμους καθηγητές, που μεταφέρουν την εμπειρία τους από τη διαχείριση περιστατικών μέσα στην αίθουσα, αλλά και με ποια όπλα πρέπει να είναι εφοδιασμένος ένας εκπαιδευτικός, για να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων.
Αξίζει μάλιστα να τονιστεί, πως το 2ο Γυμνάσιο Νέας Ιωνίας περιλαμβάνει και αρκετούς μαθητές Ρομά, με τις ιδιαιτερότητες που έχουν στη μάθηση, ενώ αρκετά παιδιά προέρχονται από εργατικές οικογένειες, που επηρεάστηκαν από την κρίση.
Και σε αυτό το πλαίσιο η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών είναι απαραίτητο προσόν, για την αντιμετώπιση καταστάσεων, που διαρκώς μεταλλάσσονται, όπως άλλωστε συμβαίνει και με τις διεργασίες μέσα στην κοινωνία.
Και δεν είναι τυχαίο, πως στο Γυμνάσιο ενεργοποιείται ήδη ομάδα διαχείρισης κρίσεων, αλλά και υπεύθυνος για τα περιστατικά ενδοσχολικής βίας.
Ο διευθυντής του 2ου Γυμνασίου Νέας Ιωνίας κ. Θανάσης Νασίκας τόνισε πως «η επιμόρφωση είναι ιδιαίτερα βοηθητική για τους νέους καθηγητές, οι οποίοι δεν διαθέτουν την εμπειρία της αντιμετώπισης των προβλημάτων, που δημιουργούνται μέσα στην τάξη, ώστε να τα διαχειριστούν με ευκολία. Η αποτελεσματικότητα στη διαχείριση των ενδοσχολικών προβλημάτων εξαρτάται, όμως, όχι μόνο από την εμπειρία και την καλή διάθεση του εκπαιδευτικού. Παράγοντες όπως το μορφωτικό επίπεδο των γονέων, ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβάνονται ή αντιμετωπίζουν οι γονείς τη μόρφωση των παιδιών τους, αλλά και το ενδιαφέρον που δείχνουν για την ανάπτυξή τους στο θέμα αυτό, το κοινωνικό περιβάλλον μέσα στο οποίο κινούνται και αναπτύσσονται τα παιδιά, ρυθμίζουν και το ενδιαφέρον των παιδιών για την εκπαίδευση. Σε σχολεία διαπολιτισμικά βέβαια προστίθεται και ένας ακόμη παράγοντας, που ρυθμίζει την εκπαίδευση των παιδιών. Αυτός είναι ότι λόγω του ότι συνυπάρχουν παιδιά με διαφορετικά πολιτισμικά στοιχεία μέσα σε ένα τμήμα, οφείλει ο καθηγητής να προσαρμόζει τη διδασκαλία κατάλληλα, αλλά πάντα προς όφελος όλων των μαθητών, πράγμα το οποίο, όμως, προσθέτει στον εκπαιδευτικό π.χ. του Γυμνασίου, πρόσθετη επιβάρυνση, καθώς είναι υποχρεωμένος να ολοκληρώσει μια ορισμένη διδακτική ύλη μέσα σε συγκεκριμένο χρόνο, ενώ ταυτόχρονα πρέπει και να αναπληρώσει τα τεράστια γνωστικά κενά, που αφορούν διδακτικά αντικείμενα του δημοτικού.
Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών εδώ, έχει τη δυνατότητα να τους προσφέρει πολλά, επειδή ο εκπαιδευτικός γνωρίζοντας π.χ. τα πολιτισμικά στοιχεία των μαθητών του, μπορεί να γίνει πιο υπομονετικός στις πέσεις που δέχεται από τη συμπεριφορά ορισμένων μαθητών, αλλά και σ’ αυτές των γονιών τους, να κατανοήσει την πηγή της όποιας κακής συμπεριφοράς τους ή την έλλειψη ενδιαφέροντός τους για τα αντικείμενα του σχολείου κ.ά.
