100 χρόνια Νέα Ιωνία 100 χρόνια «Νίκη Βόλου»

Του
Δημήτρη Κωνσταντάρα-Σταθαρά

Η ιστορία της Νίκης, του αθλητικού αυτού σωματείου, είναι συνυφασμένη με την ιστορία της Νέας Ιωνίας. Την ίδια χρονιά, το 1924, γεννήθηκαν στον προσφυγικό συνοικισμό και είναι έννοιες αξεχώριστες τόσο, που Νέα Ιωνία να σημαίνει «Νίκη» και «Νίκη» να σημαίνει Νέα Ιωνία. Και δεν είναι τυχαίο αυτό. Οι Μικρασιάτες πρόσφυγες διωγμένοι από την πανάρχαια ελληνική τους πατρίδα, έφεραν μαζί τους μέσα στους μπόγους και στην καρδιά τους το αθλητικό ιδεώδες που λάτρευαν και καλλιεργούσαν. Και ακριβώς μόλις κούρνιασαν, μόλις έβαλαν το κεφάλι τους, μα σε αποθήκες, σε σχολεία, σε χαμόσπιτα, ξεπήδησε από μέσα τους ο αθλητισμός, που δίνει φτερά στο σώμα, στον νου και στην καρδιά, δίνει δύναμη, ενθουσιασμό και αισιοδοξία.
Ο Μικρασιάτικος Ελληνισμός από τα αρχαία χρόνια καλλιεργούσε τον αθλητισμό και το αθλητικό ιδεώδες. Στους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες (από το 776 π.Χ. που άρχισαν να τελούνται στην Ολυμπία μέχρι το 369 μ.Χ. που καταργήθηκαν από τον αυτοκράτορα Μ. Θεοδόσιο), αναφέρονται 38 πόλεις και περιοχές της Μικράς Ασίας, που ανέδειξαν 145 Ολυμπιονίκες, 15,26% από το σύνολο των Ολυμπιονικών (βλ. «Ολυμπιακοί Αγώνες και Μικρασιάτες Ολυμπιονίκες», Εκδ. Ίωνες, 2004, σ. 25).
Πριν την Καταστροφή του 1922 στη Σμύρνη καλλιεργούνταν ο αθλητισμός. Τότε αναδείχτηκαν δυο αθλητικά σωματεία, ο Πανιώνιος και ο Απόλλων. Τότε τελούνταν οι αθλητικού αγώνες «Τα Πανιώνια». Οι Πανιώνιοι Αγώνες ήταν μια ετήσια αθλητική διοργάνωση αγωνισμάτων στίβου κυρίως, που διεξάγονταν στη Σμύρνη κι έπειτα στην Αθήνα από τα τέλη του 19ου αιώνα έως τα μέσα του 20ού αιώνα με διοργανωτή τον Πανιώνιο Γυμναστικό Σύλλογο Σμύρνης. Μετά την Καταστροφή του 1922 και τον ερχομό των χιλιάδων προσφύγων παράγοντες και αθλητές οργάνωσαν αθλητικές ομάδες στις πόλεις που εγκαταστάθηκαν. Έτσι έγινε και στην πόλη του Βόλου, που εγκαταστάθηκαν χιλιάδες πρόσφυγες. Μαζί με την ίδρυση και την κατοίκηση του προσφυγικού συνοικισμού της Νέας Ιωνίας Βόλου, ιδρύεται αθλητικός σύλλογος «Η Νίκη».
Η αγαπημένη τους ομάδα η «Νίκη» τους έδινε ζωή. Μέσα στα σκληρά χρόνια της δουλειάς και της βιοπάλης, αυτή ήταν η ψυχή τους και η ανάσα τους. Όλη την εβδομάδα ζούσαν και περίμεναν να την καμαρώσουν, να τη ζητωκραυγάσουν, να την εγκαρδιώσουν κάθε Κυριακή στο γήπεδο. Η νίκη της «Νίκης» γινόταν επιτυχία δική τους και η ήττα συμφορά τους. Γιατί η «Νίκη» ήταν κοντά τους στα Τετράγωνα, στα Γερμανικά, στα Τζαμαλιώτικα, στον γείτονά τους, στον εργάτη, στον κουρέα, στον μπακάλη, στον χασάπη, στον γιο τους, στον αδερφό τους, στον πατέρα τους…
Η «Νίκη» είναι το πρώτο προσφυγικό σωματείο, που έχει σκοπό τον αθλητισμό (σ.σ. αναφέρεται στο ανάτυπο του 10ου τόμου του Αρχείου Θεσσαλικών Μελετών «Ευρετήριο των αναγνωρισμένων προσφυγικών σωματείων του Πρωτοδικείου Βόλου 1914-1971», Βόλος 1992, του Βαγγέλη Νίκου, σελ. 307).
