Μία νέα εκδήλωση οργανώνει για την ερχόμενη Δευτέρα στο Café Santan το άσυλο των ποιητών. Τίτλος της «Οι υποχθόνιοι» της Beat Λογοτεχνίας. Την επιμέλεια έχει ο Κώστας Γκόγκας. Την κοινωνιολογική προσέγγιση του φαινομένου θα κάνει ο Νίκος Βαρσάμης ενώ θα απαγγείλουν ποίηματα και πεζά οι Φίλιππος Τσούφης, Έλενα Κωστούλα, Κατερίνα Τριάντου, Αστέρης Γκέκας, Αλέκος Δούρας και Έλενα Ψαραλίδου.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1940 μία ολιγάριθμη ομάδα καλλιτεχνών εισήγαγε μια νέα λογοτεχνική τεχνική, διαμετρικά αντίθετη με τα κατεστημένα μέχρι εκείνη την εποχή λογοτεχνικά ρεύματα, αλλά και το συντηρητικό αμερικανικό βίο. Κατά την περίοδο εκείνη η Αμερική άρχισε να επιβάλλει έναν ολοκληρωτικά συμβατικό τρόπο ζωής, που απέκλειε κάθε είδους αντιεξουσιαστική παρεκτροπή και εξέγερση. Η νοοτροπία του “Αμερικανικού Ονείρου” διαπότιζε την κοινωνία και οι πολίτες παρέμεναν απαθείς απέναντι σε κοινωνικοπολιτικά θέματα, αρκούμενοι στη συσσώρευση υλικών αγαθών. Παράλληλα, το ψυχροπολεμικό κλίμα που αιωρούνταν ως “δαμόκλειος σπάθη” πάνω απο τα κεφάλια των Αμερικανών υπαγόρευε τον κονφορμισμό και την αλλοτροίωση των διαχρονικών αξιών.
Απέναντι σε αυτό το συντηρητικό κλίμα στάθηκε ένας μικρός κύκλος καλλιτεχνών, οι οποίοι απέρριψαν όλες τις επικρατούσες παραδόσεις και συμβάσεις, προβάλλοντας έναν αντιδραστικό και κατακριτέο τρόπο ζωής. Στα έργα τους αποτυπώνονται προσωπικές εμπειρίες, τόσο των ίδιων όσο και του στενού φιλικού τους κύκλου. Ιστορίες βγαλμένες από τη σκληρή πλευρά της ζωής, που συχνά σοκάρουν. Πολλοί από τους συγγραφείς του κύκλου πειραματίστηκαν με ψυχοτρόπες ουσίες, κυρίως παραισθησιογόνα, και αποτύπωσαν τις σκοτεινές αυτές εμπειρίες στα έργα τους. Αρκετοί διατυμπάνισαν τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις, καθώς ήρθαν σε επαφή με τις Ανατολικές θρησκείες, όπως το βουδισμό, και άλλοι υποστήριζαν σθεναρά την οικολογική συνείδηση. Η νέα αυτή γενιά προσπάθησε να ξεφύγει από κάθε επιβολή και να παρουσιάσει μια καινοτόμο για την εποχή στάση ζωής. Το όνομα που επέλεξαν οι εκπρόσωποί της, προκειμένου να ονομάσουν το νεοεισαχθέν τους ρεύμα, ήταν ο περιγραφικός όρος beat.
Κεντρικό ρόλο στην εξάπλωση της μπητ λογοτεχνίας διαδραμάτισαν δύο σημαντικά έργα, το μυθιστόρημα Στο Δρόμο (On the road 1951) του Κέρουακ και το ποίημα Ουρλιαχτό (Howl 1955)του Γκίνσμπεργκ, που αποτελούν έως σήμερα τα πλέον δημοφιλή δείγματα της μπητ λογοτεχνίας.
Ένας σημαντικός μπήτ συγγραφέας ήταν ο Ουίλιαμ Μπάροουζ, ένας μοντερνιστής και αβάν γκαρντ λογοτέχνης της εποχής, κάποια έργα του οποίου φλερτάρουν με την επιστημονική φαντασία και πράγματι θα επηρεάσουν συγγραφείς του φανταστικού στο μέλλον.