Η επιμόρφωση γινόταν ανέκαθεν, είτε με ατομική μελέτη του εκπαιδευτικού, είτε με σεμινάρια και ημερίδες. Και θα συνεχίσει να γίνεται. Αυτό που ιδιαίτερα μπορεί να προσφέρει η επιμόρφωση, είναι το ότι ο εκπαιδευτικός μπορεί να αντιληφθεί, ότι δεν υπάρχει μόνο ένας τρόπος προσέγγισης -ο δικός του- σε όποιο θέμα προκύπτει. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι προσέγγισης και ο εκπαιδευτικός οφείλει να εξετάζει και την προσέγγιση των συναδέλφων του. Μαθαίνει έτσι να ακούει τον αντίλογο, να επιχειρηματολογεί αποτελεσματικά και τελικά να συνεργάζεται με συναδέλφους, με φορείς, με μαθητές και γονείς. Να δρα συλλογικά.
Η συστηματική επιμόρφωση θα συμβάλλει στην ατομική, την επιστημονική και επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού, αλλά και στην υπηρεσιακή του συνέπεια και επάρκεια, ώστε τελικά να επιτευχθεί ο στόχος της εκπαίδευσης που είναι η ολόπλευρη ανάπτυξη των μαθητών και η άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων.
Έτσι, όπως η εμπειρία, έτσι και η επιμόρφωση έχουν τη δυνατότητα να αποδειχτούν ισχυρά όπλα στη φαρέτρα των εκπαιδευτικών».
Αυξήθηκαν τα περιστατικά
Από την πλευρά του ο υποδιευθυντής του σχολείου, καθηγητής Χημείας, κ. Θανάσης Χανής τόνισε πως «τα περιστατικά κρίσεων μέσα σε μια τάξη ποικίλλουν. Έτσι μπορεί να είναι μια απλή ανησυχία και να μην αφήνει τον καθηγητή, να κάνει το μάθημα, μια φιλονικία μεταξύ των μαθητών και άλλες περιπτώσεις. Η κρίση δημιουργεί διάφορα προβλήματα στην οικογένεια και αυτά μεταφέρονται από τους μαθητές στο σχολείο. Μάλιστα τα περιστατικά κρίσεων στο σχολείο αυξήθηκαν λόγω της κρίσης. Οι μαθητές νιώθουν πιεσμένοι και αγχωμένοι».
Πώς επηρεάζεται η διδασκαλία σε ένα τέτοιο περιβάλλον; «Είναι θέμα του καθηγητή, το πώς θα διαχειριστεί αυτές τις καταστάσεις. Και αυτό το ρόλο έχουν οι ενδοσχολικές επιμορφώσεις. Στο σχολείο αυτό έχω δεκατέσσερα χρόνια και σιγά-σιγά αποκτάς μια εμπειρία, για το πώς θα διαχειρίζεσαι ορισμένα πράγματα. Βασικό είναι, ο καθηγητής να γνωρίζει την υποδομή του κάθε μαθητή και να συζητά τα προβλήματα μαζί του. Παράλληλα απαιτούνται υπομονή και κατανόηση».
Έμφαση στην ψυχολογία του παιδιού
Παίρνοντας το λόγο ο καθηγητής φυσικής κ. Κώστας Καμβρογιάννης και υπεύθυνος του αντι-buling για το σχολείο, τόνισε πως «μέσα από το Παρατηρητήριο θα επιμορφωθώ τους επόμενους μήνες και θα διαδώσω αυτές τις γνώσεις στο υπόλοιπο σχολικό περιβάλλον, για να διαχειριζόμαστε τις προσωπικές διαφορές των μαθητών, αλλά και την ουσία της μάθησης. Γιατί από τη μάθηση οι μαθητές θα πρέπει να μάθουν, να αγαπούν ο ένας τον άλλο, να συνεργάζονται σε κάθε επίπεδο. Ξέρουμε ότι η σημερινή ελληνική οικογένεια υπόκειται σε πολλές πιέσεις. Και αυτή η πίεση βγαίνει στα παιδιά».