Ιδρύθηκε στις 19 Αυγούστου 1924 με την επωνυμία «Γυμναστικός Σύλλογος Προσφύγων Βόλου» και με σκοπό: «Η διάδοσις και επέκτασις της γυμναστικής εις απάσας τας κοινωνικάς τάξεις των προσφύγων». Έναν χρόνο μετά, στις 29 Σεπτεμβρίου 1926 τροποποιεί την επωνυμία της και το καταστατικό της ως «Γυμναστικός Σύλλογος «Η Νίκη», τέως Γυμναστικός Σύλλογος Προσφύγων Βόλου» και σκοπός: «Η διάδοσις και επέκτασις της γυμναστικής και της σωματικής αγωγής». Φεύγει η λέξη, που περιόριζε το φάσμα των μελών του, δηλαδή η λέξη «προσφύγων» και μπαίνει ένας ευρύτερος σκοπός, «ο της σωματικής αγωγής». Το γεγονός, όμως, είναι τούτο: Μπορεί να έφυγε η λέξη «προσφύγων» για γενικότερους λόγους, ωστόσο «Η Νίκη» στελεχώθηκε, ανδρώθηκε, προόδεψε και μεγαλούργησε, ως ποδοσφαιρική ομάδα, τουλάχιστον, με αθλητές, που προέρχονταν από τη Νέα Ιωνία, ήταν Μικρασιάτες ή παιδιά Μικρασιατών προσφύγων.
Για την ιστορία και μόνο, εδώ θα παρουσιάσουμε μερικές ειδήσεις που βρήκαμε στις εφημερίδες των πρώτων χρόνων. Διαβάζουμε: Εφημερίδα «ΣΗΜΑΙΑ» στις 28 Μαρτίου 1927:
ΑΘΛΗΤΙΚΑ ΝΕΑ
Χθες εν τη πλατεία Γεωργίου του Α’ ετελέσθησαν αγώνες ποδοσφαίρου μεταξύ των ομάδων Ομίλου Εκδρομέων και Γυμναστικού Συλλόγου «Νίκη». Κατόπιν ωραίου αγώνος αμφότεραι αι ομάδες ανεδείχθησαν ισόπαλοι με 1-1. Την ομάδα της «Νίκης» απετέλουν οι κάτωθι παίκται: Μαγουλάς (αρχηγός), Σωτηρόπουλος, Ζαντερίου, Φαρζάν, Παντελάρας, Αϊδινλής, Μαλούδης, Κουτσομητάκης, Κόντζογλου, Συνανίδης και Παντελίδης.
Εδώ διαβάζουμε ένα θρυλικό όνομα. Το όνομα του Μαγουλά, που υπηρέτησε τη «Νίκη» μέχρι τον θάνατό του, από παίχτης, αρχηγός και πρόεδρος της ιστορικής ομάδας. Και για την ιστορία: Την Κυριακή 31 Μαρτίου 2002 οι «Ίωνες» στο πλαίσιο των τετραήμερων εκδηλώσεων με τίτλο «Η γιορτή της Νίκης» (από 30-03 έως 07-04-2002) παρουσίασαν το βιβλίο τους «Γυμναστικός Σύλλογος Η Νίκη από την Ιωνία… στη Νέα Ιωνία» και ονοματοθέτησαν το γήπεδο της Νίκης «Γήπεδο Παντελής Μαγουλάς», αποκαλύπτοντας μαρμάρινη εντοιχισμένη πλάκα. Την αποκάλυψη έκαναν ο δήμαρχος της Νέας Ιωνίας Παύλος Μαβίδης, ο πρόεδρος της Νίκης Κωνσταντίνος Λάζος και η πρόεδρος της Εστίας «Ίωνες» Άννα Αϊβαζόγλου).
Συνεχίζουμε. Διαβάζουμε στην εφημερίδα «ΣΗΜΑΙΑ» τη Δευτέρα 12 Σεπτεμβρίου 1927:
Ετελέσθησαν χθες εις τον συνοικισμόν «Νέα Ιωνία» παρισταμένου αρκετού κόσμου ποδοσφαιρικοί αγώνες μεταξύ των αθλητικών ομάδων «Νίκη» του συνοικισμού και της «Ενώσεως Καπνεργατών». Μετά πεισματώδη αγώνα νικήτρια ανεδείχθη η πρώτη με τέρματα 1-0.
Και κάτι, που έχει κάποια σημασία. Γράφει: «Ετελέσθησαν χθες εις τον συνοικισμόν «Νέα Ιωνία» παρισταμένου αρκετού κόσμου». Πού όμως; Σε γήπεδο; Τέτοιο δεν υπήρχε. Προφορικές πληροφορίες αναφέρουν ότι στα πρώτα χρόνια χρησιμοποιήθηκε για γήπεδο στη Νέα Ιωνία, η μεγάλη πλατεία, που βρισκόταν η Ευαγγελίστρια. Μάλιστα σε ένα από τα διώροφα, που είναι στα δυτικά, σε κάποιο δωμάτιο, ήταν τα γραφεία και αποδυτήρια μαζί. Όσο για τον πολύ κόσμο, αρκούσαν να μαζευτούν οι πρόσφυγες που κατοικούσαν εκεί γύρω από τα Τετράγωνα, τα Τσιμεντένια και τα Τζαμαλιώτικα, που ήταν χτισμένα μέχρι το 1927.
