Το χρέος «βρόχος» για την Ευρωζώνη

Πάνω από το 90% αναμένεται να κινηθεί ως ποσοστό το μέσο ύψος του χρέους στην Ευρωζώνη, συνιστώντας έτσι μεγάλο πρόβλημα, όπως τονίστηκε σε χθεσινή εκδήλωση στο πρώην Γαλλικό Ινστιτούτο με θέμα την «Οικονομική Φυσική». Η εκδήλωση με θέμα «Η Διεπιστημονικότητα της Φυσικής και των Οικονομικών» διοργανώθηκε από το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ενώ επιστημονικός υπεύθυνος ήταν ο επίκουρος καθηγητής Εφαρμοσμένων Οικονομικών κ. Λουκάς Ζαχείλας.

Ο καθηγητής του Τμήματος Ηλεκτρολογίας ΤΕΙ Καβάλας κ. Λυκούργος Μαγκαφάς ανέπτυξε το θέμα «Ευθύνεται η Ελλάδα για την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη; Ανάλυση βασισμένη στην Οικονομική Φυσική».

Ο ίδιος τόνισε πως με το αντικείμενο της οικονομικής φυσικής ασχολούνται πολύ λίγοι επιστήμονες. Η οικονομική φυσική δεν ανατρέπει την πραγματικότητα στην οικονομική θεωρία. Απλώς πολύ καλά εργαλεία από το χώρο της φυσικής εφαρμόζονται στο χώρο της οικονομίας.

Ερωτηθείς για το αν ευθύνεται η Ελλάδα στην κρίση χρέους στην Ευρωζώνη, απάντησε πως «είναι περίεργο να ευθύνεται μια χώρα στην εκδήλωση του χρέους της Ευρωζώνης, από τη στιγμή που διαθέτει ένα μέγεθος οικονομίας που δεν ξεπερνά το 2,5% της Ευρωζώνης. Είναι σαν να λέμε πως ένα τζιπ δεν μπορεί να κινηθεί, γιατί ένα μικρό πετραδάκι βρίσκεται μπροστά στη ρόδα του. Προφανώς η Ελλάδα έπαιξε το δικό της ρόλο στην όλη ιστορία που ζούμε στην Ευρώπη, αλλά απλώς ήταν η αφορμή και σε καμία περίπτωση η αιτία.

Ο κ. Μαγκαφάς πρόσθεσε πως η Ευρώπη και ο ανεπτυγμένος κόσμος γενικότερα βρίσκονται σε ένα πολύ δύσκολο σημείο, γιατί υπάρχουν οι αναδυόμενες οικονομίες που δεν μπορούν να τις ανταγωνιστούν και αυτό έχει φέρει όλη την Ευρώπη σε μια κρίση χρέους. Στο τέλος του 2011 το μέσο μέγεθος χρέους των 17 χωρών της Ευρωζώνης ήταν με επίσημα στοιχεία της Eurostat κάτι λιγότερο από 90%. Στα τέλη του 2012 το αντίστοιχο ποσοστό, σύμφωνα με δικιά μας πρόβλεψη, αν και τα στοιχεία δεν έχουν ανακοινωθεί ακόμη από τη Eurostat, θα είναι πάνω από το 90%. Είναι νούμερα που έχουν ξεφύγει από κάθε όριο. Το αντίστοιχο ποσοστό μέσου μεγέθους χρέους στις αρχές του 1990, όταν δομήθηκε η Ευρωζώνη, ήταν περίπου 60%. Όταν το χρέος ξεπερνά το 60%, θεωρείται ότι γίνεται επικίνδυνο. Στην ουσία έχουμε να διαχειριστούμε ένα κλάσμα. Στον αριθμητή είναι το χρέος και στον παρονομαστή το ΑΕΠ της Ευρωζώνης. Όταν λοιπόν ο αριθμητής μεγαλώνει έστω και κατά λίγο, και ο παρονομαστής μικραίνει, το όλο κλάσμα μεγαλώνει.

Μάλιστα ο καθηγητής εκτίμησε πως όσο μειώνονται οι ρυθμοί ανάπτυξης και αυξάνονται οι ανάγκες των χωρών για δανεισμό, το πρόβλημα του χρέους θα μεγαλώνει.

Ο καθηγητής του Τμήματος Φυσικής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Παναγιώτης Αργυράκης αναφέρθηκε στην έννοια της οικονομικής φυσικής τονίζοντας πως παραδοσιακά οι επιστήμες ήταν χωρισμένες μέχρι πριν λίγα χρόνια σε θετικές, θεωρητικές, παρότι υπήρχαν κάποιες επικαλύψεις. Εδώ και λίγα χρόνια ξεκίνησε μια προσπάθεια να χρησιμοποιούνται και στις κοινωνικές-οικονομικές επιστήμες μέθοδοι και τρόποι έρευνας που έχουν αξιοποιήθηκαν παραδοσιακά στις φυσικές επιστήμες. Η μεγάλη ώθηση που δόθηκε, οφείλεται στην ανακάλυψη και την ευρεία χρήση του ίντερνετ. Η οικονομική φυσική είναι η προσπάθεια για να καταλάβουμε πώς κινούνται, πώς μεταβάλλονται τα οικονομικά μεγέθη, για παράδειγμα τα χρηματιστήρια, τα συναλλάγματα ή οι οικονομικές κρίσεις, χρησιμοποιώντας μεθόδους της μηχανολογίας και της φυσικής. Προσπαθούμε να βάλουμε μαθηματικούς τρόπους και εξισώσεις για να καταλάβουμε πώς κινείται η χρηματαγορά.