Σε τεστ διαρκείας θα υποβληθεί η ελληνική οικονομία, καθώς οι ελεγκτές της τρόικας δηλώνουν αποφασισμένοι να μείνουν όσο χρειαστεί προκειμένου να βγάλουν τα συμπεράσματά τους, αλλά και να ολοκληρώσουν το πακέτο των επώδυνων περικοπών των 13, 5 δισ. ευρώ, με το λογαριασμό να ανεβαίνει συνεχώς.
Πριν ακόμη καταφθάσει το κλιμάκιο, το Reuters δημοσιεύει τρία σενάρια για το περιεχόμενο της έκθεσης, ενώ εκτιμά ότι προκειμένου το ελληνικό χρέος να επανέλθει σε βιώσιμη τροχιά, θα απαιτηθούν περικοπές ύψους 20-30 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με το πρώτο σενάριο, η τρόικα θα εντοπίσει οριακές αποκλίσεις στο πρόγραμμα, οι οποίες θα μπορούν να καλυφθούν με επιπλέον περικοπές και μέτρα για την τόνωση των εσόδων. Σύμφωνα με το δεύτερο σενάριο, οι αποκλίσεις θα είναι σημαντικές και θα απαιτηθεί περισσότερος χρόνος και ίσως και ένα τρίτο πακέτο στήριξης, ενώ σύμφωνα με το τρίτο σενάριο το πρόγραμμα θα είναι εντελώς εκτός τροχιάς και θα απαιτείται νέα αναδιάρθρωση χρέους, αλλά και ένα νέο πακέτο βοήθειας ύψους πολλών δισ. ευρώ.
Όπως σημειώνει το πρακτορείο, τα δύο τελευταία σενάρια είναι και τα πιο πιθανά. Σε o,τι αφορά στο θέμα της επιμήκυνσης, Έλληνας αξιωματούχος δηλώνει στο Reuters ότι το κόστος από τη χρονική παράταση του προγράμματος κατά δύο χρόνια θα είναι μικρότερο από 18 δισ. ευρώ και θα καλυφθεί από την Ελλάδα με εκδόσεις εντόκων γραμματίων, χωρίς να επιβαρυνθούν περαιτέρω οι δανειστές. Εάν δεν απαιτηθούν περισσότερα χρήματα, τότε μπορεί να δοθεί η επιμήκυνση δηλώνει η αυστριακή υπουργός οικονομικών, η οποία απορρίπτει όμως ένα τρίτο πακέτο στήριξης.
“Αν οι Έλληνες δεν χρειάζονται περισσότερα χρήματα, αλλά μόνον περισσότερο χρόνο για μια συνολική μεταρρύθμιση με ένα ξεκάθαρο σχέδιο, τότε μπορούμε να το συζητήσουμε”, δήλωσε η Μαρία Φέκτερ υπουργός Οικονομικών της Αυστρίας στην εφημερίδα Die Presse.
Τα σενάρια εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ απορρίπτουν ο πρόεδρος του ευρωπαϊκού συμβουλίου, αλλά και ο Ισπανός πρωθυπουργός. Ο Χέρμαν Βαν Ρομπάι δήλωσε για το θέμα: “Μην έχετε καμία αμφιβολία: Το ευρώ είναι αμετάκλητο. Κι επιτρέψτε μου να επιμείνω και πάλι: Το μέλλον της Ελλάδας βρίσκεται αναμφισβήτητα στην ευρωζώνη. Αλλά, μόνο με συνδυασμό σθεναρών πράξεων από κάθε κράτος – μέλος και σθεναρών συλλογικών επίσης πράξεων θα μπορέσουμε να αφήσουμε την κρίση πίσω μας”.
“Μιλήσαμε για την Ελλάδα και εξέφρασα τη γνώμη μου στον κ. Βαν Ρομπάι: Εάν η Ελλάδα φύγει από την ευρωζώνη όπως λένε ορισμένοι ή εγκαταλείψει κάποιος τη ζώνη του ευρώ αυτό θα συνιστούσε συλλογική αποτυχία της Ευρώπης. Δεν θα ήταν μόνο πρόβλημα της Ελλάδας αλλά μια συλλογική αποτυχία της Ευρώπης που δεν μπορούμε επ’ ουδενί τρόπω να επιτρέψουμε”, είπε ο Ισπανός πρωθυπουργός, Μαριάνο Ραχόι.
Η αντιμετώπιση του ελληνικού ζητήματος συνεχίζει να είναι κυρίαρχο θέμα συζήτησης στη Γερμανία, ενόψει και των γερμανικών εκλογών, με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο να ζητεί τήρηση των δεσμεύσεων, ενώ υψηλόβαθμα στελέχη των χριστιανοδημοκρατών της Μέρκελ υποστηρίζουν ότι η έξοδος της χώρας από το ευρώ δεν είναι μόνο οικονομικός αλλά και γεωπολιτικός κίνδυνος.
