Προτάσεις για μεγάλα «μπλοκ» κατοίκησης

«Σούπερ – μπλοκ» κατοίκησης που θα αποτελούνται από δύο ή τρία σημερινά οικοδομικά τετράγωνα και στα οποία θα αναπτύσσονται διάφορες μορφές κατοίκησης, εργασίας, κοινόχρηστων ασχολιών, εμπορίου, μελετούν φοιτητές του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας επιλέγοντας περιοχές του Βόλου, όπως στο κέντρο και την παραλία.

Η ανάδειξη της συλλογικότητας και της καταγραφής των νέων ανθρωπολογικών συνθηκών εντός των πολυκατοικιών είναι μέσα στους στόχους της έρευνας που εντάσσονται στο μάθημα του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού.

Οι φοιτητές σπουδάζουν στο πέμπτο έτος και εκτός από τη μελέτη θα πρέπει να καταθέσουν και προτάσεις. Το μοντέλο των μεγάλων μπλοκ κατοίκησης επιχειρήθηκε να περπατήσει στις δυτικές ευρωπαϊκές κοινωνίες, όχι όμως με ιδιαίτερη επιτυχία.

Ο καθηγητής Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού και υπεύθυνος διεξαγωγής του μαθήματος στους πεμπτοετείς φοιτητές κ. Ζήσης Κοτιώνης ανέφερε πως και φέτος επικεντρωνόμαστε στη μελέτη του Βόλου δίνοντας έμφαση στην έννοια της μεγάλης δομής μέσα στον αστικό ιστό. Ειδικότερα κάθε ομάδα φοιτητών διαλέγει ένα ή δύο οικοδομικά τετράγωνα του Βόλου και πραγματοποιεί μια ανθρωπολογική ανάλυση, δηλαδή τι ηλικίας άτομα μένουν εκεί, ποια είναι η οικογενειακή σύνθεση, αν είναι και ξένοι. Πρόκειται για προσπάθεια κατανόησης των δεδομένων της πόλης. Μας ενδιαφέρει να κοιτάξουμε σε αυτήν την ανάλυση, αν αλλάζουν κάποιοι παράμετροι της πόλης. Στο πλαίσιο της έρευνας οι φοιτητές θα εξετάσουν κάποια τεχνικά χαρακτηριστικά, όπως τα τετραγωνικά μέτρα, τη δόμηση, την κάλυψη, ενώ μιλώντας με τους κατοίκους ή ακόμη και από τα ονόματα στα κουδούνια μελετούν την ανθρωπολογική σύσταση των πολυκατοικιών. Τέλος τους ζητείται στην καινούρια αστική μονάδα πώς θα εντάξουν τον ίδιο πληθυσμό, διαφυλάσσοντας τις ιδέες της αστικότητας, της συλλογικότητας, της γειτονιάς.

Στη δεύτερη φάση της έρευνας οι φοιτητές θα κάνουν μια σχεδιαστική πρόταση. Εμείς αυτό που τους ζητάμε, το ονομάζουμε η πρόταση ενός σούπερ-μπλοκ, δηλαδή ενός μεγάλου οικοδομικού τετραγώνου, που θα αποτελείται μέχρι τρία οικοδομικά τετράγωνα. Σε αυτό το χώρο θα διερευνηθεί πώς μπορεί να γίνει μια πιο σύνθετη αστική δομή που να περιλαμβάνονται η κατοικία, η εργασία, οι κοινές χρήσεις των ανθρώπων, το εμπόριο. Δηλαδή μετά την πολυκατοικία ως μια μονάδα που λύνει το πρόβλημα της στέγασης και της κατοικίας, για ποια άλλη αστική δομή θα μπορούσαμε να συζητάμε για την πόλη; Και βέβαια δεν θέλουμε να επαναλάβουμε μια λογική οργανωμένης δόμησης τύπου εργατικών κατοικιών, αλλά να δώσουμε πιο ποιοτικά χαρακτηριστικά.

Η ανθρωπολογική σύσταση 

Ο κ. Κοτιώνης τόνισε πως η πόλη του Βόλου έχει εξελιχθεί ανθρωπολογικά και αποτελεί μια μητρόπολη. Για παράδειγμα παλιά ο χώρος σχεδιαζόταν με βάση τον πυρήνα της οικογένειας. Άρα και οι πολυκατοικίες ήταν μια συνάθροιση διαμερισμάτων που ήταν σχεδιασμένα για οικογένεια. Πλέον, χωρίς να έχει διαλυθεί η οικογένεια, η κοινωνία διαθέτει πολύ περισσότερες μορφές συγκατοίκησης ή κατοίκησης ανθρώπων. Έτσι υπάρχουν οι φοιτητές που ζουν μόνοι ή συγκατοικούν, τα νεανικά ζευγάρια, ο μετανάστης ή η ομάδα μεταναστών, οι μονογονεϊκές οικογένειες, οι μοναχικοί άνθρωποι. Άρα έχουμε επίπεδα κοινωνικής διάρθρωσης. Επίσης ο Βόλος είναι μια πόλη με πλούσια αστική δομή. Δεν είναι μονοδιάστατη.

«Κάποιοι ίσως να θεωρούν ουτοπική συζήτηση ότι μπορεί να φύγουν πολυκατοικίες. Αλλά δεν είναι ουτοπικό, γιατί και η πολυκατοικία έχει ένα ορισμένο χρόνο ζωής. Άλλωστε και τα παλιά σπίτια δεν γκρεμίζονται;» υπογράμμισε ο ίδιος.