Πρωταγωνιστής ο ίδιος, όπως χιλιάδες Έλληνες, σε ένα πείραμα που κανείς δεν ξέρει πόσες ζωές θα κοστίσει. Ο Βασίλης Μόκκας από τον Βόλο ζει στη Σουηδία, στο Γκέτεμποργκ, την τελευταία πενταετία και εργάζεται στον τομέα της αυτοδιοίκησης. Αυτό που βιώνει σε μια χώρα που δεν λαμβάνει μέτρα εξάπλωσης κατά του κορωνοϊού και ταυτόχρονα ενημερώνεται συνεχώς για όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα, τον αναγκάζει να ζει σε ένα παράλληλο σύμπαν.
Τα παιδιά του δημοτικού εξακολουθούν να πηγαίνουν στο σχολείο και οι ενήλικες συνεχίζουν κανονικά τις δουλειές τους. Τα καφέ και τα καταστήματα λειτουργούν, όπως πάντα, ενώ το ίδιο ισχύει και για τα χιονοδρομικά κέντρα. Οι συγκεντρώσεις που απαγορεύονται είναι αυτές άνω των 50 ατόμων, σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση, ενώ περιορισμοί έχουν τεθεί όσον αφορά στις επισκέψεις σε οίκους ευγηρίας.
Η σκανδιναβική χώρα είναι ίσως το μόνο κράτος, τουλάχιστον στην Ευρώπη, που αυτή την ώρα δεν έχει πάρει σχεδόν κανένα ιδιαίτερα αυστηρό μέτρο για την καταπολέμηση της πανδημίας που έχει παραλύσει ολόκληρο τον πλανήτη.
Στη Σουηδία, οι ρυθμοί της ζωής κυλούν κανονικά και τα μέτρα περιορίζονται στις συστάσεις της κυβέρνησης για αποφυγή της χειραψίας και των μαζικών συγκεντρώσεων. Μέχρι εκεί. Κανένα άλλο σχέδιο πρόληψης, καμία άλλη ουσιαστική παρέμβαση.
Λοιπόν, πως είναι να ζεις στην ανοσία της αγέλης;
«Φαινομενικά τίποτα δεν έχει αλλάξει καθημερινότητα μας. Όπως πηγαίναμε στη δουλειά συνεχίζουμε να πηγαίνουμε και το παιδί στον παιδικό σταθμό πηγαίνει κανονικά. Στο σχολείο και στις εργασίες μας με την υποψία πυρετού ή αδιαθεσίας έφυγες για το σπίτι και επιστρέφεις με την προϋπόθεση 2 ημέρες να μην έχεις κανένα σύμπτωμα, εκτός βέβαια αν είσαι διαγνωσμένος με covid…
Γενικά οι Σουηδοί δείχνουν μεγάλη εμπιστοσύνη στο υγειονομικό σύστημα αλλά και στην κυβέρνηση και στο κράτος γενικά. Δεν υπάρχει γενική αμφισβήτηση. Αφού το είπε το κράτος, ισχύει χωρίς αμφισβήτηση» μας είπε.
Οι ηλικιωμένοι, όπως εξηγεί, βρίσκονται στα σπίτια τους και κάθε ημέρα πηγαίνουν βόλτα στα πάρκα και τα δάση, νωρίς το πρωί και ακολουθεί η επίσκεψη στο μάρκετ.
«Είναι όλοι οι ηλικιωμένοι προσεκτικοί, κάτι που δεν γίνεται γενικά στα μαγαζιά που λειτουργούν κανονικά και τα εμπορικά. Στις εταιρείες όσοι μπορούν να εργαστούν από το σπίτι έχουν ξεκινήσει από την προηγούμενη εβδομάδα και οι κλασικές ενημερώσεις για ατομική ευθύνη είναι παντού. Βέβαια τα εβδομαδιαία meeting που είναι ακρογωνιαίος λίθος της λειτουργίας του σουηδικού μοντέλου και ο συνωστισμός γενικά έχουν σταματήσει».
Οι Σουηδοί πάντα κρατούν αποστάσεις μεταξύ τους
«Είναι στην κουλτούρα τους το personal space περίπου 1 μέτρο και εννοείτε δεν φιλιούνται και δεν αγκαλιάζονται σε νορμάλ συνθήκες… πόσω μάλλον τώρα με τον covid. Γενικά η διαφορά κουλτούρας της ψυχρότητας που ήδη έχουν είναι ένα ατού, στην προκειμένη περίπτωση. Υπερβολές με μάσκες και γάντια δεν βλέπεις γενικά στον δρόμο. Ο μέσος Σουηδός δεν φοβάται τον ιό, αλλά τρέμει μια οικονομική κρίση και θα κάνει τα πάντα και με όποιο κόστος θα προσπαθήσει να κρατήσει ακλόνητη την οικονομία. Η Volvo, για παράδειγμα, έκλεισε για δύο εβδομάδες όχι από πρόληψη αλλά γιατί δεν έγινε εισαγωγή ανταλλακτικών από Γαλλία και Κίνα. Και ακολούθησαν και άλλες εταιρείες. Αυτό έχει αντίκτυπο σε όλη τη χώρα. Όλους τους τρομοκρατεί το ντόμινο στην οικονομία.
Έτσι, εταιρείες έχουν πάρει αναγκαία μέτρα, όπως λύση συμβάσεων εργασίας σε ωρομίσθιους και εποχικούς. Σε εμένα προσωπικά έγινε έκτακτη μείωση 8%, μέχρι να επιστρέψει η κατάσταση σε μια κανονικότητα, εφόσον η Volvo και άλλες μεγάλες εταιρείες έκλεισαν και υπάρχει τεράστια τρύπα. Ο μισθός μου θα πληρώνεται 60% από την εταιρεία μου, 20 από το κράτος και 12% από το συνδικάτο», ανέφερε.
Ανάμεσα σε δύο κόσμους
Όπως είπε, η κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα, τους επηρεάζει σημαντικά.
«Είμαστε πολύ επιφυλακτικοί και μαζεμένοι, σε σύγκριση με το υπόλοιπο κοινωνικό σύνολο, με δεδομένο ότι ενημερωνόμαστε για όλα τα τεκταινόμενα στην Ελλάδα και ανησυχούμε για τους δικούς μας ανθρώπους, τις οικογένειες, τους φίλους μας.
Μας φοβίζει ότι δεν έκλεισαν τα σχολεία και είναι περίεργο να ζεις σε δύο διαφορετικούς κόσμους. Το βράδυ που χαζεύεις τηλεόραση και Facebook αρχίζεις να φοβάσαι γιατί νιώθεις πως είσαι Ελλάδα. Στα μάτια μας, στην Ελλάδα, ήρθε η Δευτέρα Παρουσία και εδώ τον κορωνοϊό τον αντιμετωπίζουν σαν ένα κρύωμα, αλλά τις τελευταίες δύο εβδομάδες παρατηρεί κανείς πως δεν έχει κίνηση στον δρόμο».
Αναρωτιέται κανείς εάν οι Σουηδοί δεν επηρεάζονται από όσα βλέπουν να συμβαίνουν στον υπόλοιπο κόσμο.
«Επηρεάζονται και το λένε, αλλά η επόμενη σκέψη τους είναι λένε πως πρέπει να στηρίξουν την οικονομία. Είναι ταμπού το να αμφισβητήσουν την επιλογή του κράτους. Και βλέπει κανείς ότι ενώ το κάνουν ιδιωτικά, δεν διανοούνται να γράψουν τη γνώμη τους ούτε στο fb».