“Πιστεύω ότι πρέπει να διευκολύνουμε τον διάλογο, πέραν των καθαυτό χρηματοπιστωτικών και οικονομικών διαστάσεων του προβλήματος. Απλώς κοιτάξτε τον χάρτη και δείτε πού βρίσκεται η Ελλάδα”, δήλωσε στο Reuters ο αντιπρόεδρος της ΚΟ των Γερμανών Χριστιανοδημοκρατών, Μίχαελ Μάιστερ.
Ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέφεν Ζάιμπερτ, τόνισε: “Η κυβέρνηση και όλα τα κόμματα που συμμετέχουν σε αυτήν το πράττουν στην ίδια βάση και αυτή η βάση είναι οι συμφωνίες που έχουν συναφθεί με την Ελλάδα, οι οποίες πρέπει να τηρηθούν. Όποιος το περιμένει αυτό από εμάς, πρέπει και εκείνος από την πλευρά του να εκπληρώσει την προσδοκία και να επιτρέψει τα λόγια να τα ακολουθήσουν πράξεις”.
Ταμείο εξυπηρέτησης χρέους το «αντίδοτο» στην κρίση
Ένα ειδικό ταμείο εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους (Debt Redemption Fund) θα προσέφερε διέξοδο από την κρίση χρέους της Ευρωζώνης, εκτιμούν, μεταξύ άλλων, οι «σοφοί» της γερμανικής οικονομίας, ωστόσο η κυβέρνηση Μέρκελ διστάζει ακόμη να κάνει το επόμενο βήμα.
Όπως επισημαίνει η Deutsche Welle, το σχέδιο προβλέπει ότι τα χρέη των κρατών που υπερβαίνουν το 60% του ΑΕΠ θα διοχετευθούν σε ένα ειδικό ταμείο κοινής ευθύνης και θα καλυφθούν με ένα είδος πανευρωπαϊκού ομολογιακού δανείου από τις διεθνείς αγορές, η δε περίοδος αποπληρωμής θα φτάνει τα 20-25 χρόνια.
Το πλεονέκτημα αυτής της λύσης είναι ότι η λειτουργία του ταμείου θα ήταν χρονικά και ποσοτικά περιορισμένη, συνεπώς οι πλεονασματικές χώρες της Ευρωζώνης δεν θα την έβλεπαν ως κατάχρηση της αλληλεγγύης τους προς τις ελλειμματικές, υπερχρεωμένες χώρες του Νότου.
Ακόμα και ο διοικητής της γερμανικής κεντρικής τράπεζας Γιενς Βάιντμαν δεν απορρίπτει καταρχήν το ταμείο χρέους, παρά τις έντονες επιφυλάξεις που εκφράζει.
Ο επικεφαλής της Bundesbank πιστεύει ότι «για να τολμήσει κανείς αυτήν τη περιπέτεια της κοινής ανάληψης χρέους πρέπει να αισθάνεται σίγουρος για το αποτέλεσμα. Και θα αισθάνεται σίγουρος, μόνο αν έχει δικαίωμα άμεσου ελέγχου».
Δηλαδή, οι υπερχρεωμένες χώρες καλούνται να εκχωρήσουν τη δημοσιονομική αυτονομία τους σε υπερεθνικά ευρωπαϊκά όργανα, προοπτική στην οποία δηλώνουν κατηγορηματικά αντίθετες μέχρι σήμερα.
Όμως οι πλουσιότερες χώρες επιμένουν, απαιτώντας συγκεκριμένες «ασφαλιστικές δικλείδες», όπως τονίζει ο επικεφαλής του συμβουλίου «σοφών» της γερμανικής οικονομίας Βόλφγκανγκ Φραντς:
«Πρώτη διασφάλιση: κάθε ευρωπαϊκή χώρα θα πρέπει να υιοθετήσει στο σύνταγμά της ένα ‘φρένο χρέους’. Η δεύτερη διασφάλιση είναι ότι η αποπληρωμή του χρέους θα πρέπει να γίνει μακροπρόθεσμα από μία αύξηση φορολογικών εσόδων σε εθνικό επίπεδο με τα έσοδα να πηγαίνουν απευθείας στο ταμείο εξυπηρέτησης χρέους», λέει.
Υπάρχει και μία τρίτη διασφάλιση, μάλλον διαμφισβητούμενη: εάν δεν πληρώσει ο οφειλέτης, θα αναγκαστεί να παραχωρήσει στο ταμείο για την αποπληρωμή του χρέους ένα μέρος από τα αποθέματα χρυσού στα κρατικά θησαυροφυλάκια. Και αυτό γιατί οι χώρες που συμμετέχουν στο ταμείο θα έχουν προσφέρει ως ενέχυρο τα συναλλαγματικά αποθέματα που διαθέτουν, συμπεριλαμβανομένων των αποθεμάτων χρυσού.
Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του ταμείου εξυπηρέτησης χρέους είναι πάντως ότι οι υπερχρεωμένες χώρες αγοράζουν πολύτιμο χρόνο για να υλοποιήσουν τις απαραίτητες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και να αξιοποιήσουν τα αποτελέσματά τους- χρόνος που δεν θα τους παραχωρούσαν οι αγορές υπό φυσιολογικές συνθήκες.