Ερωτηθείς τι χρειάζεται ένας εκπαιδευτικός, για να μπορεί να διαχειριστεί την τάξη του, απάντησε: «Πρώτον, χρειάζεται γνώση της ψυχολογίας των παιδιών. Για να περάσεις τον ΑΣΕΠ και να διοριστείς στο σχολείο, πρέπει να γνωρίζεις παιδοψυχολογία. Το δεύτερο, είναι ο καθηγητής να αγαπά αυτό που κάνει. Και τρίτον ο καθηγητής να αγαπά τα παιδιά».
Μάλιστα πρόσθεσε πως από τα 45 λεπτά που είναι μια διδακτική ώρα, τα δέκα λεπτά μπορεί να αναλωθούν στη διαχείριση του περιστατικού, αν υπάρξει μια διένεξη. Και αυτό πρέπει να γίνει, για να καταλάβουν ο ένας μαθητής τον άλλο. Αν δεν γίνει αυτό, υπάρχει ο κίνδυνος στα υπόλοιπα 35 λεπτά, να μην μπορεί να γίνει μάθημα.
Συμπλήρωσε δε πως «το 25% των γονέων έρχεται στο σχολείο και συζητάμε θέματα για το χαρακτήρα των παιδιών. Γιατί στο σχολείο γίνεται η διαμόρφωση της ψυχής τους. Μάλιστα στο σχολείο θα πρέπει να υπάρχει και ψυχολόγος».
Ομάδα διαχείρισης κρίσεων
Στο 2ο Γυμνάσιο Νέας Ιωνίας δραστηριοποιείται ομάδα διαχείρισης κρίσεων, αποτελούμενη από πέντε καθηγητές και καθηγήτριες.
Η καθηγήτρια Αγγλικών κ. Κοραλία Χιντιπαντίδου συμμετέχει στην ομάδα κρίσεων, που έχει δημιουργηθεί στο σχολείο. «Η κοινωνία μας περνά μια οικονομική κρίση, που παράλληλα είναι και κρίση αξιών. Το κάθε παιδί αντιμετωπίζει διάφορα προβλήματα στην οικογένειά του και εμείς προσπαθούμε, υποκινούμενοι από την αγάπη που έχουμε για τα παιδιά, να τα βοηθήσουμε με ενότητα και συνεργασία. Και διαθέτουμε χρόνο μέσα στην τάξη, αλλά και στα διαλείμματα, για να μιλήσουμε με τους μαθητές, παρά τα ασφυκτικά περιθώρια, αφού οι εκπαιδευτικοί κάνουν και πολλά άλλα πράγματα, εκτός από τη διδασκαλία, όπως η εφημερία, η προώθηση διοικητικών θεμάτων. Πάντως η επιβράβευσή μας είναι, η αντιμετώπιση που έχουμε από τα ίδια τα παιδιά».
Να ισχυροποιήσει αξίες
Η καθηγήτρια Γεωλογίας κ. Αλεξάνδρα Παπαγιάννη ανέφερε πως «η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών είναι σημαντική. Ωστόσο έχει έρθει μέσα από τη διαδικασία της αξιολόγησης, που αλλοιώνει τα πάντα. Οι καθηγητές θέλουμε να βοηθήσουμε την κατάσταση στα σχολεία και βλέπουμε ότι η κρίση αξιών στην κοινωνία, περνά μοιραία και στους μαθητές. Και εδώ χρειάζεται ένας εκπαιδευτικός, που να έχει το κεφάλι ψηλά. Όταν, όμως, ο κλάδος είναι με το κεφάλι πολύ χαμηλά, για διάφορους λόγους, τα πράγματα γίνονται πιο δύσκολα».
Η ίδια σημείωσε, πως οι μαθητές έχουν μια ένταση μέσα τους, λόγω της κρίσης. «Και ο εκπαιδευτικός καλείται να ισχυροποιήσει αξίες, όπως η πίστη στην τιμιότητα και στην εργασία, για ένα καλύτερο κόσμο, για το περιβάλλον, για την αλληλεγγύη. Και αυτά τα θέματα τα συζητάμε διαρκώς με τους μαθητές».