Και λίγους μήνες μετά, στις 11 Δεκεμβρίου 1931, η «ΛΑΪΚΗ ΦΩΝΗ » δημοσιεύει τη χαρούμενη είδηση:
«Η ΟΜΑΣ «ΝΙΚΗ» ΗΓΟΡΑΣΕ ΓΗΠΕΔΟ
Το φιλοπρόοδον σωματείον της πόλεώς μας «Νίκη» προχθές προέβη εις την αγοράν του γηπέδου αυτού αντί ενός αρκετά σοβαρού ποσού καταβληθέντος τούτου αμέσως τοις μετρητοίς… Διά το όλον έργον θα δαπανηθούν 300 χιλ.».
Είναι λοιπόν γεγονός η απόκτηση του γηπέδου της «Νίκης» στη Νέα Ιωνία. Μέσα στο γήπεδο αυτό η ομάδα θα γνωρίσει θριάμβους. Πόσες συγκινήσεις, πόσες αλησμόνητες φάσεις δεν έχουν εξελιχθεί σ’ αυτό το γήπεδο στην αθλητική ιστορία της! Το ποδόσφαιρο του Βόλου γνώρισε άνθηση μετά την έλευση των προσφύγων, ύστερα από τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922. Και όχι μόνο, βέβαια, του Βόλου…
Η δημοφιλής ομάδα της Νέας Ιωνίας συνέχιζε την επιτυχημένη αθλητική της δραστηριότητα, ακόμη και στα μαύρα χρόνια της Κατοχής, για να φθάσει στο ζενίθ, συμμετέχοντας στο πρωτάθλημα της Α’ Εθνικής Κατηγορίας κατά τα έτη 1961-1966.
Το 2013-2014 με εντυπωσιακές εμφανίσεις η Νίκη ανέβηκε στη Super League. Στον τελευταίο αγώνα των Play off η Νίκη υποδεχόταν τον Ηρακλή στο Πανθεσσαλικό και 13.000 κόσμου δημιούργησαν μια καυτή ατμόσφαιρα για να γιορτάσουν την άνοδο της ομάδας και είδαν την ομάδα να κερδίζει με 4-0. Το τελικό σφύριγμα έφερε ξέφρενους πανηγυρισμούς με τον κόσμο να γεμίζει τους δρόμους της Νέας Ιωνίας και του Βόλου για να πανηγυρίσει την ιστορική αυτή επιτυχία. Η επόμενη χρονιά (2014-2015) βρίσκει τη Νίκη στη Super League, έχοντας να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της μη αδειοδότησης και του περιορισμού των μεταγραφών και υπό το βάρος των οικονομικών προβλημάτων η ομάδα, δυστυχώς, αποσύρθηκε από το πρωτάθλημα. Το 2015-16 ξεκινά με την ομάδα να συμμετέχει στο πρωτάθλημα της Γ’ Εθνικής Ερασιτεχνικής κατηγορίας και να συνεχίζει…
Ωστόσο, η Νίκη πέφτει, σηκώνεται και συνεχίζει να αγωνίζεται. Η Νίκη «δεν πεθαίνει», γιατί είναι ιστορία, είναι ιδέα, είναι «θρησκεία», είναι η «αγαπημένη» των Μικρασιατών προσφύγων και όχι, βεβαίως, μόνον. Παρότι, σήμερα το ποδόσφαιρο, έγινε επαγγελματικό και «επιχείρηση» οι φίλαθλοι της Νίκης τη βλέπουν αλλιώς. Την έχουν μέσα στην καρδιά τους όπως είναι, όπως αγωνίζεται, όποια αποτελέσματα φέρνει… Εφέτος, το 2024, κλείνει 100 χρόνια συνεχούς ζωής και δημιουργίας και θα συνεχίσει στο «ευ αγωνίζεσθε». Θα τη συνοδεύουν οι ευχές και η συμπαράσταση των αγνών φιλάθλων της Νέας Ιωνίας, του Βόλου και όχι μόνον. Η ιαχή «Νίκη ολέ! Νίκη ολέ!» θα δίνει φτερά και δύναμη σε παίχτες και φιλάθλους.
(Πηγές: «Το Χρονικό της Νέας Ιωνίας 1924-1994», «Γυμναστικός Σύλλογος Η Νίκη από την Ιωνία… στη Νέα Ιωνία», Ίωνες, 2002, «Ολυμπιακοί Αγώνες και Μικρασιάτες Ολυμπιονίκες», Ίωνες, 2004, Διαδίκτυο).